HARSATNA EI TUOKHAI POVA INTHAWK MI SAN SUOK VAWNG NGHAL HI PA THILTUM A LO NI KHER NAWH
1. PATHIEN HI A TO TA ZING EL AM A NI?
Tulai chu hril sei rak ngai lovin, mi hausa le rethei, ram hausa le rethei Covid-19 in a mi chawkbuoi a, a ram-a-phek in hripui ditum lo zet chun a mi run mek chu a ni hi! Ei ram a hung lut hma rau a inthawk Kohran mipui hai nasatakin ei tawngtai a, sawrkar khawmin nasatakin hma a lo lak ve bawk. Pathien in a mi nghatsan ta mani aw ti ding hiel in Covid-19 chun ei ram a hung lutchil ta pei a. Sawrkarin Inkharkhip (Lockdown) a puong a, khawsak nunphung chu a sukbuoi hle chu an ta hi. Kohran mipui khawm nasatakin ei tawngtai sun zawm zing. Hieng anga sawrkarin nasataka hma a lak hnung iemani chen a khan chu inkiengzai a rel deu el ta awm hi tia ngaidan a hung pieng mek laiin, nasa nawk zuolin an vawi thar an hung um nawk ta pei a, sawrkar le Khawtlang nu le pahai khawmin ral khel dar chu an vuok nawn sau ta lem a nih. An leh, Lalpa'n a mi hai hi hnung a mi nghatsan el am an ta aw? Ei suol ta reng reng leiin mi sansuok dingin a kut a suk tawi el am an ta aw? (Tiem suok lo chun hriet buoithei a nih, tiem suok ngei rawh).
Khawvel thiemna le varnahai chu a mak a makin an thanga, ei ni, tlangrampa hrietna a'n thawk lem chun awi um lo khawp hiel thil an siem suok zung zung lai hin; tu chena ding chun hi natna hin khawvel mithiem hai chu a lan tlawm hri phawt chu a ni hi. An min chaw thei sun chu hmur tuom, kut sawpfai that le puipungna a um lo. Chu chun a hring suok chu Lockdown hi a nih. Hienghai hin khawvel mithiemhai thilmak thaw le Pathien thilmak thaw inthlau zie a suk chienga, sakhuo mumal nei lo hai le Pathien um ring lo mi hai tading khawma tlawm rawng rawngna khawp chu an ta ie. Ei rama chauh ni lovin, hmun hran hran a Kristienhai khawm in Pathien an kova, nidang a Pathien Thu buoipui rak ngai lo hai khawm Pathien ko in an khek chel chuol hmu ding a um. An leh, chuong sa khawm chun Pathien hi a to zing el am an ta?
2. I UM HMUN IN SAWN RAWH
Malsawm ka ti che titu Lalpa chun Jocob chu a malsawmna dawngna hmun le rama inthawk insawn dawk dingin thu a peka. A panna ding lampui a kawkhmu chu titna leia a maksan, a U Esau kuom tieng a ni hlau! "Chun, LALPA chun Jakob kuomah, “I thlatuhai le i laibunghai ramah fe nawk ta rawh, i kuomah um pei ka tih,” a ta" (Gen. 31:3). A pa ram tienga kir nawk ding khawm nisien, malsawmna inchu leia hmelma a inchang tah, a hringna chen lapek tumtu kuom tienga kir ding chu phur um lo zet chu a nih. Tuita Bible a ei hmu ang hin Jacob chun Esau lungril lo innem ding hi a hriet nawh. Lalpa Pathien in i pa ram tieng kir rawh a ti hin i u Esau lungril ka suknem tah ti a umsa tlat si naw a. A hma tieng Esau lungsenin a hmuoka, a hnung tieng Lalban lungsen in a hnawt bawk (Gen 31: 22, 23). Jacob ta ding chun bu tuitang fak le lem khawm harsa hleng a tih. Hnung tieng hei kir nawk el hlak ding chun Lalpa thupek chu hril lo, a pu Laban le tha taka inthe ni nghal lo hai. Tulai dan taka dingin inkhai hlum pawt awl hleng a tih. "Um pui ka che" titu hlak chun a hlimum zawng le a khuo var zawngin a thuoi el bik si nawh. A pu Laban chun a hnawt phaka an la hei buoi nawk ta deu deu (Gen 31:36). Esau thawm ri a hriet nawk tah, thu lawmum a lan lang chuong nawh. "Chuongchun Jakob chu a ti êm êm a, a lunginzîng ta a; chuongchun a kuoma mi umhai dâm, berâm ruol le bawng ruol dâm, sanghawngsei dâm chu pawl hniin a siem a (Gen 32:7)."
Ringtuhai hi Lalpa'n harsatna ei tuok a phala, ei hriet thiem bak ei hmasuon rawp hlak. Kei ngei khawm hin chuong ang hun ka tuok changin, hieng hin ka ti chang a um hlak- "Hnung tieng hei kir el ding hlak chun ka phak hla ve ang reng ta bawk si, hmatieng hei pen pei ding hlakin ka hratna'n a zo ta naw el bakah, khawvar an lang si nawh. Hnung tieng le hmatieng, a khaw tieng tieng khawm mi beitu ding an um ve ve niin an lang el si," tiin. Ringtu nun hi hrietthiem an tak chang a um ve chawk, Thlarauva sip zing ei ni si naw a.
Amak ngawt el, Lalpa'n Jocob a thuoi dan hi. Lalpa'n a thuoina lampui intak zie le a mangang tlak zie hi hril ruol an nawh. A hmangai em em Rakil chu a la hei vuiliem nawk nghal a ni kha (Gen 35: 16:18). Jacob tading hin, "Umpui ka che titu hin a mi theinghil el am an ta maw e" ti chu awl hleng a tih. Kei chu kan vet hiel ka ring tah.
3. HARSATNA EI TUOKHAI POVA INTHAWK MI SANSUOK VAWNG NGHAL HI PA THILTUM A LO NI NAWH:
Genesis 32-a khan hei kir ei tih. Jacob mangang khek rawl hi ka tiem changin ka pang a tim sur sur hlak. Sienkhawm a mangang khekrawl chu Lalpa kuom tieng a nih, a va hei mawi de aw- Chun Jakob bawk chun, “Aw ka pu Abraham Pathien, ka pa Isak Pathien, aw LALPA, ‘I ram tieng le i laibunghai lai fe nawk ta rawh, chuongchun siem thâng ka ti che’ mi titu: I siehlaw chunga lunginsietna popo în langtir le thutak popo în langtir laia a chîntak khom hi hmu tlâk kan nawh; hi Jordan vadung hi ka hmawl le chau ka kân a, tuhin chu pawl hni zet ka lo ni ta hi (Gen. 32:9,10).
Jocob chu inngaitlawm in, a harsatna tuok nekin a malsawmna dawng a lan zawt lem zing a nih. Harsat mangang ei tuok chang khawmin, ringtuhai, phili buoi el lova, a malsawmna ei dawnghai le "Thlamuongna ka mak pek cheu" (Johan 14:27) ti a, ei chunga a lo tiem tahai hi theinghil lova insuk hrat sauva ama a intuk luot hi ei mawphurna a nih. Kawl eng chu lan lang el naw sienkhawm, ama a intuklut fan dingin a mi phut a nih. "Sawt deu sienkhawm nghak fan fan rawh" ti ang el in le beiseina awm a um tak naw hnung khawma Abramham chun beisei taka a thlir fan fan ang khan (Rom 4:18), ei beisei chu Ama ni mawl raw se. Kei ngei khawmin hla in ka lo inzawt ve, "Ringtuhaiin hi hriethiem ei tieu, harsatna ei tuokhai pova inthawk mi sansuok vawng nghal hi Pa thil tum a lo ni nawh. Khuoizu dawn ding chun tuor a ngai......" ti'n.
4. EINI TIENG A MI LA TAWKSA CHAWK LEM HLAK
Harsatna le buoina hmuna ngawt Lalpa'n a min thut ngai nawh ti kha theinghil lovin hei tiem nawk pei ei ti leh! Jacob hi a bei a dawng ve hle chu ning a tih. Midanghai laka insie hranin hmun fienriel hi a pan ve hlawl a nih. Sienkhawm a beidawng leiin Pathien a hlatsan nawh. "Chun Jakob chu ama khât chauvin a um ta a; chun mi pakhatin ama chu khawfîngchat chenin a buon a (Gen. 32:24)." An rimna le a titna hai khawm in a suk luhai hne awm vei leh, Lalpa vantirko chu an buona inbuon pui ding zawngin a la hung inlar pek nawk nghal. Chutaka chun Jacob chun an buonpui chu tu'm a nih ti chiengtakin a la hriet nawh (chang 27).
Jacob chun buoina le harsatna hieng zozai a tuok ta hnung hin chu Lalpa Pathien khawm hin tha taka zu kanin, "I U ESAU LUNGSENNA KA SUK BO TAH" a zu ti pek naw khawma a tlansiet laia a manga Lalpa an lar ang khan inlar pek nawk el ta awm tak, inbuonpui ngaizawng in a khawsa nawka. Chu khawm chun Jocob tieng la tawksa in, a êlpui ru insuktuokna chu a la hei inpelsawl pek ta deu deu a ni kha! Chun ama chun, “Mîn thla rawh, khawfîng khom a chat ding an ta hi,” a ti a. Nisienlakhawm ama chun, “Mal i mi sawm naw chun inthla naw ning che!” a ta (Gen 32:26).
Malsawm ka ti che titu le umpui ka che titu tieng a inthawk thu lawmum tlung el naw sienkhawm, Jacob chun a elpui ru inpelsawl chen khawmin Lalpa chu an thla nawh. Chu taka chun SAKHMINGTHAR putin, hnamhai pa a nina ISRAEL ti hming thar pek a ni lem a ni kha! Unauhai, Lalpa hin a min hlat ngai naw a, an suol reng reng ti'n a nauhai hi a hrem el ngai nawh. Ei tawngtaina hai hi a hriet naw in a mi dawn nuom naw an nawh. A nauhai hi hmangaina'n a mi thlir zing lem a nih. Ka hmangai che ei ti nekin A mi hmangaina an thuka, mi pawm chil zing hi a nuom lem a nih. Ei tadinga tha lem le ropui lem a hrieta, chu chu mi pek chu an tiem zing lem a nih. A remruot dan ei hriet thiem ngai naw lei dam a ni chawk. Ei Kristien nun hi ka ngaituo in, harsatna ei tuok chang chauh ni lovin, a malsawmna ei dawng lai hin hang bel nasa nawk zuol in lawm thu hang hril nawn mawl mawl hlak inla chu hi nek hin taksa le Thlarauvah nasatakin inthanglien ei tih. Ieng po khawm nisien, hi a hnuoia zawna hi lo hei indawn ve raw le!
SAKHMING THAR PEK KHAWP IN LALPA I BUON VE TA AM LE?
