“Lalpa lampui chu mi tluong ta ding chun kul nghettak a na.Suolna thawtuhai ta ding ruok chun bohmangna a nih. Mi fel chu sawnhmang ni ngai naw nih a, mi khawhlo ruok chu hnuoia hin che?ng naw ni.” (Thuvarhai:10:29–30).
Aizawla kum iemani chen khawsakna ngaituo in ka lo in bengbel ta a. Ka um hlim le tulai khaikhin chun; ruol lai khawm ka hmai ka daw ngam deu ta a. Amiruok el chu HMAR ti bak tu chen hin ka la pel thei chuong thak nawh. Ka ruolhaiin fiemthu’n mizo nuhmei nei i ta “enge” i ni din ta chu, ti a an mi fiem khawma ieng rak khawma ka ngai chuong bek nawh. Asanchu, ka nina ka hriet chieng ve em an nawm, mai mai-ah!!
Chu khela, Pi Lalruotmawi, Pu Buonglienkung, Pu Lalrawngbawl le an nu Pi,Lalremsiem hai an hung in lang chenna inthawk lem hin chu……….Hmarhai kuhi ieng khawm-a an mi lo ngai rak naw kha, an mi chung en ta a, an hawi ta fu’n naw. Ei ni tak ieng hehu ni naw inla khawm; an ni hai leiin ka hmai an changphat el an ta. Chuleichun, in chawimawi intuo hlutzie hai dam ka hrietsuok ta pei a. Abiktakin, NEREFS hi chu ka lan pak nawk zuol. Eini HMAR mi ngei a hotu an ni tawla, ka hriet mei mei dan lem chun, sinruok an lak phat HMAR-mi a inthawk an lak tan an ti hai dam ka hriet nawk lem chun, aw…..ava tha ngei de, za tamtak peng (branch) hawngsa thei nisien ti in duthu ka lo sam a. Asanchu, vangduoina, retheina le suongkuo in tum naw lei a, lekhathiem thei tak takhai, duthusama inchuk zawm thei ta nawhai le harsatna leia lekhabu tha tiem phak lohai sin thawna tha tak siem pekin, sawrkar sin tha hmutheina lampui an lo hawngsa pek nawk ta peia, lawmum thuhni a nih ka ti naw thei nawh.
Tulai khawvel a lem hin chu; sawrkar bank-a lawn(loan) lak intakzie chu a hresa vawng ni mei ei tih.Sawrkar thawktu ni naw lem chun lawn(loan) chu ei ta ding chun vana rah ang an ta.Chulaizinga,rethei te tehai kuom thlungphak lawn(loan) an hang pek suok chur chur hmu hin,malsawmna an nawh ti ruol an le.Mi?henkhat’in apung atam anti mawh! Apung um naw khawma puk na ding hre nawhai tho an ni a ti tuhai,lungngai na ding a um in ka hriet nawh.Kei chu a pung atam ka ti ?hak nawh, mi dang tlawmma a bengvar deu hai khawmma ti tho an tih,a ti tuhai chu,hre tak tak silo hai hi an ni nuom.Anni thaw nisien iengzat am an ti ve ding,ka ti mei mei a.
Reseve Bank of India (BBI) in Non-Banking Financial Company (NBFC) hai zui dinga a ti rate a pel chung naw chun a tha zing ti na ah ngai el ding hi a na, chuong ang hre nawhai bawk chu an buoitlak baka; a chier pei pei hai ku hi an ni nawk an ti chuh!!
Ka ruolhai le ka sanghai tam tak an thawk el baka,ei ni mi za tamtak haiin sithawna thatak an hmuna hi nang,ieng ang in am i lo ngai ve?? Midang ang in ilo hril sur sur hlak a ni chun invet an ta ti hre la, var suok hun a ni (Hmar var an hnu nawh). Ka ruolhai peng (branch) manager thawk an uma ‚kan umkhawm pha chu; an sinthawna chu kan ti ti puitak a ni hlak a nih. An lo in pekzozie, a thatziehai chu hahipa an hril hlak a ni. Chuleiin kei khawma an chanchin an hrilna ah inthawk hin tamtak ka hriet el baka lawn(loan) latu ngei hai ruoltha ka nei hai a inthawk tamtak ka hrietsa bawka, a then lem chu, sumdawngna tha taka an thaw zing baka fridge, washing-machine T.V,computer le a dang dang an chawk tak thu hai a mi hrila, a naunu hostel fees hai khawm awlsam taka a pek thei hai khawm mit ngei a hmutu ka ni bawka, a thatzie hai ka thei ang tawk tawka hril ve in, ka lo kampen ve tawp pei. Ama hmu ve inla chu cheng nga (5) khawm inpuktir phal kher naw ti niu aw.
Dated:18/11/’11-a peng (Branch) manager ruol intuokkhawm chanchin an mi hril a. Pi Remsiem’in thuhmahruoi a hril an mi hril lem chun ka lungril a tawk khawpel (a thu chu hril dal inla). Ka ngaituoa, sum le pai bo chun kohran khawmma rawngbawl intak ei tina, mimal ta ding lem chun a harsa nawkzuol ding chu hrietsa. Tuta NEREFS hi chu an ta ding chun a tekem mei mei a na, an nuom chun an suktawp thei zing,mitamtak an ngaituo lei le rawngbawlna sunzawm theina a thangpuitu dinga an thaw ang chau a nih. Um naw sien khawm an buoi naw ding vei leh ka ti lungril mei mei a.
Anih, iengpokhawm ni rawseh, rawngbawlna ramah hin, mi tamtak hrilsiet le sawisel khawm hi in huom ding a ni reng a nih. Chu, a hnung ei i zui Lalpa tuorsa vawng an nawm……….
Anachu, mi tamtakin an hrilsiet le dem hriet chang hin chu,kei meu khawm hi lungkhura chemte a sun ang ka ni chu tie. Chuleiin mi’n ieng ang in hrilsie hai sienkhawm a umzing ka ring tlat a nih. Dan anga hek tum khawm an um, dan ang tlapa ngir ve an leiin an thei chuong naw a, thei khawm thei naw bawk an tih. Inthikna mei mei leia um a ngai el ding a ni. Ei tluk naw hai bak ei thik ngai lem ti ro??Chun, eini rawi chun a tha tiengpang vawng naw chun hril naw inla ka nuom bawk a nih.
Aneituhai, thang fan fan ro.Lalpa’n malsawm pei a ti cheu a, tu khawma hne thei chuong naw nihai cheu. Mi tamtakhai ta dinga malsawmna chu siemtu’n a chuoi phal lul naw nih. Intienga thang kan tam a ni, mi tlawmte chau hi invet an um.
NEREFS MALSAWMNA NI PEI RAW SE!!!
