(Ei group fethlengin ngaidan mawltak hei tarlang ka ti ie)
MARTARHAI NI (MARTYRS’ DAY) ti article Pu. L. Keivawmin May 13, 2010-a a iziek Hotupa Lalremlien Neitham in Virthli Group-a ahung post kha ka lo tiema tha ka tiin ngaituona a suk sei ngei. Hi article ka tiemzo chara ka lungrila hung inlang hmasatak chu Martyrs' Day ei hmang dan le ahuop chin ram hi a nih. Ka ngaituona lungril ang hi ei mithiem , mivar le ei hnam thuoituhai le mi tam takin an lo ngaituo dei tah ka ring bawk.
Ei hriet seng angin Martyrs' Day chu Hmar Hnam pum huopin May ni 16 hin kumtin inser hlak a ni a. Atira Hnam pasaltha anga ei hriethai chu 1989 - 94 HPC Movement a ram le hnam ta dinga thi hai kha an nih. Sienkhawm hun hung fe peiah Pathienin ei Hnam thouituhai lungvar pein kum 1960 bawr vela Hmar le Thadou buoina a pasaltha 7 thi hai chu Martyr-a puong le inchuonsa an hung ni ta pei a, a ropui hle a nih.
Sienkhawm hi laizinga ka lungrila zawhna lientak chu 2003 kuma Hmar le Dimasa buoina a Hnam ta dinga hringna chanhai kha sunna, inzana (homage) pek thlak an ninaw maw?, Martyr status pek thlak an ni naw maw? ti hi a nih.
Ei hriet seng ta angin kum 2003 khan Dimasa hai leh NC Hills leh Cachar ah ei buoia, pasaltha mi iemanizatin Hmar Hnam ta dingin hringna an chana, An thia inthawka kum 10 deuthaw liemta hnunga khawm Hmar Martyrs' Day a hin sun le martyr anga puonglang an la ninawh niin kei chun ka hrieta. NC Hills leh Hmun thenkhata martyr anga lo sun hlak an ni chun ei thuoituha'n mi ngaidam mawlh hai sien. Hi chungchang a hin ei Hnam thuoituhai ka biekrawna, Martyr anga official taka inchuon anla ninaw thu an mi hrila. HPC movement a thihai le khan an thi dan (cause) in ang naw sienkhawm kei naupang ngaituona mawl tak chun khang ang Hnam pasaltha, mani in lum le sung le kuo tak ngiel khawm thlakhlel thei lova, mani unauhai san dinga Hremhrei bova Hmar thisen indiktak pu chunga kal an hei pensuok el kha ka ngaituo let chun Mi houisen le Hnam Pasaltha ah ka puong naw thei nawh.
Ka la hriet zing chu 2003 a Hmarkhawliena ei Hnam pasaltha 7 thihai vui an ni tuma, an ruong hmawn tah le thu veng vung chu ei Hnam thuoituhan "HMAR HNAM PASALTHA RIM a nih, tukhawma hnar hip lo ding" an ti a, an ruong (ka ruoltha le ka unaupa ni bawk Paul Lalringum thangsa in) chu inpam ngawi ngawiin mitthli thla pumin khawvel ramah inhmu nawk ta ngailo dingin ropuitaka vui an ni kha. An thina kha iengma lovah ei si el ding a ni? An thi leiin nang i hring i sawn naw?. Hmar hnam ta ding lieu lieua thi i sawn naw?
Mizoram le hmun dang dangah ei Hnam thuoitu ha'n martyr anga inchuonsa dingin hma an lak mek a nih ti thu ka hrieta an chungah lawmthu ka hril mawlh mawlh ni raw seh.
HPC(D) sunga thi hai khawm an thidan i zirin martyr-a puong thlak um mei an tih
