Responsive Ad Slot

THIL DANG DANG

Friday, June 5, 2020

/ Published by Simon L Infimate
~ V.K.Pangamte


Thu Hmasa: A phut chun hmangai tak anga inlangin á¹­awngbau thlum ngâwi ngâwiin insûng a tuom a. Hlimna le lâwmna ruoiin ieng chen am a dai ding ti ruok chu hriet a’n tak hlak. Thil thar chu a tlângpuia lâwm hlak a ni a, mihriem thar lem chu thil pângngâi nêkin lâwm a um bîk. Tlangvâlin nunghâk a sai lai chu inhawi a ti a, á¹­awng malsâwmna dawngtu nunghâk khawm a hlim ve. Biethu á¹­henkhat chu a thu ringawta liem el ding ti hrim ngaituo lovin puo tieng enna mit a lien a. Thaw fûk naw laklaw chun damsûng ripa intâng anga rinum a ni thei. Mi dang intum ding hlakin ni thei bawk lo, mâni ditthlangna ngêia kawppui nei a ni bawk si, a buoi inzing vieu leiin lung a hnuol hlak. Chuleiin, kawppui zawng hi uluk le fîmkhur ding a ni hrim a nih. Mâni chantâwk hriet chieng a pawimaw a, indit narân ringawta innei chu a sâwt a sei pha hril sep sep a um nuom. Inremna nun nei dingin mi dang fiel a rem naw ding leiin, lungrila inmilpui bawk a tlo hlak. ‘THIL DANG DANG’ ti thupuia chun hei inchâwm lût á¹­an tâ’ng ei tih:

1. ‘Nu,’ ‘Pa’ Ti Rin Vieu vs ‘Nu,’ ‘Pa’ Ti Lawm Lawm: Mo á¹­henkhatin mâni pasal nu le pahai ko rin an um hlak a. Hi hi thil mâwi lo le inhme lo a nih. A zuolkâi bîk deu lem chun mâni tarpi le tarpuhai an mâwl biek hiel hlak. Hieng anga inti thunei vieua pasal ina lût hrim hrim chu annia inzâumna a um naw a, mi dang ditsak an hlaw ngai nawh. Khawlaidung titina suktamtu an ni le inzawmin nuizat siemna taka hril an ni nuom vieu. Thiem thil an nei a, sum lamna hnâr an nei sun an chapopui hlak. Pathiena inthawka anni kawppui ding neitu an pasal nu le pahai hmusit taka thuneina laka phîngṭâm chu a tluong ngai naw a, insûng inhnarum a tling ngai bawk nawh. Nuhmei á¹­ha le fel nei chu a hadamthlâk a, hringnun hi a hlu sawt sawt hlak. Mo- in a tarpi le tarpuhai a ko lawm lawm a ni chun, inzâ a um hlak. Siemtu malsâwmna khawm a phur phu hlie hlie a nih. Amiruokchu, nuhmei suol nei ruok chu hringnun sukhnawktu a ni a, beidawng huna harsatna belsatu a ni hlak. Khawvêl hi famkim nawna ram a ni angin, mo suol le mo á¹­ha dawng thei ve ve a nih; pumpel thei lo a ni si a. Thuneina insâng lem inchû zing zing insûng chu a buoi nuoi a, ro le râng inchin leiin a sûnga umhai khawm an nun a hlim ngai nawh. Nuhmeiin a mâwi le a mâwi naw khawm bengkhawn lova a nuom ang anga nun a hmang a ni chun, insûng ta dinga harsatna namên lo intlungtirtu a ni thei a. Mâni pasal le ro chau a thlâkhla a ni lem lem chun, Pathien thu a’n leng ta naw nghâl a nih.

2. Inrâwn Tlâng vs Inrâwn Tlâng Lo: A hlâwk ding thil ringawt buoipuia nun hmang chu nun sâwlum ni ngêi a tih. Sâwl a um ding nasan chu chieng takin a’n lang thei. Chân le hlawsam inlâu zing zinga khawsakna rêl chu a hadam naw chau khawm ni lovin, taksa le lungrilin a thawhla nuom vieu khawp el. Insûng pakhata mî pakhat nêka tam taphawtin inrâwn tlâng dapa sin rêl a á¹­ha hlak. A san chu, mi pakhat ngaituona nêkin fîm taka mi pahni le a chungtieng ngaituona chun umzie a nei lem. Chun, rorêlna khâwl po poa rorêlna pawimaw tak chu insûng rorêlna niin ei hriet. Insûng rorêlna khâwl a se ta chun thil a fûk thei tak tak ta ngai nawh. Nu le pa kâr a fel naw chun buoina a suok nuom a, sûngkhata um ni siin thil ditum lo khawm a tlung thei. Chuleiin, nu le pahai khawmin thaw ding le hril ding an nei chângin insûng rorêlna khâwl pawimawna hre zingin, inrâwn tlâng dingin thutlûkna an siem chun a fel fai hlakin a’n lang. Èšhangruol le lungruol taka insûng sin dawm chu hlawtlingna lampui a nih. Inrâwn tlâng si lova mâni âwm thu suok ringawta rorêl amanih, thutlûkna siem amani hrim hrim chu a tluong ngai meu nawh. Hi chungchânga hin a thiem filawr le a ukîl hranpa a um chuong naw a, inzâintuo le inrâwn tlâng chu dam suok theina a n’a, mimal á¹­ha ti dâna um chun thil a sukzângkhâi ngai nawh ti ei hriet. Kohran le khawtlâng laia innghirnghona inlang nasan chu mipui le hotuhai lai inrâwn tlângna á¹­ha tâwk naw lei a ni thei a. Chu ang bawkin, rambung pakhat le rambung dang kâra inhrietthiem nawna tlung leia indo chen a suok nasan pakhat chu thu inhmu tawn naw lei le inrâwn tlâng um naw lei a ni thei bawk.  ‘Inrâwn tlâng umnaa chun hlimna a um hlak’ ti hi Pathien thu a ni si a.

3. Pasal Nun Èšha vs Pasal Nun Èšha Lo: Pasal ni lei ringawta mâni kawppui chunga á¹­awng insâng hmang amanih, ruol le pai um laia inti pasal vieu leia á¹­awng bûl hmang dâm hi mi huoisen nina a ni dêr nawh. Kawppui insiem nasan hi innei pângngâi ringawt a ni chun umzie a um bêk naw ding a nih. A san chu, sûngkuo insiem hnunga pasalin nuhmei thaw ding deu vawnga ngaina a nei a ni chun, thil umzie a man fûk naw hle tinâ nîng a tih. Èšhenkhat lem chu mâni nuhmei nu le pahai In chen kan nuom lo dâm, pasal ni leia mâni sûngkuo chau ngaituo khawm a á¹­ha kher chuong nawh. Indawmintuo a pawimaw a, thaibâwi nungchang ruok chu a um ti hriet zing a ṭûl. Nupa kâra buoina neu neu chu a um thei lai zingin, a tlângpuia insêl le inhal tlung nasan chu inhrietthiemna tlasam lei a ni nuom vieu. Pasal nun á¹­ha chun um dân a thiem a, insûng sin rêl a ngaipawimaw bawk hlak. Ruol pâwl dân a thiem a, inzâumna a vawng tlat leiin mî ngaisâng a ni hlak. Èšawngbau á¹­ha hmangin mi dang entawn tlâkin nungchang á¹­ha a suklang a, sûngkuo ta dinga innghatna ‘pâ’ a tling a nih. Pasal nun á¹­ha chu hlu tak a ni si a. Pasal nun á¹­ha chun hmathlîr a nei a, thil hrim hrim chu titak le uluk takin a ngaituo hlak. Thiemna tieng mî angin hril le hriet insâng ni kher naw sienla khawm, a nun á¹­hatna chun mî a suklâwm hlak. Tlâwmngaina nun ze mâwi a kawl a, mi inhnarum a nih. Pasal nun á¹­ha chun a hringnuna harsatna le rinumna a tuok leiin a tlu se el naw a, tha tha le ngaituona tharin á¹­hang a lâk nâwk hlak. Pawisa le thil man tam nêka hlu a nei a, mâni sin chu lungâwi le á¹­ha takin a thaw hlak. Pasala pieng seng senga khawm, nun á¹­ha lo taka hril nêk chun ‘pasal nun á¹­ha’ tia mî hriet ni chu nuom a um lem a nih. Pasal i ni am? Nun á¹­ha tak neiin hringnun hmang la, nanga inthawkin mi dangin hlimna le lâwmna hmu raw hai se. Tuorsel le taima takin nun hmang a, intodel lungril put tlat chu a va á¹­ha âwm de! A pahninaa chun, pasal nun á¹­ha lo pawizie hrillang ei tih. Inkhatpa ni hnunga inruithei le la’n kei buoi chu thil pawi a tling a, insûng ta dinga sietna intluntu a ni thei bawk. Patling ni ve ta sia khawlaidung ngaina taluo hrim hrim chu insûng insawrkârna a sukbuoi thei a, hnung tienga mi nuisan an dawng hlak. Mâni nun insiemá¹­ha si lova nauhai inchûktir nun chu a hlawtling ngai meu naw a nih. Thil mak pakhat ve chu, nu le pa á¹­henkhat inrui bawr bawra nun hmang, anachu, nauhai fel êm êm an um ve tlat. Chun, insûng á¹­henkhata khawm a tam lemin nun á¹­ha lo an nei laiin pakhat pahni dâm nun á¹­ha tak taka an um ve tho; hi hi chu a tam tieng nêkin a tlâwm tieng a nih. Pasal nun tha lo chu a ngaituona a tâwi a, ama ta ding le mi dang ta dinga á¹­ha khawm a zâwm pei nawh. Mi dangin thil á¹­ha an hril khawmin a ngaituo zawm naw a, mâni ngai dân ringawta intâng a ni hlak. Chuleiin, pasal nun á¹­ha lo chu mi dang ta ding khawmin hnawksak a kai a, a nuna inchûk ding lem chu a um hran nawh. Bengvârna a tlasam a, thabona silfêna inbelin thaw suok a nei meu nawh. Hril le titi pângngâi chu a thiem vieu khawm a ni thei a, pasal nun á¹­ha lo chu a puitling tlat naw leiin entawn ding a um nawh. Pasal nun á¹­ha le pasal nun á¹­ha lova inthawkin inchûk ding tam tak a um a, chuleiin, a á¹­ha tieng chu pawm tlat ding ei nih. Khawvêl nun suol le khawhlona chi dang danga inthawkin nun hmang fîmkhur a va pawimaw de! Nuom dân dâna nun hmang dingin Siemtu’n a mi ti naw a, sie le á¹­ha hre thei taphawtin nun á¹­ha nei chu a hlu bêk bêk a nih.

4. Mimal Mawphurna vs A Hawn Mawphurna: ‘Inthuruol chu hrâtna a nih’ ti thuvar hi a á¹­ha tienga inthuruol a kâwk tak niin a’n lang. Sin chu a thaw pei ta dingin a um zing a, thabo ta ding ruok chun a pikin a pik ve thung. Chun, sin rêl thiem a pawimaw a, tum bîk nei lova mâni hmatawk baw chu inâwkna châng a ni thei. A hre lem le a chinchâng hre deu á¹­huoina le enkawlna hnuoia sin thaw chu a varzâng a, hre chieng mang lova sin thaw ruok chu sin dang thawna dinga inhnûkna chi khat a nih. Pâwl sûnga sin inêngna a um nasan pakhat chu mimal mawphurna le a hawn mawphurna thlier hran thiem naw lei a ni nuom vieu a. Hlawfa sin lungril puta sin thaw hrim hrim chu a tlo ngai naw a, hlutsak a hlaw ngai bawk nawh. Insûng sin hi hlawfa sin angin thaw el inla chu a fûk naw ding a n’a, neitu chan changa mawphurna lâk ruok chu a hadamthlâk a nih. Kohrana khawm mimal mawphurna le a hawn mawphurna a la um nâwk pei a, mawphurna ei ti hin ngai dân khawlbing nei ding tinâ ruok chu a’n nawh. Èšhuoitu le hotu hril fie dân a dang a, pâwl hmasâwnna ding chun hotu enkawlna hnuoia um nêk chun á¹­huoitu á¹­ha rorêlna hnuoia sin thaw chu a’n hawi lem. A hril mâwi ringawt thaw a, hmû ding um chuong si lo sin rêl tamin umzie hrim a nei nawh. Sin hrim hrim chu á¹­an naw chun a ra suok phur khat khawm dawng thei a’n naw a, mi dang thaw ding vawnga ngaia hla tak tlung tum nâwk si chu beiseina kawruok mei mei a nih. Thiem le thiem naw chu thu dang a n’a, hlawsam hriet ding khawma hmâ la sin lo chu a ngaina a um naw deu ie. Naupang duot suol ti ri a va tam ta de! Mâni thaw thei ang tâwk khawm thaw pei lo, mî thawsa ring le duot ringawt beisei dâm chu a zie a um naw khawp el. Fâk le dâwn chungchânga hin ennawn ding tam tak a um. Hi chungchâng hi chu mâni huon sûnga thil chîng á¹­ha le á¹­ha naw thua innghat a nih, mi dang dai nêr siet ei tum hran nawh. Amiruokchu, sie le á¹­ha hriet ni ta si a, mâwi lo le âwm naw baksaka nun hmang chu a pawi sei thei a nih. ‘Thaw ding thaw a, thaw naw ding thaw naw’ chu mâni mawphurna hriet chieng theina pakhat a ni ve tlat el. Hieng ang mi hi i hmu a ni chun, inzâna pe mawl rawh. Mimal tinin mâni mawphurna hre seng inla chu a va hei á¹­ha âwm de aw! Tuta ei ngîrhmun nêka a chung meta um theina lampui ni dingin ring a um. Mâni inthunun theina nun besanin hringnun hi fîmkhur taka hmang a pawimaw a nih. Insêl le indem á¹­awngbau hmanga boruok inlêng hîp el nêk chun, thil á¹­ha thaw ding a tam. Mimal le a hawna inremna nun nei chu huoisenna á¹­ha a tling takzet a, inremna nun nei hi mi tin mawphurnaa ngai chun thil á¹­ha lo laka fihlîm theina a nih.
 
5. Aw Èšhalai, Har Mawl Rawh!: Thil iengkima hin malsâwmna tiem thiem a lo va pawimaw de! Mi dangin thil thei lo dinga an ngai che a ni thei, hnung tieng ngha lovin hma tieng fe pei rawh. Ei khawsakna hnuoia hin inpâktu ding chau an um naw a, hlasamnaa lâwm le hlawtlingnaa lâwm lo khawm an um ve ti hriet a á¹­ha. Amiruokchu, mî min pâk le inpâk nawa buoi ding ni lovin, thil á¹­ha thaw a ni sûng phawt chu lunghnuol ding a ni nawh. Hlawtlingna hi mi dang kuta innghat a’n naw a, mânia innghat a ni lem. Tum neia sin thaw ni siin, mi á¹­henkhat á¹­awng leia buoi ding a ni chun mâni tuma chieng naw lei a ni thei. A san chu, mi dang ‘thei naw’ á¹­awngbau ngai chu thil tum a ni naw tlat a. Hlimna khawm hi mi dang kuoma um a ni naw a, mâni kuoma um a nih. Mi dang thil á¹­ha thaw entawn chu a pawi hran naw a, amiruokchu, mi dang va ni tum tlat chu sâwlna mei mei a ni ve thung. Sâp á¹­awng dâm hi ei ngaisâng taluo deu chu a’n ta naw maw? A pawimaw ti chu hril tam ngai lova hriet inlâr a nih. Anachu, hmang hun le hmang naw hun hriet a va á¹­ha âwm de! Mipui fe khâwm laia ṭûl rak lova Sâp thumal hmang phêt phêt tum dâm hi changkângna a tling zo nawh. Lo thei lo a ni ngawt naw chun, mâni á¹­awnga hril suok chu a ngai a hadam lem hlak. Hmar á¹­awngin a dai naw ni si lova nu le pa um khep khup laia thu hril huna Sâp á¹­awng zep tam chu mi tam lem lâwmna a ni nawh. Sâp á¹­awng ti lo á¹­awng dang dang khawm hriet le thiem a á¹­ha, anachu, a hmang hun ruok chu theinghil lo ding a nih. Mi dang kuomah thu ei hril a, an hriet si naw chun a á¹­angkaina a um chuong nawh. Vântlâng lai hun neitu á¹­henkhatin mi dang inpâkna le changkâng ti ding beisei ni âwm fahrana Sâp á¹­awng an hmang uor hi chu an leilâk daw hei hraw tlang el chu a’n tak met ie. Inchûk insâng le thiemna intling khâwm tam ringawt chu ropuina le changkângna a ni nawh. Thil chu a hun le a hmun chieng taka hriet le thaw chu changkângna hmêl mâwi inlang chu a ni lem. Aw á¹­halai, har mawl rawh! I hriet tam le i thiem lei ringawtin chapo naw la, a hre nawhai hmusit bawk naw rawh. Mi dang nêkin i varin i lo insâng khawm a ni thei, Pathien malsâwmna i dawng á¹­ha khawp el. Hi hi hriet zing a á¹­ha,  Pathienin thiemna le varna A mi pêk hi mi dang hmusitna dinga A mi pêk a ni si naw a. Nunghâk i la ni am? Ngaizâwng le lêng suok zing zing chu a ṭûl kherin a’n lang nawh. Khawlaidung nêl luot leiin innêl á¹­ha lo a um thei a nih. Tlangvâl i la ni am? Nanga inzâumna kha vawng tlat la, lungril puitling putin hma tieng thlîr tlat lem rawh. Ngaizâwng nei khawmin hrisêl deuva inngaizâwng chu a á¹­ha a, zinga thil tlung ding hre chieng si lovin, a hminga inhnelpui chu a tlo ngai nawh. Puo tieng mâwina le nalna ringawt chu mâwina a tling zo naw a, sûng tieng mâwina neia nungchang á¹­ha bawk chu a hlu a; mâwina tak le inhnarum a ni bawk. Aw á¹­halai, nungchang á¹­ha ngaipawimaw la, mihriem hlêm tum ringawtin nun á¹­ha lo nei naw hrâm rawh. Mâni nina ang anga inlangin, thil á¹­ha chu pawm tlat le vawng tlat dingin ei inditsak mawl mawl a nih. Suol theina chi dang dang a tam a, nang ruok chu inrawl ve lul naw rawh. Mihriem hmaa chun inthup theina chin a um a, Pathien hmaa chu inlang lo dinga thup sawng thei a um dêr nawh. Lalpa’n a dit che, milim biekna laka inthawkin insiekieng rawh. Khawvêl hi a la á¹­uoi ding a ni si a! 
   
Tlâng Kâwmna:  Lululna le ngaisamna a zuol pei a, hringnun hi hriet thiem intak ti ngâwi ngâwi châng a um hlak. Duâmna le hmasielna a’n á¹­hang pei ti chu mita hmu thei khawpa fie a nih. Mimal nun a buoi a, pâwl le vântlâng nun khawm a se tienga hril a ni pei bawk. Mâni nêka upa lem inzâna a tlâwm tiel tiel a, châwimâwina pârá¹­hi dawng hrim beisei lova tlâwmngaina tak a re vung vungin a’n lang ie. Thu rêl pawimaw ngaituo ding a um leia inhmu khâwm chângin  Mobile Phone thuneina hnuoia inkhâwm ang elin kut a châwl meu ngai nawh. Bible aia Mobile Phone hmang a hluor mêk a, thil ngaithana le thabona ra chu a ni ta pei a nih. Hmasâwn le iná¹­hanglien tum leia ‘Workshop’ le   ‘Seminar’ nei chânga Mobile Phone inlâr taluo hlak hi a taluo inthuo zo chu a’n ta naw maw? A hun laia indawn si lova, hun hmanga á¹­hang ve ni si, hun khâr zova thu indawn tam dâm hi chîng lo hrâm a á¹­ha. Mi thu hril laia Mobile Phone lo khel lo khel leiin hun hmangin umzie a nei ngai naw a nih. Èšhenkhat lem chu Biek Ina inkhâwm sûng chenin thil dang le thu dang hrim ngaituo lovin, an rawmawl hmang á¹­angkaiin duot takin kutpui an sâwizawi hlak. Mobile Phone hi duot a hlaw ang bawkin, inrim ve tak chu a nih. Kohran mipuiha’n Pathien hring ei biekna hmun vawng fai chu ei mawphurna a nih. Fâk thei hâwng sukthâng le chil  sâk mei mei chîng lo a á¹­ha, mâni invawngfai chu mihai ta dinga damna a ni thei a. Mî thu hril laia titisep dâm chu a mâwi naw khawp el. Thil ieng khawmin mi thunun lovin, ei lungrilin a á¹­ha tieng mi thunun mawl raw se. Thil dang dang hril ding a la um pei a nih. Thaw ro, insûnga inthawkin iná¹­an nâwk ei tiu.


Bethel, Tuiá¹­haphai
Thlado 3, 2020
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate