2nd State Level Ginger Festival Pherzawl: Narrative Report

Simon L Infimate
~ Lalruotlien Hmar. Inf. & Pub. GFOC

2nd State Level Ginger Festival, Thupui: “Market Stability, Quantity & Quality Production” chu ni 2 & 3 May, 2019 khan District Headquarters Pherzawl khuoah hmang a nih. “Ƃn hawi em el, ka la dam phawt chun, a hung invĆŖl nĆ¢wk tieng țhang nĆ¢wk ngĆŖi ngĆŖi ka tih’, ti’n Ć¢n lo hmang zo tah.
GFOC’n program hmang hun ding a ni dinghai a suk fel zo hnunga, ei ni hmang hun ding haia khawmuol siet ding Ć¢n hrillĆ¢wk leia organizing committee-hai lungril sĆ¢wl zie mawl kha….Pathien kuomah Ć¢n țawngțaia. Ƃn țawngțaina Pathienin a dawn a nih. Inringnawna tieng pangah, ei unau Parbung-hai le Damdiei ha’n motor eksiden Ć¢n tuok pal hlau ti naw kha chu; khawmuol le boruok inhawi tak hnuoiah hlimtlĆ¢ng takin Festival chu ei țumțiek thei a nih.


Motor 407 eksiden na a chuong hi mi 52 (nuhmei 18 le pasal 34) zet Ć¢n nih a. Chuonglai chun mi 6 hai chu Ć¢n na zuol deu leiin, hmunpui panpui Ć¢n nih. Hi Ć¢n eksidenna hmun hi Pherzawl le Elim inkĆ¢r, Pherzawl a’nthawka 2 km vĆŖl a hnai a nih. Festival hmang dinga hung Medical Team le Parbung CHC a Doctor le Nurse ha’n hliem tuokhai Ć¢n enkawl zung zung a. Medical Team-hai Ć¢n inpĆŖkzona le Ć¢n țuonțhatna hai mipui inpĆ¢k Ć¢n hlaw tak meu. Hmunpui pan dinga an rifarhai chuongna ding motor hung pehai; Pu Ramsangthang Pherzawl lalpa, Pu Lalringum Inbuon, Chairman GFOC le Pu Derrick L Khawbung SDO hai chunga le eksiden a țhang Parbung chena thak dĆ¢n ding ngaituotu ei DC le MST Bus driver hai chungah mipui chun ei lĆ¢wm hle a nih.

A nipui ni 2 May 2019 huna program uopmawituhai chu hienghai hi Ć¢n nih: Pi Mannuamching, IAS. DC Pherzawl (Chief Guest) –a pasal khawmin a hung uop ve, Pu Debdutta Sharma, Project Director MOMA (Functional President), Pu Thianlaljoy Gante, ADC Pherzawl (Guest of Honour), Pu Phiamphu Khamsanglien, State Manager, Clover Organic Pvt. Ltd. (Chief Host), Pu Lalhmangpui, MDC, Pherzawl, Pi Lalhminglien ZEO Pherzawl, Lalthanzam Fimate SDO Pherzawl, Pu Derrick L Khawbung, SDO Vangai, Pu Solomon Neihsial, DFM Med Dept., Pu David Kilong, SDPO Thanlon, Pu Thomson, SDC Pherzawl, Pu Thangchinlian, DFO, Pherzawl, Capt. Amit Verma 33 A/R, Pu Kh Jayanta Singh, SDC, Pherzawl, Pu Mangminthang Gangte, DIO CCPur, Pu Suanlian Tungnung, Reporter DIPR, Pu O ibomcha, Cameraman DIPR, Pu Bijoy, Sub Editor Hueiyen Lanpao, DDK Imphal team le Manmasi Cable hai Ć¢n nih. Pastors ieamanizĆ¢t in Ć¢n mi uop bawk.

Hlasakthiem Pu Laltuoklien @ Pistol Puokruk (The Hmar Super Rock Star), Pu Lalbieklien (kohran upa ni tah), Nk Ramhlunnei, Pi Lalneihlim, Lalramlawm, le Lalthangsang hai Ć¢n nih. Chun, Ginger Choir (Pherzawl le Tinsuong) in Theme Song “Hung Ro Ginger Festival ah”, (phuoktu Famtah Pu James Songrolal) hla thiem mangkhenga Ć¢n sak khawm ngaiman a um hle. SĆ»n hun ahin, Cultural Troupes hieng Joutung, Tinsuong le Parbung Govt Higher Sec School ha’n hnam lĆ¢m chi hrang hrang inentirna Ć¢n nei bawk.

Ama, Pu Laltuoklien khawmin AithĆ®ng Festival hla a phuok thar hlawk, stage zĆ¢wllai Ć¢nthawka mipui a hang Rock khum zet  chu a um țawk țawk thei tukhawm Ć¢n um nawh. “Hmarram AithĆ®ng hi farsi kalasi a nih….sathu changal inhuom betbawta ei hang suong chu…”, tihai a hla thu a hin a zep a nih. Pu Laltuoklien hin nau 5 neiin, tuhin Damdiei, Vervek Mizoram khuoah a sĆ»nghai leh Ć¢n khawsa a. GFOC in Cell Phone a nein aw lei a, a bie nuom tam tak ha’n Ć¢n inbiekpaw pui thei naw thu Ć¢n hriet leiin Jio Phone thar Ć¢n Present nghe nghe. Ƃn biek paw pui  nuomhai chun 6009213223 ah biek thei zing Ć¢n tah.

Sûn hun le zân huna thuhriltuhai thuhril lâktawi:

Chief Host:- Phiamphu Khamsanglien, State Manager. Clover Organic. Pvt. Ltd.: Organic Farming a pawimaw zie a hril uor hle a. Manipur hi Organic State a hlĆ¢ngkai ei ni theina ding chun, Stage 2 ei la paltlang a ngai a. Tuhin, Stage-I a um chau ei ni leiin, Farmers-hai le mawphurtu SorkĆ¢r department-hai nasa nĆ¢wk zuola hma ei lĆ¢k a țul a nih. Stage-III ei kai hun a chu, ei product-hai hi International buyers hai leh ei insumdawngtu thei ding Ć¢n tah. Hieng ang ngirhmuna ei um theina ding chun, SorkĆ¢rin kum 3 sĆ»ng chen a mi ensin ding ana, ei Pherzawl District sĆ»ng a Farmers Interested Group mi 1000 inziekluthai khan țhang nasa taka in lĆ¢k a țul ding a nih.

Guest of Honour:- Pu Thianlaljoy Gangte. ADC/Pherzawl: Sum le pai ei lamsuokhai hi a hmang dĆ¢n thiem a țƻl zie a hril a. Second income opportunity ei nei theina ding khawm hi lo sinthawtu ha’n ei zawng hi a pawimaw hle a nih. Mitinin sum hi ei lam thei senga, saving tuma inren taka economic hmang tum hi ei tam naw hle a nih.

Funtional President:- Pu Debdutta Sharma, PD. MOMA: GFOC hmalakna zĆ¢rin, nikum a’nthawk khan Pherzawl District sung a hin, Agriculture development project hai ei hung intlung tir a. AithĆ®ng chĆ®ngtuhai ta dingin Minimum Support Price Rs 20 lakh khawm ei CM in a mi hung pĆŖk a. Pu Lalringum, Chairman GFOC in Department hrang hranghai ah tlĆ¢n kuolin, CM a chen hma a hung lĆ¢k peia. State Level Implementing Committee a le Cabinet a khawm rĆ¢wl hung insuoin, mipui ta dingin țhahnem a ngai em em el hi kan ta dinga challenge ropuitak a nih. Farmers Interested Group (FIG) members zĆ¢t ding SorkĆ¢rin a mi phal chin chu mi 500 chau ana, hi khawm hi mi 1000 ni theina, GFOC hmalakna leiin, ei nei tah a nih. Memberhai ta dingin kumtin an account ah Rs. 7500/- pĆŖk ni bawk Ć¢n tih. AithĆ®ng sawngbĆ¢wlna khawl khawm, Parbung le Pherzawl khuoah hmang el thei ta, a in dinghai leh ințhut a ni tah. Cold Storage khawm ei nei vat ding an tah. Tuta țum hin Generator 2, Plastic basket, weed cutter le aithing damdawi iemanizĆ¢t Farmers hai ta ding hung phur a nih.

Tukum ang bawkin, nikum hun sung khawm khan ei Ć¢ithĆ®ng hai kha Manipur State puotieng ei thawn dawka. Agreement ei zieka, aithing 1000 MT inpek ding ei ti a. Thil rinum pakhat chu, ei AithĆ®ng inchawtuhai khan pil nawi Ć¢n inchawksa kha a nih. “Pil inchawk dinga agreement siem ei ni nawh a, Ć¢ithĆ®ng inchĆ¢wk ding kan nih aw”, an mi ti pĆŖk chu inzak a um hle a nih.

Chief Guest:- Pi Mannuamching, IAS. DC/Pherzawl: Manipur Organic Mission Agency hmalkna’n AithĆ®ng khawl 3, Pherzawl, Parbung, Lungthulien ahai ei nei tah a, Farmers mi 1000 inzieklutin ei um ta bawk a nih. Hi Farmers Group a hin MOMA khawm hin Vangai Range tieng khawm hma hung la dingin ka ngen a. Govt of Manipur Agri & Horti Dept chung a khawm lĆ¢wmthu ka hril a nih. Lo sinthawna hi sin inzaum a nih (Farming is a respectful job) Sinthawtuhai hi mi taima Ć¢n na, inzaum an nih, Officer-hai nĆŖkin Ć¢n hrisĆŖla, Ć¢n hlim bĆ®k a nih. Tukum Pherzawl District a ei AithĆ®ng tharsuok hi Ć¢n diktak ka hriet nawh a chu, 3000 MT vĆŖl ni ka ringa. A poisa a sĆ»t chun Crore iemanizat chu ei bielin ei lamsuok ding a nih. Chuleiin, ei ADC in a hril ang khan, sum saving hi ei changkangna ding chun uor hle ding a nih.

ZĆ¢n hun Chief Guest:- Pu Ngursanglur Sanate, Ex-Minister: Nu le pahai Ć¢n hadam a hun tah. VawisĆ»na țhalaihai hin sinthawna kawnga ei nu le pahai hi inĆ¢wl tum tĆ¢ng ei tieu. Țhalaihai hin, ei insĆ»ng, ei khawtlĆ¢ng le ei ram hi tung ding tum ei tieu..Ram le hnam siem ding hin sum le pai a pawimaw kher nawh a, indikna le taimĆ¢kna hai a pawimaw lem a nih. Pherzawl khuo hi ei District Hqtrs a ni leiin, a sunga chĆŖng mipuihai hi lungril lien, hmangaina hai hi ei put a țƻl a nih..
Pu Vanlalhlun Hrangchal, DGM. MSPDCL Special Invitee khawmin zân hunah thuhriltawi a nei ve.

A nipui ni tak hun tawpna ah Pu Lalhmangpui, MDC in lawmthu hrilna a nei zovin, DC in, Truck 2 sipa AithĆ®ng load sa a um, Nahakpam Food & Beverage ha’n Manipur State puotienga Ć¢n thawnsuok ding chu, a vei liem a, Stall 20 chuong lai siema um le lohmasuok chi dang dang Ć¢n pholanghai Inspection thaw in sĆ»n hun chu hmang zo a nih. 
SĆ»n hun a hin GFOC chun CM kuoma Memorandum an ziek chu ei DC kutah pĆŖk ana, hi lekha a hin, ei tui fĆ¢k harsat ziehai le Medical facilities ei nei țhatnawziehai zieklangin ei harsatna hai mi hung hliepkieng pĆŖk dingin a ngĆŖn.

ZĆ¢n programme chu Pherzawl Community Hall ah hmang a nih a. Mipui hall kenglo rakin Ć¢n tam hle a. Ginger Festival Theme Song “Hung Ro Ginger Festivalah” (Famtah Pu James Songrolal hlaphuok) a Hlapawl inruolsiekna neiin, Pu Barjohn, Chief Judges, Pu Ramhluothang, Pu Michael L Infimate le Pu Lalsiemsang ha’n hi inruolsiekna hi Ć¢n conduct a. Tinsuongin a pakhatna Ć¢n lĆ¢k a, Pherzawl in a pahnina an lĆ¢k a, lawman Rs. 20000/-, Rs. 15000/- inhlĆ¢n Ć¢n nih. Nk Elizabeth of Tinsuong in Western Dance thawin mipui a hang inher khum chu a thiemin a en Ć¢n hawia, a entuhai po po kha Ć¢n pang asil tĆ¢wl hle ka ring.

Ni 3 May 2019 Community Hall ah zingbu fĆ¢k hma’n hun hmang nĆ¢wk a nih a. Medical Team ha’n  Awareness on Anti-Tobacco hun an hmang zovin Farmers Group membershai leh GFOC Orientation hun a țhuoi nghal a. Hi huna thurĆŖlhai chu hieng a hnuoia hai hi Ć¢n nih:
1. Kum 2020 Ginger Festival vawi-3na ding chu March thla sung ni ngei ni sien ti a nih.
2. Pherzawl District sunga Aithing sîk râwntak chu lâwmman pêk ning a tih.
3. James Songrolal Memorial Award siem nâwk a nih. Hi lawman hi Pu Joseph R Hmar, President HI in ân tiem:
Pakhatna-Rs. $0000, Pahnina-Rs. 30000, Pathumna-Rs. 20000, Palina-Rs. 10000.
4. 3rd State Level Ginger Festival neina hmun ding le a ni ding chu GFOC mawphurna ding a nih.
Hi program hmang zovin, GFOC in Alu Rs. 15/- per kg, Purunsen Rs 20/- per kg in mipui kuomah â pêk.









Aithing khawl siena in, Parbung

Tags

#buttons=(Ok, Go it!) #days=(20)

Our website uses cookies to enhance your experience. Learn More
Ok, Go it!
To Top