HNU 57th General Assembly dt.18-03-2016,
Ankhasuoa HNU President & MLA/Tipaimukh ni bawk Dr.Chaltonlien Amo thu
hril:
Ram le hnam ta
dinga ka sin thawpui, ka hmangai, ka mipuihai, Nu le Pa, Thalaihai le Kohran
thuoituhai inrengin ditsakna chibai ka
buk cheu.
Ka
thu hril ding ka hril hmain ei renga ei hriet tlat dinga ka hril nuom (Thupuong)
la hang hril hmasa phawt ka tih-
1.
Ram
le hnam ta dinga ka theina popo, ka varna popo, ka hratna popo, le ka thiemna
popova Hmar hnam le ram ta dinga rawng bawl dinga ka sin chellai, ka la
thlak-hla laizing “Doctor” sin sawrkara ka thawlai maksana hung inthawk suok ka
nih.
2.
Ka
theina, ka hratna, ka thiemna a lo tlawm deua, mipui lungawina duthusama ka lo
thaw zo naw a ni khawma, mani sin chellai maksana ram le hnam ta dinga inthawk
dawk ngamlohai chun milo dem vet naw phawt unla, kei a anga mani sin
thlak-hlalai maksana ram le hnam rawngbawl dinga in hung inthawk suok ngam ve
pha leh ka fel nawna le ka tlin nawnahai in dit tawkin mi hril de ti niu.
3.
Ram
le hnam ta dinga rawngbawl nuomlei nilo, Inlalna le thunei nuomna lei ringawta
tling inring leia Election boruok le thli a hung hrang pha a ngir hlakhai ang
ka ni ve nawh a, kei chu Ram le hnam ta
dinga thei ang anga rawngbawl dinga ka taksa le lungril hratlai ngeia hung
inper suoka, MLA/Minister nia ram ta dinga sin tam lem thawtheina dinga
electiona hung ngir hlak ka ni lem.
4.
Election
vawitam ka ngir ve ta a, mi thenkhathai angin Pahnam-Laibung ka la khawm ve
ngai nawha, Pathien rawnin le ei hnam sunga mithiem le hnam ta dinga
thahnemngai, rawn tlaka ka ngaihai ka rawn hlak. Pahnam-Laibung politics nilovin Hmar hnam politics hi a la tha huntawkah ka ngai.
5.
Khel
thu hrilin mi sietna ding ngaituona leiin mi ka dem ve ngai nawh. Tluknaw leia
ka dem min mi ti rawi an tih ti kan lau.
6.
MLA
ka contestpuihai hi mi khingtuah ka ngai ve ngai nawha, kei khawma ka khing
ngai bawk nawh. Mi khingtuhai chu hnam dang MLAhai an ni lem ti ka hriet tlat
zinga, an mi hmusit le an hnuoi-sie ding ka nuom ngai naw hrim hrima. Anni neka
fel lem, smart lem le an minza dinga um ka tum tlat hlak.
7.
Ei
ram le hnam ta dinga kumhlun thil ding a tam thei patawp mit-a hmuthei le na-a
hriet theihai thaw le indin hi ka thil tum lien tak a ni zing hlak. Ka nuom le thaw
tumhai ka la thaw vawng theinaw ruok hi chu pawi ka ti tak a nih.
8.
Ei
hnam sungah inremna le inhrietthiem tuonahai um sien tihi ka duthusam a nih. Pathien
le Nangni mipuihai zarin ei ram ta dingin sin tam tak la thawpei ei tum si a.
9.
Pa-hnam,
Laibung le Kohran rama chau piengthar lovin ei hnam “Hmar” a hin piengthar seng lem ei tiu.
10.MLA
chau hi ram le hnam rawngbawlna a ni nawha, Pathienin mawphurna a mi pek, hriek
nal ei nina ang sengah rawng ei bawl lem ding a nih. Pathien rama rawngbawl
dinga hriek nal dam, ram le hnam rawngbawl dinga hriek nal dam, Sawrkar sin
thawa rawngbawl dinga hriek nal dam ni tawl ei ta. Pathienin ei lampui dinga a
mi ruot pek hi iem ? hriek nal ka nina hi iem a nia ? ti hi thutlukna siem hma
a ngaituo chieng a tha.
11.
Ei
ram le mipuihai hin mi ram tluk naw sien khawm a mi tluk nawtu tam tak an um ve
tho. Hmasawnlo, inthanglo ei ni nawha, hma ei sawn pei a nih. Duthusamin ei
inthang hrat rak naw a lo ni el thei. Ei ram sunga kum 15 liemta sung ngawt
khawma ei hmasawnna zozaihai hi hmu nuomtu ta ding chun hang ena hmu ding le
hriet ding a tam hle a nih. Tukhawm inpem tum naw ro, ei ram ei siem ding a
nih. In inpem tumna khuohai khawm inpemna ding an zawng ve tho a nih.
12.
Ei
ram le hnam le ei hnam Party HNU hi Dr Chaltonlien Amo HNU President a ni leia a khata a ta a ni nawh a, ei renga
ta a nih. Chuleiin, ei ram le hnam party HNU hi neitu chan chang seng dingin ka
fielin kan hriettir cheu.
Special
joint Conference of HNU Block No. 3, 4 & 7 le HNU General Assembly ram buoina leia
a hun takah nei theilovin um inla khawm tuhin nei theia ei um hi lawm um ei ti a,
hmang dinga hunghai popo khawm ei vangnei em em a nih.
Vawisun hin Ram le hnam ta dinga hratlai
hun le thiemna, varnahai lo hmanga, In-le-Lo maksana ram le hnam ta dinga
hringna chen lo chan tahai le chan ngamhai inza an umin hnam ta dinga an inpek
zona ei hriet zing a nih. Nupui-Papui, Tar hnung vuoi hnung khawm nisien mi tu
el khawm ram le hnam hung invawi ta phawt chu ei lawmin ei ngaisang hle seng a
nih.
Ram le hnam ei ti hi mani phingpui
hmakhuo chau a ni nawh a, mipui, khawtlang le ram ta dinga inpekna hi a nih.
Kohran thuoituhaiin Ramthim an invawi,
Missionarya tir ding an buoipui, Ei ni ram le hnam ta dinga rawngbawltuhai
khawma ram le hnam hi ei invawi ve em em el ding a nih. Ei inpek ta laklaw a
niha, theina ang zawng zawngin, theina ang angin, ei thaw sunzawm pei ding a
nih.
Sawrkar thawktu/Kohran thawktuhaiin
Pension an nei. Ram le hnam ta ding le Pathien rama rawngbawl tu tak takhai
chun Pension ei nei ve nawh. Inhman
chang-chang chau nilovin ei damsung po ei thaw el ding a nih.
MLA chauvin hnam le ram rawngbawl ding tina a ni
nawh. Mihaiin thukhel phuoka an mi demhai pawisa hman ding ei ni bawk nawh.Tum
le nuom a tam, chuong popo chu thaw thei biklo, thangpui nuom le tul an tam,
Tawngtai hlawtling thei ni ei nuom vawng vawng hlak.
Thei tawk ei pek, an dit khawp nawh, pek
hma nekin pek hnungin an lung a sen lem… Phonea hmel hmuphak silo mi hal le dem
thei hlak an tam., Minister ni bawklo…vel nawk chu Minister a tawm-atela ni
ngei ngei tum tawp ding an tah.
Inthlang result a suok chara inthawk
mihaiin hausa an mi ring nghala, bat an mi thing tan sup sup nghala. Puk ding
ei va zawng leh ei biek ngamhaiin lo nei biklo, a neihai hlak be ngam bik
bawklo..Lungril a sawl thei ngei el !!!
Vawisun hin Pastor ka ni nawleiin
Pathien thu hril dingin mi ringnaw bawk inta, ram le hnam rawngbawltu ka ni
angin ka hma lakna tieng, ka lohma tieng tlawm-a-zawng, a tawi zawngin ka hril
ding a nih.
1.
ADC
Pherzawl ei suol dawk tah– District puitlingah siem ei la tum … ? …Hmar Home
Land..?
2.
Ei
Tipaimukh biela khuo thenkhat Jiribam ah lut ei inlau… lut naw nih ei tih… Land
recordhai Jiribamah a la um zing leia lo la ringhla ei um leiin Land record
CCpur district ah ei transferred, Ram fee sungna Jiribam a awlsam vei leh CCpur
tieng an sawn ti pawl ei um nawk.. a ieng tak ding him sawiselbo ding hriet an tak
thei ngei !!
3.
Ankhasuo
(Sibapurikhal) PHSC – PHCa hlangkai, Patpuihmun PHC
4.
Ankhasuo
Jr. H/S - H/S ah, Patpuihmun, Parvachawm, Kangreng… H/S ah ei hlangkai.
5.
33/11KV
Powers/sAnkhasuo/Khangbawr, Parbung, Pherzawl ah ei sie 132/33 KV pwer Station
Sipuikawn ah sin an tan mek
6.
Vangai
TD Block ei hawng thar… Sub-divn.ah ei hlangkai.. SDO/BDO posting pekin ei um
tah..a function zing.
7.
Pucca
Buildings construction Parbung Hq. le Patpuihmunah Hq. ah tam tak bawl a nih.
10.Constn. of
PHSC buildings at Sartuinek, Tuisen, Kangrengdor, Taithu
11.
Community
Halls khuo tam takah ei bawl
12.
Constn.
of Roads – Vangai Range, Tuolbung, Taithu-Patpuihmun, Sartuinek, Pherzawl,
Leisen etc. now Black topping in progress
13.
Electrification
program-Vangai area and Hmarbiel areas-hma lakmek
14.
Rangva/Tar
pension mi tam tak kuomah pek tah…
15.
Waiting
sheds khuo tam takah bawl tah…
16.
CCpur-Tipaimukh
road… BRO/Central kuta um, ..Fund Centralin
a sanction naw leia 185 km. pointa inthawk la sunzawm theilo zing …Delhi ah
vawi 3lai ka zu bawzui tah.. Jiri-Tipaimukh road le Bridgehai estimate siema
umhai Manipur sawrkar fund indai naw leiin CMin central fund a ngen… ei la tan
thei naw zing.
17.
Khangbawr
vadung Leilak …C.M.in Centralah fund a ngen..mi la pe theilo zing.. thei ang
anga bawzui a nih.
Mita hmuthei le na-a hriet thei ei
hmalakna tam tak um sien khawm ei mamaw em em, thaw tul le thaw makmaw tam tak
a la uma. Makhata thaw thei a ni nawha, ei thaw thei sunhaiah lawm nachang
hrein hmabak tul le mamaw tam tak umhai hi ei renga inthuruola ei puttlang a
tul a nih.
Hmabak thaw ding ei hau ta luo. A
changtupa hnar an thi ta lak-law sia, a lak-law laia chawlsan thei ding ei ni
nawh. Rampui thiek Tipaimukh/Vangai mipuihaiin an remti ta nawh..Pam-thul thiek khawm an tum ta nawh….
Pu V.L.Nghaka, Block no.7 Presidentin a tih.
Vawisun hin INTHURUOLNA RUOI awt tlang
ei tiua, ram le hnam ta dingin le ei ram siemna dingin thei tawpin thangtlang
ei tiu tiin ka fiel cheu.
Kei, ram le hnam rawngbawl dinga in
pumpe ka um, in mi ringzova, mawphurna in mi pek phawt chun ka theina popo, ka
hratna popo, ka varna popo ei hnam le ram ta dingin ka lan pei zing.
Ka experience
pakhat la hang hrilsa lang - Ei ni le tekhi thu ni lovin entawn tlaka ka ngai
leiin United Kingdom mihai ka zu hmu phak ve tawk a ni leiin ka
hril nuoma –
In hnar ding an nei nawh, an mamawhai an
nei vawng amani ti dingin a um. An siemtu Pathien an mamaw ta naw hiel a mani
ti ding khawpin an hausa tâwla, sakhuona ngaisaklo an tam ta hle. Mi iemani zat
zet kan dawnhai chun ‘Sakhuo ka nei nawh’ an ti hlawl ela, mak le rapthlak ka
ti ngawt el. Indikna ringumna ruok chu an kawl tlat zie hriet thei a nih. An pi
le puhai chu Kristien hrat tak an lo nih ti chu an hrieta, Pathien inzana
lientak chu an nei zing thoa. An hnam œhuoitu le Sipai hotuhai an ngaisanga. Ka
hmu phâk chin-Wales, England &
Scotland ramahai Biekin bang le œuongahai an hnam œhuoituhai lungdaw an
tlar khep khup bawka. An hnam/ram flag Biekinahai
an tar/zar fer fur bawka. Pathien rama rawngbawltuhai le an hnam œhuoituhai an
œhangkawp tlat le an in ngaisang tawn zie a suk lang hle.
Vawisun hin ka hril nuom chu- Ei ni
khawm Kohran œhuoituhai le hnam œhuoituhai hi thawtlang-œhangtlang tlat ding ei
ni ti ka hril nuom a nih. Chuong a ni chun ei hnam hin hma sawnin inœhang hrat
pei a tih ti ka ringin ka beisei.
Ei Inkhawmpui
thupui “LALPA Pathiena nei hnam chu an hamtha…” ti le ei hun hawngna hla “Aw
Pathien thangpuitu pangngai, kan hma tieng beiseina…” ti hi ei renga ei
innghatna ni zing raw se.
Hi po hi tuta
tuma dinga ka hril thei ni sien, ram le hnam ta dinga rawngbawl pei dinga mi
ditsaktu Palai inza um tak tak hung khawmhai popo inzana ka pek cheua, ka lawm
tak zet cheu.
- - - - - - - -
- - -
