Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 19 February, 2016

Friday, February 19, 2016

/ Published by VIRTHLI
HSA GHQ le JHQ thuoitu han an kan
CCPUR: Muolhoi, NC Hills, Assam­a 55th HSA General Assembly neia uma, CCPur Jt. HQ palaia zu thang, an hung kir tieng an chuongna Bus changsuol leia hliemna tuok Tv Obed Malsawmlien of Rengkai chu zani hmasa zan khan HSA GHQ le CCPur JHQ thuoitu han kutchawi neiin an va kan bakah tawngtaipekna an nei. Obed hi HSA ta dinga inpezo takel a ni a, hung dam fel vat dinga an ditsakna an inhlan. Hi baka h in HSA Platinum Jubilee nei huna Inruolsieknaa lawmman la pekzo lo hai inhlan felna Feb. 14, 2016 zan khan HSA GHQ thuoitu han an nei bawk. HSA chun lawmman a hun taka an pek thei nawna thuah inphalam um an ti hle a, hi kawnga hin a dawngtu ding han zangai taka an nghak fan fan na thuah HSA chun lawmum an ti thu an hril.

SSA hnuoia Non­Residential training
CCPUR: Churachandpur Block SSA/RTE, 2016 huoihawtnain zani zingkar khan Vimala Raina High School­a Block Resource Centre­ah School Management Development Committee member hai ta dingin Non­Residential Training nei a nih. Training hi L. Thanzam, IA of School, CCPur in a hawng a, Training hunah Lianzagou, Cluster Resource Person (CRP)/CCPur Block; G. Khupchinthang, AI of School, CCPur Block le T. Thongzading, CRP, CCPur Block hai resource person in an thang.


Board Exam ding le inzawmin meeting
CCPUR: February 22, 2016 a inthawk Council of Higher Secondary Education Manipur huoihawtnaa Class XII (Higher Secondary) Exam 2016 tan ding le inzawmin Feb. 19, 2016, 12:00noon khin DC/CCPur inrawinain DC Office­a BRGF Resource Centre­ah meeting um a tih. Hi huna hin CCPur District sunga Private Centre 3 haia Officer­in­Charge hai, KSO, TKSU, HSA le MZP President/Secretary hai thang tawl an tih.

CCPur Private Centre pathum hai chu Rayburn College, Don Bosco Hr. Sec. School le Rengkai Govt. Hr. Sec. School hai an nih.

Sit-­in-­protest sunzawm pei a nih
CCPUR: Manipur Assembly in Anti­Tribal Bills 3 a passed hai dodalna fe mekah Manipur sawrkar le Central Govt. in Tribal hai harsatna le thil ngen a ngaitha ti leia JAC Against Anti­Tribal Bills hmalaknaa Sit­in­Protest neia um chu sunzawm pei a nih. Sit­in­Protest hi January 26, 2016 a inthawka kha CCPur Police Station tuola nei tan a nih. Zanikhan Lailam Veng le Headquarters veng hai an inthung a, Feb. 19&20, 2016 haiah Aijalon, D. Phailen le Gou Chin Khup Veng New Lamka hai in­thung an tih.


Morgue hmuna Legal awareness a um ding
CCPUR: All Manipur Tribal Women Union, CCPur District hmalaknain Feb. 20, 2016, 10AM a inthawk khin District Hospital/CCPur Morgue hmunah a bik takin Nuhmei hai ta dingin Legal Awareness um a tih. Hi huna hin nuhmei hai thang seng dingin AMTWU, CCPur in inhriettirna le fielna a siem.

Malaria PV 2
CCPUR: District Malaria Department, CCPur chun February 1­15, 2016 inkar 1st fortnight sung khan damnaw mi 851 hai thisen lain an enfel a, hi lai hin Malaria PV 2 an hmusuok.

Vawisun Manipur Assembly Budget Session
IMPHAL: 10th Manipur Legislative Assembly 13th Session (Budget Session) chu vawisun hin Imphal­ah tan ning a tih. Vawisun 11AM hin Manipur Governor V. Shanmuganathan in Inpuiah dan pangngaiin thu hril a ta, chu zova rorelnain sunzawm ning a tih. Session sung hin sitting vawi 11 um a ta, March 4, 2016 chen session hi nei ning a tih. Vawisun hin Chief Minister le Finance cheltu O .Ibobi Singh in kum 2016­17 Annual Budget Inpuiah phar a tih. Session sung hin Supplementary Demands for Grants le Bills thenkhat putlut ni bawk a tih.

Health Minister in PHSC a hawng
IMPHAL: Manipur Health Minister Phungzathang Tonsing chun zanikhan Senapati District a Sadar Hills biel huop sunga Kalapahar­ah Primary Health Sub­Centre (PHSC) a hawng. Hi huna hin IFCD Minister Ngamthang Haokip khawm a thang. Moreh le Jiribam Hospital hai Sub­Divisional Hospital le Kangpokpi PHC chu mini ­hospital a hlangkai ning a ta, District Hospitals le Sub­Divisional Hospital hai siem thaatna sin chu kum thara Assembly Election zova nei ning a ta, District Hospitals, khum 50 umna haia chun damnaw khum 100 pei sie ning a ta, Sub­Divisional Hospital haiah khum 50 seng le District Hospital, CCPur chu damnaw k hum 200 u m theinaa siem ning a tih tiin hi huna Phungzathang Tonsing in mipui pungkhawmhai hmaah a hril.

Presidency College bulah IEDs
IMPHAL: Zani hmasa zan khan Presidency College, Motbung bulah IED hmu a nih. IED sia um dodalnain zanikhan Motbung hmuna cheng han sit in protest an nei. Hiengang thil thawtuhai chu an dem hle thu an puonglang bawk.

IED hmua um hi 6 zet a ni a, IED pakhat hi kg. 1 vel peia rik niin Presidency College bul, Centenary Hall hnung tienga hmu an nih tiin Kimboi, Joint Secretary, Motbung Women Union (MWU) chun media hai kuoma a hril.

Mithiruong pakhat hmu a nih
IMPHAL:  NH­37 (Imphal­Jiribam Road) a New Keithelmanbi hmuna mithiruong hmu a ni a, Police han hung phurin en thei dingin RIMS morgue­ah an va sie. A hmel inlang danin mithi hi Vai a hawi tiin Police chun an hril.

Parliament Budget Session ding le inzawmin LS Speaker in Feb. 22 ah all Party meeting a ko
NEW DELHI: February 23, 2016­a inthawk Parliament Budget Session hung um ding le inzawma Parliament Session tluong taka nei ditna leiin Lok Sabha Speaker Sumitra Mahajan chun Feb. 22, 2016 khin all Political party meeting a ko. Rajya Sabha Chairman Hamid Ansari Feb. 20, 2016 khin Rajya  Sabha­a party leaders hai inhmupui bawk a tih.

Parliament Budget session thawkkhatna hi May 8, 2016 chen aw ding a ni a, Mr Narendra Modi inrawina hnuoia May, 2014­a inthawk NDA in Centre­a sawrkarna an siem hnunga  full­fledge budget hmasa tak ding chu Finance Minister Arun Jaitley in  Feb. 29, 2016 khin Pharlaiemtn­ah a phar ding a nih. Budget sessin thawk khatna hi March 16, 2016 chen nei ning a ta, a thawk hnina (second session) chu April 25­May 13, 2016 inkar sung nei ning a tih.

President President Pranab Mukherjee chun Feb. 23, 2016 khin joint session­ah thuhrilna nei a ta, Railway Budget  Feb. 25, 2016 in Parliament­ah phar ning a tih.

Session sung hin sawrkar thlungpuiin Bills phar a tum hai lai - Amendments to Whistleblowers Protection Act, The Rights to Services and Grievances Redress Bill, Amendment to Inter­state Water Dispute Act, The Carriage by Air (Amendment) Bill, The Recognition of New Systems of Medicine Bill, Amendment to the National Commission for Women Act le Andhra Pradesh Reorganisation (Second Amendment) Bill hai a thangsa niin ei thu dawngna chun a hril.

Vibrant North­East 2016 Summit Guwahati­ah tan
GUWAHATI: Union Minister Food Processing Industries Smt. Harsimrat Kaur Badal chun ni 3 sung aw ding Vibrant North­East 2016 Summit and Exhibition chu zanikhan Guwahati hmuna a hawng.

Union minister in hi huna thu a hrilnaah, India hmarsak biel hin resources a hau thu, NDA sawrkar chun NE suk hmasawnna dingin theitawpin hma a lak thu; Food Processing Industry chun Mega Food Park, Cold Chain, Abattoir le Food Testing Laboratories  schemes hai hmangin NE sukhmasawn a tum a nih. Hi le inzawm hin NE­ah Mega Food Park 3­ Assam, Mizoram le Tripura haia sanctioned ta a, Assam­a mi chu hmang a nita a, a ministry chun Assam, Manipur le Mizoram haiah 11500MT Cold storage siemna ding sanction a ni thu, Assam, Manipur, Nagaland, Sikkim le Tripura haia Food Testing Labs 6 indinna ding a sanction ta thu a hril bawk.

AGP an party malin an ngir ding
GUWAHATI: Assam Assembly election hung um dinga hin Asom Gana Parishad (AGP) chun party dang thangruolpui an tu m naw thu le an party mala an ngir ding thu zanikhan AGP President Adul Bora in Guwahati hmuna Chanchinbumihai an hmupui huna a hril. A hma chun BJP le thangruol dinga inbie an ni a, sienkhawm Assam Assembly seats 126 umah BJP chun AGP hi seats 48 chau pek an nuom leia an party mala ngir tum an nih. Congress le a ruka inzawmna nei nia hrila um khawm hi thudiklo a nih tiin Atul Bora chun a hril.

Delhi Police Commissioner thar dingin Verma
NEW DELHI: Tuta Delhi Police Commissioner sin chel lai Bhim Sain Bassi (B.S. Bassi) chu Feb. 29, 2016 khin a sina inthawk a pension ta ding a ni leiin senior IPS Officer Alok Verma chu Delhi Police Commissioner thar dinga ruot a nih. Alok Verma hi Director General (Prison), Delhi sin chel lai mek niin, 1979 batch Union Territory cadre IPS Officer a ni  a, thla 17 sung Delhi Police  Commissioner sin chel a tih. Bassi hi a sina inthawk a pension pha leh Central Information Commission (CIC) a Information Commissioner pakhat a ruot a ni el theia hril a nih.

NEC SecretaryAizawlah an zin
AIZAWL:  Ram Muivah, Secretary, North  Eastern Council (NEC) chu Aizawlah an zin a, zanikhan Mizoram sawrkar hnuoia official­hai leh NEC Fund hmanga projects chi tum tum thawa um hai ennawnna an nei. NEC in Mizoramah Projects 57 a nei a, Project 15 thaw mek hai laia 13 h ai chu zo fel ang le projects 44 hai chu thaw mek a nih tiin Mizoram sawrkar hnuoia official han Ram Muivah hi an hril. Project thawa um mek an en hai sin thaw dan chu tha a titawk hle niin Ram Muivah chun official­hai a hril. Ram Muivah hi a nuhmei Esther le NEC official thenkhatin an zui.

Central Universities haiah India Flag 
NEW DELHI: Jawalarlal Nehru University (JNU)­a tulai hnai ela anti­India slogan khekpui a nina thua buoina fe peiah zanikhan Union Human Resources Development Minister Smriti Irani in Central University tum tum haia Vice ­Chancellors 46 hai meeting a neipui a, resolution 12 an siem hai lai tuta inthawk India ram sunga Central Universities tin haia chun lo thei lova India Flag khai ta ding ti a thang. Buoina tlungna JNUa khai hmasak ning a tih. Central Universities haia India Flag khai insang dan ding khawm rel nghal niin feet 207 a insanga khai ding ti a nih tiin media report chun a hril. Delhi­a Canaught Palace­a India flag khai a um hi feet 207 a insang a nih.

TN in tar hai ta dingin free bus scheme
CHENNAI: Tamil Nadu CM Ms J. Jayalalitha chun, Chennai khawpuia kum upa (tar tieng) hai a thlawna Bus­a an chuong theina ding free Bus pass scheme a tlangzar.  Hi Scheme hi a piengchampha (birthday)  February 24, 2016 a inthawk hmang ni dingin a hril a. Hi  Scheme hnuoia hin kum 60 le a chungtieng han state enkawl Metropolitan Transport Corporation hnuoia non­AC Buses haiah chuongman um lovin an chuong thei ding a nih. Hi thila ding hin thla tin tokens pek hlak ning a tih tiin Jayalalitha chun a hril a, state sunga hmun dang dang haia khawm thaw a la hung ni pei ding thu a hril bawk. Hi scheme puong a hung ni lei hin kum 2011 election­a AIADMK in an manifesto­a thaw dinga an intiemna hai chu an sukpuitling vawng ta a nih tiin a hril.

Ram Madhav in Mehbooba an hmupui
NEW DELHI: BJP General Secretary Ram Madhav chun Jammu and Kashmir ­a sawrkarna siemna ding thuah zanikhan Srinagar hmuna PDP Chief Mehbooba Mufti an hmupui. J&K Chief Minister Mufti Mohammad Sayeed thi leia J&K a hin sawrkar siemtu ding an u mnaw leia Governor Rule a sie mek a nih.

Media han HM an inhmupui
NEW DELHI:  Patiala House Court complex sunga Journalist vuok a nina thuah zanikhan TV news channels a Editors hai thangin media team chun Home Minister Rajnath Singh an inhmupui. Broadcast Editor’s Association chun Journalist vuoka um pa kha JNU Students Union leader mana um chungthu Court­a hearing nei ding va cover dinga valid passes nei a ni thu Home Minister kuoma an hril a, Lawyer form­a inthuom hawn khatin an sawisak a nih tiin an hril a, hi chungthua an thil ngen hai inziekna lekha an pek bawk.

VAWISUN THUPUI
Lungphum rem tasa naw chu tukhawma lungphum dang an rem thei si naw a, chu lungphum chu Isu Krista chu a nih.~ 1 Korinth 3:11

Editorial
Cyber Crimes or Attacks

Khawvel thiemna insang peiah Computer le an zawmpui chi tu m tum hmanga suolna a pung pei a, hieng thil hai hi Cyber Crime ti an nih. Cyber Crime hin mimal Computer, Local Area Network, Corporate network le Internet chen a huom a. Hi hai baka hin mobile phone hmanga SMS, Phone Call, Facebook, WhatsApp le a dang dang hai khawm a huom sa bawk. Hieng a hung ni ta lei hin Information Technology hmanga hieng thil suol thawna hai hi thunun, buoina chingfel hi dan hremi le Police hai ta ding khawma thil tul a hung ni ta a nih. Computer le Mobile Phone hmanga thil suol thaw ngei a nih ti suisuok hi thil awlai tak a ni naw leiin hiengang tiengpanga thiemna nei bik hi ei mamaw ta a nih. Ei rama khawm hiengang suolna hi a um ta a, a la hung um pei ding niin an lang.

Tulai khawvel changkangna hin ei ni rawi hmun kilkhawr taka um Zohnathlakhai khawm a mi hung chie hne ta hle a, Mobile phone le internet khawm thalai han an hmang nasa ta hle a, a tangkaina le a thatna tienga hmang lovin, a thanaw zawngin an hmang mek niin an lang a, a pawi takzet el a nih. SMS, Facebook le Whatsapp hmnga thuthang indiklo le hnam le hnam intheidana hiel intlun thei ding thu thedar ching khawm an um ve ta leiin hi thila h in ei fimkhur hle le hiengang thil tha lo hi a sukre thei dan lampui ei zawng a hun ta takzet a nih.

Khawvel thiemna, varna, hrietna le changkangna ei sawr tangkai le inruolin a khingtieng pangah hieng hmasawnna le changkangna hai hi mihriem nun sukbuoitu, harsatna siemtu le sukraltitu an ni nghal thei. Hi lei hin Mobile phone, Computer le internet hmangtuhai hin puitling lungril ei put a, buoina le harsatna intlun thei thu hai h rim hrim thedar ngai der lo dinga ei in control seng nuom a um. Thil hote a ei ngaihai khawm hin thil pawi an tlun thei leiin thu tha lo le ditum lo hai hrim hrim hi chu thawn dar lo tawp el ding a nih. Thu tha lo le thu ditum lo thawndartuhai hlak hin an hming le an address chieng takin an tarlang ngam ngai si naw leiin an thil thaw  hi suol a ni bakah mi dawizep le misuol hai thil thaw a nih tiin thutakin la ngai naw el inla a tha lem ring a um.

Tulai hin Churachandpur town sunga ngei khawm SMS, WhatsApp le Facebook hmanga thu tha lo tak tak, hnam le hnam inkara buoina suksuok thei ding thu nasa taka kapdar hlak a nih. Hi thil hin inremna, muongna le in unau thatna thil hai nekin hnam le hnam karah buoina an tlun thei ding nia an lang leiin a thaw hlak hai chun tawpsan hmak chi a nih. Ei tawpsan naw a, tuta anga ei la fepui pei chun ei ram, ei hnam le zalen taka ei um tlang theina hai hi a la hung suksiet pha ding niin an lang. Nu le pa hai khawmin mani nauhai seng hiengang thil hi thaw ngai lo dinga ei hril mawl mawl a hun. Chuong a ninaw chun changkangna le hmasawnna ei ti hin a mi la suksiet el thei ding a nih.

Zurui hai kara manih buoina um hai h i nu le pa, hnam le khawtlang hrietpui an ni ngai naw bakah thaw dinga an tir khawm a ni nawh. Amiruokchu, a san hote thila khawm hnam thila lak ching an um hlak leiin buoi lona dingah buoina dam, bandh dam le thil ditum lo a suokin a hung um pha hlak. Hi kawnga hin tribe/community tum tum hai hi ei fimkhur le thil um dan chieng taka ei zawng suok hmasa a pawimaw. Chuong a ninaw chun zurui insuolhai lei dam hin hnam le hnam kara buoina thil hi la hungtlung pei thei ding niin an lang.

Zohnathlakhai inlungruolna le inpumkhatna hi hieng zuruina, SMS, WhatsApp le Facebook  thil hai,  nisienlakhawm puok le chawk inrang tak sihai hin mi sukse ngai naw sienla nuom a um. Hieng thil hai hi inremna, muongna, inpumkhatna le ei inlaichinna tha sukse tumtuhai thil thaw le hmalakna a ni am ti hai khawm hi chik taka ei suizui chet chet hlak ding a nih. Chun, Cyber attack hmang nuom khawm ei um el thei. Chuleiin hiengang laka hin ei inveng fimkhur ding a ni a, thu belchiengdawl a ni le ninaw hriet chieng le suichieng hmaa lo buoi ve rak rak hi a tium a, buoina hung um thei ding laka a tuelkhawm hi fimkhur ei tiu. Thuvuongva indiknaw leiin tuta hma khawm khan Machi (salt)  chungthua buoi sup supna le harsatna ei tuok ta a nih.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate