Manipur-ah Swine
Flu cases 6 a um, cases 3 hai an vawi le case 3 hai ringhla an nih -
Phungzathang Tonsing
IMPHAL: Zanita Trinamool
Congress MLA I.Ibohalbi in Manipur Assembly-a Calling attention motion a
putlut, Health & Family Welfare Minister Pu Phungzathang Tonsing in a
dawnletnaa chun, March 5, 2015 a inthawk khan Manipur-ah Swine Flu (H1N1) natna
hri invawi an um ti a fiena hmu tan a ni a, State Health Department in hi natna
laka invenghimna dingin theitawp suoin hma a lak a, Swine Flu cases 6 um laia 3
hai chu hi natna invawi finfie an ni a, mi 3 hai laia nupui 2 an thi ta a,
pakhat dang chu a dam ta leiin Hospital a inthawk insuoktir a ni tah. Chun, hi
natna invawi ni dinga ringhla 3 hai laia 2 In tienga enkawl le pakhat RIMS a
enkawl mek a nih tiin a hril.
Inkhul le
hritlang nazawng hi Swine Flu hrik kai annawleh an vawi an ni chuong nawh. Hi
natnain a kaizap awlsam bikhai chu a enkawltu para medics, nurses le doctors hai
an ni a, mitinin bau le hnar tuom ngei ngei ding le a dangna damdawi fak le
injection ngei ngei ding tina a ni nawh. District tina District Hospitals hai
bakah RIMS le JNIMS haiah monitoring Cell hawng le nitina thil um dan enkai
zing a ni a, harsatna neihai chun hieng hmun hai hi pan el ding a nih tiin Pu
Phungzathang Tonsing chun a hril.
Swine Flu invawi
le invawinaw hrietchiengna dinga test thawna hmun Ranbaxy SLR, Mumbai hi a hla bakah
a test man a tam a, Rs. 5,000 pei lak a ni leiin a test hnaina ding le seng
tlawm dan ngaituo nisienla tia I. Ibohalbi in rawtna a siem chu Pu Phungzathang
Tonsing chun hiengang hin a hril: An dik khawp el, ei ram mipui hmakhuo
ngainain ICMR, Dibrugarh, Assam a test thaw thei dan ding ngaituo ning a tih
tiin a hril.
Dr I.Ibohalbi
calling attention motion dungzuiin Pu Phungzathang Tonsing chun, ei state in ei
suongtawlawi le medical Institution inlar em em el RIMS chun Ventilator 3 a nei
a, sienkhawm hmangthlaklo an la ni nawk nghal. Amiruokchu, tulai hnai ela indin
JNIMS chun Ventilators 7 a nei tiin Inpui an hriettir. Ventilator hi mihriem hringna
chelna hmangruo pawimaw em em el a nih. Private Hospital hai laia Shija Hospital
khawmin Ventilators hi a mamaw tawk an nei a, a rengin hmang thei an nih.
SBM le NRDWP
thuah training nei
CCPUR: Zanikhan
District Water and Sanitation Committee, CCPur District hmalaknain PHED Hall,
HQ Veng-ah Swachh Bharat Mission (SBM) & National Rural Drinking Water
Programme (NRDWP) thuah Village Water Sanitation Committee, member hai ta
dingin ‘One Day Training programme’ nei a nih. Hi huna hin John Thanglienmang, AI-IV
resource person in a thang. Training-a hin Sangaikot Block, Thanlon Block, Tipaimukh
Block le Vangai block haia inthawk VWSC member 10 seng an thang. Junior Chemist
Phalneichong chun water testing le inzawmin demonstration a neipui bawk.
Hiengang training hi Feb. 27, 2015 khan CCPur Block, Saikot Block, Samulamlan Block
le Henglep Block a VWSC member han training an lo nei ta bawk. Mani block tina
VWSC member hai chu an block chita tui thienghlim nei dan ding le thing le ruo
humhal a pawimawna hai hrilhrietna training huna hin nei a nih.
Bandh in nundan
pangngai a sukbuoi
IMPHAL: All Manipur Muslim
Students Union in darkar 48 bandh an thaw dan chun nundan pangngai a sukbuoi
pha. Imphal khawpuia chun dawr, bazar le inchuknainhai khar an ni a, inlirthei
inlawn hmu ding an tlawm hle. Imphal le district headquarters inkar haiah
passenger bus an tlan naw a, Manipur a inthawka stae danga service motor hai
khawm an tlan nawh. Imphal khawpui hmun hran hranah bandh thlawptu han lampui
an dang a, Hatta Golapati a chun lampui dangtu hai hnawtdarna dingin Police han
tear gas an kap khum.
Bomb
sukpuoktuhai man tuma hmalak
IMPHAL: March 11, 2015 zana
Kwakeithel a bomb sukpuoktuhai man ngei tumin Police han hma an lak mek. Hi
thil tlung hi thil vangduoithlak takel a nih. Hi thil tlung le inzawm hin City Police
station, Imphal in Suo moto case an siem tiin zanikhan Dy. CM le Home Minsiter
Gaikhangam in Manipur Assembly an hriettir.
Nuhmei pakhat
suollui hnunga that
IMPHAL: Zani zingkar khan
Kongba Leikol, Imphal West District-ah nuhmei kum 35 mi, thluok buoi Th. Premila
d/o Jateshwor of Mana Engkhol chu a thisaa hmu a nih. Suollui zo hnunga that
niin an lang tiin ei thu dawngna chun a hril. Premila hi zani hmasa zantieng
dar 5:30 vela Mana Engkhol a Laiharaoba en dinga fe, an in inlawi ta lo a nih.
A luah hmawla vuok niin an lang a, a ruong bulah mi vuok theina rawbawng hmu a
nih.
Inpuiah Ph.
Parijad thi sunna
IMPHAL: CPI Manipur thuoitu
le Manipur Cabinet minister lo ni ta hlak Ph. Parijad thi sunna zanikhan members
han Manipur Assembly- ah an nei. CM O.Ibobi Singh chun Ph. Parijad thi hi ei
state ta ding chau ni lovin India ram pumpui ta dinga inhmangna a nih tiin a hril.
Members han totawkin minute 2 sung an member chanpui thi sunnain hunser an
hmang.
CM in Bill
inpuiah a putlut
IMPHAL: Zanikhan Manipur
Assembly budget session March 3, 2015 a inthawka chawlsana um chu sunzawm nawk
a nih. Chief Minister O.Ibobi Singh chun zanikhan Inpuiah “The Manipur
Regulation of Visitors, Tenants and Migrant Workers Bill, 2015 a putlut. Hi
Bill hriltlangna chu budget session tawpna ding ni, March 16, 2015 khin members
han an hriltlang ding nia hril a nih.
Rifleman an kap
hlum pal
IMPHAL: K. Ningthar (28)
s/o John Louise of Hundung, Ukhrul district, 13 Assam Rifles, tuta Kaimai AR
post Nungba PS, Tamenglong District a posting chu a Pistol a sukfai laiin a
changsuol a, ama le ama an kap hlum pal niin Assam Rifles thusuok chun a hril.
Hi thil hi March 11, 2015, 5:30PM vela tlung nia hril a nih. Mithiruong hi JNIMS
ah postmortem thaw zo a ni hnungin March 12, 2015 khan a sung hai kutah pek a
ni tah.
Manipur mi
sukbuoitu pasal man
NEW DELHI: Zani hmasa zantieng
dar 5 vel khan Lodhi Garden, South Delhi a Manipur mi vawng, nuhmei 5 tawngbau thanaw
le mawi lo tak taka bie sisawtu le sukbuoitu pasal pakhat chu zanikhan Delhi
Police han an man a, Tughlag Road Police station-ah an peklut.
Mizoramah Swine
Flu invawi hmu belsa
AIZAWL: Mizoramah Swine
Flu invawi mi pakhat hmu belsa nawk a ni leiin tuchena Mizorama Swine Flu natna
invawi finfiea um ta chu mi pahni an ni tah. Swine Flu invawi hmu suok thar hi Vai,
Delhi mi, Mizorama hung inzin a nih tiin Dr Pachuau Lalmalsawma, Nodal Officer,
IDSP chun a hril. Tuta hmaa hi natna invawi hmusuoka um kha nuhmei a ni a,
Delhi inzin, Mizorama a hung kir hnunga Swine Flu an vawi ti finfie a nih.
Mana um mi 50 an
tling tah
DIMAPUR: March 5, 2015 a
Dimapur a Naga nunghak suolluia intum leia mipuiin pasal pakhat an vuok hlumna thu
le inzawm khan mi 2 man belsa nawk an ni leiin hi thubuoia mi mana um chu 50 an
tling ta tiin Wabang Jamir, IPS, IGP(Range) chun SP’s Office, Dimapur a media
persons hai an hmupui huna a hril.
Dzukou
phairuomah ramkang nasa tak
DIMAPUR: March 10, 2015 a
inthawk khan Dzukou phairuomah ramkang nasa tak a suok a, ram 10-15km vel a
kang ta a, Nagaland State Disaster Management Authority (NSDMA); District
Disaster Management, Kohima; Forest Department le tuolsung tlawmngai Pawl hai thangruolin
ram kang hi an thel a, an la thelmit hne naw leiin zanikhan ram kang thangpuitu
dingin IAF Helicopter pakhat Eastern Air Command a inthawkin Rangapahar a tlung
a, kangmei thelna sin a thangpui.
Call of
Brahmaputra CM in a vai liem
IMPHAL: Cycle Rally, Call
of Brahmaputra ti chu zanikhan CM Bungalow, Imphal-a inthawk CM O.Ibobi Singh
in a vai liem. Hi Cycle Rally hi NE biela states 8 um le a sunga chenghai laia
inremna, muongna, inhmangaina le inunauna tha
lem a hung um
theina dinga huoihawt a nih. Cycle Rally a hin mi 20 an thang a, NE biel sunga
km. 750 an sir ding a nih.
Kangmei soukah
dawr 1 a kang
IMPHAL: Zani 9:50AM vel khan
Keishamthong Laishom Leirak ah kangmei a suok a, a hun takah thelmit hman a ni
leiin thil kangsiet taluo a nei nawh. Kangmei suok intanna hi H. Devachandra Sharma
of Keishamthong Lisom Leirak, Imphal In a ni a, petrol, tyre thalo le thil dang
siekhawmna hmun a ni a, electric intek leiin petrol a kang a, chu taka inthawka
kangmei hi hung intan a nih.
A nauhai 2 a
that zovin an khai hlum
IMPHAL: March 12, 2015 zan
dar 7:50 vel khan Haobam Marak a um papui pakhat chun a nau 3 hai laia pahni, kum
8 le kum 10 mihai chu a vuokhlum zovin an chengna in bula Pukhri-ah a pei a,
ama khawm an chengna in bulah ama le ama an khai hlum. A nauhai laia a upa tak
himin a tlansuok a, an thil tuok hin a lung a thawng nasa taluo leia a damnaw
leiin RIMS ah enkawl mek a nih. A nauhai thattu papui hin an khawsakna a harsa
taluo beidawnga hieng thil hi a thaw el ni dinga ring a nih.
EFCI 42nd Gen.
Assembly nei mek
SHILLONG: Evangelical Free
Church of India (EFCI) 42nd General Assembly, 2014 ni 7 sung aw ding chu March 9,
2015 a inthawk khan EFCI Centre, Demthring, Shillong, Meghalaya hmuna “Ka
chunga a thilthaw that po po hi, LALPA kuomah ieng am pe ve thung ka ta aw?
(Psalms 116:12) ti thupui hmangin tan a nih. Business Session zanikhan zo a ni
a, hi huna hin mi thenkhat mawphurna pek le ruot an nih. Chuonghai chu-
1. Secretary,
EFCI - Rev. Simon L Darngawn
2. Music
Promoter - Mr. Bobby R. Songate
3. Accounts
Manager - Mr. Lalremkung Pakhuongte
4. CCMI Promoter
- Upa Buongneikung Buongpui
5. District
Supdt, Aizawl District - Rev. Isaac Vohbika Ralte
6. District
Supdt, Cachar District - Rev. J. Hminga Inbuon
7. District
Supdent, NC Hills District - Rev. Lalrotluanga Darngawn
Hieng hai baka
hin Mr. Gobin Reang chu Probationary
Pastor pek ani
bawk. (Virthli)
BJP programme thul
a nih
CCPUR: March 14, 2015 nia
“One Day Political Awareness-cum-Mass Enrolment Campaign programme’ nei dinga
ti chu All Manipur Minority Students’ Union in darkar 48 bandh an thaw leiin thul
a nih ti hi thilin a huomsat le BJP ngainatuhai po po hriethiem dingin J. Haokip,
President, BJP CCPur chun inhriettirna le ngenna a siem. One Day Political
Awareness cum-enrolment campaign hi March 23, 2015 nia nei dinga dinga sawn a
nih.
Ukhrul ah in
pakhat a kang
IMPHAL: Zani 11:30AM vel
khan Ukhrul ah kangmei a suok a, In pakhat a kang siet vawng. Kangmei hi
electric a inthawka intan a ni a, Assam Rifles le mipui thangruol han kangmei
hi an thelmit.
Vawk le Ar
laklut lo phawt
UKHRUL: Manipur-ah Swine
Flu natna invawi an um ti finfie a ni ta leiin hi natna hri laka invengna
dingin Ukhrul district sungah Vawk le Ar, district le state dang haia mi laklut
lo phawt ding tiin Tangkhul Naga Long (TNL) pawlin khapna thupek khau tak an
insuo.
HSLC Exam zo
CCPUR: Board of
Secondary Education (BSEM) huoihawtnaa Feb. 17, 2015 a inthawka HSLC Exam, 2015
neia um chu zanikhan zo fel a nitah. CCPur district Private centre-a Officer
in-charge T. Hanglamthang inrawinain HSLC Exam, 2015 answer script hai chu
zanikhan Security Escort in BSEM Office, Imphal-ah an va peklut.
Edn. Meeting nei
CCPUR: Zani zantieng
khan Mr Lunminthang Haokip, IAS, DC, CCPur inrawinain a Office chamber-ah
District Board of Education meeting nei a nih. Hi huna hin ZEO CCPur bakah DI
of Schools, AI of School hai le Education Department officials hai an thang a,
CCPur district-a Education department ngirhmun report ngaithlak le hmatienga
sin thaw dan dinghai an hriltlang.
India le Sri
Lanka han Agreements 4
COLOMBO: Zanikhan India
le Sri Lanka han India PM, Narendra Modi le Sri Lanka President, Maithripala
hai hmaah India le Sri Lanka palai han, Visa, Customs le Youth Developemnt haia
thangruol ding le Sri Lanka ramah Rabindranath Tagor Memorial building bawl
dingin inremna (agreements) an ziek. Mr. Modi chun zanikhan Sri Lanka
Parliament-ah thu a hril.
EDITORIAL:
Ei khawsak dan le pawisa hmang dan an mil nawh
Zohnathlakhai hi
inthununna tieng thaw thei lo le ngaisam
tak, a fiena tak um le hriet hmasa tum lova hril punlun rak ching le kristien ni si fakruk pawisa
der lo, ei ta dinga tha le hlawkna
ding a ni phawt chun a thienghlim naw le an
dik naw khawm thaw pawitina neilo, khel hril le mi hlem khawm pawiti der lo ei tam ta hle niin an lang. A khingtiengpanga chun siet le that thuah inhmangai a,
inlengpui le inraltuo hnam ei ni
nawk ang lawi si a. Amiruokchu, thil hriet
tak tak si lova thil thaw hlak, mi tam lem chu mani nina tak inlangsuokpui ngam lo, thawsuok le hmang ral inmil der lova khawsa, tuta inthawka
kum 10 hungtlung dinga thil um dan
ding hmu thiem lo le thlir phak lo tam tak
ei um niin an lang.
Mani ta dinga tha
lo ei hriet chieng em em el hai khawm sim a bansan tum chuong lova mani nuom
dan dana khawsa, nu le pa sukhmingsetu, sukmuolpho ngamtu, thil suol le a thanaw
taphawt thaw ngamtu ei pung deu deu. Khawtlang thil, hnam thil le kohran thila
puipung, hunpui le kut chi tum tum hmang ni khuo haia ei nun dan le khawsak dan
hang thlir hin intichangkang hle ta inlakhawm hnam mawl ei nizie a hung inlang
hlak. Hnam var le changkang niah inngai inla khawm mawlna rieu ei nei hlak hi
chu a pawi hle a, ei hnam sukmuolphotu a nih.
Zu le drugs thaw
hi a that nawzie chu in hril tul der lova ei mit ngeia ei hmu zing
nisienlakhawm bansan ei tum der nawh. Fakruk, thamna le suol chi tum tum hai khawm
a that nawzie ei hriet zing khawmin bansan ei tum chuong nawh. Zu dawn thiem
nekin Zu dawn thiem lo ei tam lem.Zu inrui le drugs inrui hin lungril le ngaituona
a sukpangngai naw a, phurna le lungril thalo a mi pek a, ei muolpho rawp a, a
mawl deuhai lem chun mi sukbuoi an tum a, pawisak an nei ngai nawh. Sungkuo
tlakramnain ei hmang mek a, broken family-ah naupang hung inthanglien pei an
tam pha a, khawtlang, kohran, hnam, ram le sungkuo ta dinga hmangtlak ei vang
ta tiel tiel a nih.
Ei chengna rama
Zohnathlak a tam lem hi mi rethei takel, lo neia fakzawng annawleh kut sin
thawa fak zawng, nitina inhlawfa chawp dam, private company, private
institution le mimal dawr haia thawk ei ni tawl a; sawrkara thawkna nei chu a
tlawm lem dai ei nih. Hieng sa khawm hin sungkuo tam lem hai hin mani thawsuok
le inmila khawsak ei thiem naw a, ei fak le dawn ding, sungkuo mamaw chi hran hran,
thla khata ei seng ding riruong annawleh siem ei tum nawh. Hi kawngah hin thangthar
han thanghar a, hma ei lak a, family budget/management tiengpang ei inchuk a tul
khawp el.
Ei baksam em em
el pakhat chu ei taksa hriselna ding tiengpang ei ngaisak naw taluo hi a nih.
Rethei hle inlakhawm ei phak tawk ang peia ei hriselna hi a that theina dinga
Docor ei pan hlak nuom a um. Zu, Drugs, lekhaziel, kuva le a dang dang hai man dingin
Rs. 100-500 seng hi pawi ei ti naw lem. Damdawi man ding le doctor panna ding
ruok chun pawisa seng ei rin em em a, hi thil hi ei thaw suol nasa tak a nih.
Hi thila hin Zohnathlakhai ei thanghar a hun.
Ei rama khawm
media an thang hrat hle a, kum 15 chungtienghai chun mani sengin Mobile phone
ei nei ta niin an lang. Hmasawnnain a mi chim mek a, Computer le TV hai khawm
ei nei deu fur ta a, mamaw lei ni lova inlirthei nei khawm mi tam tak ei um ta
niin an lang. Ei thil neihai hi ei mamaw leia ei nei am annawleh mi han an nei
leia ei nei ve? Mani thawsuok le inmila khawsak ngam le thiem hai mi vangnei le
mi inhnarum an nih. Ei thawsuok le inmila ei khawsak naw chun ei damsungin
lungril sawlin ei um ding a nih.