MANI HMASIELNA LE DUAMNA

                                                (Kolossa 3:5; Jacob 3:13-15) 

~ Upa Chalrosung, Parbung

Tulaia ka'n vawi le ka lungril hluosiptu chu ei ram le kohranah mani hmasielna le chapona hluor taluo ta hi a nih. Pathien biekina hlak inkhawm thei ta lo, September beiruola bêk hin thupuia nei inla ka ti leh a lo inhnu ta bawk si. Isu hlak thienghlimna leh a hung ding a ni si a, hieng anga a mi hung hmu ding chu iem ei chang tawl ding maw? Sandam ei ni khawma meia fe thleng ang chau ei ni hmel a. Ei ram le khawtlângah mani hmasielna le duâmna ka hmu dân chu a hril darna hmun a umna naah lo hril dingin hei hril ka tih.

 

Khawtlâng tiengah ei khawsak dân ka enin mani hmasielnain ei sip zo tain ka hmu a. Pathien lung ei sukawi ta naw niin ka hmu a nih. A za ngai thei thei a dâwng chu an ni pei ding a ni chu a ni el ta a. Mani hmasielna leiin khawtlâng ṭhuoitu le pawl ṭhuoitu khawm thaw tlângna a ṭha thei ta nawh. A hma angin lungril inhmu taka thil thaw thei hlak ni ta lo ei ni a. Ka nei phawt chun kan pansak-pa phîngṭâmin um sien khawm pawitina nei lo ei ni a, Isu ditdân chu a va ni ta naw de maw. Khawtlâng ta dinga hung ta phawt mani ta dinga lo pumbil nuom seng ei ni tah. Khawtlâng ta dinga sawrkar sum hung hlak mani hmasiel pum zingin ei chalai a, beidawng chu a um ie, ieng hlak thaw thei ta lo ei ni si a. Pawl, Society le Hnam khawm mani hmasielna leia sin thaw mumal thei lo el ta hi Pathienin iengtinam mi ngai a ti aw? Bible-in unau inhamangai ding a ti hi chu ei hlat ta ie. Ei khawsakna a changkâng tah ei ti dea chu inthruolna, tlawmngaina le hmangaina hi chu a tlahnuoi deu deu a nih, a san chu mani hmasielna lei a nih. Mani chan lo ding le thawsuok naw hi chu beisei naw thei inla ei zieum el ding a na.

 

Kohrana khawm hin mani hmasielna hin ram a lâk nasa ta ngei ie. Ei hamṭhatna ding a ni phawt chun Pathien mitmei khawm ei vêng hne ta naw a nih. A hrila hril ding khawma ei ngam ngai lo, kohrana lem chu um thei dinga ei ring lo hai kha langchang takin ei thaw nuom el ta hi chu a mak ngei. A kâr chun kohran buoipuitu ding hai hi kohran hin a buoipui lem amani aw ti dingin ei um in ka hmu a nih. Mani ei inthiem fawm pei chu ning a ta, a lampui indik loa sum lâklut khawm intîmna ei nei ta naw a ni a. Bible hlakin kuttling loa sum lâklut a remti der si naw a. Iengtinam Pathienin a mi ngai ding maw? Thlarau thienghlima harna (revival) hung tlung sien, mani hmasielna po po hi sukbo vawng sien nuom a um khawp el a nih. Bible-in “a kotu cheu a'n thieng angin in um dân po poah lo inthieng ta ro” (1Peter 1:15) a ti zing laiin ei inhnawk tâk ziet hi hrilin a siek naw a nih, a pawi ngawt el. Iengtinam kohran ta ding hin thaw hlâwk ka ta ti lungril nêkin kohran hi iengtinam sawr ka ta ti ni âwm takin ei um bawk, a buoithlâk chu a ni hi. Isu Krista hmasiel naw zie hlak hi, iengkim maksanin a hung inpumpêk tawp a nih a. Lalpa Isu Krista zuituhai hin ei izui-pa lam hraw hi en tawl ei tiu, zui tawl ei tiu. Pathien Ram chu mani ta dinga inkhawl nêka mi ta dinga peksuokna ram a ni si a. Tlangvâl hausa kuoma khan a nei po po zawra pasiehai kuomah pe dingin Isu’n hril a ni a, eini hai hlak hin pasiehai le tar hai ṭhangpuina chen mai thlâk ei nuom a ni a. Pathien lungsenna ei keibuok nasat hma hin sim zai rel ei tiu.

 

Duamna: Bible chun "duamna hi milem biekna a ni si a" (Kol.3:5) a ti a. Kristien lai khawm hin milim bie ei tam âwm ngei. Duam taka mani chan ding bâk bâk lo la hai ku hi milem bie leh angkhat a nih ti na a ni a, kristien lai khawm hin milem bie tam ngawt ei tih ka ring. Duam leia sin thaw si lova tam tak tak lâk nuomna dâm, mani unau le khawtlâng ta dinga sawrkarin a hung pêk mani ta dinga lo lâ hai hi milem bie leh thuhmun charin Pathien hin a mi ngai a nih ti inhre inla chu ei thaw hlak hai hi ei thaw ngam ring a um nawh. Hiengang mi hai hin pulpit kai khawm an rin si nawh. Zawlnei Jeremia-in Israel hai a zilhau ang khan “a chin taka inthawka a lien tak chenin duamna ringawtin an sip a” (Jer.8:10) mi ti ve’ng an tih ti inlau a um khawp el.

Chungtienga varna chu: Jakob zieka chun "îtthîkna le mani hmasielna varna hai hi chung tienga inthawka hung ni loin, khawvêl le taksa châkna le khawhria inthawka hung a ni a, chuongang varna umna taphawta chun buoina le suolna tinrêng a um hlak" (Jakob 3:15-16) a tih a. Chungtienga inthawk varna hung chu “a tirin a'n thieng a, inrem a nuom, a nun a'n nêm a, biek a'n hawi a, lunginsietna le ra ṭhain a sip a, thlierbík a nei naw a, a vervêk naw a nih" a ti a, varna seng seng an inang naw hle. Mani hmasiel rorêlna chun thlierbîk a nei a, a thu a'n lai naw a, buoina a ra suok a, chungtienga varna hung ruok chu a'n thienga inrem a nuom bawk leiin ra ṭha a'n suo a nih. Kohran, khawtlang le pawl thil thawna hrim hrimah mani hmasielna a'n rawl pha pha inremna le inthuruolna a um thei ngai nawh. Mani hmasiela sip lungril chu Pathien ditnaw zawng a ni leiin Pathien lâwm hlaw ngai naw ni a, hlim ngai bawk naw ni. Chuleiin ei ram le hnam hmasawnna dingin duamna  le mani hmasielna hi hnawthmang ei tiu a, chungtienga inthawk varnain insungsip seng ei tiu. Chuongchun ei chungah Lalpa a a lawm ding a'n nawm.

 

Ngênna:

Aw le, ka lungrila sip ka hung suklang a ni a, Pathien thu khawm a ni bawk a, Isu hung nawkna a hnai ta bawk leiin, hlimtakin thienghlimna leh Lalpa Isu ei intuokpui theina dingin thil ṭha ei hril hai hi zawm dingin ka ngên cheu a nih. Isaia chun “ I rawng bawl nuom naw hnam le ram chu an bohmang awm si a, chuong hnam hai chu suksiet derin um an tih” (Isai 60:12) a ti a nih. Zawlnei Amosa chun “Aw Israel, I Pathien tuok dingin inzo rawh” (Amos 4:12) a ti bawk a. Hi thu hi ei ta dinga dinga lunginsietna le hmangaina rawl a nih ka ring tlat a nih. Chuleiin unau dittakhai, thanghar ei tiu a, a’n hnuk hma hin Lalpa kuom tieng kir ei tiu. Lalpa’n ei ram le hnam hi a hmangai a nih.

 

                                                          -----------xxx----------

 

(Upa Chalrosung (92) Parbung hi khawtlâng le kohran ta dinga a hun tam tak lo hmang hlak a nih. Lekha tieng inchûkna nei lo a nia chu thluok B.A ei ti ang hi a nih. Parbung Village authority-a khawm kum tam fe a zâwna ṭhang ngat ngat, an khuoa val-upa hmasatak pawl laia ṭhang, Mizo Union vanglai khawm Hmar biel laia chun ṭhuoitua lo ni ve a nih. Chun, hnam tiengah H.N.U-a Block President, hnam dang le buoi laia Court President, Hmar biel Region-ah Hmar Inpui President lo chel a nih. Hnam thil le inzawmin Manipur Chief Minister le Chief Secretary chen lo inhmupui hlak a nih.

 

Kum 1948 khan Lalpa Isu Krista a'n tuokpui a, Pathien rawngbawl dingin kona khawm a dawng bawk. Assembly of God-hnuoiah Kailam hnuoi po enkawlin Presbytor sin a chel a. Iemanichen hnungah EFCI kohrana upa dingin namdet a ni a. biel aiawa Councillor le Assembly palaiah fe hlak a nih. Vawisûn chen hin kohran le hnam invawina a la nei zing a ni ti a sermon hin a suklang hle)