Responsive Ad Slot

HMAR/SINLUNG POLITICS LE INDIA POLITICS

Friday, May 23, 2014

/ Published by Simon L Infimate
By Lalthangsang Intoate

India ram hin 1947 kum khan mania ro-inrel theina chu lo suolsuokin, mipui ro-inrelna (democracy) ram khawm chu a hung ni ta pei a. India rama rorelna insangtak (Member of Parliament) inthlang a vawisawm parukna (16-na) chu May 16, 2014 ni, Hmar Martyr’s Day ni kher khera tiema um chun, a hlawtlingtu party le a hlawsamtu party khawma thil danglam inchik tlak an siem (record an break) deu seng elna hin, ‘Hmar politics le India politics’ ti thupui hmanga thuziek chu an lang tlat a. Chu ka sungril inthuk taka beiseina ruk rieu le danglam bik rieu na nei, hung in-irsuok chu a tak ram in-thlungtirtu Pathien le tiemtu taphawt kuomah a hmasan lawmthu ka hril a nih.

Kum 2014 chu Kum danga May ni 16 naw ang deuin ka thawpui mi iemani zathai chu tlaithleng awtpuina neiin, May 16 hi Hmar Martyr’s Day a hung ni dan hieng ang hin ka hril a nih, “Vawisunni hi ei thawpui laia hringna inhlan hmasatakhai thi ni ani leiin Martyrs Day ti a ni a, chu bakah India rama MP inthlang a vawi 16-na le inthlang result puong ni ani bawk a nih. Hmar Martyrs Day ani dan chu, 1989 April thla khan HPC President Pu Hmingchunghnung le kei hin, kan thawpui danghai hriet lovin Mizoram sawrkar pawi chu tawk dan ding kan rel a, chu thil chu kan ti hun char, April 16, 1989 khan kan sukpuitling ngei bawk a, chu taka inthawka thlakhat tling chie, May 16, 1989 kum chun Munierkhal thingpui huon, Assam ah Mizoram MAP le HPC sipaihai chu inkapin HPC 2 le MAP 1 hai chun hringna an chan a, chu thiltlung lei chun May ni 16 hi Hmar Martyrs day ti a hung ni ta a nih. Hmar Martyrs Day hi tuhin C.C. Pur District a hin sawrkar chawl (holiday) a hmang ani ta hiel a. Hnam sipai, mani aihna pha chanpuihai sulhnung zui mek tuhai khawsak zie le, an thisen man SHDC le BVHTDC enkawltuhai kalchawi mek dan hai chu ditkhawp um naw hle sienkhawm, C.C. Pur Dist ngei khawma ei thawpuihai thina ni chu sawrkar chawl (holiday) a ami puong pek hi lawm a umin a nep naw kle a nih. Chuleiin, Hmar Martyrs Day hung piengna dinga Pathien hmangruo pawimawtak pahni laia pakhat le Pathien remruotna thuruk dawngtu kei ngei le nangniha’n hi lai hmuna hnam sansuokna sin thaw-tlang theia ei la um hi lawm a umin a ropui tak zet a nih. Zantieng hin India rama roreltu ding khawm hre thei ta bawk ei ta; vawisuna inthawk hin ei hma bula thaw ding um taphawthai chu ani dan ding ang taka mani ta thawa ei thaw seng chun, “Ie-ma-na” ti tawng hmanghai chauh ni lovin, Sinlung suok ei ni ang hrimin Sinlung suok taphawthai ta dinga tleina tham/tlan tham ‘ra’ insuo theitu ei ni ngei ding a nih.” ti thu hi ka hril a nih.

Chuongchun, zantieng chu a hung inher hnai ta pei a, electric mei e’ng (Tuitha-E’ng) mihriemin hmasawnna lampui ei hrawna kawnga pawimawtak laia pakhat chu mi pethei lo khawp raua politics kalhmang hre lo le chau hai rorelna hnuoia khawsa ei ni ang hrimin, inthlang result puong ni meu khawm chun tuitha e’ng chu a um naw leichun, tuitha e’ng thatna ram/state danga chenghai chu ka hei phone kuol a, kum sawmthum vengvawng liem ta hnunga inthawka thilthlung thei ta ngai lo dinga ngai ta chu, BJP hmangin Pathien chun kawngtin reng ah a hung thlak danglam ta a nih, ti chu ka hriet thei ve ta chauh a nih. Chuongchun, India rama political party a hlawsam khawm nihai sien, a hlawtling khawm nihai sien an thil la tuok ngai zen zen lo chu an tuok (a tha tieng leh a thawnaw tieng leh record an break) ta seng el a nih.

India inthlang result hi mani /mani hnamah ei laklut chun, umzie inril tak a nei a, Bible-in, “A hmasatak a khawm ka um a, a hnuhnung tak a khawm ka um” a ti angin, Delhi politics le Sinlung politics hi ei hermil thiem chun, Mainpur-a Zohnathlakhai hmakhuo a hin kawngro suk hleng ei ta; Zohnathlak insuikhawm nawk dan ding politics-a khawm hin ei hmathlir (vision) ziek ngeia ei tlangzar ta hlakhai hi awlsam takin sukpuitling thei a ni ding a nih.

HPC (D) sunga buoina leia riva thar le kut tuor pawl an hung kat nawk nuk elna leihin mipui thlabarna chu a thlung nawk mek ta niin an lang a. Hi chungchang hi Hmar biel le Vangai biela khawtlang thuoituhai ngei khawma ka bulah an intlun ta a. Hi thil hi nguntaka ngaituo chun, Hmar hnam ta dinga thiltha intluntu ani theina lai a um ruol ruolin thiltha lo an tlun theina lai khawm a um bawk a nih.

HNA hin HPC (D) sunga buoina hi a e’ngto hle a, inremna ngei khawm a um theina dingin theitawp alo suo ve a. Sienkhawm, chuong a hmalaknahai chun umzie a nei chuong naw leiin, tuhin chu, thi ngama ram le hnam ta dinga inpumpek ngamna na na hai chu an ngaidan in-mil nawna leia an hringnahai an la chan pei ani khawma, ram le hnam hmakhuo an ngaina leia chan an nina lai a um tho leiin, an sungthu buoina chungchanga hin HNA chun kut a sawp ta a nih. Sienkhawm, mipui pawi tawk lo hai him theina ding chun theitawp a suo ding a nih. Chu kawnga chun khawtin thuoituhai leh inrawntuo hlak ninga ta; thiltha lem dinga ngaihai chu mipui tienga inthawk khawma thuawi taka zawm ani hlak chun, atu tieng tieng pawl khawma mipui pawi tawk lo hai chungah kut an thlak ngai naw ding a nih.

HNA hin Hmar hnam sunga pawl taphawthai chu tan bik le tan naw bik a nei nawha; a duthusam chu Pathienin ei hnam hi ngirhmuna an thutna san le a ditdan ni dinga a hmathlir (vision) ziek ngeia a tarlang hlakhai sukpuitling chu ani lem a nih. Chu kawnga chun, “A mi do nawtu taphawt chu ei tienga thang an nih” ti ziek hi HNA thupui a ni a. Chuongang bawkin, Hmar hnama insal taphawthai chun hi HNA thupui hi thupuia an nei thei hunah, India rama inthlangna insangtak MP inthlang a vawi 16-na le kum 2014 May 16 Martyrs Day ni kher khera inthlang result puonga um chun, India politics chu kawngtin renga a sawi danglam vawng angin, Hmar/Sinlung politics hi kawng tin renga sukdanglamin a um ngei ding a nih, ti chu kei le Olive HNA taphawthai beiseina chu a nih.

Dated: Hmar Runpui
May 18, 2014
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate