~ John L Pulamte
Mi tinin vângduoina po po lâia a tâwpkhâwk le a chungchuong bîka ei ngai chu "THÎNA" hi a nih. Thîna hi a hmêl khawm a se a, nêl a um naw a, a mi râp bawk a nih. Mihriem ṭawngsephur laia ditum lo tak khawm thîna bawk hi a nih.
Thîna hi ṭiṭâm a um a, pasal ṭha, mi hrâng sa hrâng hmaa zâm ngai lo khawm ṭiin thîna hma bula chu an inthin hâwp el hlak a nih. Mihriem huoisenna le hrâtnaa hnawt zâm thei le hne thei khawm a ni naw a, ṭita tlân hmang le inbîksan thei khawm a ni bawk nawh. Pawisaa tlawn lungawi thei a ni naw a, mi suol le mi ṭha khawm a thlier naw a, hâusa le pasie khawm a thlier hran bawk nawh. Hmêl hriet a nei naw a, ditsak bîk a nei bawk nawh. Ṭit le inza tu khawm a nei naw a, hne naw a nei bawk nawh. Lunginsietna, zângaina le hmangaina a nei naw a, thisenin iengtik lai khawm a dangchâr huom huom a, hringna hi a bu inhnik tak a ni a, khawp tik a nei nawh.
Thîna hi dit um naw vieu sien khawm, Vânram kawtsuo, pumpel ruol lo, mi tinin hi khawvêla ei um sûnga ei hmasuon chu a nih. Thîna hi a sietna tieng chau ei hriet vûng hlur a, a ṭhatna tieng hman hman hi hril ding a tam lem a nih. Thîna ei ti leh a ieng a ieng hmain a'n thim le a'n nîm zâwngin ei zuk thlîr nghâl a, a êng zâwnga hril ding khawm tam tak a um a, Vânram tlung râwta hril ding a um a nih.
Thîna hi lo um naw sien la chu hringna hlutzie khawm hre naw'm ei ni a, ran ang chauva khawsak kha ei hmabâk a ni'l. Thîna hi lo um naw sien la khawm hrî le natnahai hi bo chuong naw ni a, khawvêl um sûnga na tuor rêng rênga hun hmang ding hi a tam lem chu ei ni ding a nih. Cancer damdâwi hlak hi a um si naw a, hî natna invawihai chu thi lo dam lovin damlai hremhmun intem zing an t'a, thi lo na ná nà chun zuk ensan thei hlak ni lo ding hai, a enkawlnain ei nei po po sêng da zo ei t'a, mi hâusa khawm hâusa zing thei bîk naw ni hai a, damdawi manah pawisa hi a lût râwn tak hung ni'ng a t'a, ei fâk âi âia sêng hung ṭûl ta'ng a t'a, chuong chun khawvêl hi rethei ramah a la'n chang ding a nih. AIDS khawm a damdawi um bawk lo, khawvêla hin natna ṭibaium tak tak sukdam thei lo a la pung deu deu pei ding a n'a, ei thîpui thei si naw chun damdawi mana insêng hek ngat ngat kha ei thaw ding hung ni ta'ng a t'a, pawisa hlak hi thlâi anga chîng thei ni nghâl lo chu, pasietnain mi zui naw thei naw ni a, rethei le rimsi rêng rêngin khawvêl ei hmang ta ding a nih.
Inruithei chîng leia sûng tieng se vawng ta hai khawm thi thei si lovin nâ tuor ngat ngat an t'a, damnaw enkawltu khawm nat hun la hung nei a t'a, chu pha chun inenkawl sêng ta zozai naw'm ei ni a. Khawvêl hi ṭap inrûm rîin a sip zo ta ding a nih.
Thîna um naw sien khawm mihriem hi tar hun dâm la nei ei t'a, chu pha chun inenkawl sêng naw'm ei ni a, fak le dâwn zawng thei lovin khumah zâl thlek thluk ei t'a, zun le êk rimin ei in hai chu sip el a tih. Thîna hi lo um naw sien chu tû khawm hi pi le pu nei lo um naw'm ei ni a, suon tam liem ta lai huna mî, tiena ei pi le puhai le khan chêng tlâng dul dul ta'ng ei t'a, tar ruol hi enkawl sêng ding ni ta naw ni hai. Chuleiin an chan chu rimsikna chau ding a nih.
Thîna hi lo um naw sien chu, silai, bomb le râlthuom tam tak hai hi umze bo hung ni ta'ng a t'a; silai khawm châwi ṭûl ta naw ni a, vawisûn huna silai chawi khep khup pâwlhai khawm hi a tam lem chu sin bo hung ni ta'ng an t'a, rûk inrûk le mi suom ringawt chu sin nei lo hai sinpui tak hung ni ta'ng a t'a, ei khawvêl hi se nuom sâwt hle'ng a tih. Thîna hi lo um naw sien chu mihriem hi pung hrât taluo'ng ei t'a, fâk ding dâwn dingin mi dai sêng zo zâi naw ni a, hmun le hmângin mi dai bawk naw nih.
Thîna a um naw chun natna ruok chu a bo âwm si naw a, dam thei ta lo dinga na tuorhai tâ dingin hremhmun intem lâwkna a ni ringawt ding a nih. Thlarâu mî khawm damnaw le na thei vawng ei ni a, an thi thei naw chun damlai hremhmun an pumpel bîk naw ding tîna a ni chu. A va rinum âwm de. Pathien inphat khawm awl tak ding a nih. Natna, lungngaina, beidawngna le rimsikna chi tinrêng damdawiin a sukdam thei lo hai hi thîna chauin a hnêmin a sukdam thei a, chuleiin thîna um naw sien chu hieng rinumnahai po po hi iengtin am tlânsan thei ta'ng an t'a? Sukbo theitu chu thîna chau hi a ni si a.
Thîna hi a lo va ṭha de aw. Ei hmangaihai thina'n a ṭhuoi hunah, annî le intuok kâr nghâkhlain Vân ngaina dâm a mi'n nei zuoltir pha hlak. Hnuoi ram hi thlâkhla nawna dâm mi'n neitirin Pathien tieng a mi'n hnaitir pha hlak a nih. Piengthar loa thî hi ei ṭî tak a ni a, ei thi thei naw chun piengtharna hi ngaithain nakie tieng thil daia dingin khêk khâwl ei t'a, ei suol sim dinghai po po khawm nakie thila ding vawngah sie ta'ng ei t'a, suol rawng hi tuta nêka nasa lemin bawl ei t'a, suolna punglun nasa hle'ng a tih. Dam sawt ta lo ding tî inhre ngâwi ngâwi hai hmanin insiem ṭhat hi harsa an ti a, an thî nî chenin suol rawng an bawl chun, thi thei lo ding hai lem chu an va zuolkâi nasa âwm de.
Thîna hi lo um naw sien la chu piengsuol le invêt khawm pung nasa hle'ng ei tih. Accident-a thî thei hlak ni ta lo ding, lu kawi dâm um ei t'a, lu bo dâm, ke bo kut bo dâm le hliem tuor leia khawhrî ang ela hmêl se tak tak dâm um ei t'a, dam man a va um ta naw âwm. Tuia tla hai hlak thi thei lovin tui sûngah inlâng dawk si lovin tui inhâk le ning îpin rinum tuor ta ngat ngat an t'a, lîrhnîng le mîm keiin mihriem hnuoi sûnga a vur khum hai khawm thi si lovin a hring puma thlân khurah phûm ang elin ning îpin hun hmang ta'ng an t'a, phîngṭâm dangchâr chu hre sîin, a va rinum âwm ngei. Thîna ma ma hi a lo ṭha tak ie hei ti nâwk ei tih.
Khawvêla ei thil ṭî tak le ei dit lo tak thîna hi lo um naw sien la chu thil vângduoithlâka ei ngai hi a lêt tama thil vângduoithlâk lem hung ni'ng a t'a, hnuoi hi hremhmunah inchang ta'ng a tih. Hremhmun dang ngai ta naw nih. "Thîna hi malsawmna inthup a nih" an lo tî hi pawm harsa hle sien khawm, kei chun ka ring nghet deu deu tah. Pathien nâuhai tâ dingin Vânram kawtsuo a ni a, ring nawtuhai tâ ding chen khawmin malsawmna a ni ve naw thei nawh. Hieng natna, rimsikna, lungngaina le beidawngna le khawvêl rinumna po po hai laka an zalên thei vena a ni si a.
"Mî a thî ni chu a pieng ni nêkin a ṭha lem."
"Innui nêk chun lungngaina a ṭha lem a,
Hmêl lungngaina chun lungril chu a siem ṭha si a."
~ Thuhriltu 7 : 1 & 3