Kum 2003 Thlahmur thla chun pawlsawmpahnih ka pienga; a pakhatna a ka pasi hmasatakna ni bawk hlimtaka suong-le-kuo le kan lawm zo hnungin ka kai sunzawm pei dan ding ruok chu iengkhawm chanchin riva a nei ta reng reng naw a, nisienlakhawm, kei thil ka hrietthiem ve ta leiin iengkhawm ka nu le pa kuomah kan thlun ta chuong nawh. Sunzawm nawk ding ti langkhawm; kan insung khawsaknan a zo ta naw ti ka hriet leiin lungrila ngaituo hmunkhat nei pum zingin tukhawma kan hril suok nawh a, Kan thei ta naw ti kan mita in en ringawt khawma kan inhril chieng em em. Chulaizing chun, ka lungrilin mi inhnarna ka nei tlat leiin, iengti kawng zawng beka mani degree chu la sunzawm dan ding ka ngaituo ta a. Mi anga thiemthei ni naw chu thuhran, asum-le-pai um naw nak alai a, Science chu lak sunzawm ka nuom ta tlat bawk si, Ngaituona chu a sawl ie. Chuonga, Tuiṭhaphai tienga sunzawm dan ding ngaituo a ka fe hnung chun, Churachandpur college-ah chun, admission ka thaw ta rawk a. Nisienlakhawm, kan department chu Moiranga exam a ngai ding an ti leiin ka phurna chu a bo zo nawk ta a, chuonga ka buoi em em lai chun, ka Pate Ngamthangvung Khawbung le ka Upa Hmangaisang chu Nagaland, phek District Chozuba ah Assembly of God school-ah chun anthawkna a thawk ve dingin an mi fiela, kei khawm hmabak beisei ding ka nei ta naw ni a kan hriet leiin chutaka fe ding chun kan siem ta a.
Thlaram 3, 2003 chun Tuiṭhaphai anthawk chun Nagaland ka pienga inthawka ka la fe ngai nawna hmun pan chun zing 6:30 am chun kan in khal liem ta a. Imphal kan tlung chun, ka la lungngai naw a, amiruokchu, Imphal pel anthawk chu khawpui deu kan hmu phawt chu; Kohima ka sawn vawng el a. Chu chau chu an nawh. Pangal ṭawng kawikhat khawm ka hrietnaw lei a nih. War Cemetry Gate Kohima ti chau chu ka tum rama ka I hriet umsun chu a la hei ni nawk. Chu ni chun, herpan thununtu bula chun kanṭhung a, pangal ṭawngin an mi biek an mi biek a, ka to ṭawk ṭawk a, an hril ka hriet naw hrim hrim a, invet misawn hiel ka ring. Nisienlakhawm, Lalpan ami lo ṭhuoi zing ti ruokchu ka lo ngaituo phaknaw a, ama chu ka hrietnaw le ngaisak naw lai khawma, milo thlatlam ngailotu chun; lampui intluon chun milo ṭhuoi peiin, War Cemetry Gate kan tlung chun, an hung hril el ta a, ka beg ka lak vata ka ṭum chun, ka ruolpa ding le chun kohima-a chun kan in hmu ta a. Chun, a zinga chun Chozuba chu kan pan ta a. Tluongtakin kan thlung ta a. Ka pieng hnunga Teacher sin ka thaw hmasatakna ding a ni bawka, Class room ka lut phutni chun, kan thin a, ka hmai asen zak el a. Anachu, chu naw chu lampui dang ka nei si naw…… Nihai a hung liem chun ngai in ka hung nei ve pei a, inhawi khawm ka ti ṭan ta chun, bufak a hai ngaina em em in anmi fiela, vawksa,arsa le a dang danghai kan hme phawta, chun Bekanthu hi an tlak vawng a, baka, arte, vawkte hai chen khawm ka hmesa ta pei a, ring nekin an hnik tho! Abikin Bekanthu hi andu em em a, an hme phawta hin an tlak vawng ti thei a nih. Nunghak hmelṭha tak tak hai khawm Bekanthu rim an innam ham vawng.
Chuonga ṭawng hriet lo rama ka um hnung chun ka ruolhai in vengtieng an mi maksan changin ka khat Chauvin ka lo um hlaka; hlaw mumal kan hmunaw leiin a chang chun Bihari Misitiri hai bulah dam ka khawsa hlaka, anṭawng khawm chu ka thiem lem chuong naw a chu, kutzaizirin kan biekpui hlaka, ka thina ding thu mirelpek haisien khawm innui vur vurin lo lawm kan ring.
Chuleiin ka itum inchukzawm chu ka ta dingin vanna râ ang anta leiin ka thlangnaw lampui chu phur takin ka hraw ta .
Ramhnuoia chun lampui pahnih a uma,
A pahnih a ka hraw thei naw ding a ni leiin pawi ka ti;
A pakhat a chun, fe lang, ti in kan ngaituo a,
Chulampui chu, athei chen chen ka hei thlira,
Khawlai hmun am chu ramhnuoi lampui chun a tlung.
A pakhat lem chu an hawiin a ṭha a,
Chubaka, ṭhalem ding khwama ring aum,
Asanchu, hlobet le phulin ankhum sia,
A chu lampuia khawm chun fe nisien ,
A tawpna chu thuhmun a ni nawk awm si. (Robert Frost : ‘The road not taken’)
