A'N CANDIDATE DING

~ R.K Darngawn

Hmâr khawvêl thlîrtu tamtak laia luvawm pakhat Hmâr ka ni ve hi ka va hei lâwm ngei de aw. Ei hriet ṭhatak chu mi dangin ei/I hrâtnawna an hmu chun I /ei hratna kha hre zing rawh. Ka ṭhahnem ngaina hi iengmaro an naw i ti maw??? Ni lo e, tui farkhat khawm vânram suma a'n chang thei a. Lungte khawm a kia lung pawimaw a nih ti eiin hmei naw a mawi âwm de.

Ei phâk ve tâwka politic ei khêl ve te hi a zani hi ei vawisûna din a khuongin ruol chie am maw le....?

Ei politic khêl vena hin, Kan vawisûn hun hi inzînga dingin kan inhlan ti thei khawp politician ei nei ta? Ngaituo khawp chu a tling tho naw maw unau. Mi lu kipa ei tlâwmngaina le ṭhahnemngaina hai hlak chu bûkna- lung dai lo tâwka mawi kawl seng eini nâwk lawi sie hi a nih thil hrietthiem harsa chu. Hieng lâwm lâwm a ram le hnam ei invawi si chun iem nî tâng a ta, tu chenna hmeithai chem tât ang cho ram le hnam ngîrhmun ei chang el hi. Ei hmaa hung tlung el ta ding Election a ku hin aw, ei ṭhalai fiek ṭha hmek hmawk LALA khawm an Candidate tuma, iem a nî di'm chu maw le, Ka hei ti dek dek chu aw ka vîng vâng chu aw. LALA kuhi aw inhâwk le phûr thuta incandidate tum an le unaupa ka hei tia. Chutaka a thil min dawn hai chu:

1. Pawisa iengzâm a nei le

2. Lakh nga/ lakh sari vêl a nei chun tling thei naw ni'm

3. Ka lu a vawm ve ti ela thaw ding le incandidate ding nilo

4. A thaw âwm deu hai thaw ding a nî incandidate ku hi.

5. Politic background a la nei naw sia la harsa deu el di'm.

Tulai ṭawng takin aw, naute pieng hlim khawmin phone an hmet thei nghal an tia, ei khawvêl hi chu changkâng tak an ta ie maw. Phone nei le hmet thei po pohaiin a man ding pawisa nei seng hai sien chu inkhâwkpui ding chu tlâwm hle naw ni'm maw unau. Zawna ho tak el, Ârpui am a tui a hmasa lem hei indawn ta inla. Ârtui ti chu thil awl ve tak a nih kawngkhat ngaituo chun. Pawisa iengza'm a nei ti le lakh nga/ lakh sarih a nei chun a ti pâwl ei ni chun; Ârtui a hmasa lem a titu ei nih ka ti naw ka tih ti ang elin ei nina chu ni ngei a tih. Nina nuom lo ku hi ei tam em lei ning a ti maw, vangsie ko ang politic ei chang el hi. Aw ṭhangthar zâm ṭhak naw rawh i thiemna i varna kha Saipui lam lâwn anga i fepui phawt chun Hmâr nauhai hin e heu la ti'ng an tih.Khawvêl i sai dâr ang America President hlui meu Abraham Lincoln khawm kha iem a ni bîk a, ei ṭhangtharhai en in? Ei politic leader siem tum dân hlawl hi chu aw, naute a taksa hrât hmaa rûlrukût kawl hmasa ang elin ei hei um nâwk a.Ram venghim, humhim, sanhim le siemṭhat ding chun mimaltin ei inrawl a ṭul a nih ti ei hriet a ṭha, ram hmangaitu chun mitin pawimawna hrein tukhawm elrel loin, mitin hi ei ṭhangtlang nuom a um.

Ram hmangaitu chun, a ram le hnam a hmangaizie chu phût lei ni loin ama ditthlangna ngeiin, lunglûttak le takinningtaka thilthawin a suklang hlak. Ram sung le ram puoa inthawka ram sukderthawng theitu ding le mipui sukchiai thei ding thil hai hrim hrim chu inthielfai le siemṭhat vawng a nuom hlak. Chu ding chun a theina po poin ṭhang a lak hlak. Mipui lunginzingna dingin thil a thaw ngai naw a, mipui lungzingna sukbo a tum lem hlak. Mipui sukbo a tum ngai naw a, mipui zalenna nasa lem pêk a tum hlak.Tuhai am nî tâng an ta a âwm deu ding in candidate dinghai chu. A neinung deu le phîng inbêl lei luoi hai hi an ni? A'n leh ram le hnama rawngbâwl ding a fee ei sûng a ngai a man ta maw, a'n naw si leh Sâp tlangvâl ei rama chanchinṭha hung phur lut tu kha pawisa lo hni inla iengtin am um a ta..? Ei tulai politic en chun rawngbâwl chun lakh nga / lakh sarih maw a ngai!! Eiin ngaituo nawn met chu a va hei ṭûl mawi vang vang de.

Ram le hnam hmangaina leiin ei mi tlâwmngai vâl zatami'n an hringna chanin muol an mi loin lawisan ta, a tuor mêk khawm ei umzing. A'n leh mipui hin vawi iengza'm ei ram le hnam ta dingin ei phîng a ṭâm taa, bu ei nghei taa. Ṭhanghara ei theitâwpa ke pên a hun ta naw maw? Ei politic inhnel dân hlak chu a tling naw pâwl pâwl hmêlma le a châu an changa. Party indaidanna a bo hma chu ei ram le khawtlâng ṭha ngai naw hrim hrim hrim a tih.

Tlangvâl pakhat hi ngaizâwng a ho em ema, a ruopa'n iem a ta tia a'n dawn chun ama chun ei Biblein mi po po le inremin um ro a mi tia, a thei chun nangni tieng bek a hei ti chu a ruolpa chu a kahak zâk el an nawm aw. Hi tlangvâlpa rem chu nuhmei anna, ei ni te tuhai am ei rem ei party chanpuihai chau a ni? Game chu inhnel sûng chaua khêl ding a nih. A hun naw chen chen a i kut le ke ila vei vut vut chun i nauhai am, i nuhmei am, i ṭhen le ruolhai sukna naw thei i ti'm aw. Hna hlui chu hnatharin a thleng a hun ta naw maw? Nuoma thlalêr ram ṭawla, hna ṭawlhai a hring anga an'n lang theina ding ti ni awm taka tarmit hring bun kher kher a ṭul ta nawh. Ei politic inhnel dân hin chu Mosie'n thlalêrah dârrûl a khai kâng hun laia a en nuomnaw pâwl khawm ei ang ie.

Ka simna le i simna hi ei zalênna a nih ti inhmei loin kallai rêl lem tâng ei tiu khai. Chu chun kaikuongpa rorêl ei bansan ding a nih.