A lien a chîn mi tinin ei nghâkhla le kum bula inthawka ei tûng tak Krismas 2014 le Kum Thar 2015 lâwm chu ei lo tlingtla nâwk tah. Krismas le Kum Thar ruoi kîl a, lêngkhâwmna hmuna ka thang ve thei chin, tuhmâ kum 60 nêka tam liem tah laia ei hunpuihai ei hmangdân le tuhuna ei hmangdân a danglamna lâwm hril ding ka hriet nawh. Ruoi ei thedâna khawm hmâ ei la sâwn thei bêk bêk nawh.
Awleh, chu tieng chu ei hril tum tak a ni naw leiin fesan ei ta. Ei thupuiah thlîrlêtna ei ti deh a chu, khaw hrang hrang le kohran pâwl hran hranhai hmangdân tlângpui hril le ziek ei tum nawh a. Ei hei thlîrlêt tum tak chu, Krismas le kum thar lâwm hun sûnga ei hla saklâr pahni khat le kohran thuoituhai tawngbau thenkhat comment hei pêk ei tum a ni chau lem.
1. Liemtah Krismas le kum thar sûnga Zohnathlâk khaw tin kohranin hla ei sak tam pâwl tak chu, “Eden parmawi tuoi hnung sukvul nâwk dingin..” ti hi a ni ring a um thei. (Kan kohranah kan sak ngun leia chu ngaidân chu ka nei khawm a ni el thei) Iengkhawm ni sien, a châng 2-na lo hei en ei tih.
Tiena miha’n hmu an nuom ni lâwmum hi,
Hmu lovin sâng tam tak an liem tah;
Lal lungawi kum, hun lâwmum sandamna hi,
Einiha’n ei chang bîk hi ei vângnei ngei.
ti hla thu tha le inril tak hi ei sak châng, ‘Tiena miha’n hmu an nuom ni lâwmum hi’ ti lai ei sak châng, saktuhaiin ei hriet phâka chungtienga lo inlawi tah ei unauhai ei inkâwktir a, ‘ni lâwmum’ ti khawm hi December ni 25 ei inkâwktir tlângpui ni sien a hawi. Chuongang taka comment pe khawm an um nuol hmêl. Chun, ‘Lal lungawi kum, hun lâwmum, einiha’n ei chang bîk’ ti lai thu khawm hi, December ni 25 bawk ei inkâwktir tlangpui ni sien a hawi.
Amiruokchu, hi hla phuoktu’n ‘tiena mihai’ a ti hi chu, thuthlung hlui huna mihai, zâwlneihai hrillâwk sandamtu Isu hung inlang ding nghâkhla taka thlîr, hmu phâk si lohai an ni thu kohran mimir tam takin an hriet nawh a. “Hmu an nuom ni lâwmum” a ti khawm hi, ‘ei Lalpa Isu Krista’n intlanna sin a thaw zo hnung khan chu, ieng ni khawm hi ni lâwmum a ni vawng tah ti khawm, hi hla inhnik taka sak le hlimpuitu tam takin ei hriet naw ni sien a hawi. Chun, “Lal lungawi kum, hun lâwmum sandamna, ei nihaiin ei chang bîk” a ti khawm hi, dân rorêlna (thuthlung hlui) hun tâwpin, Isu Krista intlanna zâra Lal (Pathien) lungawi hun, Thuthung Thar hun ei chuongkai a, dân rorêlna hnuoia um ta lova lunginsietna rorêlna hun ei tlung (ei chang) vângnei thlâk zie khawm, hi hla saktu tam takin an hriet naw bawk ni sien a hawi. Chuleiin, inpâkna hla ei sakhai, a umzie hriet intak deuhai chu, kohran thuoituhaiin mipui lai hrilfie hlak a tha âwm ie.
2. Krismas le Kum Thar huna hla ei sak ngunhai laia pakhat nâwk chu, “Hlimna ni Ropui chu a êng” ti hi a ni ring a um. A châng 4-na, châng tâwptak ni bawk, tlar khatna le tlar hnina chau lo hei en nâwk vak ei tih.
An rieng le ân lal hmun a um,
Hnuoi Bethlehem le vâna khin;
Hi hla hi R L Kamlala-in Lusei tawnga a phuok a nih a, Lusei tawnga a phuok dân lo hei en nâwk vak ei tih.
A riang leh a lal hmun a awm,
Lei Bethlehem leh vânah khian;
ti a nih. Hi hlachâng tlar hni hin umzie hran pahnih a nei thei a. A pakhatnaa chun, tulaia hi hla saktuhai zaah 90 nêka tamin an inkâwktir chu, “Isu kha an rieng le an lal hun a um a. An rieng hun chu hnuoi mihriema a hung insieng a, intlanna sin a hung thaw lai hun kha a ni a. Chun, an lal hun chu hnuoi mihriema a hung insieng hma le intlanna sin thaw zova A Pa kuoma a kîr nâwk hun, chu chu vân ah, tia hril thei a nih. Chun, hi hla tlar hni Chauvin a tum umzie dang pakhat nâwk, kei hi thu ziektu’n indik lem le phuoktu lungril tak niâwma ka lo ngairuot ve chu, “ Mi inrieng (mi rimsi) le mi lien mi lalhai, mi tinrêng ta dingin, hi hnuoi damsûng ni le thi hnung vânah khin, Isu Krista intlanna zârin, Ama ringtuhai ta ding chun HMUN a um,” ti a nih. Hi hla phuoktu (siemtu) hin ‘HUN’ chungchâng hril lovin, ‘HMUN’ thu a hril lem thu tiemtuhaiin lo inchik ei ta.
Ei hla thu lâksuok hi ngun taka ei tiem chun, phuoktu’n a phawkdawk nuom tak nia inlang chu, Lalpa Isu kha an rieng (rethei) hun le an lal hun a um thu ni lovin, ‘mi rimsi le vâkvai le mi lien mi lal, mi tinrênghai ta dingin hi hnuoia ei damsûng (hnuoi Bethlehem) le thihnung vân hmuna khawm Isu Kristaa hin hmun a um thu hrilna ni’n an lang. Chu chu a châng 4-na tlar tâwp tak le a dawt hin an hril chieng hle âwm ie, lo en ei tih.
Lungril a kuom tieng hawng in la,
Ro thildang a ngai ta nawh ie.
Lungril a kuom tienga hawngtuhai ta ding chun, Isu intlanna zârin Pathien kuomah hmun ei chang seng a nih, hi hnuoi hmuna ei um lai le vân hmuna khawm ni sien. Mi rethei le hausa thlierbîkna a um nawh.
3. 2 Korinth Bung 6 châng bul lo en ei tih, “Pathien lunginsietna chu thathnempui
lova in hmu nawna dingin, ama le thaw hmunkhat kan ngên cheu a nih,” (BFW). “Pathien lunginsietna chu thathnempui lova in hmu nawna dingin, ama thawpuiin kan ngên cheu a nih’ (BSI) tihai hi a Hmar tawng a kat deu lei khawm ni ding a nih a; ‘ama ei thawpui ding a nih’ or ‘ama (Isu) leh ei thaw hmunkhat ding a nih’ ti zâwnga sermon ngaithlâk ding a la um zeu zeu a. Ngai a rinum deu. Ama (Isu) le sinthaw hmunkhattu, Paula le a rawngbâwlpui-hai chun Korinth kohrana ringtu unauhai chu Pathien lunginsietna chu thathnempui ngei dinga an ngênna thu, hilai Bible thu hin a hril niin an lang sih a.
4. Awleh, a danghai hang comment diet diet-na ding ei column a chîn si leiin
dittâwk tum el ei t’a. ‘Kâwl’ le ‘Kuom’ la thehrang thei lo kohran thuoitu ei la tam leiin, thuoitu tam tak chu Pathien kuomah tawngtai lovin, Pathien ‘kâwla’ tawngtaina thu insam mei mei an la thahnem hle. Chu nêka serious lem ‘Pathien nau Isu Krista kha ei suolhai intlan dinga hung nia hril khawm, hril ding ting chun ei la um zeu zeu. Ei suolhai hi chu intlan tlâk a ni naw vei tliet leh !
Chu chau chu an nawh, kohran member, pulpit changphâkhai lai, ‘Isu sinthaw bâng sunzawmtu ding’ nia inngai tlat pâwl khawm hril ding ting chun an la um zeu zeu. Isu’n sin thaw bâng la neia ngai a, Isu sin thaw bâng sunzawmtu ding nia inngai tlathai hi chu, ‘Krista aia palai’ an inti tlat hmêl ! ‘Krista aia palai’ an inti êm naw khawm a, ‘Krista palai’ inti el lova “Krista aia palai ka nih” intihai leh unau sangbung an ni hrim hrim ring a um thei. He he he ….!!!
