~ Gospel Songate
Kum 1521, Tuolbuol ni 3 laia dodâltu (Protestant) hotu Martin
Luther hnawtsuok a ni khah, vawisuna kohran mipuihai hin a thubul ei hriet naw
ring a um nawh. Catholic kohran puipa ṭhenkhathaiin
rawngbawlna thienghlimlo an hmathe leia inirsuok a nih ti ei hriet. Martin
Luther ang pa huoisen kha um naw sien, ‘Vân
lekha’ inchaw tâng ei ta, pulpit sîpa inthawkin ‘sandamna’ thu ei sopui vet ta naw ding a n’a! Sienkhawm, tangka sum thilthawtheina nêka
thlarau beiseitu Martin Luther hnungzuituhai hin, ṭobul ei pêthmangsan chu a ni tak tah. Martin Luther huna
inthawk kum 500 lai a liem tah a, ei ngirhmun ding âwm khawm chu suongtuo thei
rei ruoi a nih; takna nêkin dat tieng. A chieng chiengin ‘Pawisa ei sie-lal tah’ ei ti nuom êm
naw khawmin kohran huongah Isu nêka ei buoipui chu a ni tah.
Ṭobul Mizoram Presbyterian kohranin Thlado (June) 1918 khan
beiruol an hmang ṭan a. Nikum
2018 khan kum 100-na an lo lawm dêr tah. September
thla beiruol tia ei hrietlar hin ṭobul thuchel a
nei :–
1.
Thla chawhmâ (kâr 2 sûng) chu tuolsûng kohran insukhratna
ding, lo insukthienghlimna ding le, thlarau le taksaa lo insukmukna huna hmang
ding ti a nih.
2. Thla chawhnung
(kâr 2 dang) chu hratnaw, châu le ringnawhai ta dinga hun hmang ding, pakhat bêk
kohran huongah ṭhuoilut tum
ding ti a nih.
Chun,
beiruol hma khawm hin lo ṭawngṭai nasa dinga infûi a nih.
Tulai
thilumzie anga THAWLAWM bituk siem le Headquarters inmawmna ding hi beiruol
piengsan a ni nawh.
A hlâwk am? Semtember thla
beiruol hi hlâwk taka hmang zeu zeu hlak um ei tih. Mimal le kohran tina ei ṭhathnempui dân chu dang a ta. A tlangpui thu chun beiruol
leia nun danglamna hi hmu ding a vâng ngang el. ‘Ei thupui chu a ṭha ie...’ ti thei pawl hi chu ei um nuk a, mihai
tiem thei ding a ṭhâl râ ang bêk
thlarau râ hmu ding a um chuong nawh. Kohran ṭhuoitu tam tak
khawm mitmei vêng mana inkhâwm hrâm hrâm hmu ding an tam. A ieng po khawm chu
ni sien, nutling patlingin zan 30 sûng ei buoipui râsuok hi hang sût chet chet
inla, hlâwk ei ti chie am? Mâni indawn ei tih.
Hratna am châuna? Mimal inah ei
va beiruol hin Pathien thutak nilo intlun nei pal hlau rawi ei tih. Inkhatpa
tam tak kamcherek (refreshment) man dinga buoi an um a. Thingpuisen el an lo
hlui châng, beiruol thupui nêkin hmûr a hluosip nuom lawi si! Thawlawm beisei
zat (Headquarters bituk a tam si) nei karin beiruol report in tinah ei hang pêk
a. Chu zat chu pe ro, ti chie si loin mi dang pêk zat hril thâwi lep lep chîng
hlak ei bo nawh. Chu kakhâwk chun hratna nêkin ei va beiruolpui sungkuo a sukhliem
hlak a, kokhâwm chu vâna râ, Changer thlaah inkhâwm ei pung duok bawk nawh.
Thawlâwm le Bituk Tiksie hrim
hrim lo um tho dê hai sien khawm, nei phawt chun Pathien rama uikawm taluo hi
ei tam nawh. Mi’n a sungkuo ngirhmun sût chet cheta thawlâwm a thaw hi va phût
bel sa ding a ni awzâng nawh. Thawlâwm
hi Pathien ram hmangaina leia lawm taka
thaw hi a nih, Bituk ruok chu tisa
mit tlung nuomna leia sukpuitling a ni rawp.
Beiruol
nghaisana bituk pawisa khawn ngaituo suoktu hin beiruol hlutna a suosam ka ti
naw thei nawh.
Beiruol Tuortu Nu-le-pa ṭhenkhat nauhai zilnain ‘Ka
châwmsa/Ka nenetuia ka châwm’ ti chîng an tam. Naupangin a’n ṭhanglienna kawngah mawphurna a nei nawh. Naupang a lo fel
deua hril a zawm nuom vieu chun nu-le-pa vangneina a nih. Amiruokchu, nau suol
le hlawsam a ni chun nu-le-pa mâw lieu lieu a nih.
A
thlaa thla pumhlûm tawp zan tin naupang, enkawltu boin an um chun inkhâwm zan
tin inla khawm a bahlâna chu tam a tih. ‘Inkhâwm
a ṭha nawh’ ti tiengpang a’n nawh, inkhâwm a
pawimaw ruol ruolin nau enkawl khawm ngaitha thei ding thil a ni nawh. Thil hi
a ‘inchawitawk (balanced)’ tê hi a um
vawng. ‘Beiruol leia suol phâ an um nawh’
ei ti ni thei, tlangramah chu naupang exam result-ah khawm hriet el thei a
nih. A’n khâwmhai khawm hlâwk êm êm lo, naupangin tuor bawk!
Ei phâktâwk Kohranin
program ei induonghai hi a rethei deuhai inkiltawina ding ni pal a tih, ti hi
ei ngaituo hlak a pawimaw. Rawngbawlna ei i-ti ta po po pawisa lâkkhâwmna
hmangruo vawng a’n chang el ta hi, ringtuhai beisei tak khawm hi iem a nih tah
aw...! Pathien ram suklien dinga rawng bâwl ding ei nih ti hi ei chieng thawkhat.
Pathien hmangaina pawisaa inhliekhû tir ding a ni nawh, ti khawm hi chieng thar
inla.
Ei
phur zo naw ding ramthim invawi ṭeu khawm
bansan a hun tah. Ei phur zo tâwk Missionary 2 amanih ei châwm leh hne takin
thaw phawt ei tih. Pahni khawm châwm hne ṭhalo khan 3 châwm
ei tum; number tam hrim hrim lawm ei ni chun iem hril ei ta!
Khuo
tinah fâkfawm zawng, suong-insam lek leka hringnun hmang an tam. Ei Hmar
chanpui, thisen inzawmpui, Biek-In hmunkhata ei inlawpuihai hi kohranhai khawm
hin tuomhlâwm dân ngaituo thiem a hun.
Kîmna
Isu’n
Biek-In sukthieng dinga tharum hmang a nuom hielna thuhai (Johan 2:14-17) hi ‘Sumdâwng Kohran’ ti ei hlaw lek lek
hnung lem hin chu chîk nawkzuol ei tiu. Kohran rorelna insângah khawm ‘SUM’ ei hril rawn tak vawng ta hin chu ‘tlûksan kohran’ hi hla hle ta naw nih;
beiruol chen ei hang peipung/puntîr (monetized) nâwk ta lem hin chu, buoipui
ding tak khawm hi thlier thiem a’n tak a. Pathien rama sierkawp tam taluo hi
thlarau ruok chun a lel a ni hih!