~ L.Thanmawia Pajamte
Phaizawl Lily
Pu Lalsanglien : Sakawrdai Hmunsang, Hmar Thimpui, Hmar Lal ropui Pu Lalsanglien hi a hming nghillo na’n a chanchin tawite zukhril ei tih. Ama hi Ṭhiek-Khawzawl pahnam a nih. Ka nu Ṭhakim hi Khawzawl a ni leiin pu takin ka man a. Kêl thatinthlaithleng a siem a, a mi zawk a nih. Ṭinghmun-Kani tieng ka’n zin phaa ka chawlna, ama siem ngêi Coffee thingpui mi dawnpui hlak a nih.
A Pieng Dan : Sûnga a umlai le a pieng dan hiengang hin a mi hril a. “Sûnga ka umlai ka nu’n thing a chêk a. A hrei ha’n a tâi a suk a. ‘Awih, ka nau thi tang a tih’ ti a, ka hriet zing a. Ka hung pieng thlâk ding van boruoka ka’n lêng ka’n lêng a. Lungbûm tlânga ka hung ṭum a, ka pieng dawk ta a nih. Thi tehlêm ka thaw a. Ka pi’n, A pawi de aw. Lal ropui dinga ei beisei, a thisa’n a pieng a nih’ a ti a. Rêl sinin an mi zâp a. An lungngâi ta êm tiin ka hung inthuokpek a. Sûnga ka umlai ka nu’n tuikhura a ke sîr a tât hlakna chu ka’n chik zing a. Tuikhur ka lawn tlung thei hnung chun ka zu en a, a’n dik chie” a tih. A piengna Lungbûm tlâng le chutaka Sikpui Lâm an thawna hmun chu a mi va enpui.
Pathien Thu A Mihril Dan : “Nangni’n nuhmei faiṭham ringin Pathien rama rawng ka bawl in ti a, in nêp taluo. In nuhai su thi kopna inbawk tuoiin in ṭawngṭai a, a Pathien ringzonaw thlâk taluo. Kei chu kum bula ka vawikhat ṭawngṭai hi ka ringzo a nih” a tih.
Sie-Le-Ṭha Hrietna Thing A Hrilfie Dan: “Nangni chun Eden Huon lailungtaka Sie-le-ṭha hrietna thing kha a taktaka um dingin in ring a. An ta lozên. La hung ta bawi” tiin a tunu chite a kova. A zakuo a hlîmpêk a. En la a su te hih. A kea inthok a lu chenin ân lainataka Pathienin a sie a nih. Hi hi a nih sie-le-ṭha hrietna chuh. Kei khawm nuhmei ka nei a, ka riekpui zân chun hi sieleṭha hrietna hi ka hriet chieng a nih. Ka thlan a phul zâk el a nih” a ti chuh.
History A Hril Dan : Ama chun, “Pathien hi Hmar a nih. Hmara khawm Ṭhiek a nih. A mihriem siem Adam le Evi khawm Hmar an nih. An hming khawm Hmar ṭawnga a phuok a nih. Pilin mihriem a siem a. A dampêk taktak a. ‘A dam, a dam tak tak’ a ti leiin ‘Adam’ ti a nih. Evi khawm hi ‘euthlak’ tina a nih” a tih. A hril dana chun Israel lal chithla fepei, ama hi a tawpnatak ni’n a’n hril.
Ama hi MNF buoilai sipaiin khuo an karbûm lai khom an kar dawk hnenaw, a khuo awpzing thei a nih. Mizorama lalhaiin Compensation la a an lalna a tawp hnung khawma Lal inti zing a nih. ‘Lal’ ti el khêl a, Raja Lalsanglien, Hmar Lal inti hlak a nih. Ama hi hnama a chieng a. Hmar Thimpui, Hnuchhawn Ram ti hi a’n vawi hle a. “Iengtik huna mani chu Hmarram ei la siem ding a nih. Hieng lawm lawma an mi hmusit hi a bo hun la um a tih… Khiengte, Jongte, Hnamte le Chhangte hai hi an hnam bul Hmar a ni ka hrilfiepek pha chun Hmara piengtharin Aizawl an pan hlak” a tih. Vawisun hin la dam sien chu a lawm ta awm veileh.
Hmar hnam ṭantu, Hmar lal ropui Pu Lalsanglien chu kum 96 mi niin Aug.15, 1993 khan Sakawrdai Hmunsanga muol a lo liem ta a nih.
Sakei Tamna Ram Chu : Mizoram Hmar Thimpui rama kan umlai chu a ram hi a la sêt a. Ram hmangpui hnuoia lamahai chun sakeiin an kut an lo nawt bel vengvung hlak a. Hu derdurin an lo inzun hlak. Pang anza thei khop el.
Ṭum khat chu Ṭinghmuna inthokin kawitan lama Mauchar panin kan fe a. Tienlai Mithi khuo lampui ṭium em em a an hril; a sîr ton ton rawl, kea sir khawp chau chau lung inthuo, tla lêng lêng el; sir ṭhel or sir tlam chun rawla tlâk el ding ni a an hril; inngaizawnghai a thi hmasahaiin a thi nuhnunghai thlarau an lo keikai hlakna; “Lung tlalenga chawnbâna lan kei ei tih” an ti hlakna ang Lung tlaleng/ lawng an ti chu kan hraw a. Ṭi a um ve khop el. Sir ṭhel or sir tlam chun ṭênbarama inkui thlak thei a nih.
Sakeiin bawng a se ngunlai a ni a. Mihriem chenin (Pu Bara) a se a, a ke po a fâk a. Ṭi dawr dawrin chu lampuia chun kan fe a. Sakei an nghal taluo leia thaw ngaina an hriet ta naw leiin tûrin an vâi a. Sakei chu a la thi hminlo, a hmul inphu dûm dûma bawk chu mi’n an hmu a, keini chun kan hmu naw a, kan vângnei kher el.
Hmar Thimpui sûnga Suonglawn Tlangpui le Khawbon Tlangpui hmawr hi a’n mat a. “Khawbawn Sakei Lien” ti hi a’n thang hlê. A hnung ngawt khawm fit 1 bielvela lien niin an hril hlak a. Pu Thanglienkhum (Hmuivara) leh sai ramsuoka Khawbon rama kan fe ṭumin Daktor Khal Vadung ṭieuva a hnung kan hmu a. Fit khat bielvel chu a ni naw deu. Inchi 8 bielvel hi chu ni’n ka hriet. Hi sakei lien hi pasalṭha Pu Lalringthangin a cho leiin a se hlum ni a hril a nih. A ruong hmawn ta le a silai vân hlawm a nih.
Sakei chu ram sukburiptu, sukmawitu an nih. An ru le vun hi a man a tam leiin mi ṭhenin an that a. Tiger population-in tlawmtieng a pan ta leiin India sawrkarin nasatakin a humhalh a nih. Hilai ram hi a pawn deu ta leiin an la um di’m chuh. Sakei hin mi an se zen zen ngai naw nia hril a nih. An hliem annawleh aikawtawpa an indefense naw chun mi an se ngai nawh. Hmar Darngawn pahnamhai zawl an nih.
Invawt Tamna Ram Sunzawmna : Invawt tamna chu ram ṭha, sa tamna, ram hnienginhnâr a nih. Khalai hmuna khan kan hang fe pei a. Invawt ṭhenkhat ‘phakar’ dân chuh. Chungtieng hnaah an kawp a. An hnuoi ei tlung char leh ei chunga an hung ṭil a.Kan nunghak pakhat hin, “Pu,la ngir rawh.A naaa..” a ti a. Ka ngir a.
“Iem? I ke a na maw?” “Awih- a” A zakuo a hlîm a. A nêmnâng hmûr a hip a. Ka hang en chun a nene awrh-ah vawt siel lien deu el hi a kop ta nghur el a. Thîk um rap khawp hielin a pu ta nghur nghur ela. Tawktawngang le invawt lien ṭiel pur el hi chun ka pang an sukza deu hlak a. Ram pilril laia beiseina khêl tienga nunghâk nene vâr puot el hlîm khuma um chu ka narvas deuva. Invawt chu ṭipasuk pumin, nene sûk mi baw leh, kut inthin nur nur puma a kawpna tawk fawl taluo silo, tawk nuom deu bawk si leh; dairek taka a’n vot tak hang man chu a harsa hlê.
Ân vawt hlak chun duota-phâm; hmûra hrût den den puma se miet miet tum lovin, a sûnga hnûntui la umlo chu a dawk ta nghur nghur a. Ama nu hlak chun, “A na, a naa…” tiin a’n tawmvêl zing bawk leh. A tawpa chun a dunlop ki nêm chu a tungin ka namkai rak a. An vawt a’n lang chieng hnung chun infân nur nurin ka kei thlâk thei ta hrâm a. Lâk theinaw tehlêm thawa sawt tak chai thei lem chu a nih.
Hraite haiin hnûn tui an fîm hmaa invawt kawngkâra ama’n a lo fîm hmasa hi theida umtak a nih. “Pu, tu kuoma khawm hril naw raw aw” “Hril love” Pû tak le Hotu ni hi rawihai iringzo le innghatna tlâk; an harsatna rûk khawm an hril ngamna ni hi a ṭul hlak a nih.
Sakawrdaia ka hang um hlim chun EFCI BiekIn chu a dung hlam li, a khang hlam thumin, thingtuoi le ruoin kan bawl a. Invawt le Châlpui an hung invâklût hlak a, nuhmei –naupang an ṭi thei hle. Turuok hin chu Pucca Building ropui em em in Biek In a ngir an tah.
Tuirangnêk Vadung Kha : Hi vadunga ngahai tûrin an hrai thu ka ziek hmasa kha ka Diary ka zuk en ṭha a. Nov. 8,1982 a lo ni a. Ngahai chu a thal thalin an inhlieu a. Ei hang man tum leh hrât deuvin an inper anglawi a. Kan nunghakhaiin khêkindur pumin an baw a. Tuilai an ṭhung kawdar a. Ngahai, hnota-man ei thawhai chu kan nunghakhai kalaka chun an inkhaw lût a. Tui sûnga an êlpui vâr chu nga sawnin ei tuoi-man nawk chawt hlak. Anni hlak chun “Aaaa.. “ an ti mei mei a. Nuhmei chu an hlim a, an phûr po leh an tik a tlâi hlak.
Nuhmei sukhlim thiemlohai chu nghei rop hlak an tih. Pu Sudden Muonga khawm a chapo hlak a. Nunghak try dan bu bi nghur nghur hlak sien khawm Tumsangi kha a nei thei vat naw a ni kha. Aw, Pu Lalsangzuol le Pu Sudden Muonga hai tak kha ngâi an va um ta vung vung de aw!
Teirangnêk suo-ah Tuiriel kan suok a. Tuiriel Vadung hming hi tienlai Hmar Darlonghai Darlawn khuo-ah an um lai a an phuok ni a hril a nih. A tui hi tienlai chun riel ang elin a dei leia Tuiriel ti nia hril a ni bawk.
A tungin ei intawl a, changtieng pang chu Saipum ram a ni a. Vawitieng chu Suonglawn le Khawbawn rampui, Mauchar ram sun a nih. Hi lai thing lien le ṭhahai chu eini rawi bawkin ei ṭhiek dar zo ta le, sai thing lâknaa hmang a ni leiin a phûl zo tah ni a lo hriet a nih. Ienganga Council ṭha khawm nei inla natural resources ei tlasam si chun ram inhawi ni naw nih.
Sinlung Hills Hqrs. Sakawrdaia kan um hlim lai chun kan In panna lampui chu raw kunghmui a la tam a, kan insui thlu hlak. Khawlai a’n hnawk em em. Tuhin chu ka hang hriet dana Khawtlang Ṭhuoituhai le Civil Society dang dang ṭhang tlangin khuo an sukfai a. Puotieng chau ni lovin mihriem lungril le nun sukthienghlimna dingin nasatakin hma an lâk a. Inruithei zawr hai khapin duty an insiema an hlawtling hle ni’n ka lo hriet a. Hang hmu nawk kâr ka nghakhla em em. Swatch Survekshan Grameen hnuoiah Sakawrdai Damdawi In –in Kayalkap le most Improvement Award hiel an dawng ti ka lo hriet a, lawmum ka tiin Doctor le Staff hai inpâk an um tak zet. Sinlung Council-in hma hung la pei a ta, Hmar Thimpui hi inthim bîk ta naw nih.
Mizoramah ramsa chau ni lovin vadung sunga nga le nungchahai chen an hung humhal ta hi chu an thaw ṭha em em a nih. Ngalim intui dinga an fuonlai dam an vêng a. Nga umna dingin vadung pawn dam cho thûkin an bêl ding lungpui dâm an siemfawm pêk a. Hi hi sin ropui le ṭha a tling takmeu a nih. Sinlung Hills, Hmar Biel, Vangai Tlâng, Hmar Phairuom le Khawbawn rama thing-le-ruo, vate, ramsa, le ngahai humhalh ei tiu. Ei ta, ei ruolhai an nih. An boral zo pha khawvel hin iem hlutna nei tang a ti a ?
Red Indian hnam pakhat CREE-hai thuvara chun, “Thingkung nuhnungtak a thi hnung; Vadung nuhnungtak tûra hrai a ni hnung le nga nuhnungtak manzo a ni pha chun pawisa hi fâk thei an nawh ti ei hrietsuok chau ding nîng a ti?” ti a nih.
Phaizawl Lily
Pu Lalsanglien : Sakawrdai Hmunsang, Hmar Thimpui, Hmar Lal ropui Pu Lalsanglien hi a hming nghillo na’n a chanchin tawite zukhril ei tih. Ama hi Ṭhiek-Khawzawl pahnam a nih. Ka nu Ṭhakim hi Khawzawl a ni leiin pu takin ka man a. Kêl thatinthlaithleng a siem a, a mi zawk a nih. Ṭinghmun-Kani tieng ka’n zin phaa ka chawlna, ama siem ngêi Coffee thingpui mi dawnpui hlak a nih.
A Pieng Dan : Sûnga a umlai le a pieng dan hiengang hin a mi hril a. “Sûnga ka umlai ka nu’n thing a chêk a. A hrei ha’n a tâi a suk a. ‘Awih, ka nau thi tang a tih’ ti a, ka hriet zing a. Ka hung pieng thlâk ding van boruoka ka’n lêng ka’n lêng a. Lungbûm tlânga ka hung ṭum a, ka pieng dawk ta a nih. Thi tehlêm ka thaw a. Ka pi’n, A pawi de aw. Lal ropui dinga ei beisei, a thisa’n a pieng a nih’ a ti a. Rêl sinin an mi zâp a. An lungngâi ta êm tiin ka hung inthuokpek a. Sûnga ka umlai ka nu’n tuikhura a ke sîr a tât hlakna chu ka’n chik zing a. Tuikhur ka lawn tlung thei hnung chun ka zu en a, a’n dik chie” a tih. A piengna Lungbûm tlâng le chutaka Sikpui Lâm an thawna hmun chu a mi va enpui.
Pathien Thu A Mihril Dan : “Nangni’n nuhmei faiṭham ringin Pathien rama rawng ka bawl in ti a, in nêp taluo. In nuhai su thi kopna inbawk tuoiin in ṭawngṭai a, a Pathien ringzonaw thlâk taluo. Kei chu kum bula ka vawikhat ṭawngṭai hi ka ringzo a nih” a tih.
Sie-Le-Ṭha Hrietna Thing A Hrilfie Dan: “Nangni chun Eden Huon lailungtaka Sie-le-ṭha hrietna thing kha a taktaka um dingin in ring a. An ta lozên. La hung ta bawi” tiin a tunu chite a kova. A zakuo a hlîmpêk a. En la a su te hih. A kea inthok a lu chenin ân lainataka Pathienin a sie a nih. Hi hi a nih sie-le-ṭha hrietna chuh. Kei khawm nuhmei ka nei a, ka riekpui zân chun hi sieleṭha hrietna hi ka hriet chieng a nih. Ka thlan a phul zâk el a nih” a ti chuh.
History A Hril Dan : Ama chun, “Pathien hi Hmar a nih. Hmara khawm Ṭhiek a nih. A mihriem siem Adam le Evi khawm Hmar an nih. An hming khawm Hmar ṭawnga a phuok a nih. Pilin mihriem a siem a. A dampêk taktak a. ‘A dam, a dam tak tak’ a ti leiin ‘Adam’ ti a nih. Evi khawm hi ‘euthlak’ tina a nih” a tih. A hril dana chun Israel lal chithla fepei, ama hi a tawpnatak ni’n a’n hril.
Ama hi MNF buoilai sipaiin khuo an karbûm lai khom an kar dawk hnenaw, a khuo awpzing thei a nih. Mizorama lalhaiin Compensation la a an lalna a tawp hnung khawma Lal inti zing a nih. ‘Lal’ ti el khêl a, Raja Lalsanglien, Hmar Lal inti hlak a nih. Ama hi hnama a chieng a. Hmar Thimpui, Hnuchhawn Ram ti hi a’n vawi hle a. “Iengtik huna mani chu Hmarram ei la siem ding a nih. Hieng lawm lawma an mi hmusit hi a bo hun la um a tih… Khiengte, Jongte, Hnamte le Chhangte hai hi an hnam bul Hmar a ni ka hrilfiepek pha chun Hmara piengtharin Aizawl an pan hlak” a tih. Vawisun hin la dam sien chu a lawm ta awm veileh.
Hmar hnam ṭantu, Hmar lal ropui Pu Lalsanglien chu kum 96 mi niin Aug.15, 1993 khan Sakawrdai Hmunsanga muol a lo liem ta a nih.
Sakei Tamna Ram Chu : Mizoram Hmar Thimpui rama kan umlai chu a ram hi a la sêt a. Ram hmangpui hnuoia lamahai chun sakeiin an kut an lo nawt bel vengvung hlak a. Hu derdurin an lo inzun hlak. Pang anza thei khop el.
Ṭum khat chu Ṭinghmuna inthokin kawitan lama Mauchar panin kan fe a. Tienlai Mithi khuo lampui ṭium em em a an hril; a sîr ton ton rawl, kea sir khawp chau chau lung inthuo, tla lêng lêng el; sir ṭhel or sir tlam chun rawla tlâk el ding ni a an hril; inngaizawnghai a thi hmasahaiin a thi nuhnunghai thlarau an lo keikai hlakna; “Lung tlalenga chawnbâna lan kei ei tih” an ti hlakna ang Lung tlaleng/ lawng an ti chu kan hraw a. Ṭi a um ve khop el. Sir ṭhel or sir tlam chun ṭênbarama inkui thlak thei a nih.
Sakeiin bawng a se ngunlai a ni a. Mihriem chenin (Pu Bara) a se a, a ke po a fâk a. Ṭi dawr dawrin chu lampuia chun kan fe a. Sakei an nghal taluo leia thaw ngaina an hriet ta naw leiin tûrin an vâi a. Sakei chu a la thi hminlo, a hmul inphu dûm dûma bawk chu mi’n an hmu a, keini chun kan hmu naw a, kan vângnei kher el.
Hmar Thimpui sûnga Suonglawn Tlangpui le Khawbon Tlangpui hmawr hi a’n mat a. “Khawbawn Sakei Lien” ti hi a’n thang hlê. A hnung ngawt khawm fit 1 bielvela lien niin an hril hlak a. Pu Thanglienkhum (Hmuivara) leh sai ramsuoka Khawbon rama kan fe ṭumin Daktor Khal Vadung ṭieuva a hnung kan hmu a. Fit khat bielvel chu a ni naw deu. Inchi 8 bielvel hi chu ni’n ka hriet. Hi sakei lien hi pasalṭha Pu Lalringthangin a cho leiin a se hlum ni a hril a nih. A ruong hmawn ta le a silai vân hlawm a nih.
Sakei chu ram sukburiptu, sukmawitu an nih. An ru le vun hi a man a tam leiin mi ṭhenin an that a. Tiger population-in tlawmtieng a pan ta leiin India sawrkarin nasatakin a humhalh a nih. Hilai ram hi a pawn deu ta leiin an la um di’m chuh. Sakei hin mi an se zen zen ngai naw nia hril a nih. An hliem annawleh aikawtawpa an indefense naw chun mi an se ngai nawh. Hmar Darngawn pahnamhai zawl an nih.
Invawt Tamna Ram Sunzawmna : Invawt tamna chu ram ṭha, sa tamna, ram hnienginhnâr a nih. Khalai hmuna khan kan hang fe pei a. Invawt ṭhenkhat ‘phakar’ dân chuh. Chungtieng hnaah an kawp a. An hnuoi ei tlung char leh ei chunga an hung ṭil a.Kan nunghak pakhat hin, “Pu,la ngir rawh.A naaa..” a ti a. Ka ngir a.
“Iem? I ke a na maw?” “Awih- a” A zakuo a hlîm a. A nêmnâng hmûr a hip a. Ka hang en chun a nene awrh-ah vawt siel lien deu el hi a kop ta nghur el a. Thîk um rap khawp hielin a pu ta nghur nghur ela. Tawktawngang le invawt lien ṭiel pur el hi chun ka pang an sukza deu hlak a. Ram pilril laia beiseina khêl tienga nunghâk nene vâr puot el hlîm khuma um chu ka narvas deuva. Invawt chu ṭipasuk pumin, nene sûk mi baw leh, kut inthin nur nur puma a kawpna tawk fawl taluo silo, tawk nuom deu bawk si leh; dairek taka a’n vot tak hang man chu a harsa hlê.
Ân vawt hlak chun duota-phâm; hmûra hrût den den puma se miet miet tum lovin, a sûnga hnûntui la umlo chu a dawk ta nghur nghur a. Ama nu hlak chun, “A na, a naa…” tiin a’n tawmvêl zing bawk leh. A tawpa chun a dunlop ki nêm chu a tungin ka namkai rak a. An vawt a’n lang chieng hnung chun infân nur nurin ka kei thlâk thei ta hrâm a. Lâk theinaw tehlêm thawa sawt tak chai thei lem chu a nih.
Hraite haiin hnûn tui an fîm hmaa invawt kawngkâra ama’n a lo fîm hmasa hi theida umtak a nih. “Pu, tu kuoma khawm hril naw raw aw” “Hril love” Pû tak le Hotu ni hi rawihai iringzo le innghatna tlâk; an harsatna rûk khawm an hril ngamna ni hi a ṭul hlak a nih.
Sakawrdaia ka hang um hlim chun EFCI BiekIn chu a dung hlam li, a khang hlam thumin, thingtuoi le ruoin kan bawl a. Invawt le Châlpui an hung invâklût hlak a, nuhmei –naupang an ṭi thei hle. Turuok hin chu Pucca Building ropui em em in Biek In a ngir an tah.
Tuirangnêk Vadung Kha : Hi vadunga ngahai tûrin an hrai thu ka ziek hmasa kha ka Diary ka zuk en ṭha a. Nov. 8,1982 a lo ni a. Ngahai chu a thal thalin an inhlieu a. Ei hang man tum leh hrât deuvin an inper anglawi a. Kan nunghakhaiin khêkindur pumin an baw a. Tuilai an ṭhung kawdar a. Ngahai, hnota-man ei thawhai chu kan nunghakhai kalaka chun an inkhaw lût a. Tui sûnga an êlpui vâr chu nga sawnin ei tuoi-man nawk chawt hlak. Anni hlak chun “Aaaa.. “ an ti mei mei a. Nuhmei chu an hlim a, an phûr po leh an tik a tlâi hlak.
Nuhmei sukhlim thiemlohai chu nghei rop hlak an tih. Pu Sudden Muonga khawm a chapo hlak a. Nunghak try dan bu bi nghur nghur hlak sien khawm Tumsangi kha a nei thei vat naw a ni kha. Aw, Pu Lalsangzuol le Pu Sudden Muonga hai tak kha ngâi an va um ta vung vung de aw!
Teirangnêk suo-ah Tuiriel kan suok a. Tuiriel Vadung hming hi tienlai Hmar Darlonghai Darlawn khuo-ah an um lai a an phuok ni a hril a nih. A tui hi tienlai chun riel ang elin a dei leia Tuiriel ti nia hril a ni bawk.
A tungin ei intawl a, changtieng pang chu Saipum ram a ni a. Vawitieng chu Suonglawn le Khawbawn rampui, Mauchar ram sun a nih. Hi lai thing lien le ṭhahai chu eini rawi bawkin ei ṭhiek dar zo ta le, sai thing lâknaa hmang a ni leiin a phûl zo tah ni a lo hriet a nih. Ienganga Council ṭha khawm nei inla natural resources ei tlasam si chun ram inhawi ni naw nih.
Sinlung Hills Hqrs. Sakawrdaia kan um hlim lai chun kan In panna lampui chu raw kunghmui a la tam a, kan insui thlu hlak. Khawlai a’n hnawk em em. Tuhin chu ka hang hriet dana Khawtlang Ṭhuoituhai le Civil Society dang dang ṭhang tlangin khuo an sukfai a. Puotieng chau ni lovin mihriem lungril le nun sukthienghlimna dingin nasatakin hma an lâk a. Inruithei zawr hai khapin duty an insiema an hlawtling hle ni’n ka lo hriet a. Hang hmu nawk kâr ka nghakhla em em. Swatch Survekshan Grameen hnuoiah Sakawrdai Damdawi In –in Kayalkap le most Improvement Award hiel an dawng ti ka lo hriet a, lawmum ka tiin Doctor le Staff hai inpâk an um tak zet. Sinlung Council-in hma hung la pei a ta, Hmar Thimpui hi inthim bîk ta naw nih.
Mizoramah ramsa chau ni lovin vadung sunga nga le nungchahai chen an hung humhal ta hi chu an thaw ṭha em em a nih. Ngalim intui dinga an fuonlai dam an vêng a. Nga umna dingin vadung pawn dam cho thûkin an bêl ding lungpui dâm an siemfawm pêk a. Hi hi sin ropui le ṭha a tling takmeu a nih. Sinlung Hills, Hmar Biel, Vangai Tlâng, Hmar Phairuom le Khawbawn rama thing-le-ruo, vate, ramsa, le ngahai humhalh ei tiu. Ei ta, ei ruolhai an nih. An boral zo pha khawvel hin iem hlutna nei tang a ti a ?
Red Indian hnam pakhat CREE-hai thuvara chun, “Thingkung nuhnungtak a thi hnung; Vadung nuhnungtak tûra hrai a ni hnung le nga nuhnungtak manzo a ni pha chun pawisa hi fâk thei an nawh ti ei hrietsuok chau ding nîng a ti?” ti a nih.
“Aw Pathien kan ram kan pêk che,
Kan ram lungmawl inthim hi;
I var mawi chun hung sukvar la,
Mal mi hung sawmpek raw aw”
