Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 08 March, 2015

Monday, March 9, 2015

/ Published by Ralsun Hmar
HYA Founding Day le Kum 30-na ursun taka inser
TUITHAPHAI: Hmar Youth Association (HYA) chun 1985 a indin a ni a inthawka a kum 30-na le Founding Day March 7, 2015 zing dar 7am khan General Headquarters level ah HYA Puonzar (Flag) keipharna neiin HYA Gen. Hqrs. Office innghatna hmun le HYA Inkhawmpui neina hmasatakna hmun Rengkai, CCPur, Manipur ah ursun taka inser a nih.

Hun vawngtu Pu Francis Songate inrawinain HYA member fam lo chang tah hai hrietzingna le inzanain totawka minute 1 sung hun hmang a ni a, Rev. Lalkhumvel Joute DS, RPC NEI, Phairam Dist.-in Pathien kuoma tawngtaina a nei a. HYA Puonzar (Flag) keipharna Pu, Upa Laldawnlien Varte Gen. President, HYA, GHQ in a nei.

Pu Lalhmuok Famhoite, Founder Gen. Secy., HYA chun, HYA hung intan dan a hril a, President lo ni tah 6 hai Gen. Secy. Term 5 a lo ni ve ta thu, HYA Founding Day hi Branch tina hai inser hlak dinga HYA Constitution a khawm inchuon a ni thu, HYA chu dotu tam tak la umsienkhawm, par anga la vul ngei ding le hmatieng kal pen pei dingin a ditsakna insang tak an hlan a.

Pu, Dr. John H. Pulamte, President, Hmar Inpui chun HYA hotu le lo indintuhai chunga lawmum a ti thu hrilin, ei lo beisei anga ei lo tlung naw a la ni khawma, ei duthusam ei suk sang taluo leia infuknaw tut nia a hriet thu hrilin, HYA chu hnam mizie suk mawi zuoltu ni dingin a disakna an hlan a. Hmar hnamhuop a pawl tum tum hai sukhratna ding bik a fienrielna hun, (Strengthening of Civil Societies) March 28, 2015 khin buotsai a ni ding thuhai hi hun a hin a hril. HYA le Val Upa chungchang thu a chun a chang kar a um hlak thuhai chu hrilin, a khawsakna hlak Imphal ngei khawm tuhin chu HYA le Val Upa kar um taloin a um ta thuhai a hrilsa bawk.

Pu, Upa Laldawnlien Varte chun HYA in kum 30 hmel hmu theia a um chu lawmum a ti thu hrilin, HYA hi nuom pawnga Organisation a ngai pal a awl a, a sietna lai a um khawma siem tha a, hmatienga a fena dinghai sukchieng a ngai thu hrilin, Kristienna le an kal naw thu, a thupui (motto) chu thaw ngei ngei dinga a mi’n chuktir lem a ni thu hai hrilin hmuntina um HYA memberhai chu hi ni ropui tak le inzawm hin hlawtling taka hmang seng dingin a ditsakna insang tak inhlanin chibai a buk.

Hun khar tawngtaina Rev. SK Songate, Moderator, ICI in a nei a. Chu zo chun Branch le Jt. Hqrs tum tuma thuoitu hi huna fekhawmhai chu hi ni inserna le inzawm hin an umna senga tlangsin le mipui tadinga thiltha thaw dingin an inthe dar.

Gen. President hi programme hmangzo a ni charin a umna CCPur a inthawka 61 Kms a hla Imphal panin HYA Imphal, Jt. Hqrs. Hmalakna a Hmar Community Hall le a se vel sukfaina tlang sin thaw dingin a pan ve nghal.

Manipur tlangram districts 5 hai laia rambung dang khuolzinmihai inzin tamna tak Churachandpur District a nih
IMPHAL: Manipur-ah districts 9 a um a, hienghai laia districts 5 hai chu tlangram an nih. Manipur a tlangram districts 5 hai laia Zohnathlakhai bubitna tak, Churachandpur District chu rambung dang danga inthawka hung khuolzinmi (foreign tourist) hai inzin tamna tak a nih tiin Tourism Department, Govt. of Manipur thusuok chun a hril. Kum 2013-14 sung khan Churachandpur District-ah khuolzinmi 4,564 an hung a, hienghai laia 4,266 hai chu India ram state le Union Territories hran hran haia inthawka khuolzinmi (domestic tourist) an ni a, 298 hai chu foreign tourist an nih tiin Tourism Department, Govt. of Manipur chun a hril. Churachandpur District dawttu chu Senapati district a ni a, hi hun sung hin foreign tourist 209 an inzin. Senapati dawttu chu Ukhrul District niin foreign tourist 62 an hung inzin a; Chandel district ah hi hun sung hin foreign tourist 30 an hung inzin a, Tamenglong district ah foreign tourist 8 an inzin.

Kum 2013-14 sung hin Manipur tlangram districts 5 haiah domestic tourist 15,217 an hung inzin a, Churachandpur district-ah domestic tourists 4,266; Ukhrul district-ah 3675; Tamenglong district-ah 2576 le Senapati district-ah 347 an inzin. Manipur tlangram districts 5 haiah tourist spots 21 a um a, hienghai laia 6 hai chu Churachandpur district a um an ni a, a danghai chu Senapati district- ah 5, Ukhrul district-ah 4, Tamenglong le Chandel district haiah pathum ve ve an um. Phairam district 4 hai laia Imphal East District ah tourist spot 12, Bishnupur district ah 10, Imphal West district-ah 9 le Thoubal district- ah 5 a um niin sawrkar thusuok chun a hril.

Kum 2013-14 sung khan Manpur-ah khuolzinmi (tourist) 1,22,964 an hung inzin a, hienghai laia 1,932 hai chu foreign tourist le 1,21,032 hai chu domestic tourist an nih. Kum 2012-13 khan tourist 1,32,571 an hung inzin a, hienghai laia 768 hai chu foreign tourist le 1,31,803 hai chu domestic tourist an nih tiin official record ah zieklang a nih.

Swine Flu ni dinga ringhla
IMPHAL: Swine Flu a damnaw nuhmei pakhat Shija Hospital-a enkawla um mek hriselna ngirhmun chu a se naw a, fimkhur le tha takin ventilator supply pein Isolation Ward-ah enkawl mek a nih. Bishnupur district a Nambol ah pasal pakhat Swine Flu a damnaw ni dinga ringhla hmu a ni a, a thisen Mumbai-ah test dinga thawn le result nghak mek a nih. Swine Flu leia inlau le titthawngna ding a um nawh. A damdawi ei mamaw tawk ei nei. Hi natna a damnaw 100 ah 85 a damdawi fa lo khawmin an dam nawk thei. RIMS le JNIMS haiah Isolation Ward hawng an ni bakah Monitoring Cell hawng a nih. Swine Flu le inzawma hriet nuom nei le an vawi ni dinga ringhla hrie hai chun monitoring Cell a phone numbers 977406980 Or 8974166857 haiah kan le report pek ding a nih tiin Dr O.Ibomcha, Director Health Services, Govt. of Manipur chun zanita Imphal-a Chanchinbumihai an hmupui huna a hril.

Dimapur DC, SP le Central Jail Chief hai suspended
DIMAPUR: Dimapur, Nagaland- a nuhmei pakhat suolluitu mipui lungsen han an vuok hlumna le inzawmin an mawphurna an zo nawh tia intumin Nagaland State sawrkar chun Dimapur DC, SP le Chief of Central Jail, Dimapur hai chu an sin haia inthawk a suspended. Dimapur a chun Curfew zam zing a la nih. Hi thil tlung le inzawm hin Nagaland sawrkarin Judicial Inquiry thaw dingin Order an suo. Nagaland CM T.R. Zeliang chun tuolthatna le inzawma mawphurtuhai chu na taka hrem ning an tih tiin Assam CM Tarun Gogoi thu a tiem. Hi thil tlung dodalnain vawisun hin Assam ah darkar 12 bandh thaw tum a nih. Chun, hi thil tlung dodalnain Assam state a Truck Driver-hai chun Nagaland state sunga an service an chawlsan hri.

Dawn School Minister in a hawng
CCPUR: Zani zantiengn khan Health Minister Phungzathang Tonsing chun Thingkangphai-a Ephraim Hill-a Dawn School building thar a hawng. Hi huna hin Langkhanpau Guite, Chairman, ADCC chu functional president in a thang. Minister chun, education le Pathien thu hi a fe khawm ding, lekhathiem hai khawmin Pathien thu ngaisak ding; Education hin ramri a neinaw a, khawvel pumpui a huop a nih. RTI hnuoia student hai hrem lo ding ti a um a, hrem nekin student hai chu Pathien thua inchuktir ding an nih tia hrilin student hai chu tumru taka lekha inchuk dingin an fui. Langkhanpau Guite chun, nu le pa han private school-a ei nau hai ei inkaitir chun a fee tha taka pek ding; teachers han student hai an fena ding lampui indik tak ei kawkhmu chun an hung puitling hnunga lam pet ngainaw ni hai tiin a hril a. Teacher hai chu lesson plan tha tak siem ding le an incheina le nundan hai student han an entawn hlak a nih ti theinghil lo dingin an fui bawk.

Bike le Activa inbaw-ah mi 1 a thi
CCPUR: Zani zan 6:30PM vel khan Zomi Colony lutna bul lai Saikawt pan Activa MN02- 0367 le Bike an inbaw a, Activa-a chuong Dongsianlal (43) s/o (L) Jamkhothong of Zomi Colonychu a hliemna tuorzo lovin District Hospital phurtlung a ni hnungin a thi. A nuhmei Niangkhochin khawm a hmaiah a hliem. An inbawpui hai khawm an hliem niin ei thu dawngna chun a hril.

ADC, CCPur members han meeting
CCPUR: March 24, 2015, 11:30AM khin District Council Hall, Tuibuong, CCPur-ah ADC, CCPur hnuoia Members han meeting nei an ta, DC CCPur in khuo recognition a thaw thar hai chungthu hriltlangna le member-hai thu putluthai hriltlang an tih. Hi meeting a thu putlut ding nei hai chun March 20, 2015 chena Secy/CEO, ADC, CCPur kuoma pelut dinga inhriettir an nih.

Hmar Inpui Thuoituhai biel fang in
CCPUR: March 17, 2015 khin Hmar Inpui (HI) Thuoitu Dr. John H. Pulamte, President le Pu David Buhril, Gen. Secretary hai chu fiel fang dingin Tuithaphai suoksanin Aizawl, Mizoram pan an tih. Hi zo hin Barak Valley, Assam ramtieng pan zawm nghal an tih. March 28, 2015 khin HI inrawinain Tuithaphai le Imphal (Manipur) laia Hmar hnam sunga khawtlang le kohran tienga pawl tum tum a thuoituhai Retreat, VETI Auditorium, Rengkai ah um a tih. April 11, 2015 khin Hmar Inpui Mehalaya Region Election nei dingin programme an duong a. HI thuoituhai chun Pathien kuoma tawngtaina a lo hrie dingin ngenna an siem.

Tamenglong-ah Legal Awareness Campaign
IMPHAL: Zani hmasa khan Indoor stadium, Tamenglong- ah “Justice is Truth” ti thupuia hmangin ni khat sung State Level Literacy and Legal Awareness Campaign district Legal service Authority huoihawtna hnuoia nei a nih. MASLSA Executive Chairman le Judge, High Court of Manipur Justice N. Kotiswar Singh khuollien, Ch. Brajachand Singh, Member Secretary, MASLSA Guest of honour le A. Guneshwart Sharma, Chairman, DLSA, Tamenglong hai Functional President in an thang.

Vawisun International Women’s Day
NEW DELHI: Rambung danghai ang bawkin vawisun hin India rama khawm International Women’s Day chu “Safe Motherhood Day” ti thupuia hmang ning a tih. Hi ni le inzawm hin India ram pumpuiah ni 3 sung Health Checkup a man bo, a thlawnin nei ning a tih. District Hospital le Community Health Centres haiah vawisuna inthawk hin India ram pumpui sunga Special Health Checkup camp nei ning a ta, nuhmei naupai lai hai thangsain nupui kum 40-60 inkar hai Nene Cancer an nei le neinaw test le nuhmei kum 30-60 inkarhai ring Cancer an nei le neinaw hai test ning a ta, hi baka hin nupuihai chu Antenataql le posnatal care services le Child Protection cards pek ning an tih tiin Union Health Minister J.P. nadda chun a hril.

Mizoram CM in zanbu a fakpui
AIZAWL: Mizoram CM Lalthanhawla le a nuhmei Lalriliani han zani hmasa zan khan CM Bungalow, Aizawlah Chapchar Kut hmanga fe Taipei Economic & Cutural Centre, New Delhi palai Pu Chang Kwon Tien le a nuhmei, Pu Ho Chung Chang, Director, Science Division le a nuhmei le Pu Hsin Chiang Hsu, Asst. Representative le a nuhmei hai zanbu a fakpui a, hi huna hin Mizoram Rajya Sabha MP, Ronald Sapa Tlau khawm a thang. Taipei palaihai le CM hai hin gift an inpektuo ve ve. Hi zan ma hin Lt. Gen. Bipin Rawat, GOC 3 Corp, Dimapur in Lalthanhawla an hmupui bawk.

UGC in NE chanchin inthangsatir dingin
NEW DELHI: India rama University hai po po chu an Curriculum haiah NE biel
chanchin, a bikin India ram zalenna dinga hma lo latuhai inthangsatir dingin an hriettir. Chun, NE biela novels le short stories hai an curriculum haia inchuonsa a, an student-hai chu NE biela study tour le excursion ah tir hlak ding le regular taka cultural exchange programme buotsai hlak dingin UGC chun Universities thuneituhai an hriettir bawk. NE biel le inzawm history, geography le political science hai chu NCERT in lekhabu a sut haiah an thangsatir ta tiin Union Human Resources Development Minister, Smriti Irani chun Lok Sabha an hriettir bawk.

A nauhai ta dingin nau a neipek
CHENNAI: Tamil Nadu a nupui kum 61 mi pakhat chun kum 2014 khan a naunu le a makpa hai ta dingin nau (nuhmei) a neipek tiin Dr Jeyarani Kamaraj, Akash Fertility Centre & Hospital a thawk chun March 6, 2015 khan chanchinbumihai a hril. Hi thil hi a mak a, sienkhawm thudik a nih tiin Dr Kamaraj chun a hril. Nupui nu naunu, kum 21 mi chu a hrisel naw a, a sul pei a ni leiin nau a nei thei naw leia a nauhai nau ding hi a pai le a nei pek a nih.

Tekin mi 3 a deng hlum
HYDERABAD: Zanikhan Telangana state a Medak District sunga Veltoor khuoah tekin mi 3 a deng hlum a, mi 2 na takin an hliem. Thi le hliem hai hi lo a sinthaw laia tekin a deng niin ei thu dawngna chun a hril. Thina tuokhai hi Danaiah (60), Mallesham (32) le Anil (19) hai an nih.


EDITORIAL:
Hriselna hi
Mi hriselnawhai chun hriselna tha a pawimawzie le a hlutzie chieng takin an hriet. Mi hriselhai ruok chun hriselnawna rinum dan, a pawimawna le a hlutzie an hriet naw a, hrisel zing ding le dam a, hrisel zing dinga inngaiin mi bawrsawmhai rimsikzie le beidawngzie hrietpui lovin uong deu tutin an um hlak. Amiruokchu, mihriemhai ta dingin hrisel zing thei a ninaw leiin mi hrisel nawhai hi hmusit annawleh dem el ding an ninaw a, an harsatna le rimsikzie hrietthiempui ding a nih.

Hriselna hlutzie chu mi hriselnaw han an hrietchieng zuol bik. Hriselna chu mi sukhlimtu, mi sukthathotu, mi sukhuoitu, hmelthatna, lungruolna le varna hai mi petu a nih. Mi hrisel naw ta ding chun hmatieng hun beisei ding a tlawm bik a, hi lei hin mi hrisel naw, natna tibaium taka damnaw thenkhat chu beidawngin an ni le an ni an inthat pha hiel hlak. Nisienlakhawm hriselnaw leia mani le mani inthat ruok chu suol a nih.

Hiengang khawpa hriselna a pawimaw lai hin ei hriselna dingin tum a pawimaw taka ti ruok chu ei ngaituo thiem ngainaw rawp hlak. Ei hriselna ding hin Doctor annawleh Specialist doctor-hai nekin mani seng hi ei pawimaw hle a nih. Ei hriselna ding chun thaw ding, thaw lo ding, fak ding le faknaw ding, nghei ding le insum ding tihai ei hriet a, ei zawm a tul a nih.

Natna hrik laka invengna ding chun mani insukfai a pawimaw hle. Mani taksa chau ni lovin mani sil le bil, puonthuo, bur le bel, insung le ei in bulhai sukfai zing ding a nih. Hiengang bawk hin mani fak le dawn ding thil hai khawm a fai le thienghlim thei ang taka siem ding. Natna hrik hi inkaisawng thei tam tak a um leiin bu annawleh fak thei chi tum tum hai hi ei fak hma ngeia ei fakna ding thirhaihaw le ei kut hai hi fai taka sawp ding a nih. A thei lem chun sabawn hmanga kut hi sawpfai ngei ding a nih. Khawvelah thiemna le varna a hung insang ang peiin natna hri chi tum tum a hung pieng thar pei leiin natna hri laka inveng hi ei thaw ding makmaw a nih. Tulaia India rama natna hri inlar takel, mi thi tamna tak le mihai ti tak chu Swine Flu (H1N1) natna hri a nih. Hi natna hri hi inkaisawng thei, thilhring a inthawka kaizap thei le boruoka khawm an leng thei a ni leiin inveng fimkhur a tul hle. Hi natna hi natna tibaium takel chu a ninaw a, a hun taka hrietsuok le inenkawl chun sukdam thei a ni leiin inveng fimkhur chu a damdawi thapa tak a nih.

India ram ril tieng chau ni lovin India hmarsak biela states 8 um hai laia Assam, Mizoram, Nagaland le Manipur haia ngei khawm Swine Flu natna hri invawi hi an um ngei ti finfie a ni tah. Hi lei hin mitin hi natna hri laka ei fihim theina dinga hma ei lak seng a tul ta a nih. Natna hri hin thlir bik a neinaw a, a pasie, a hausa, a mawl le var hai khawm a man thei leiin kei chu inveng fimkhur a tul nawh ti thei ding ei ni nawh. Doctor le hi natna hri le inzawma thil chinchang hrie han thaw ding le thaw lo dinga an tihai hrim hrim zuia zawm a tha tak a, hi natna laka ei him theina lampui umsun a nih.

A bikin vai rama khuolzinhai ei fimkhur a tul. Hi natna hri lei hin tuta kum sung ringawt hin 1239 zetin thina an tuok ta a, mi 23,153 lai zetin an invawi mek a, hi natna hri zuolkaina state chu Gujarat a ni a, mi 300 neka tamin an thipui ta a nih. Delhi, Haryana, Rajasthan, Madhya Pradesh, Odisha, Telangana, Andhra Pradesh le State dang dang haia khawm hi natna hri hi an leng mek a, a thei chun hieng state haia inzin hri lo chu a tha pa tak a nih.


Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate