Election le Pension hai inthlana an nei
CCPUR:
Churachandpur District Nurses Association (CDNA) chun zani 11:00AM khan Synod
Hall, IB Road, CCPur-ah General Assembly & Election-cum-Farewell programme
of Pensioners’ hun an hmang. Hi huna hin an member pension Nempi Vaiphei, Staff
Nurse (SN); Khawlzaniang, SN; S.Chingnu, SN; Zokhumi, PHN; Lamtinkim, ANM;
Nengching, ANM; Ningkhovung, ANM; Tingneikim, ANM; Tlanglawmkim, ANM;
Zotuokim, ANM le Lolienkim, ANM hai inthlana neiin Belpui pakhat seng an
inhlan
Kum 2015-17 sunga
CDNA Office Bearer (OB) dingin mi 15- Chingkhovung S/N Retd. ;
Chinggohniang S/N,
L. Nenem ANM, Nianghtinhoih S/N, Ningkhovung S/N; P.J. pary ANM, T. Chinzaniang
Matron; Zokhumi, FHS; Beauhlalane ANM, Chalsiam S/N; Hekim Guite S/N retd.;
Lydia Niangpi ANM; Nengvung S/N retd. Sangthuam S/N; Tunkhansong S/N retd hai
an thlang.
Sawrkarin
teacher post 3086 ruok hai hruk bit a tum; Hill dists. a Devpt. sin thawna
UC le thlalak sawrkar thlungpui kuoma thawn a ni tah - Gaikhangam
IMPHAL: Manipur
Assembly Budget Session fe mekah Education Minister Moirangthem Okendro Singh
chun, Manipur-ah tuhin teachers 15983 an um mek a, tuhin teachers post 3086 a
ruok a, hieng
post ruok hai
hluosiptu ding teacher lak dingin state sawrkar chun lampui a dap mek a nih
tiin Andro A/C MLA Th. Shyamkumar indawnna dawnin zanikhan Manipur Assembly-ah
a hril.
Tuchen hin Manipur
state pumpuiah Sarva Siksha Abhiyan (SSA) le Rashtriya Madhyamik Shiksha
Abhiyan (RMSA) hnuoia teachers 3276 hai appointment pek an nita a, SSA hnuoia
teachers 52 le RMSA hnuoia 14 hai chu Schedule Caste category hnuia appointment
pek an nih. Amiruokchu, SSA le RMSA hnuoia teachers hai department danga sawr an
ni naw a, district tina Zonal Education Offic haia attached an ni a, school
bawla um hai zo an ni huna an thawkna ding hmun senga tir ning an tih tiin M.
Okendro chun a hril.
Thlalak le
Utilization certificate pek theinaw leiin 13th Finance Commission hnuoia hill
district a ding fund kansel a um tia intumna um thua MLA Shyamkumar indawnna
dawnin Dy. CM le Tribal Affairs and Hills in-charge ni bawk Pu Gaikhangam chun,
Hill districts haia development sinthawna dingin 13th Finance Commission hnuoia
sawkar thlungpui chun final instalment a hung release theina dingin Utilization
Certificate le thlalak thawn a ni tah. Hill districts haia development
sinthawna dinga 13th Finance Commission hnuoia centre in sum a hung sanction
chu Rs. 51 crore a nih tiin Pu Gaikhangam chun a hril a.
13th Finance
Commission hnuoia hill district haia development sin thawna dinga fund
sanction- a um hai hi instalment vawi 4 a hung released ding a ni a.
Instalments 3 hai chu hung released le sin khawm tha taka thaw a ni a, final instalment
Rs. 12.75 crore hung release na dingin concerned department han UC le thlalak
Februarty 19, 2015 khan sawrkar thlungpui kuoma an peklut ta a, fund lapse a um
nawh. Centre in hung release vat tang a tih tiin Gaikhangam chun a hril.
Railway Budget
phar a nih
NEW DELHI: Railway
Minister Suresh Prabhu chun Mr Narendra Modi sawrkara full-fledged Rail Budget 2015-16
hmasatak chu zanikh Parliament-ah a phar. Railway budget phar a hin Rel
chuongman sukpung a ninaw a, Rel-a chuong hai a bikin nuhmei hai himna ding; infrastructure
sukchangkang ding; Rel station le Rel fai le thienghlimna dingin Swachh Rail
Swachh Bharat Abhiya hnuoia department thar siem
dinga rawtna; Railways privatization thaw lo ding; Network DFC le
electrification thangin network decogestion a dingin Rs. 1,99,320 crore; network
expansion a dingin Rs. 1,93,000 crore, national project (North Eastern and Kashmir
Connectivity project) a dingin Rs. 39000 crore le him lem na dinga thil tul hai
thawna dingin Rs. 1,27,000 crore hmang ding; Information technology/research a
dingin Rs. 5000 crore; locomotics, coaches, wagons production and maintenance a
dingin Rs. 1,02,000 crore le a dang dang haia kum 5 sunga hmang dingin 8.5 lakh
crore siem a ni thu a hril
Vuongnaa hmang vaccum toilet le bio toilets siem ding, nuhmeihai
himna dingin coaches thlangbik haia surveillance cameras le ladies compartments
siem ding, Rel tickets ni 120 hmaa inthawk booking thei ding; station tam lema
Wi- Fi le train compartments haia mobile phone charging theina facilities sie
ding ti hai railway budget a hin a thang. Rel chuongman sukpung ninaw sienkhawm
thil phur man hieng- Cement, coal, iron & steel, grains & pulses, urea,
groundnut oil, LPG le kerosene phurman hai chu 2.7 per cent, 6.3 per cent, 0.8 per
cent, 10 per cent, 10 per cent, 2.1 per cent, 0.8 per cent le 0.8 per cent haia
sukpung dingin rawtna a siem. Sienkhawm limestone, dolomite & manganese le
speed diesel oil hai phur man chu 0.3% le 1% haiin a sukhnuoi thung.
WPF
inrawinain tawngtairuolna
CCPUR: Hungtlung ding Februarty
28, 2015 (Inrinni) 10:00AM-2:00PM inkar sung khin Women Prayer Fellowship,
Churachandpur hmalaknain Public Ground, CCPur-ah ei rama suolna pung pei le ei
rama hartharna a tlung theina dinga tawng- tairuolna hun hmang ning a tih. Hi
huna thang ding hin Secretary, Women Prayer Fellowship, CCPur chun mitin fielna
a siem. Hi programme hmangnaa hin Pu Lunminthang Haokip, IAS, DC, CCPur khawmin
thuhril tawi hun hmang bawk a tih.
Experts han
Manipur Security ngirhmun
IMPHAL:
Member
5 umna Expert team- BL Vohara (IPS, Retd); AK Mago (IAS, Retd); BS Lamba (IAS, Retd);
Kishalay Bhattacharjee, Journalist le Dr M Amarjeet Singh, Associate Professor,
Jamia Millia Islamia hai chu March 1, 2015 khin New Delhi-a inthawk Imphal hung
tlung an ta, Manipur security ngirhmun study thawng an tih. Expert team hin
Manipur CM O.Ibobi Singh, Chief Secretary P.C. Lawmkunga; GOC Leimakhong hai khawm
inhmupuiin Manipur- a law & Order ngirhmun hrilpui an tih. Anni bakah hin entrepreneurs,
senior journalists, teachers, sports, cultural groups le civil society leader hai
khawm inhmupui an tih tiin Jt. Secretary (Home),Govt. Of Manipur thusuok chun a
hril.
Demands
49 passed
IMPHAL:
Manipur
Assembly chun zanikhan Department tum tum sum hmang ding Supplementary Demands for
Grants 2014-15 an passed. Demands passed-a um hai lai State Legislature Rs.
3,10,31,000; Secretariat Rs.1,10,24,000; Land Revenue, Stamps and Registration and
District Administration Rs. 3,27,98,000; Finance Department Rs. 81,71,51,000; Medical,
Health and Family Welfare Services Rs. 282,40,00,000 hai a thangsa.
HPC(D) Assam
Region in Tri-partite Talk an nei
GUWAHATI:
Feb.
19, 2015 nia inbiekna nei dinga lekha hmu dungzuiin Feb. 20, 2015 khan HPC (D)
Assam Region, Assam sawrkar le India sawrkar hai chun Guwahati-a Assam
Secretariat- ah Tripartite Talk an nei. Hi huna hin HPC(D) Assam Region aiawin
Elvis L. Lungtau le David L. Joute le MHA le Assam sawrkar aiawin Joint
Secretary, N.E i/c MHA Chief Secretary, Assam Government Commissioner, Home
& Pol. ADGP (SB), I.G, BSF, IG, CRPF, 4 Corps Army Col. JD/SIB, Manoj Yadav
hai an thang.
Inbiekna report David L. Joute,
Secy. HPC(D) Assam Region a inthawka ei dawng danin, Inbiekna hi Joint
Secretary NE i/c MHA in an rawi a, inbiek tan a ni charin MHA tieng chun
District Council um ta lo ding an ti a, “Hmar han in thil dit hi thil harsa a
nih tiin an hril a. Ei demand fel le tha taka hrilfie a ni hnungin Development Council Or
Regional Council a lungawi dingin sawrkar chun a mi hril a. Amiruokchu, Devpt.
Council le Regional Council hi dit le ditnaw thu khawm hril chuong lovin Assam
rama Hmar nuoikhat chuong kan um a, hi thil hi Hmar political harsatna, social,
education, Culture le tradition hai a phuhruk hnenaw ding thu le Cachar-a Hmar
hai chanchina kip a kawia hril a nih.
Delegates hai ngaidan kha mipui
ditdan a ninaw el bakah mipui le thuoitu tam tak rawn a sawrkar a inpe an ni
leia thu tawpna chu inrawntlang nawk phawt naw chun a remchang nawh tiin Chief Secretary
lo inhmupu dinga Joint Secy. NE i/c in a ti leiin March thla tawp tienga
inbiekna nei nawk dinga suktawp a nih tiin David L. Joute chun a hril.
Ei hnam ta dingin kawl a hung eng
tan nia an lang leiin Kohran, Political party thuoituhai popo thawsuol lo dinga
thurawn inpek vat vat a tul leiin thurawn pe nuom hai chun Mobile No. +91 9085
820231, +91 8011 379570 le Email: hrilerjoute@gmail.com
ah pek thei zing ning a tih tiin diin David L. Joute chun a hril. (Virthli)
WY Summit-ah Nobel
Prize winner Kailash khuollien in a thang ding
IMPHAL: Thla thara Imphal hmuna ‘World Youth Summit 2015’ hung um
dinga hin Nobel prize winner Kailash Satyarthi chu khuollienin a thang ding
niin zanita Sangai Hall, Hotel Imphal-a 25th Anniversary of International
Humanitarian Service cum Foundation of Club 25 International Manipur neina huna
Dairector, Youth Fund, Imphal Office K. Karnajit chun a hril. India President
hlui APJ Abdul Kalam khawmin hi Summit hi a hung sim ve el thei niin a hril
bawk. 2nd World Youth Summit 2015 hi City Convention Centre, Imphal-a nei ding
a ni a, hi huna hin khawvel rambung tum tum 87 haia inthawk palai 512 an hung thang
dinga beisei a nih. World Youth Summit hmasa tak chu nikum khan Belgium hmuna
nei a ni a, third summit chu Sydney, Australia hmuna nei ning a tih.
Cabinet
thutlukna dungzuiin Dist. pakhatah CBSE school 2 chau affiliation thaw thei a
nih: CM
IMPHAL:
CBSE
hnuoia March 2, 2015 nia Class X le XII exam hung um dinga student thenkhatin
Admit card an la hmu nawna thu Lok Jana Sakti MLA Karam Shyam in zero hour huna
a hril dawnin CM O.Ibobi Singh chun, CBSE exam hi State thuneina pel tieng Union
Ministry of Human Resoures Development hnuoia huoihawt a ni a. March 5, 2011-a
Cabinet thutlukna dungzuiin district pakhatah school pahni chau CBSE –a affiliation
thaw thei a ni a. Iengti kawnga school hieng zat zat recognition peka um thei
am an nia ti ka hriet nawh tiin CM chun a hril.
Imphal East District-a School 17
a um a, hi thua hin sawrkar chun mawrphurtu hai hrem an ni theina dingin high
level inquiry committee indin a tum tiin Education Miniser M. Okendro Singh chun
a hrilin dan kala thil thawtu hai chu sawrkarin hremna a pek ngei ding thu a hril.
Hieng laizing hin CBSE hnuoia
Class X le XII exam na ding Admit Card la dawng lo students mi 300 chuong hai
chu an nu le pa leh chu zanikhan Assembly gate panin a hawnin an fe a, Police han
Thau ground tuol lai an lo dang leiin an innawrtuo bakah Police chun students hai
chunga lathi charged an thaw.
Wokha kangmei
suoka thi 8 an tling tah
WOKHA: February 25, 2015
nia Nagaland-a Wokha towna kangmei nasa tak suok leia mihriem
thina tuok chu 8 an tling tah Hliem 30 hai laia 4 hai chu Kohima hospital
enkawl dinga refer an ni a, 18 hai chu hospital-a inthawk insuoktir
an nih. Nagaland sawrkar chun Home department chu a tul le
pawimaw anga thi le hliemna tuok hai Nagaland sawrkarin policy a
nei anga thangpuina le zangnadawmna pe dingin an hriettir.
Mary Kom kuomah
Rs. 3 lakh cheque
IMPHAL:
Major
General Rajeev Chopra, IG Assam Rifles (South) le Rashmi Chopra han Rotary
Club, Pune 3131 hmingin MC Mary Kom kuoma a Boxing academy ‘Mary Kom Academy’ (MKBA)
a hmang dingin Rs. 3 lakh cheque an inhlan.
EDITORIAL:
Kangmei
Kum 2015 January thla hmang zovin
tuhin March thla ei chuongkai tep a. Khuo an thalin ei ram a tawl tan nawk ta
hle leiin kangmei laka ei him theina dingin mitin ei fimkhur nawk zuol nuom a
um. Khuo inthal hi tui vang leh an tuok hlak bawk a. Hi tak hi kangmei laka
fimkhur a pawimaw nasan a nih. Kangmei hi kawng tum tuma inthawk a hung intan
thei. Electric wiring fuknaw le thatnaw lei, Gas thuk le cylinder thlungzawmna
regulator a thatnaw lei le Gas leaked lei; dumziel bawng thatmit lova dengthang
mei mei lei; thuk mei that lova maksan, candle sitvar saa maksan annawleh theinghil
lei le thil dang dang leiin kangmei hi a suok thei. Hi lei hin kangmei laka ei
him theina ding chun meiin awlsam taka a kang thei chi hmangruo hai chu a siena
mumal taka sie hlak ding a ni a. Kangmei suok intan theina a chunga ei hril hai
an khattawka en le thleng tul hai thleng a, siemthat tul hai siemthat hlak ding
an nih.
Khuo an thal a, ram le hmuntin a tawl
leiin ramsuok hlak le dumziel hawp mi hai khawmin mani dumziel hawpna bawng
that lo le mei ei lo sem a ni khawmin mani meisem tha taka thata maksan chu
kangmei laka le ramkang laka ei himna ding ni bawk a tih. Ramkang, inking le
kangmei nasa tak suok hlak hai hi mei ai le meisi chite a inthawk le nawtchawk
chite a inthawk intan thei vawng a ni leiin nu le pa han mani nauhai chit mei a
inhnel lo le nawtchawk-a inhnel tir lo chu kangmei laka ei himna ding ni bawk a
tih.
Kangmei suok tam tak hi ei
fimkhur tawknaw leia suok a ni tlangpui hlak. In inhnai te tea cheng ei ni tawl
el khela, ram changkang le hmasawn hai anga thil iengkim felfai taka nei ei
ninaw a, thil chawk thei le meiin a kang awl chi hai inhnai taka siekhawm hlak
ei ni leiin ei ni rawi ta dingin kangmei laka fimkhur hi a tul zuol.Hi baka hin
Manipur a chun kum iemanichena inthawk khan Petrol pump ni si loa Petrol le
thautui tam tak tak sekkhawl-a black-a zawr ei tam nuom sawt hle. Thautui
sekkhawla zawr sawng tu hai ta dingin kangmei laka ei him theina dingin ei
fimkhur hle thil tul a ni bawk.
Chun, ei rama electric meivar
mumal naw leiin mi tam lem chun zan huna candle ei hmang tlangpui a. Candle ei sit
hai hrim hrim a lo kangzo a ni khawma kanghmat thei lo ding thir, lung annawleh
thil dang meiin a kang thei lo ding chunga inthut a him. A san chu ei candle
sit theinghil thei ngai a nih.
Kangmei a suoka, a ni ding ding a
ni zo pha hlak chun thaw thei iengkhawm ei nei ta ngai si naw leiin ‘ sukdam nekin
inveng a tha lem’ ti thuvar hrie zinga, kangmei laka ei him theina dingin mitin ei fimkhur a tul.
Kangmei suok annawleh inkang rinum le hrilhai zie hi a la tuoknaw hai ta ding
chun hrietthiem khawm an tak el thei. Sienkhawm chanhai le hrilhai taka ei um
nawna dinga inveng fimkhur chu ei ta dinga thil tha le ei thaw ding makmaw a
nih. Midang ta dingin ei lo fimkhur peinaw a ni khawmin mani ta ding bekin
fimkhur ei tiu. Kangmei suok intanna tak chu thil chite inthlada lei a ni chawk
hlak a, mani chit ta dinga ei fimkhur tawk a ni phawt chun kangmei lakah mitin
ei fihlim ding tina a ni el.
Thing, lekha, rubber le plastic
ti vela kangmei suok chu tui tha hrat tak (pressurzed water), foam annawleh
multipurpose (ABC-rated) dry chemical extinguisher hai hmang mthei a ni a,
sienkhawm carbon dioxide amani ordinary (BCrated) dry chemical extinguisher hai
chu hienga inthawka kangmei suoka chun hmang lo ding a nih tiin mithiem hai chun
an hril. Chun, petrol, khawnvartui, rawng tiengpang le thlaisuongna Gas leia
kangmei suok a ni chun kangmei suokna bula oxygen suktlawm dan ngaituo ding, a thelna
dingin , carbon dioxide, (BC-rated) dry chemical, multi purpose dry chemical le
halon extinguishers hai hmang thei a ni bawk. Electric le hiengang thil leia
kangmei suoka chun tui hmang lova Carbon dioxide, (BC-rated) dry chemical, multi-purpose
dry chemical hai hmang thei a ni a. Chun, metal thenkhat- magnesium, titanium,
potassium le sodium haia inthawk kangmei suok a ni chun a thelna bik dinga siem
power fire extinguisher hmang ding a nih tiin mithiem hai chun an hril.
A tlangpuiin ei ni rawi chun
kangmei thelnaa hin tui ei hmang tak a. Sienkhawm kangmei thel ding hin a
bulpui le an tanna hriet hmasak tuma thel dan lampui zawng chu ei thaw ding
hmasa niin an lang. Chuong naw chun sietna nasa lem intlun thei a nih.