Responsive Ad Slot

Hmar Tawng Le Hmar Hnam Hi

Sunday, April 11, 2021

/ Published by Ralsun Hmar


~Isaac Hmar

Pathienin Nu-le-pâ lê Û-le-nâu ṭhatak a mipêkna zarin, Ka chîntêt a'nthawk vâirama lekha ka'n chûk vê a, India ram hmun dang danga haiah skul kâiin, ka seilien ve a. In tieng châwla kan fê huna le fona inbiek tî lo lem hin chuh ei hmar ṭawng hi a ziek chu hril lo a hmang khawm ka hmang ngâi nâw hle; Pathien ṭhuoina zarin, inchûkna insânglema hai ka hung inchûk vê thei hram hram a, țawng thuah lungril natna dâm beidawngna dâm, harsatna dâm ka hung tuok ta pei a. Chuleiin, hi thu hih ka hung thâwlâwm vê a nih.

Kei a nêka hrietna inthûklem nei ei hnam sûnga hin hming hmera tiem ding khawma tamtak el ei um a. Sienkhawm, kei têlul khawm mi tirluitu lê lo thei lo a ziek dinga mi turtu Pathien a um tlat leiin, Ka nîna chu inzâpui thei lêk lovin, Ka hung ziek vê tawp el a nih.

Zân khat chu inthei lo khawpin ei ṭawng lê ei hnam thuah, lungril lê ngâituona neiin, Aw, ṭawng lê hnama mi siemtu Pathien hi kei khawma ka lo inzâpui a lo ni tie ti hung ngaituoin ka lungril hi anain ana ngâwi ngâwi el a. Hieng ringawta ei khawsaa nun ei zawm pei a ni chun, suon tam lo te'n ei ṭawng lê ei hnam khawm ei la um el di'm! ti chen ka hung ngâituo ta pei a.

Chuleiin, kei khawm ka hun awl nei hmang thiemin ṭawngṭaina leh 2019 kum khan ei ṭawng hi ka hung ziek thei vê ta a nih. Ṭawng hi Pathien mipêk lieu lieu a ni leiin, Rawngbawlna ding khawmin a lo ṭûl taluo ringawt hrima. Entirna'n, Ṭhalai ṭhuoitu ni ding khawmin lo thei loa thiem a ṭûl; Nâupang ṭhuoitu ni ding khawmin chuong tho chu a hung ni ta pei a nih.

Ṭhenkhat chun, ei tawng hi ei inzâpui am ani ding aw? Hmar ni sî'n, in sûnga tak ngiel khawm hmar á¹­awng hmang ta lo,  Annawleh, Hmar ka nia chu, Hmar á¹­awng ka hriet ta nawh, tih dâm ei um ta pei a; thenkhat, a á¹­awng thiema ziek thei lo vâirama ei um khawma, ramdanga ei um khawma, Hmar ei ni chun, ei á¹­awng hi chu hmangtheiin ziek thei ngêi ding chu ei nia, Chuong an' nâw chun, Hnam lê Ṭawng mi siempektu ei Pathien hi ei inzâpui tîna a n'el nâw ding mâw?

Mizo thuvar chun, "Hmar fing a tlai" an mi tîna hi ei sukdik rek mek nîin a'n lang tah. Mizorama hmar nâuhai ei umdan lê khawsak thlîr hin ei ṭawng lê ziek thuah khawm, chimpil ei ni mêkin ei inlang tah. Ka ngaituo chang hin chu ka lungril hi sun ang elin ana hlak. Ei ṭawng châwisâng tum nêkin, dulien ṭawng ei ngâi sâng lem a; ei hmar hnam puola function ei thâwna hmun ṭhenkhata dâm ei ṭawng Pathien mipêk inzâpuia hnam dang ṭawng hei hmang tum ṭawk ṭawk dâm hi chu ana hi ka tih.

Pathien biek in inkhâwmnaa hai dâm, ei hmar hla sak seng lo ei neizing lâia mi hnam hlâ sak ei nuom ta lem el na lungril ei hei nei el tak dâm hi chu amak a nih. Nuhmei Pasal eiin nei pawl khawma, an ṭawng van ṭawmpui nuomna lungril ei nei ta mek el dâm ku hi amak a nih. Tuol Bazar lê Inchûkna a hai lem chu va hmang lê thiem chu makmâw chu ani ngei luoa; Sienkhawm ei in sûngah dâm ei Pathien biekna a dâm lê hmar lê hmar ei inpawl huna hai lê function ni a hai êma hin chu ei hmar ṭawng hi ei hmang ta hlak lem inlâ nuom a va hei um ta char char de aw! Ka lungrilin ei unâu Paite, Simte, Gangte lê a dang danghai nun ka hei en hin, an nihai hin chu ṭawng thua a hun lê hmun an hriet hlein ka hriet.

Ûnau Bru Chakma, Mara le a dang danghai umdan dâm hi ṭha ka tiin ka suong thei êm êm hlak chu tie. Hi lei tak hin am aw a ni ding Mizorama ei politics khawm duthû-a-sam thei nâwna dâm ka ti hlak. Hmar ni sî ei nîna khawm humhal ngam lo ei ṭawng khawm ei inzâpui tlat sî chun, mi rama ei ram ding suol dawk thei ei ti leh. Pathien khawmin a rem tih chie di'm! Ka ti rum rum hlak.

Pathien zâr chauin, ei hnam sûnga khawm hmasawn nuomin ei i del phak lo nî danga mîhai ta ding chaua ei lo ruot el hlak. India ram khawpui lien le changkâng êm êma ei i ngâina hmuna haia khawm Officer-lien tak tak el dâm, țhenkhat fak zawngna a company lien tak taka haia sinthâw dâm, sûngkuo intungnungna beiseia sin chi hran hran a haia sinthâw ei pung pei tah a.

Lâwmumin a ropui tak zet. Ṭhenkhat lem chu ramdang (foreign) chen chen a hai khawm ei hung inzar phar ta hiel ani tah. Hieng tieng ei thlîr chun, lâwm a umin a ropui hle.

Hieng lai zing hin, ei hnam lê ei ṭawng châwisângtu dinga hnam dang laia sin thâw ei nih tîna chang hre lo, In sûnga khawm Pathien mipêk ei ṭawng nêkin sapṭawng (english) kher amani nâuhai bie ṭawk ṭawk, Inchûklaihai khawm mâni ṭawng nêka Hindi dâm, sapṭawng dâm ngâisângtu ei hung pung ta pei a. Mî hnamhai ei en chun an ṭawng hi an inzâpui nâw hle a, inzâpui nêk hmanin an darlien pei nuom leiin, Sawrkâr-ah thuneitu insanglemhai kuomah dâm nawrin hnam ta dinga hringna inhlân tamtak an um hiel ta lem a nih.

A Aw khawm nei mumal lohai chen khawma an á¹­awng humhal tumin theitâwk tak meu an insuo a nih. Khawvêl khawm hrâttakin, hma a sâwn a, Chî lê chî hnam lê hnam kâra, inthlierna nasatak a hung suok ta pei a nih. Israel haiin thutiem ram Kanaan ram an hluo ding khan Pathien chun, hnam dang lê inneipawl khawm a remti nâw hiel kha a nia, Chuong khawp chun hnam siemtu á¹­awng mi siempektu ei Pâ Pathien hin hnam lê á¹­awng hi a lo ngâi pawimâw a nih. Mi hmusit ding ei ram ei hnam lê ei á¹­awng hi i lâina nawh mâw?  ei á¹­awng hi ei hnam ei châwisâng nuom nâw chun, tuin am mi châwisângpêk tâng a t'a?

Inchûklâihai, Officer lienhai, sawrkâr sin thâwtu hai, Company a sin thawtu ditumtakhai ei á¹­awng hi humhal tum dingin á¹­hang la thar ei tîu khai! Hnam lê á¹­awng mi petu ei Pathien hin nakie  ei chunga lungril nain mi nghatsan râwi a tih khai. Nû khawm nei ta lo khawpa mi á¹­awng haw a, "Nû" aia "Mâ Mâ" tia in ko elhai ei lo um hiel ta khawmin ei á¹­awng hi inzâpui lovin châwisang tâng ei tîu khai!!

Ei rênga ṭhang tlângin ei hnam ei ṭawng châwisângin nasa nâwk zuol ei tîu. Ei ṭawng ziek lê tiem thei ngêi tumin khawvêla hmar nâuha'n ṭhang la thar ei tîu.

Ei theina ki an ang nâw theia sienkhawm hmar nâuhai ei nia, Siemtu Pathien ṭawng lê hnama mi siemtu Suklungawi tumin, hmar ṭawng lê hmar hnam dam zing raw se.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate