Responsive Ad Slot

IEM EI CHANG AN TA MAW?

Sunday, June 3, 2018

/ Published by Simon L Infimate
No hate is dark enough to overshadow the extend of my love for my people and my country; no force is strong enough to divert me from my purpose and my endeavor to take this country forward. - (L) Indira Gandhi

~ Rev. Dr. Robinson S. Zote

May ni 28, Thawtanni zan, ei chanchinbu Hmasawnna Thar-a inchuon ding Ei thangmaw bawk ti thupui hmanga thusep ka ziek mek, a hmawr kan bawk tawm tep ah, ka whatsapp ah message a hung lut a. Chu message ka zuk en chu, ami barakhai chieng kher el! Chawp le chilin ka thusep ziek chu ka tawpsan a, iemani chen chu ka ngaituo na'n kil le kap a dap ruoi a; mumal lo deuin ka um a. Thuvar-in Hit the iron when it is hot (nghak lovin a hun laiin thaw rawh) a lo ti ang deuvin tuva ei thupui IEM EI CHANG AN TA MAW? ti khi ei hun tawng mekin a zir em leiin ka hung putpui rak chawt el a nih.

Pastor tisa mi, piengthar lo, mi ngaituo um; Pathien thua dang innal, mani kuong lo ding nawr le pawlitiks inhnik, hnam le khawtlang thil buoipuia thusep ziek sen hlak, mi chapo, tawngtaipui ngai tia mi hril pawl an um zeu zeu ni mei a tih. An tawng ka hriet thawi vuot vuot khawm an um. Mi thenkhathai mi sawiselna chu an dik khawm a ni thei ie. Chuong anga mi titu le mi ngaituhai chun, an mi hmu dan an hril a ni ve el a, theida rak chi ah khawm ka ruot chuong nawh. A san chu, ringnaa kalchawina kawnga hin inpakna nekin hrilsietna hin a mi khal ngil lem hlak nia ka hriet leiin.

Ka hril le ka ziek naw ding niawm tak, hnam politiks chungchang dam hi ka hrilin ka ziek nawk hlak. A san chu, khawlai ram khawm ni sien, hnam a dam naw chun, sakhuona a dam khawsuok chuong ngai naw nia ka hriet lei a nih. Hnam hi ei ditthlangnaa ei put a ni nawh a, siemtu'n ei nina dinga ami ruotpek a ni lei a nih. Hnam fe khela thlarau mi le sakhawmi chu mi ngaituoum tak a ni kei chun ka ring. Ei tulai thil umzie hin ami barakhaih hle! Ri hlimum ei hriet zo chau a, (L) Rev. Ngamlalchawl inrumna hla, a siet nawna (hrim) a um nawh ti kha ei thunawn ah an chang nawk tah! Ieng tak am ei chang an ta maw?

India ram nuhmei Prime Minister hmasatak, fam Pi Indira Gandhi tawngbau haw in, hi thusep kakhawk ding lungrila ngaituo zing pumin, theidana sumpui le tharum thilthawtheina hin, hnam ka lo invawi vena thlarau le ka chanvo, kam zalenna hi mi dangin mi hupde nawhai sien. Hnam pum huopa ei harsatna ka hmu dan thenkhat hang bun dawk ka tih. Hi thusep hin mi thenkhat nak a lo khel a ni pal chun, anni fei phun ngeiah an in sunbur tina ning a ta, hi thuziek hlawtlingnaa ngai thei ni nghal bawk a tih.

Hmar Quo Vadis?: Nang Hmar, khaw tie’m i fe ding?’ Ei fe tumna lampui ei chieng am? Ei lam hraw hi an dik am? Ei tum ramah ei chieng chie maw? Thuoitu lulok po ei chieng a, mipui mimir hi ei chieng tawk naw’m a nih? Ieng movement le revolution khawm ni sien, mipui an hmina an chieng naw chun a puitling thei nawh. Soviet union vanglaia an thuoitu Mikhail Gorbachev-in ram pawlitiks siemthatna dinga pawlisy an duong Glasnot le Perestroika policy an ti, mipui nawlpui, pawlitiks-a hrietna nei lo le tum rama chieng lo an tamna hmunah ram kalhmang le sukthlek an dik thei ngai nawh ti a hriet leiin, mipui nawlpui pawlitiks-in an thiltum le kalchawi dan ding zalen taka hril hriet beipui an thlak a. Ekonomiks thatnawna ah ram kalchawi an fukin a fel thei nawh. Depdena hri invawiin sumhnar thatna zawngin, a thi be chin an buoi hlak a nih ti hre zingin Perestroika, fak le dawn zawngna kawnga hmasawnna sirbi thar a hung in hnik pui kha a nih. Hi thil hi Soviet union-in sietpui sienkhawm, democracy rim an nam a, Cold war tawpna dinga sirbi pawimaw tak a hung ni ta pei a nih.

Hmar hnam telpui hin, ei tum ram, ei fe tumna le ei lampui hraw meka hin ei chieng am? Bul tan indik hi a pawimaw. Hi thila hin mipuihai ei chieng naw a ni chun, ‘Ka rawn fang leh hmana kan tuanna tlang ti hla angin, duthusam le mang ram ah ei la chang zing ning a tih. Aw nang Hmar, khawtiem i fe ding?

Hmar Cold War: Britain Prime Minister hlui, Sir Winston Churchill, pa rorum tak chun, Hringnun ah vawikhat char ei thi thei, pawlitiks-a ruok chu vawi tam ei thia vawi tam ei hring nawk hlak, a lo ti ang deuvin, ei hnam khawm hi, pawlitikal movement-ah vawi tam tak ei thi tah. Ei movement sukhring le sukhratna dingin, ram ei suok a, mi tam takin an hringna hlutak an chan a, annihai hrietzingna dingin Martyrs' Ni ( May 16)-ah hnam pumin ei inser hlak ani kha. Ei demand sukpuitling-na dingin ei demand area ah sawrkara thuneina cheltuhai leh inbiekna vel tam ei nei hnungin Sinlung Hills Council a pieng mek a. Memorandum of Settlement khawm Mizoram Congress sawrkar leh ziek fel a ni tah bawk a. Hnam sipai 103 lai zetin an silaihai intungin, Central Training Institute (CTI) Sesawng, Mizoram ah ropui taka lawmlutna hunser khawm, April ni 13, 2018 khan ei nei a ni kha.

A thla nawk May ni 16 khan, Saikawt, Churachandpur hmunah State Level Hmar Martyrs' Day inser niin, Mizoram Home minister chu khuolliena thangin, ri hlimum, thu lawmum, beiseina kawl a eng ding chau rawm ei sawn leh, Pu.Lalropui Famhoite’n muol ami lo liemsan nawk a. Martyr Ni ei inser a inthawk ni 12 a liem that hman HPC(D) Chairman chu a nina hlippek a ni thu, Press Release-in a hung zui nghal a, hril ding a vang, lunglam kan vai!

Hnam sungah Cold War hin zung a keina a sawt tah ti chu hmai ruol an ta nawh. Ei in hliekhuona puonin ami tuom zo ta nawh. Ei lu ei inkhum leh ei mawng an lang a, ei mawng ei inkhum leh ei lu a dawk nawk kuk bawk si. Ieng am hril tang ei ta ?

Chemtatte pu Syndrome: Chemtattepu syndrome-in ami fang suok tah. Mani nina pawm nuom lovin, ei kut chalin khik kuol ding le intum kuol ding zawngin, mani thiemthu hril dingin ei leili a hrat a. Chemtattepu syndrome hih, a kakhawk nasa tak a nih. A tuor lo ding chenin an tuor a, a kang kai pei, a kang kai pei a; a tawpa chu sietna tawpkhawk an tlun a nih kha.

Mihriem famkim lo ei ni ang hrimin, thaw that le thaw suol, thaw fuk le thaw thel chang chu nei vawng mei ei tih. Tukhawm a famkim ei um si nawh. Pakhat te khawm ei um nawh. Intum intuo nekin, mani mawphurna a nina ang taka lak ngam le phur ngam hi huoisenna indik a nih. USA President hlui Bill Clinton kha, Monica Lewinsky leh an uiret thu khawvelin a hriet hnung khawma, a ip tlat leiin, President a nina a inthawka peithlakna ding Impeachment chu saipui lamlawn, dang ruol lo angin a fe mup mup a. Amiruokchu, huoisen takin Chemtatte pu ang nilovin, mani nina le mawphurna pawmin, khawvel hmu le hriet ah, I have an affair with Monica, which is not proper (Monica le hin inlaichinna tirdakum tak kan nei ngei el) tia khawvel hrieta a hei inpuong zet khan chuh, a thaw fuk thlawt. America mipui za ah sawmruk neka tamin an lunginsiet letling a, a peithlakna ding Impeachment process chu a chawl ta rup el a ni kha. Hotu le thuoituhai, an mawphurna, a rinum am an hawi tam, a ni ang anga an pawma an hmasawn ngam hih, thuoitu tha inkhina tha tak a nih.

A chang chang sikhlawk ah: Thutak chu kawtthlerah a tlu am an tah aw? A var le a thiemin to an inchu a, an vet le hrie tlawm taphawt an tawng huoi ti ang el in, a ngaina hre deu le, a ziek khel a, a tak ram hmu phak chin haiin tawngbau an insuo tha nuom der lova, kut inkuongkuoa an um nasan ding awm ka ngaituoin, a chang chang sik hlawk ah ti thuvar an hriet kar a ni awm de aw? tina lungril keiah a pieng hlak. Ieng thil am ei tuok ta leh? Thanghar a hun. Mitdel le nasethai hrietthei khawpin ei hnam hin thing le ruo innawt vanglai hun a tawng mek a ni hih. A chang chang sik hlawk ding ei ni chun, ei hnam lawng intawl pei dan ding le a fe peina ding lem chu ka dawn ngam ta nawh. A chang chang sik hlawk pawlisi hi bansanin, lunginuoi le dawnril takin, dawkan kila titi tlang, inrawn tlang le inhril hrietin harsatna tam tak a sutkieng thei. Israel Lal Rehobaoam suksuolna maw ang kha ei phur thei ti hi hriet zing ding anih.

I ram hung tlung raw seh: Ei duthusam Hmar ram, suongtuona ram am, a tak ram an chang ding ti chu, leilung le a sunga thil tinreng siemtu chunga Pathien kutah sie phawt ei tih. Iengpo khawm ni sien Pathien ram hi a takin ei hnam ah tlung phawt sien ka ti ngawt el.

Ei chungah Lalpa a lawm a ni phot chun ram chu ei ta a nih. Khawvel history ei bi chieng chun, ramhai an pieng dan le insieng dan tam tak hmu ding a um. Chuonghai laia pakhat chu Israel ram khu a nih. An Prime Minister hlui, David Ben Gurion a tawngbau hin a sukchieng hle. Ram hi thilpeka dawng el a ni nawh a, hamthatna le pawlitiks zara zuk hmu el khawm a ni chuong bawk nawh. Tangka le rangkachak, tharum hratna hmanga suolsuok el khawm a la ni nawh. Thang um tah, um mek le la hung um ding hai hih, Jehova (YAHWEH) lungbuo zawnga taksa, lungril le thlaraua an thangtlangna zara pieng a ni lem, a lo ti angin; ei lung a lan phu a, ei mit ei meng sung phawt chu, a lan hnu nawh. Hun tha ei la nei. Ei hnam ah le sung tin le mimal tinah Pathien ram hung tlung phawt sien. Thawro, indinthar nawk ei tiu. Takchapa.

29th May 2018.
Hmar Run.
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate