By: Rev. Ruolneisang
Ei Lalpa Isu Krista hi khawvêl a rawngbawla a um sûng po kha SÛN ti a inbûk a nih a. Vân tieng a fe nâwk hnung khan ZÂN tia inbûk a lo nih. Ei thupui tak ei lût hma in hunbi (Dispensation) á¹he dân la hang târlang hmasa zawk inla:
1. Edenic Dispensation: Mihriem siema inthawka suola a tlûk chen kha mâwllâi (Innocence) hun tia inbûk a nih.
2. Antideluvian Dispensation: Mihriem suola an tlûka inthawka Tuilêt chen kha sie le á¹ha hrietna (Conscience) hun ti a nih.
3. Post Diluvian Dispensation: Tuilêt a inthawka Abraham kova a um chen kha mâni a ro in-rêl (Self-Government) hun tia inbûk a nih.
4. Patriatchal Dispensation: Abraham a inthawka Mosie hun chen sûng hi Sûngkuo (Family) hun ti a nih.
5. Legal Dispensation: Mosie a inthawka Isu Krista chen hi Dân (Law) hun tia inbûk a nih.
6. Ecclesiastical Dispensation: Isu pienga inthawka a hung nâwkna chen hi Lunginsietna (Grace) hun ti a nih.
7. Messianic Dispensation: Isu hung nâwka inthawk kum sâng tâwp chen (Millennium) hun ti a nih.
Hieng a chunga hunbi á¹hena (Dispensation) ei hung târlang Sl.no 6-na “Lunginsietna hun” hi tûta ei hun hmang lâi mêk hi a nih. Hi Lunginsietna hun hi iengchen am la nei ei ta ti tukhawmin ei hrietnaw lâi zingin, ei khawvêl hmang mêk mihriemhâi mizie le nungchang a inthawka ei thlîr chun, hun hi a sâwt tanaw ding a nih ti chieng takin ân hrietthei tah a. Khawvêl hi a muong ta nawh a, ning a’n tel ta leiin, umdân chin lêm a nei thei ta naw a nih ti ruok hi chu mi tin hriet thei dingin a um tah.
Khawvar ding tâwm chun thilhring chi dang dang le Vate chi dang dang hai an hung inhrâm chêlchûl hlak a, chun Âr a hung khuonga sâwtnawte hnungin khawvarin a zui nghâl ta hlak ang bawkin, tulai ei khawvêl hmang mêk mizie le thil ri chi tum tum hai hi khawvar tâwm, Âr khuong chu a lo ni ta zing a ni hi. Isu’n a hung nâwk ding tâwma thil tlung ding a lo hrillâwkna Bible a ei en chun, a tlung naw ramsam a um ta nawh. (Mat.24:36-44;Luka.17:20-27; 2Tim .3:-9) hâi ei tiem chun chieng takin ei hmu thei a nih.
Khawvêl-in hun khir tak ei tawng mêk. Hri chi dang dang a’n lênga, tukhawm hin Covid-19 hripui inlêng mêkin Khawvêl pumpui mihriem nasatakin mi rûnin a mi sukbuoi a. Khawvêl mithiem le mivarhâi lu ânhâi mup mup a, intum ding kawthlawk an zâwng vêl ruoi el a ni hi! A Kâikuongpa ding an zawng buoi zâk el an ta hi tê’n! Rambung tin el hai hlak chun an ram economics thlahnuoi hiel khawpa an I siem an râlthuom á¹ha á¹ha hâi hmang kâr nghâkhla in an inper khieng zâk el ta bawk. Indo châkin a’ndik le a’ndiknaw, a mâwi a mâwinaw khawm dâwn hlei thei ta lovin an kut in a tlin bâk bâk chenin kut an rawl á¹an mêk, an tha a’nza zawk zawk el ta bawk. Suolna hlak chu nitin, thlatin le kumtin in a lêt in a pung tuol tuol a. Nuhmei/Pasal inditna tisa châkna suol hlak chu hril ngâina um ta lo khawp hielin a râpthlâk tah. Kum tina rape case hlak Sawrkâr in a zuk rêl el sêng lo file a pâwng thêr thûr el tah. Inhma lâia mi’n Uirê chanchin an hril ei hriet ngawt khawma ei sikhlim a puor el hlak kha, vawisûn hin chu suola khawm ei ngâi meu ta naw ti ding khawpin a hluor, Pasal le Pasal in dit a innei (Gay) ei pung hrât. Nuhmei le Nuhmei indit (Lesbian) hlak ei tam tah. Pathien mi siem dâna lungâwi thei lo, Pasal Nuhmei a insiem Nuhmei Pasal a insiem (Transgender) pâwl hlak an tâm deu deu. Anni râwi hlak hin inzaka suol inti ta nêkin inti theina’n an la hmang ta deu deu. Khawvêl hi chu a ning a’ntel tak zet tah ie. Sodom le Gomora suolna kha ei khûm hiel el ta naw ding maw?
Bo nâwk el ding khawvêl hausakna, ropuina le mâwina hnawtin ei tlân a, indikna le ringumna ei tlânsan tah. Kut tling lova sum hmu thei thei a che thei ah ei inngâi tah. Sum hlêpru hmang hâi khawm ei hmâi a á¹im chuong ta nawh. Chapo ȃl a umin, thutak kawtthlêra a tlu tah. Ekhai! Kawtthlêra chau a tlu nawh ie. Ringtu mimal, sûngkuo, khawtlâng le Kohran-ah thudik hi a tluse zo a’n ta hi!!!
Indikna le ringumna a mikhuol tah a, ringtu lâia khawm hmun a chang zo ta nawh. Mâni á¹anghma sielna leiin mi mitmei khawm vêng hlei thei ta lovin, suol I hnûk letin ei um zo tah. Unau le Unau inkâra khawm hmangaina’n hmun a chang ta lovin a mikhuol tah. Chêngna IN á¹ha tak tak le mâwitak tak el ei bawl a, a sûnga chênghai läi hlak inremna’n hmun a thlasam. Bang inmat vâng vâng khawp hielin Building ropui tak tak ei bawl a, lungril ruok chu a kâr a hla deu deu. Thiemna le varna a’nsâng deu deua inzà tawnna a re tiel tiel, Nu le Pahai le nêka upahai inzâna a hlamzui diek diek tah. Khawvèl thil ah ei in sukkhawp ta leiin, Pathien thutaka phîngá¹Ã¢m le dangchâr ei tlâwm tiel tiel. Inlusûkna le ngȃwngna thlarauin a mi man tâwl tah a, ei ngȃwng zo tah. Ei hriet nuom zâwng le ei na sit zâwng khawm khawvêl thil tieng vawng a ni tah. Pathien thutak tieng ei nȃ a sȇt zo tah. Heiha! beidawng a um tah ie Khawvêl tak hi chu!!
Coronavirus (Covid-19) hripui inlêng leiin Biekin ah ei inkhâwm thei ta naw hi besan in, Bible tiem le á¹awngá¹aina chen ei thlatlam á¹an mêk a. Pathien ei hnung nghatsan mêk tah. Chuleiin, sûngril thlarau ah hlimna le lâwmna’n a mi á¹insan mêk ta bawk a. Chuong lâi zing chun, Khawvêl Sawrkârin hri le hrai lâka muongna le himna hmun zawngin rambung tin le State tina sinthawtu le inchûklâi hai chu mäni Ram in le lo tieng a um dingin hma a lâk a, mi tamtak ei inlâwi khawm mêk tah. Hieng ang hunkhir tak ei tlung ta hnung khawma lulul insuo a, rîng la sukngar ta fan hâi chu an chan ding chu chatuon hremhmuna á¹ap le harâwt chu ni mawl a tih. Muongna le himna ei ti läi tak hin Isu Krista chu a mithiengjlimhâi lâwrkhâwm dingin a hung el thei a nih. Chuleiin, muong taka suola inhmang a hun ta nawh. Ei Lalpa Isu Krista tuok dinga inzo fel a hun tah.
Chanchiná¹ha thu mak tak, chatuona damna thu hi ngâituo la, hun inkhêlpui lul naw rawh. Vâna khin hmun I chang ve chie ta’m inngäituo rawh??