Responsive Ad Slot

Ka Mi Suonvâwr Zârkhawpui (Senvon) Tlangvâl: Joseph Lalrothang Puruolte, Retd. ZEO

Saturday, May 24, 2014

/ Published by Simon L Infimate
By: Rev. Hranghmingthang Varte

Mihaiin mi ropui le suongum hai fam an chang hnung an ditsakna le an ropuina tawngbâu tuihnai tak tak leh an hringnun Chanchinbuhai chen fethlengin hahipin an inzawt mawl mawl hlak a. A nih, a tha a, lâwm chu a um


hle. Kei ruok chun a damlai ngeiin ama Pu, Joseph Lalrothang, Zarkhawpui Tlangvâl (Senvawn Tlangvâl), mi ropui le suongum bek bek, ei Ram le Hnam tading le Zohnathlakhai tadinga THIEMNA MELLUNG phuntu le a Kawr-le-Vai le Chalrânghai tading chen khawma THIEMNA RÛNPUI bâwltu hi ka ditsakna ang huin inzâwt thiem naw lang khawm hei thai tiel ve hrim hrim ka tih.

PIENG LE MURNA: Ama hi Upa Lunpu le Pi Kâpkim hai nupa inkâra sul keu hmasatak, naupasal, India ramin zalênna a suolthlûk kum July 27 ni taka Senvawn khuo’n Vân kaina meiser a hung sit varna hmasatak le khawvêl A, AW, B,… a hung hmêlhriet vêna hmun ngêia pieng a nih. Tuhin Senvawn Nunghak Hmêltha le Nungchang tha, Pi Thangngei leh Naupasal 3, Naunuhmei 2, Mo 2 le Tumawng ben lai mêk 8 leh mani a in-le-lo det neiin tuhin Rengkhawpui (Rengkai) ah building sawng hni chungah Pathien malsawmna tamtak dawngin an khawsa mek a nih.

NAUPANGLAI: Thingtlânga Thanghluihai khawvêl lipuia inhlieu ve nanana chu a naupang laia an sukhlimna le an hnelna thuom inbelna chu a changkâng ve rak naw khawp el. Kekawr inek mawng phâwk thuina kuokâra hrikpui intui lai inbirûk le a hnap khang zêlna zakuo bân dum tler pumin sephung kuo a ruolhai leh an cho ve hlak a. Siel Siel a dam an thaw pha, a Sechal part playtu niin SECHAL HERO a ni hlak. Pheikhawk bovin chimbuk pik tha tha nêr vengna a Star Mark hmuin a Champion hlak. Insil dinga Phaiphengzawl Tuikhur (Rangte Tuikhur) a a fe pha Changaltui Umhaihawin a dawm thîn nuk nuk hlak. Amiruokchu, Vaihaiin – Hâwnhâr Bâlak (Naupang chu a chinlai a inthawkin Fâk tling ding chu hriet thei a nih) an lo ti hlak angin a thawna taphawt ah a ruolhai lai a filawr zat zat hlak a. A duongkai a tha a, mit a tlung a, a hmêl a tha a, ruolhai ngaisâng le inhnar a kai a nih.

THALAI HUN: Pu   Joseph Lalrothang hi a kip-a-kawiin a chanchin hre vawng naw lang khawm a ziektu hi ama nêkin kum 10 zet a upa lem ka lo ni leiin a tlangpui chu ka hriet ve nêl nuol a. Kohran Upa In a seilien le a Pate Pu Tana (Pu Kaitinthang Puruolte, Senvawn A Pa) Val- Upa kumhlun, Senvawn mi hrât a ni leiin a thalai hun a inthawkin Israelhai Lal, Saula ang bawkin ruol lai a filawr bik rieuva, Leadership neiin nunghak mitmei dawng thei rieuvin Pu Upa Rema (Mahajon) naunuhmei neisun Pi Thangngei-in a lung dum tak a thin fûk nal. Zârkhawpui Sietni-Thatni haia a âwngkâr hruktu a ni zat zat pei hlak.

INCHÛKNA: Vawisun a Thiemna Rûnpui bâwltu, Pu Joseph Lalrothang a Lekha inchûk tanna hretuhai chun tuta a nina hi awiuma khawm an ngai naw hiel ka ring. Senvawn a NEIG Mission School a an Headmaster (Famtah) Pu Rina Class VI chauh hnuoia Hmar Medium-in, “BI, A… BA, CHAW, A… CHA, A Pa a puo, Vawi za a vawi, Mai a ra liei, liei…” ti a an School sûnga pilvut khu chum chum hnuoia lo tan ve tho a nih! Pawl hni a inthawk ruok chu a Pa, Kohran Upa Lunpu hi Pa bengvâr, Thiemna ngaina mi tak el a ni leiin Donbosco School, Chingmeirong, Imphal ah a’nkai tir ve a. Ka hriet suol pal naw chun Lekha thiem thei tak chu a ni bik naw niin ka hriet. Hre ve phuor a ka’nhrietna chu kei hi insung harsatna leia nuom ang khawma Lekha inchûk thei lo, tlangvâl hnung a inchûk thar nâwk ka ni leiin HSLC a ruolin kan IN-EKZAM a, a Mark Sheet ka en ve a. Marginal charin Matric a zo ve tâwk a nih. College ruok chu Scottish Church, Calcutta (Kolkata ti a ko tah) ah PUC zovin BA chu Churachandpur Govt. College ah le BT chu Imphal ah a zo. Hieng lâwm a hlawtlingna a chang hi Lekha tieng el ni lovin a piengpui talent mama hi hlângkaitu niin ka hriet. Lekha tieng khawma hieng lâwm a English thiem hi Calcutta Scottish College a Mingohai Ro phûmrûk a zu cho dawk a ni ka ring.

HLAWTLINGNA LE ROPUINA:
(1) Thiemna Banpui phuntu mawl kha: A bul tanna nisien ti hi ka ngaituona a langsâr tak a nih. Kei chu Rêl inzin (Engine) leh ka tekhi tak a nih. Tu lungril khawm sukna naw sien mi tamtak Inchûktirtu an ni lai zingin ama Pu Joseph Lalrothang mama hi Thiemna Rûnpui Bâwltu
ka ti naw thei nawh. A Graduate a inthawkin High School a Zirtirtu sin thahnemngai taka thaw tan nghalin Mizoram a Suongpuilawn H/S a tanin, Manipur Government hnuoia Thanlon Govt. Higher Secondary School a hung thawk nawk peiin, Rengkai Govt. H/S lem chu Refugee-hai riebuk a inchang tah, theipatawp a hung tuoinâmin Student sângtêl ama felna inzin (Engine) in a kei phit duol duol a, tuhin ama hmalakna zar peiin Private School a kai thei naw hai pasie te te nauhai a zatel an Graduate tah. Pu Nelson Mandela-in, “Tlâng tamtak i lâwnkai hnung khawmin tlâng dang tamtak lâwnkai ding i la nei, ti hre zing rawh…”, a ti hi hre karin ZEO tlâng sip a Thiemna Puonzar (Flag) târin Award tlâmpui sip dawngin, a ke chinginlirin vân a sai mêk. Hril hmai derlo chi pakhat chu ZEO term tawp zaka hmun khat a hmangzo zak thei a nina hi a la ni
nawk! Chuchu Churachandpur District ah a hmang zo thei ngat a nih. Mi thenkhat chu sawnkuol/transfer kuol an ni hlak. Hi thil hin hril sei rak khawm ngai der lovin sawrkar, hotu,
mihai ditsak tlak le inza kai, mani sin a miringum, mihai mittlung a sinthaw hlaktu a ni zie a tarlang chieng hne hle ringawt el.

Rêl  (Train)  engine muol  khat  dâp  a sei,  Cabin  inzawm  khâwm,  Rûlpui  thangkin  ang  el  a bawkvâk zur zur, khuolzin mihai na hriet a- “Ka chak tak tak, ka chak tak tak … Muolza ka vât,
… Muolza ka vât…” ti ni awm fahran a muol za têl tlân liem zung zung a, varâl muol thar a inzin mihai thakkai zung zung hlaktu ang elin a muol muolin Mâwlna ram hlip thlain Thiemna varâl a mi hlângkai zung zungtu Pu Joseph Lalrothang hi ka ngaisâng naw thei nawh.


(2) Ei Ram le Hnam le mi tamtak tadinga Sandamtu: Ei Zohnathlâk-pui/Sinlung suokhai inkâra Unau hmêlhai an nei laia Hnam aia lu vawm chân ngam a, bân phar a, khêk suoktu kha ama Pu Joseph Lalrothang hi a nih, ti tu’nam inhmai thei tâng a ta?!... Ama zârin himna beisei a ei hnâr bawng chanpuihaiin, Hmarhaiin Martyr’s Day ni a puon an zar ang an taksa le hringna a him theina dingin mamawin, an kawtkai  a zar ve ding zawngin an buoi ruoi el a ni kha! Mitamtak le Hnam tading a damna intluntu chu a lo va ni ngei. Tleirâwl hawklak thenkhat sinthaw pei lova an hnik hnik du si hai nêkin, “Hnam Safe Guard” a ni lem hman hman naw maw? Ama hi inphat ruollovin ei Ram le Hnam le mi tamtak tadinga Sandamtu niin ka hriet. Sawrkar tienga a sinthawna chu sawrkar dan angin a kum in lo dai tah-in, lo chawl ta sien khawm ram le hnam tadinga a lo thangkaina hai popo hi enin State Sawrkar le India Sawrkar laipui a ei aiaw a, a tulna tieng tieng haia hrilpuitu le tlankuol veltu dingin dit a la um tak zet. Ama anga praktikal taka mipui hmangaitu hi ei vang hle ringawt el si a!... Hiengang khawpa mani sin a mi inpezo hih alangachangin Kohran a chun Pastor, Upa, Evangelist/Evangelist-At- Large le Missionary ninaw de sienlakhawm, taksa ram, ei ram le hnam, mipui tading chun hiengang nina hai hi a kawpin, a ni kim fai vawngin ka hriet. Kohran le NGO hran hran, a thangna phawt a hai mi rawnkai le banpui tak a ni rawp hlak.

(3) Philanthropic Organisation hran hran a Thuoitu le Midanglam a nina: Hmar hnam popo innghatna banpui laia pakhat- HYA President Term Thum zet phurin hnam buoina kârah, Helhai lakah, Indohai kârah, Security/Law Enforcement-hai kârah, Tlawmngaina le Tuorselna nghet taka chel a boruok zâp dei hlaktu kha ama ngei hi a lo nih. Thiemna Situi her suoktu laia pawimaw tak pakhat HSA Hmarram ah President sin a chel a, ATSUM  Gen.  Secretary,  Hmar  Inpui  Executive  Member,  Manmasi  Welfare  Society  ah Chairman, Unau inkâr buoina ah Peace Committee le Observer-in Manipur Sawrkarin a ruot, Bible  Society  of  India  ah  Life  Member,  President,  Manipur  Hill  District  High  School Headmaster Association, BSEM ah Member term hni, Vice-Chairman, Hmar Literature Society, Manipur le nina pawimaw tak tak inzawt seng lo hiel a mi challang le mi ringzo a kai. Ama hi Leadership nei tak el le Well Organiser a nina tak hi a Quality mi neka a chunghnungna le a danglamna tak chu a nih.

(4) Chawimawina a dawng: Chawimawina Nopui ropui tak tak a dawnghai hi pielrâla faisaring di’n ka ditsak tak zet. Hriet kim naw ka’nlau sasa’n:-
(a) Certificate  of  Appreciation  –  Awarded  by  District  Administration,  Churachandpur, Manipur. (1998-1999)
(b) State’s Best Teacher Award – Awarded by Govt. of Manipur. (1999)
(c) Certificate of Honours – Awarded by Siamsin Pawlpi (SSPP), GHQ. (2000) (d) Best Teacher Award – Awarded by H.S.A., GHQ. (2001)
(e) Outstanding Leadership Award – Awarded by Bibles for the World and PMS with Cash ` 10,000/-.
(f)  National Award – Awarded by Govt. of India. (2004)

Hienghai bakah khawm hin  Chawimawina thilpek/Memento le dang dang tamtak a dawng. Hieng zozai kutpâr thliek senglo hiel Chawimawina dawngtu Pu Joseph Lalrothang hi ngalfipin dam sienla, a thilthaw ropui tak takhai hi thang-le-tharin hung zui pei dingin ka ditsakna insâng tak ka’nhlân.


Tuhin lu a kêlsam to step hraw tanin a lung dumtu Pi Thangngei leh Building sâwng hni chungah an tuhai kuo pumin an hme duzâwng sermon chauh naw chu thaw ding nei ta lovin Rengkhawpui ah an damlai ni hmangin, châwlhadamin, an khawsa mek a nih.

Pu Joseph Lalrothang Puruolte Dam Sawt Raw Seh! Chung Khuonu’n Thuoiin, Malsawm Pei Raw Seh!

TIEMTU HMAR MIPUIHAI KUOMA THURÂWN:
Chier hla ni awm hielin, eini hnam hi chu mi’n thil ropui tak thaw hai sien, Chawimawi le Inpâka Lawmthu hril le Lawmpui ta nêkin Demsiet le Thîk ei ching a. Bethesda dil a sietu ding ei um ta ngai naw a, a pawi ngawt el. Kei a kawngkâr ah ka Thurawn ve hai chu:-
(a) Miin  inchik  tlak  thil  tha  a  thaw  chun  Sawrkar-pa  (Central/State  Sawrkar)  kuomah Intlun/Inhriettir amani, Recommend hlak nisien.
(b) Sawrkar ngai pawimaw phak a ni naw khawm a, a Hnam pumin thaw nachang hre inla.
Entirna’n:-
1.   Thiem inzirtirna/Lekha inchûktirna tieng – Pu Thanglawr Award
2.   Hlaphuok thiem – Rev. Thangngur Award
3.   Huoisenna tieng – Pu Damkung Award
4.   Hlasak thiem – Pi Lalruotmawi/Buizo Award
5.   Damdawi thiemna tieng – Dr. Thanglung Award

Chuongang pei chun, Ziek tienga thawtha hai, Bu-le-bâl hau hai, Tlawmngai filawr hai, Mi hrâthai, Inkhêl thiemhai le a dang dang haia filawr bik zuol hai khawm Award um ve pei bawk sien.


Mimal tlawmngaihai chun an thaw ngei luo a, amiruokchu a hnam pum hin ngai pawimaw nisien, hieng thil a hai hin thanghar inla chu mi thilpek (talent) tha tak tak neihai infuituona le tumruna, fak hmuna le intodelna ding dam siem pekin, mani chem fena zawn/zawng seng ah nasatakin a thangpui ngei ring a um.
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate