Responsive Ad Slot

TIPAIMUKH BIELIN HMA A SAWN AM?

Wednesday, November 9, 2011

/ Published by Simon L Infimate
Tulai ei ram le hnam invawina nupui, papui le á¹­halaihai mi tamtak lungrilah a hung pieng thar tah niin ka hriet a. Ei ram hi changkangin iná¹­hang hrat sien mihai angin Minister nei ve inla ti hi a chin a lien hohlimna a lo ni tah.

Zankhat chu Pu L. Fimate lekhaziek ka tiema, in thei lêk lovin zan khawvar zakin ka ngaituo zuia. Ei mithiem le officers le electiona ngir nuom haiin ei ram hnufuol le tlakhnuoi tâkzie, mi sir de le mi hmusit ei ni tah, chu siemá¹­ha ding chun mithiem, indikna kengkawmi le Pathien á¹­i mi MLA/Leader ei nei a á¹­ul, chu ding chun kei ka qualified ti hai hi an hung hril dan chu a nih a. MLA lo ni ta hlak le ni lai hai Pu Selkai Hrangchal, Pu Chaltonlien Amo le Pu Ngursanglur Sanate hai khawma an  thilthaw tum le thaw nuom an hril mêk a.  MLA la ni ngailo, ni tuma hma la mêk Pu Lallukhum Fimate khawma lekha zieka thedar uoi uoiin ei hnam in tlakhnuoi tieng a pan peia, kum 50 liem tah a a naupanglai hun nek khan a hnufuol lem tah, khuohai chu motor infepaw theina lamlien umlo, kumzabi liem ta a khawsaknaa la khawsa, Museum a dinga sieá¹­hat ang cho-a a mi ti el, school mumal umlo, Quarter dinga bawl, zo lova á¹­iek tawl tah, India ramin Independence a hmu hnung kum 64 sung Tipaimukh biel mipuihai tadinga iengkhawm hmasawnna hmu ding la um lo anga a hung hril dam. Contractor hai sin thaw hrim hrim zo fel hmu ding umlo, hmang tlak hmu ding umlo, MLA haiin an biela development sin an sukpuitling ngainaw leia hnufuol bek bek le Congress Party sukhmingse hle a a hril dam. Khawsakna harsat lei le á¹­huoitu ringzonaw leia ramdanga inpêm dawk vawng a ring thu hai khawm a á¹­hang a.

Ka ngaituo peia, hrila um tahai po po hi Tipaimukh biel mita hung hmu phak si lo, a thu lo tiemhai chun tak sawn an ta, mak le chau an mi va ti awm de ti dâm ka ngaituo a ka lung a lo na ngawi ngawi a. Tukver dang danga inthawka thlir chun ei ram le hnam hmasawnna le tlakhnuoina tamtak a um ti chu ka hriet ve tho.

Ka hang ngaituo pei chun kum 50/64 chu hrillo, kum 30 liem tah sunga ei ram hmasawnna hai ka hei thlira – ei á¹­huoitu hmasa fam tah Pu Ngurdinglien hun sunga a sinthaw- Parbunga Block thar le Sub-division HQ. an din, biel mi tamtak sawrkar sin a pek, Damdawiin CHC Parbung le PHSC khuo tamtaka an din, Rangva In tamtak an dâng tir ta dam; Pu S.K. Hrangchal huna mi tamtak sawrkar sin a pek, PHC Senvon a an din, Housing Scheme mi tamtak a pek dam; Pu Chaltonlien hun laia sawrkar thawkna mi tamtak a pek, Rangva inchung mi tamtak an dângtir, Tar Pension le Anganwadi Worker & Helper mi tamtak thawkna a pek, Lamlien Tipaimukh biel khuo popo deuthaw an tlungtir tah, Vangai tlangdung motor hmêl hmu ngailo khuotin deuthaw motor a tlanlut tah, Patpuihmun le Sibapurikhal (Ankhasuo) a PHC a hawng, Vangai Range TD Block thar a hawng, ADC HQ. Pherzawl ah an á¹­hut, Parbung HQ. cho nilo khuo dang dangah ei la hmu phak ngailo Sawrkar In, Pucca (á¹­eklei) building tamtak tuta an hluo zing ta hai le tuta MLA nilai Pu Ngursanglur huna sin thawa um mita hmu thei le naa hriet thei Rangva In, Anganwadi Workers & Helpers khuo tamtakah, Old Age Pension le sawrkara thawkna mi tamtak a pek le Lamlien le Building hran hran bawla umhai zozai dam.

Nidanga HSA member popo lai khawma HSLC examnaa 1st Division kutp̢r thliek khawp chau um hlak kha tulaia (Tipaimukh biel mi cho khawm) 1st Divn. a passed a t̻l t̻la um el ta dam, Tipaimukh biel mi Рofficers le thawkna nei hrim hrim India ram khawpui Delhi, Bombay, Kolkata, Gauhati, Shillong, Silchar, Imphal le hmun dang danga umhai zozai le building vaihai bawlsa le car nei fer fur ta hai dam. Parbung khuoa inthawk ngawt khawma Grade/Post hran hran Centrala thawkna hmu kum tlawmte sung hin an tam hle a nih.

Kohran tieng en nawk inla – EFCI Kohran le PMS in Project tamtak a neihai, Senvon, Parbung, Pherzawl, Lungthulien le khuo dang danga an building bawl khawpuia um ding khawma inzapui umlo, School á¹­ha taktak le Boarding an bawl hai dam le an studenthai HSLC examnaa result a á¹­hatzie dam. Chuongang bawkin khuo tin deuthaw ah kohran dang ICI, EAC, RPC etc.etc. hai Project le Building an bawl mawi tak tak ei ram sukmawitu le ei hmasawnna suklangtu hai hi ka hang ngaituo a. Hieng ang ei ram hmasawnna le iná¹­hangna zozai hai hi hmufu nuomlova hrietnaw tehlem thawtuhai chun ei ram le hnam á¹­huoitu hmasahai le Kohrana á¹­hahnem ngaitaka rawngbawltu ei hotuhai an hmusit (insult) ah ka ngai a nih. Hmasawn le iná¹­hang hrat nawk zuol chu ei nuom seng annawm.

Bieltu MLA haiin Development sin an sukpuitling ngainaw leia ei ram hnufuol bek bek le Congress Party sukhmingsetua an tumna chungchanga hin hienghin ka ngaituo a, biel sûnga lut – Housing Scheme, MGNREGS Scheme( Job Card), Old Age Pension, Family Benefit, Anganwadi Worker & Helper, Mid-Day Meal, Naupang lekhabu a thlawna pek le Road, Community Hall, Playground, Hospital, School, Hostel Constructions etc. etc. hai popo ei biel mipuihaiin an hmu le changhai hi Congress sawrkarin a pek vawng a nih a, Congress Party hming a suká¹­ha hle in ka hriet.

Ka hang thlir nawk peia, ei rama la um ngailo, mihai le vaihai ta ding cho a ka lo ngai hlak Truck, Gypsy, Shaktiman, DI, Car, Jeep, Bike ei biel sunga a nei thei hieng zozai an um el ta dam, ei khuotin ela In tin deuthaw Rangva In de á¹­hep á¹­huop el ta dam, á¹­eklei building ngir fer fur el ta dam, in tin deuthaw a TV, CD Player, mobile phone, solar lamp, um el ta hai hi ka hang ngaituo chun ei Tipaimukh ram kilkhawrtaka um Hmar nauhai hi ei va changkang in hma ei va sawn hrat lawm lawm de aw!! ka ti a. 33/11 Power Sub-station, Ankhasuo a kum 2006 laia bawl á¹­an tah, tuhin Chief Minister in a hung hawng ding a nia chu power chu ei biel popo in ei sawr phak ding ti thu dam ka lo hriet nawk peia. Hienghai popo hi Pathien le á¹­huoitu hmasahai zar a nih ti hriet zing a á¹­ha. Ei inpâk naw thei nawh. An thaw hmanlo le thaw theilo chu mihriem an ni leiin um ngei a tih ti chu ka ring. Hnam dang (biel dang) mi hre chienghai chun an min hnar/thîk hle ti khawm ka hriet. Chu zan chu ngaituona in hun ka hmang khawvar dêr a nih.

Tukhawm hin ei vangnei peiin ka hriet. Ei ram le hnam hmangaitu le rawngbawl nuom an pung pei. Pu L. Fimate dam hi ei mithiem, a sin (Director RIMS) pension hnunga ram le hnam hung invawia, hung inthawk hi ei vangnei ka tih. Ka hrietsuol a ni naw chun a sin pension hnunga thawkna dingin, Shillonga NEIGRIMS Director dinga á¹­um hni lai zet interview a zu á¹­hang kha lo hlawtling pal sien chu sin la thaw zing a ta, ei ram la hung invawi hman lo ding a na.

Ei mithiem an sinhai maksan ngama an hratlai hun ram le hnam ta dinga rawngbawl dinga inpehai le rawngbawl tum mek le MLA a in candidate nuom ram le hnam hmangai thut hai kuoma ka thu incha nuom ve hai chu:

1. Thukhêl hrila mipui hlêm le mani inhrilmawi chîng naw unla

2. In ruolhai dem ngainaw unla

3. Ei ram le hnam hnufuolna le hratnawna, ruol ei phaknawnahai ringawt ei mipuihai kuomah ei tu ei tu chun ei mipuihaiin mihai nêka inngaihnuoina lungril (Inferiority Complex) nei sawng rawi an tih.  Ei hratna le ei mawina hril sa ve hlak ro.

4. In thil ditdan le thilá¹­ha in thaw tumhai (Policy) hril uor in thil theilo ding awm taktakin vote dit leiin mipui hrilhmu ngainaw unla, in nina le nungchang mipuiin an hriet hle tho cheu a nih.

5. Minister in chang ngei theina ding Political Party zawm tum tawl ro, ei ramin Minister a mamaw em leiin.

6. MLA ni lai, ni tah le ni tuma hma la mêkhaiin ram le hnam le biel ta dinga in  hmalaknahai hi ‘ka thaw’ ti vawng naw ro.



Organisation le leader ei hnam sungah tamtak ei uma, ei theina ang zawngin hma ei lak tlang seng hlak a nih. Thaw hril ding le hriet ding la umlohai chenin ‘ka thaw’ in hang ti vawng el chu mihaiin in hnungtieng an nuisan cheu niin ka hriet. A thawthei le thawtu chu mipuiin ei hriet an nawm.

Hotuhai hriet dinga ka dit chu :-

1. Tipaimukh biel chu kan sin kan hne. Mi ngaituo rak naw ro. Eini mi tho kan   suktling ding a nih. Kan lo hriet vei vuoi danin á¹­hahnemngai á¹­henkhatin Tipaimukh bielah MLA pakhat cho inngirtir dingin ro an rel mek ti thu dam kan lo hrieta. Lottery thaw ding ti dam an hrila – chuong a ni chun kei khawm ka á¹­hang ve nuom a nih

2. Tipaimukh biel ringawt ngaituo nek chun Assembly Constituency dang 4 (pali) eini rawi vote sângtêl umna Thanlon, Saikot, Churachandpur town le Jiribam hai a ei tlingdan ding annawleh ei mi dit suktling dan ding ngaituo a hun hle in ka hriet.



Mipui khawma ei hriet tlat dinga ka dit chu :–

1. Ei MLA Candidate ding hai hin suma inchawk theiah an mi ngaia, min chaw tum an nih a. An min chawk leia tling an ni chun mipuiin hlutna nei naw ma nih a, sawrkar thil chan á¹­ha beisei ngam naw bawk ei ta, mipui chan ding sum le sanction hai hrim hrim an sum sêng thungrulna dingin an mi chang pek vawng ding a nih ti hrein inchawk theiin tukhawm um naw mei niu. Sum hau le crore têl sêng ngama inhrosa seng an nih a.  MLA nilai, MLA tling ta lo le Director Pension dam an ni tawla, sum an lo hau tawl awm ngei. Indikna kengkaw mi, Pathien á¹­i mi, hlêpruk sum fa ngailo ah an inngai senga. Hieng lawm lawma sum hau hai chun Pathien á¹­i dêka hlêprukna sum fa ngailo an ni ka ring dêr nawh.

2. Ei palai MLA ding chu mi laia suong um, hnam danghai laia Hotu/Leadership la thei ding le Minister ni thei ngei ding nguntaka ngaituo in thlang lem ei tiu.

3. Ei Candidate hai a tu tu khawm ei hotuhai vawng an ni leiin indiklotaka dem le hrilsiet thaw naw mei niua, ei dithai chu an thilá¹­ha thaw tumhai le ei ditna sanhai hril lem ei tiu.

4. Pathien á¹­i dêkin ‘Indikna lalhmawl chu i ram lalhmawl a nih’ (Heb.1:8) ti hi chel tlat ei tiu aw.



Ram le hnam ta dinga á¹­hahnemngai,

-  Pawlsiemlien Songate, Parbung



Copyright: VIRTHLI.COM retains full copyright of all published content, unless an excerpt or code snippet is attributed to another website. To republish posts, the best way to do this is with a link to this web page.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate