KOHRAN Vrs KOHRAN

Simon L Infimate
~Ramthienghlim Varte, Shillong



Hmarhai hi tam bek beknaw inla khawm Kohran  pawl iemani zatzet ei um a. Sawrkar inthuoidan ang deu hlekin Headquarters, District ( Kohran thenkhat chun Pastorate an tih ) le  Local ti’n ei thawa, bieltu Pastor khawpui le khawtea hai  neiin India ram le puotieng hmun hran hranah Missionary ei tir suok a. Ieng kohran khawm nisien tuchena rawngbawl dan system hi en chun Isrealhai ang deu khan, hieng– (a) Roreltu  (b )Rawngbawltu le (c) Sum enkawltu  tia the ani deu vawng bawk.  Sawma pakhat le fund head dang dang  siemin, sum le thil dang dang ei neihai dengkhawmin, Kohran pawl tina sum ei laklut hi a tam em em a.  India puotienga thangpuina dawng khawm tam tak ei um. Chuleiin, Pathien ramlienna dinga  indin, Pathien kohranhai Kohran inthieng ei nih.

Sakhuo puithiemhai hi kohran memberhai tading chun inza an umin, harsatna le beidawngna tuok chang khawma mi hnemtu, Pa, Naupa le thlarau thienghlim hminga Pathien ai-aw a mipuihai lu chungah kut innghata malsawmna Pathien kuoma mi hnipektu dinga ordination pek an nih ti khawm ei hriet seng. An mawphurna hi an sangin Isreal hnam sawm le pahni ram insemna a thangve lo Levi chi Puithien sinthaw dinga Lalpa’n a ruothai chun rochan neive nawni hai a  ‘Lalpa Pathien chuh an rochan ning a tih’ tia  ei hmu ang khan vawisun a ei Sakhuo puithiemhai ngirhmun ding khawm hi nive awm tak a nih. Hmun inthienga rawngbawltu ding le Pathien hausakna intawmpuia ringum taka Lalpa rawngbawl dinga ngai an nih. Chuleiin,  Pathien kona hre mumal lova  khawvel khawsak-fakzawngna ding ringawt ngaituoa inbur mei mei na chi ni’n anlang nawh. Chubakah, khawtlang nun chen a ramtin-ramtanga inlap rak rak ding le khawvel  thila hausa ther-thur ding khawm an hawinaw hle.

Ei hnam mipui tam le tlawm ngaituo chun Sakhuo puithiem (Levi chi a saphun) a nei rawn pawltak ni mei ei ta. Ei sawma pakhat le thawlawm dengkhawmin ei chawm hnenaw vang vang tawl an ta hi. Cher cher el a.

Hi hi nirawi nawnim ‘Thiempui hnam annawleh, Pathien mansa bangna’ eiin ti rawp rawp chuh. Inhril sa thau zul thei dingin pi le pu sakhuo sie hrea kristien a ei hung inlet  hnunga ei sulhnunghai enin record tha tha hnamdanghai nekin eilo nei zelzul bawk leiin, ei kawlvela unauhai  kuoma rawngbawlna ah a thaw hlawk pawl tak eini reng.

Chuongangin, Pathien rama roreltu dinga ruota umhai chun indik le huoisen takin ro rel hai sienla, mi dangin inchupui naw raw se; rawngbawltu dinga ruothai chun ringum takin rawngbawl  hai sienla, mi dangin inchupui naw raw se, sum enkawltu dinghai chun ringum takin enkawl hai sienla, mi dangin inchupui naw raw se; mipui sinthawtu dinga ruota um hai chun ringum takin  malsawmna dawng thlak dingin thaw raw hai seh. Chuongchun, ei buthleng le kuong hrein ei hmazawn sengah ringum taka sinthaw dingin pathienin mawphurna a mi pek hi a pawimaw takah sie inla.

Hi thu hi ka ngaituo chang kei chuh sakhuo puithiem sinthaw dinga ruot hi  ni’n kan hrietve ngai nawa, Pathienin thiemna le varna ami pek hi hmang tangkai a, ka phak tawka a ram suklienna sinthaw dingin kan ngai tawp el. Ka buoi ngai nawh. Kum 1991 a inthawk Sawrkar sin ka thaw tan vea. Pathienin ka mawphurna dinga ami  ruota ka ngai leiin tuchen hin ringum takin ka thawa. Ka hun remchang anga kohran le khawtlanga ka rawngbawl vena dam, thei ang anga thangpui ngai kalo thangpui vena dam, naupang inchuklaihai le sawrkara sin hmutharhai, mirethei te te, annawleh Sipai pension ofis kalhmang hre bek beknaw hai inzak dawr dawr a mi dang kuoma ‘Sir’  annawleh, ‘Sap’ ti ngailova eilo thangpuihai dam hi an tadingin hluve tak a nih.  ‘Mi dang tadinga malsawmna’ tihi hiengang bak hih ani chuong ding am aw, ka ti hlak. Chuongangin mi dang khawm nive tho an ta. Eini, a mipui,  sinthaw pawlhai hin ei  sinthawna hmun senga  sum ei hlawsuok sawma pakhat le dang danghai dengkhawmin Pathien rama rawng ei bawlve a nih. Hi taka ka suklang nuom tak chuh, mani kuong le kuonglo  ngaituo derlova Lalpa’n ramri ami khangpek dai ner a, Kohran rama dam, khawtlang thil a dam mani mawphurna ramri hrelo annawleh ngaisaklo hi a pawi em ema, hienglei hin kohran pawl hrang hrangah inhrietthiemnawna le buoina a um thei hlak a nih tihi. Hi thulaimu hi phawr laklaw chun ziekding tam tak el  a um, a khelneng a khelnawng a hei thaikuol dingin phek tam a hluobit ding a ni leiin mi puitling chinhai lo ngaituo dingin sie lem ei tih. Pathienin  mawphurna a pek che thuruk kha hrietchieng tum la, i nunah a pawimaw takah sie la, chu ramri chuh pel ngailo dingin  nitin i nun Pathien kuomah inhlan rawh.

Chuongang peiin, Nupui thahnemngai, busuong zata a kutpar a an tham bufai tlawmte te, rethei thangpuina, missionary fund, hmeruo zawr, pounthuia harsa em ema an hmusuokhai dam le nitin nisa suok zuia ei sinthaw rasuokhai sawma pakhat le dang dang Sakhuo thiempuhai tadingin ei peksuok a. Theitawp tawpin ei tawngtai pui a, ramthim thangpuina ti’n sum le pai chauh nilovin ei fak sikhai pein bungheiin ei tawngtai a, ei thuomhnaw tha thahai ei pek bawk hlak. Chuonglaia sakhuo thiempu thenkhatin kawttler le khawlai dunga thieng le thiengnaw inkar a pawisa hmusuokhai ang mei mei a ngaia an mi dekral pek pei el chun  pawi ngawt a tih. Kohran hotu lien le sakhuo thiempu tuelkhawm a ti umzie ngaituo derlova insuk milienna a hmanga khawral le hmang mei mei hi  thaw tam chi ani ka ring nawh. Pathien sum hmangsuol ti umzie hi hre seng ei tiu.

Chun, hiengang ching mi, thuoitu le rawngbawltu hi pawltin a hin ei umnaw thei nawa. Kohran tadinga mi hnawksak, chier hrat, hlaw tlawm sawisel zing zing, fena tieng tienga buoina siem hi an mizie tlangpui ni’n ka hriet. Hiengang mi rawngbawltu le puithiem ilo ni palh chun thiempu Ali hai sungkuo kha hrezingin i suolra  sik hma’n i sina inthawk inban nghal rawh, ita dingin thalem a tih..

Hiengang mihai leiin, kohran mipuiin Ei kohran a sumlut ngaituo’n ei rawngbawlna leh an mil naw ngei ie’ ti dam ‘Ei Pastor, Pro-Pastor annawleh Tirko pa hi iengtikam an sawn ding chu aw, insawn vat vat sien tha ding ana, amiruokchuh, hotu lien sung-kuo ami ani bawk si maw ‘an ti rawp hlak rawngbawltu le sakhuo thiempu thlarauva  hringna nei lo, Pathien kona hre bawk lova  thawkve, sawrkar a sinthawhai khawm tluklo rawngbawltu ni palh ei tih tihi inlau um tak a  nih.

Chun, kohranin dan fel le tha tak tak ei siem a, ser le sanghai uluk theipatawpin ei buotsai hlaka. Nuhmei-pasal dan lova innei le nunghak-tlangval lo um  suolhai chungchang thu rel  ding chun Sudden Muong nek hmanin ei phawirang chang a tamin ka hriet. Chuonglai zing chun kohran member thenkhatin thieng le thiengnaw kar a an sumdawngna sawma pakhat a sing /lakh tel an hung pek ruok chun  thuhril an thiem tam an thiemnaw tam Pulpit a ei nam kai el hlak hi tie maw. Inzak um tak a nih. Hiengneka Pulpit hmangsuol hi a um bik chuong ding am aw ka ti hlak. Pathienin ‘suol’ ati chuh hril chier ding a um nawh ‘suol’ a ni el. Pathienin  Tribal concession a nei ve nawh. Khingtiengpanga ruok chun suol tawpkhawka ei ngai Khawtlang le hnam hmel suksetu Zurui, damdawi addict, rukru, khel hrila fakzawng le tharum hmanga mi pawitawk hlak hai ti teh. Dan puoa ei sie kala hrietve der nawh. Kohran thuoitu haiin ieng ngirhmun am ei sie tawl aw. Suol seng seng chuh. Abraham kuoma chi tamtak thla dinga Pathien thutiem ngaituo chun Nuhmei-pasal indit em em a innei hi Pathien thu ani lem naw maw ma nih..

La hei belsa met lang, kohran pawl thenkhatin dan lova innei kohran dai ner tiin mi ei hnawtsuok vak vaka, dan puoa umsung chun ser le sang iengkhawm an tawk a thieng nawh, ti’n, khuongvuok phallo, pulpit kai phallo….. phallo…phalo vawng, thiemnaw Arbawm rik em em ei inawr tira, an inneina thingpui khawm dawn ei khapa, kohran zanthima um, zalenna neilo Kohran Jail a ei khumlai zing an nih. Amiruokchuh, dan sunga laklut ding chun Pastorin an lu chungah kut innghatin  Kohran ser-le-sang laia pawimaw tak hmangin innei tir phawt ata, chuzova  dan sunga laklut thei chauh tihi mak kati tawp theilo a nih. Dan pangai a an thawsuol awrhai po po hliptlak vawng hnunga thawlem ding chau ni awm tak. Iengkhawm nisien dan siemtu ka ni tlatnaw leiin ka hrietthiemnaw thu ka hei hrilve a nih.

(9th August 2011)


Post a Comment

9 Comments
  1. Hminga SongateAugust 11, 2011

    Pu R.Th., i ziek tha khawp rek khawp el. I thu thur dawk hi a pawimaw zuol deu hai hin tiem phak ngei hai sien nuom a khawp el.

    ReplyDelete
  2. Robinson.S.ZoteAugust 12, 2011

    I ziek tha taluo. Hung ziek pei rawh. Sentence popo khi ka Amen vawng.

    ReplyDelete
  3. LalringsanAugust 13, 2011

    Kohran Magazne popo le hmar news popoa hi article hi thawndar nisien A AW B hre popo in tiem in zawm inla ka nuom de aw... Hi2 thil hi writer han ei phor lang ngamnw am ani aw ka lo t a,voikhata ka ziek vuot khan Pastor tam tk hmelma k ni ta lein k ziek nwk ani chun ka thi pha mi vui numnw pal an t k t lein k ziek ngam tanw ana.Thuneitu ni lang chu hi article lei hin a ziektu hi Padma Sri inhlan em2 ka t!Hazare's India agnst coruptn ang deu hin Kohran thuoituhai coruptn ku hi do thei inla tha dng!Anni cu poisa khera an corupt nw thei anacu Hmar kohran thuoituhai hi cu coruptna dang an hau top!Thei nisien chu a suol taluo deuhai hi man khwma jail a khum rip chak an um!Kohran dân hai khwm ku hi aw a chang chu....ei t num l ani.Het Salah!Pa Ram,i ziek tha taluo

    ReplyDelete
  4. Thanga....August 15, 2011

    Ziektupa thuziek hi ti a um ka ti tih! Pastor le kohran rawngbawl dinga inpe ngam si lova, chung taka inthawka inkhia an indik le diknawna hai hril suoka inban dinga hril ngam chu a pui tuk tuk khawpel ka tih! Ama ang hi pastor ei tula ei poimawa, Pastorhai thaw ding le an sin ding meu hril thei chun pastor nisienla chu tamtak a siemtha el awm de aw! Missionary chawm le poisa nei leia mi thangpui hi thil harsa a ni nawh!! Mani ngei Pathein rawngbawl dinga inpek dawk hi thil harsa a nih. Mani nauhai khawm Pathien ram a rawngbawl dinga infui ngam ei um am? Poisa ei pek hman Pathien a lawm ei ring chun Mani or nauhai hang pe lem lem in la chu Pathien a lawm nasa zuol awm!

    Kohran hotu pastorhai soisel hi ei chieng taluo! Pastorhai hin an thei tawpin Pathien thu an hrila an inchuktira mipuihaiin ei zawm nuom naw lem an naw maw!! Pathien rawngbawl dinga inpek dawk full tiem hi thil awl a ni nawh. Mani nuom si lova, mi ka lo thangpui, ka lo sawmdawl lo ti vel mei mei hai mi po po in mi thabo khawma a thaw thei! In sawmdawl hai khawm kha Pathien thu lei ni kher naw nih. Isu krista chanchin khawm lo hril khum bawk naw ti niu! Pastor le kohran upahai hi soisel soisel naw ro, Pathien thu an thei tawkin an hrila zawmtu ding chu mipui hai ei nih. Nakie Pathien po tawk pal ei tih ti hi ti um a nih. Pathien rama suok dawk hi thil awl a ni nawh. An tak zie chu hang in pumpek tum la ngam naw hrim hrim in tih. Chan ding a tam em el maw!!!

    ReplyDelete
  5. Thanga,a thu i man fuknaw deu a hawi, vel thum chau a nawnin tiem nawk la, chun hung comments tha tala.

    ReplyDelete
  6. LalringsanAugust 20, 2011

    Kohran thuoitu,abikin pastorhai hi zawlnei(pathn a inthwk thu la a mipuihai kuoma hrl) le thiempu(mipuihai chungchang pathn kuoma inthlun) sin thw kop annia.Pathn kona tak2 dwng c loa kohran a rongboltu ni hi ti aum hle ani.Ei hmar hnam sunga kohran a tam ta a sienkhwm pathien ko na indiktak dwnga rongboltu le fak zongna mei2 anga hmanga rongboltu tia thlierhran thei khp in ei pastorhai hi an um am ani aw ti hi ka ngaituo rwp hlak."Choimwina rî ka tadin hmelma,hrilsietna mi choisangtu ani c a" ti ngam le thulbuk le lampui inhoi a khm mipui hma a tawng swm bek fe ngam ding hmar kohran thuoitu dng lalpan a mamw hle in k hriet

    ReplyDelete
  7. Thanga....August 21, 2011

    Kohran sunga pastorhai hi tuham a tlangtu? pastor hai bawk am kohran hotu sawrkar officer le laymen hai? a thawsuoltu chu mipuihai tho ei nih. Pathien ti mi ei dit nawa, ei dit zawng ei tlang lema a hnungah ei chier khum nawk ang reng si! Kohran sunga upa tamtak hai hi tuham? laymen sawrkar sin nei pension ruol an ni tak! kohran sunga secretary, chairman chel hai hi tuham? laymen sawrkar sin nei an ni bawk.

    Kohran tinin pastor pakhat or pahni cho ei neia, chu khawm chu pastor han thu an nei nawh! thlakhata vawikhat vawihni hun an chang ve hlak! Pathien pawlna tak tak khawm daawng lova, thuhril lo inchu ve phet phet Pathien le inpawlna khawm nei chuong lova Pathien thu hril ei tam taluo ku hi kohran a sie lem a ni hi.

    Kohran siemtha tu ding chu Pathien a nia, a dawta pastorhai an nia, pastorhai hlak chu ui hmur vuok ang elin ei siema. Hun pe rawn in la, mawphurna pe rawn in la, Pathien leh in pawl rawn hai sienla chun chu inthang naw dan a um nawh! laymen hai rorelna hnuoiah ei uma, Thlarau bohmang zawng an in hnik tak tak nawa, rorelna khawl an inchua, building le member nei rawn hi kohran hrat ei sawna.

    Hlawhau le nina insang neihai an thu ei laka, Pathien hmangaina nei tak tak loin kohran an mi hema. Pulpit chunga inthawkin Pathien thu an hril a, vawikhat khawm puotienga an umlai Isun a hamngai che tia mihai kawla chanchintha an hril khawm ka ring nawh. Hieng ang pulpit inchuktirtu ei tam taluo hi ei siet pui lem a ni hi.

    In ngaituo ro vawikhat bek ringnawtuhai kawlah Isun a hmangei che' ei ti tam? or Pathien thua mihai chawilien tum tak takin, Pathien thu ei hmu le ei hmang ang hmang ve dingin eiin chuktir tam?

    ReplyDelete
  8. Pu Thanga thil hung ziek nawk chuh lawm a um khawpel.Mani kuong hrelova roreltu, rawngbawltu le mipuihai leiin kohran hi a buoi nuom ti ei ziek reng a.I thil hung ziek dana inthawk hin inina ding awm chuh an hriet thei thek thuok a, lawm a um zuol.

    ReplyDelete
  9. A tha vieu el a..anachu, kohran mag haia insuo dingin pe lem sienla tha ding..nghawng dawk a nei ta duoiin ti thu ah. Hi taka hin chu hre dinga a ti tak le a ti nuom tak ha'n hung hmu lo ding an na..

    ReplyDelete
Post a Comment

#buttons=(Ok, Go it!) #days=(20)

Our website uses cookies to enhance your experience. Learn More
Ok, Go it!
To Top