~Lala Khobung
Mitin hin dam hih ei thlakhla. Dam ka pei ta nawh, ti hai khawm hih natna khir an hei nei meu chun Daktor thiem le hmun pui hai, nei le neilovin ei pan vel el. An ti an naw’m pitar pakhat khawm hih sumphuka an thunga, ‘dam ka pei ta nawh ie’ a ti lai zing in fahrel a hung tlu chuh, thei le thei lovin ‘hlak pui chuh a mi del hlum vang an naw’m ti in a tlan sie an ti chuh. Ral in an man hai kuomah ‘tlang a khin kan that tho tho ding cheu a na, tlang lawn sawl ngai loin hi taka hin that el kan ti cheu’ an ti khawma , minit tlawmte la dam thlak hla in‘tlanga law law leh’ an la ti ta fan fan.
Ei Lal Isu meu khawm khah a pa thu awi a hnuoi a mihriemhai intlan dinga a sar thi ding hrelawk zing puma a hung meu khawm khah a hun a hung tlung ding meu khan chuh a huphur in a buoi se nasa. Getsimani huon a ka um lai a ka ngaituo chuh, Isu khah a thlan thisen far ang khawpa suok puma a pa kuoma thi pumpel na ding a hni el bakah a rawihai kuoma chen khawm hni pui dingin a hril a.“Ka thla a phang ngawt el, thipui khawp hiel a nih” a ti hiel. Hmeldanglamna tlang a a rawihai le an hang fe tuma Mosie le Eliza an hung a an thu ngaituo (agenda) kha “Isu Jerusalem khuo a a thi ding thleithlakna” ti bak Bible ah an lang nawh. An hriltlang (Proceedings) khah hieng ang hin ka zuk ngairuot chu tie. Isu khan a sar thi ding thu khah a huphur zie a hei hril a. Mosie le Eliza chuh an to ta tawk tawk el a. Chuphingleh Isu chuh Mosie tieng ngha in “Mosie, nang dan tieng hre mi i nih a, lampui mi hei dap pek ta, sar thi hi chuh a rapthlak taluo,ka ngam hlawl naw a nih” a hei tih a. Mosie chuh iemanichen a hei in ngaituo hnung chun rin deu pum hin “ Pathien in Sinai tlanga ka um lai a dan a hung peka inthawk a tuchena mi hai ka hei ngai tuo a, khawvel mihriem hai in tlan na ding chun ieng khawm ka hrietsuok thei nawh, i hringna chau naw hi chuh. Eliza, nang thi na pumpela vantienga lawn le puithiem i ni bawk a, lampui i hriet lem naw maw ?” ti in Eliza tieng chuh a hei nghah a. Chuphingleh Eliza chun, ni e, kei chuh vannei thlak takin thina pumpel in vantieng lakin ka uma. Tiena tlanga inthok, maichama hai ran thisen tam tak lo luong tah in ran hringna a sanga sang tel lak in alo um tah a. Amiruokchuh Eden houna inthawk tah hnuoi mihriemhai suolna hi alo inthuk ta em lei in an tlan na ding dang reng ka hriet suok thei nawh, Isu thisen chau naw hi chuh. Chulei in Isu hih a thi mama chuh a tul a nih” a hung ti ve el tah a. An bei chuh a dawng tlang vieu ding in ka ngai.
Thil nuizat um ang reng chu, Bethlehem khuo fe pel in Isu pieng lai vela berampu hai riekna hmun khan kan fe hmasa a. A hmun kan hei tlung chun ami thuoitu (Guide) khan a hmun le a pawimaw na hai khah mi hril a tum lai kei hlak khah berampu hai lo riekna hmun ngei khah va sir vatvat ka chak lei khan a thuhril ngai lovin inrang deu khan ka hei fe el a, ami hung kova, ka ngaisak naw lei kha in ring deu hin “I say, come here” a mi hung ti chuh kei hlak khan “hi hmuna hin i thuhril ngaithla dinga hung ka’n nawh, a hmun sir dinga hung ka nih, tuta i hril ding hai khah naupang Sunday skula ka kai lai a ka hriet sa vawng a nih” ka ti pek a. Berampuhai lo riekna hmun a inthawk chun van mipui hai in hlapawl an hungsak lai a, an umna ding awm van tieng hei thlir ka tum leh far thing insang taktak a ngir khup el lei in lungleng taka hei thlier thei khawm an nawh. Hi lai hmuna inthawk hin Isu piengna hmun khah a hei in langa. A hmun kan hei tlung chuh bawng in le ranbupekna thleng, Isu a nu’n an zal tirna khah inrieng ngawi a hei hmu ka lungril lai, chuong ang rengreng chuh lo ni lo. Khalai hmun vel khah In ropui eltieng in an lo bawl khum vawng a, ranthleng umna hmun hai hlak chuh rangkachak le silver tui in nal takin an lo in luon vawng el a.Chu ang bawkin Kalvari khawm In ropui deuhin an lo bawl khum vawng ta bawk si. Isu thlan khawm hmun hni lai alo uma, a pahni sunga chun ka zu lut ve a. A pakhat lem lem chuh in dik awm tak. Jordan vadung khawm ka ring nekin a lo lien naw vieu, Tuithapui nek hman in a china, a fawn ding awm khawm ka hmu nawh. Tienlai khan ieng ang a lien am alo ni ding. Isu Baptis na hmun a khan kan hei tlung chuh inrangdeu in kan hlip ruok vawnga, puonte ka dierkei a,vawithum lai chuh ka hei lilut ve. Nga an tam khawp el a, ngavawk khawm an tam. An man ngainaw chuh ni chek a ta. Len a hei man ding in dit a um, bomb hei deng inla lem chuh hlawtling vieu ei tih. Ka lungril tawk tak chu Isu Puithiem laltak In a zankhat an siena (Lock-up) khah a nih. Lung remkuol inthuk tak anih a,I su khah bawm in an khaithlak ni awm a nih.Ka zu fe lai khan chuh step an siem a khan ka tum thla a. Isu’n a lo tawk tah, a tuong le a bang hai khah lungril inthuk tak put pum in ka kut ngei in ka hei tuoi. A tuola mei an awi lai a Peter in Isu an phat na lai hmun taka khan Peter a lem le archal khuong lai lem alo uma. Peter in mi nakawr changtieng a sat thlak tawm khan in hmatawna inselbuoi ni ngei ding anna, chulei in forensic dan a chuh Peter khah vawikawlawng anih, ka hei ti chuh awm ati vieu. Jerusalem le Bethlehem in kar vela kan umlai Boaza lo, Ruthi le an inhmuna ding awm dam khah ka hei thlir vela, thlaler vong ani lei in lo ding awm khawm chuh ka hmu nawh. Tienlai khan ieng ang am a lo ni ding ?. Hla phuoktu hai in an ngairuot dana hla an lo phuok lai le ral khata ei ngai ruot dan hih a lo tha tak awm, a hmuna zu hmu chun ralkhata inthoka ka ngairuot dan le chuh a dang dai.
Mitin hin dam hih ei thlakhla. Dam ka pei ta nawh, ti hai khawm hih natna khir an hei nei meu chun Daktor thiem le hmun pui hai, nei le neilovin ei pan vel el. An ti an naw’m pitar pakhat khawm hih sumphuka an thunga, ‘dam ka pei ta nawh ie’ a ti lai zing in fahrel a hung tlu chuh, thei le thei lovin ‘hlak pui chuh a mi del hlum vang an naw’m ti in a tlan sie an ti chuh. Ral in an man hai kuomah ‘tlang a khin kan that tho tho ding cheu a na, tlang lawn sawl ngai loin hi taka hin that el kan ti cheu’ an ti khawma , minit tlawmte la dam thlak hla in‘tlanga law law leh’ an la ti ta fan fan.
Ei Lal Isu meu khawm khah a pa thu awi a hnuoi a mihriemhai intlan dinga a sar thi ding hrelawk zing puma a hung meu khawm khah a hun a hung tlung ding meu khan chuh a huphur in a buoi se nasa. Getsimani huon a ka um lai a ka ngaituo chuh, Isu khah a thlan thisen far ang khawpa suok puma a pa kuoma thi pumpel na ding a hni el bakah a rawihai kuoma chen khawm hni pui dingin a hril a.“Ka thla a phang ngawt el, thipui khawp hiel a nih” a ti hiel. Hmeldanglamna tlang a a rawihai le an hang fe tuma Mosie le Eliza an hung a an thu ngaituo (agenda) kha “Isu Jerusalem khuo a a thi ding thleithlakna” ti bak Bible ah an lang nawh. An hriltlang (Proceedings) khah hieng ang hin ka zuk ngairuot chu tie. Isu khan a sar thi ding thu khah a huphur zie a hei hril a. Mosie le Eliza chuh an to ta tawk tawk el a. Chuphingleh Isu chuh Mosie tieng ngha in “Mosie, nang dan tieng hre mi i nih a, lampui mi hei dap pek ta, sar thi hi chuh a rapthlak taluo,ka ngam hlawl naw a nih” a hei tih a. Mosie chuh iemanichen a hei in ngaituo hnung chun rin deu pum hin “ Pathien in Sinai tlanga ka um lai a dan a hung peka inthawk a tuchena mi hai ka hei ngai tuo a, khawvel mihriem hai in tlan na ding chun ieng khawm ka hrietsuok thei nawh, i hringna chau naw hi chuh. Eliza, nang thi na pumpela vantienga lawn le puithiem i ni bawk a, lampui i hriet lem naw maw ?” ti in Eliza tieng chuh a hei nghah a. Chuphingleh Eliza chun, ni e, kei chuh vannei thlak takin thina pumpel in vantieng lakin ka uma. Tiena tlanga inthok, maichama hai ran thisen tam tak lo luong tah in ran hringna a sanga sang tel lak in alo um tah a. Amiruokchuh Eden houna inthawk tah hnuoi mihriemhai suolna hi alo inthuk ta em lei in an tlan na ding dang reng ka hriet suok thei nawh, Isu thisen chau naw hi chuh. Chulei in Isu hih a thi mama chuh a tul a nih” a hung ti ve el tah a. An bei chuh a dawng tlang vieu ding in ka ngai.
Thil nuizat um ang reng chu, Bethlehem khuo fe pel in Isu pieng lai vela berampu hai riekna hmun khan kan fe hmasa a. A hmun kan hei tlung chun ami thuoitu (Guide) khan a hmun le a pawimaw na hai khah mi hril a tum lai kei hlak khah berampu hai lo riekna hmun ngei khah va sir vatvat ka chak lei khan a thuhril ngai lovin inrang deu khan ka hei fe el a, ami hung kova, ka ngaisak naw lei kha in ring deu hin “I say, come here” a mi hung ti chuh kei hlak khan “hi hmuna hin i thuhril ngaithla dinga hung ka’n nawh, a hmun sir dinga hung ka nih, tuta i hril ding hai khah naupang Sunday skula ka kai lai a ka hriet sa vawng a nih” ka ti pek a. Berampuhai lo riekna hmun a inthawk chun van mipui hai in hlapawl an hungsak lai a, an umna ding awm van tieng hei thlir ka tum leh far thing insang taktak a ngir khup el lei in lungleng taka hei thlier thei khawm an nawh. Hi lai hmuna inthawk hin Isu piengna hmun khah a hei in langa. A hmun kan hei tlung chuh bawng in le ranbupekna thleng, Isu a nu’n an zal tirna khah inrieng ngawi a hei hmu ka lungril lai, chuong ang rengreng chuh lo ni lo. Khalai hmun vel khah In ropui eltieng in an lo bawl khum vawng a, ranthleng umna hmun hai hlak chuh rangkachak le silver tui in nal takin an lo in luon vawng el a.Chu ang bawkin Kalvari khawm In ropui deuhin an lo bawl khum vawng ta bawk si. Isu thlan khawm hmun hni lai alo uma, a pahni sunga chun ka zu lut ve a. A pakhat lem lem chuh in dik awm tak. Jordan vadung khawm ka ring nekin a lo lien naw vieu, Tuithapui nek hman in a china, a fawn ding awm khawm ka hmu nawh. Tienlai khan ieng ang a lien am alo ni ding. Isu Baptis na hmun a khan kan hei tlung chuh inrangdeu in kan hlip ruok vawnga, puonte ka dierkei a,vawithum lai chuh ka hei lilut ve. Nga an tam khawp el a, ngavawk khawm an tam. An man ngainaw chuh ni chek a ta. Len a hei man ding in dit a um, bomb hei deng inla lem chuh hlawtling vieu ei tih. Ka lungril tawk tak chu Isu Puithiem laltak In a zankhat an siena (Lock-up) khah a nih. Lung remkuol inthuk tak anih a,I su khah bawm in an khaithlak ni awm a nih.Ka zu fe lai khan chuh step an siem a khan ka tum thla a. Isu’n a lo tawk tah, a tuong le a bang hai khah lungril inthuk tak put pum in ka kut ngei in ka hei tuoi. A tuola mei an awi lai a Peter in Isu an phat na lai hmun taka khan Peter a lem le archal khuong lai lem alo uma. Peter in mi nakawr changtieng a sat thlak tawm khan in hmatawna inselbuoi ni ngei ding anna, chulei in forensic dan a chuh Peter khah vawikawlawng anih, ka hei ti chuh awm ati vieu. Jerusalem le Bethlehem in kar vela kan umlai Boaza lo, Ruthi le an inhmuna ding awm dam khah ka hei thlir vela, thlaler vong ani lei in lo ding awm khawm chuh ka hmu nawh. Tienlai khan ieng ang am a lo ni ding ?. Hla phuoktu hai in an ngairuot dana hla an lo phuok lai le ral khata ei ngai ruot dan hih a lo tha tak awm, a hmuna zu hmu chun ralkhata inthoka ka ngairuot dan le chuh a dang dai.