EI PIENGPUI EI NU TAWNG NGEI

Ngaihluin hmang dik tum tlat ei tiu.

~ L.Thanzam Pulamte

Ei piengpui ṭawng,khawvel var hmua ei hung pieng suok hlima ei ṭawng hriet hmasa tak le ei seilienna,khawvel ṭawnga ei thiem tak hi ngâihlu a, hmang dik tuma ṭhang lâk ei ṭûlin a pawimâwzie hre thei pei inla nuom a um ngei el. Thenkhatin kei chu ei ṭawng hmang le ziek hi ka thiem thei hlawlh nawh tia insukchângkângna anga ngai, inti thiem lo deu dam ei um peiin a’n lang hi a pawi khawp el a nih. A tlângpuiin mani piengpui ṭawng hi ṭawng dang po neka ei thiem tak a ni leiin ziek le hmang kawnga khawm inzapui um naw tâwka thiem tum tlat lem ding ni awm tak ei nih a. Hmar ṭawng ziek le hmang dan thua hin ziek le hril chu a tam tah vieu el a. A’n dik le mawi lem dinga a thiemhaiin an hrilhai zawm nuom lo le ngaiven lo pawl ei la um zingin a’n lang a .A ṭha lem le a’n dik lem dinga an hrilhai hi hmang pei inla chu hmasawnna khawp chu ei ngaithlâkin ei tiem tâwl tah ring a um a.Kei ve khawm hin ei ṭawng hmang le ziek dâna hin ka lo lungkham iemanizat a um ve a, ka lungril intarna iemanizat umhâi chu hang ziek lang ve hrim ka tih.

Thini khuoa ei ṭawng hmanghai – Mi thini hin kohranin Programme siemin hunserh pawimaw tak ei hmang ta hlak a. Mithi inthla/vûi ni, zan le a zing ni hnina hun chen siemin a zing hi “Thlân nghâkni” tia ziek pâwl ei la um nuol a. Hi hi nîidang Pathien thuin a mi tlungchil hma le hnung iemani chen kha thi ni zing hi mâkpâ le lâibung le lâinatuhaiin thlân inhuonin thlan tieng an pan a,thlan chu an lo nghakin hun an lo hmang hlak a, midangin mi thina in tieng inpan khawmin hun an lo hmang hlak leiin hi ni hi Thlân nghâkni an lo ti hlak a nih a. Mithi sung khuo a nei deu chun ran dam thatin bu dam an lo fak tlâng hlak a nih.Tulai ṭhangthar hunah chu Kohran Programme ei siem dana hin chu thlân nghak ta lovin in tienga kohran programme ṭha taka hmanginPathien thu le hla ṭhahaia in thlamuongin mithi sung le kuohai ei hnêm lem an tah a.Chuleiin, Thlan nghak ti ṭawngkam hi chu a’n mil ta naw deuin a’n lang a. Hieng anga Kohran Prrogramme-a chuong ding chun Nihnina/Khawsawt in dam ti lem tah inla. Mithi um sûng po kha mithi in ei ti a,mithi ei vûi thlâk ta chun mithi in ni ta loin khawsâwt in a ni tah lem si a.

Mithi khawvarpui zan”Mithi lumeng” ti hlak dam hi nguntaka ngaituo chi a nih. Nidang laia lu meng an ti hlak dan chun,pasalṭha sa kâp thiemhaiin sahrâng an kâp, an hâwn tlung zan chun, zan a hung inthim chun pasalṭha inah chun unau ruolṭha,ṭhenum khawvêng haiin zubêl/thingpui bel putin sahrâng lu mengin hlado leh uong deua hun hmang hlak hun a ni a, Pasalṭhain râl lû a hung hâwn tlung châng khawm hieng ang tho hin thafana hlima lamin hlado dam insamin ral lu mengin hlim le thafântaka hun hmang an ni hlak. Tuta mithingâia ṭap le beidawnghai hnêm dinga lêng khawvar hi chu lu meng ni loin mithi sûna khawvar zân lem a ni ti hi hriet a pawimâw ngei.

Mithi vûi lampui ei fe dan khawm hi siemṭhat le sukdanglam ṭûl a um peiin a’n lang. Râla inthawka thlirtuhai lo hmu dan ding dam hi ngaituo ṭhain ka hriet hlak a. Mithi sûn le inmil lo êm êmin innui puma ti ti le nuom nuom hrila so mur mura ei um hi chu a mawi ei ti tâwl chie am ngaituo tlâk tak a nih. Ruong hma tienga Pastor le Upa ruol ṭhuoituhai ta ding lem chun a mâwi naw nâwk zuol a nih. Nîdang angin hlasak puma ei fe thei ta naw khawmin mithi sûn ei ni leiin khûn takin to chipa zui dan dam hi ṭhuotuhaiin riruong siemin sukdanglam deu a ṭûl ta naw maw ti hi ka lo invawi ve hlak chu a nih. A rawngbawltu neka hmasa lema fe an um chang dam a um hlak a, rawngbawltu takin hma a ṭhuoia ei zui dup dup hi a mawiin a dan ding hrim a ni zie hi hriet zing ṭulin a’n lang.

Biekin inkhawma ei ṭawng hmanghai khawm hi suinawna siemṭhat ding iemani zât umin ka lo hriet ve a. Inkhâwm ṭhuoitu/Hun vawngtuin Bible tiem dinga a hang ṭan a, Bible tiemna la hang nei ka tih.ti ei tam khawp el a, tiemna hi a neia nei thei a ni nawh a. Bible/Pathien thu tiem ei tih ti el a ṭha. A thaw ding chu ei hriet thei thova chu a’n dik lema hmang tum hrâm inla nuom a um. Hlasak ngaithlâkna,thuhril ngaithlâkna nei ei tih ti nêkin hlasak ngai thla’ng ei tih ti dam thuhril ngai thlâng ei tih ti lem a ṭha. Hlasakna hung nei raw seh ti nêkin hlasak dingin ko ei tih,Pathien thu hril dingin ei ko ti dam hun ei pêk tah ti hai hi chîng lem chi an nih. Tawngṭaina nei ei tih ti nêkin ṭawngṭai ei tih ti lem a ṭha.Lalpa ṭawngṭaina hrilna nei ei tih ti nekin Lalpa ṭawngṭaina hril ei tih. Benediction/malsawmna hrilna nei raw seh ti nêkin Benediction hrila hun khâr ding ti lem a mâwi. Pathien kawla ṭawngṭai ti dam, Pathien ei kâwla um dinga ko ti dam ngaituo chieng a ṭha, Pathien kuomaah/hmaah ṭawngṭai ti inla a fûk lem a ni zie ngaituo zui pei hlak ei tiu. Bible-a ei hmu angin’ Kan kuomah um ta la; khuo a’n hnu ding an tah.’hienga inthawk dam hin kuom le kawl danglamna hrietfie tum ei tiu.

Thumal `chau` ti hi `cho` tia hmang hi remchâng ka ti ve naw hlak a. Mi in sum a nei ta naw zie hrilnain “Chêngngâ chau ka nei tah” ti hi “Chêngngâ cho ka nei tah “ tia ziek le ṭawng hmang ei um tlat el hi pawi ka ti laia pakhat a ni ve nâwk a. Chau hi cho in a ri a thlâk thei naw hrim hrim a, Bibblea chen a lo chuong hi nguntaka ngaituo chi nîng a tih. Ei ṭawng chu a ri ang anga ṭawng le ziek (tonal language) a ni leiin fîmkhur a ngai a nih. Inkhâwmpui palâi ripâwttuin tlâwm inti taka Palâi sâwmhni chau kan hung thei a nih.” Ti hi sawmhni cho a ti chun a ri a’n dik thei ta naw tlat a nih.

Hieng a ni lei hin ei piengpui ṭawng ,ei nû ṭawng ngei hi a thei china a rî le thlûk hmang dik hi eini a ṭawng neituhai inchûk le thaw ding a n’a, mihai mi thaw pêk ding a ni naw leiin sukdik tumin theitâwpin ṭhang lâk ei pawimâw tak zet a nih. Chuong naw chun ṭhang hung thar pei dinga hin ei ṭawng inhmang pei thei ding a ni ti hre zing ei tiu.

Rengkai
July 25,2019