Responsive Ad Slot

DAMDAWI ČšIUM METHAMPHETAMINE (METH/ W.Y)

Thursday, August 10, 2017

/ Published by VIRTHLI
~Je El Hmar Darngawn

1. METHMPHETAMINE CHU IEM?
Mi țhenkhat le ei doctor hai chun an hriet tawl deu fur ring a um. Methamphetamines (a hming dang- methylamphetamine,
desoxyephedrine, Crystal Meth or meth/W.Y) tiin hriet lar a ni a; chun, Amphetamines ei hriet di'm chu.!? Methamphetamines le Amphetamines hi an inang naw hret a, METHAMPHETAMINES hi mihriem suonga a kawidar le 'metabolised' a hung niin AMPHETAMINES-a an let hlak a nih. Chun, methamphetamines, amphetamines le DOPAMINE hi molecule inang deu el, structure in ang nei an nih. Methamphetamine hi thluok le thazâm chawktho (psycho stimulants) theitu a ni a; hmang suol chun damdawi Č›ium tak a nih. Chun, damdawi hmangsuol thei hai lai a Č›ium le ngawlvei awl tak pawla ngai le nghei intak tak pawla ngai a ni bawk. Chuleiin ei thu incha nuom tak chu khawvela Methamphetamine chungchanga an khĂŞk hla tak ‘Not even once’ - ‘Vawikhat chauh khawm thaw sin naw rawh’ ti hi a nih.

Hi inruithei hi ice, speed, crystal, crank, party drug etc. ti dam in an hril bawk a. Ei rama chun 'Meth' ti amani 'W.Y' tiin an lar deu tak a. Ama hi Pseudoephedrine le thil dang Č›ium tak tak hai le chawkpawla siemsuok a nih. A mum, a phit le darthlalang ang a fim(crystal) dâmin a um hlak a. Ei rama hung lĂ»t hi chu a tlángpuiin a mum a ni a; a mum khawm hi an ang naw nuol a, a Č›hena chun ‘w.y’ (the world is yours-khawvel hi i ta a nih) ti ziek a um hlak.

2. A SINTHAW DĂ‚N
Ei thluok hi hrietna thazâm (nerve) tam tak inzawmkhawm a ni a. Nerve pakhat hin a zawmpui nerve dang khuomah neurotransmitters an ti hmangin chanchin a hril sawng hlak a. Hieng neurotransmitters hi chi dang dang, sinthaw chi dang dang nei an ni a. Nerve le nerve inkara hin hmunawl chite a um a, chu chu 'Synaptic Cleft' an ti a. Chulai hmunawl a chun 'neurotransmitters' hai chu an hung suok hlak a, chuong hai chu alo dawngsawngtu (receptors) an um a, chuong (receptors) hai chu nerve hmawrah tam tak an um a nih. Neurotransmitters hi a um ding hrim nêka tam amani tlawm taluo le receptors ha'n sin anthaw ding anga an thaw thei naw pha, taksa ah harsatna le buoina chi dang dang a hung um hlak a; chuong ang mi chu an ngui a, an zawmthaw a, iengkhawm an ngaisak/ngaituo țha pei ngai naw a nih (hi hi ka 'mood a fuk nawh' ei ti nasan a nih).

Methamphetamine hin ei thluoka
neurotransmitters chi dang dang Dopamine, Serotonine, Adrenaline (epinephrine) le Nor-Adrenaline (Nor-eponephrine) hai hi a chawktho hlak a; a bîkin chuong hai lai chun Dopamine hmangin sin a thaw nasa zuol a nih.

3. DOPAMINE CHU IEM?
Dopamine hi mihriem lungril har vékvawka min umtirtu a ni a, chun inhawi min ti tirtu, hlimna min hriet tirtu, ei thluoka area pakhat 'prefrontal lobe' hmanga ei hrietzing theina țhangpuitu a ni a, chun țha le țha naw ei thlir hran thei na le ei taksa chet dàn min thunun tirtu a nih. Hril ta angin, Meth sinthawna chi dang dang- Cortisol bâka emergency hormone pahni Adrenaline le Nor-Adrenaline hai hi ei lungsen laiin an hung suok a, blood vessels an sukchîn (constrict) a; blood vessels a chîn chun a hung mawrtu (pressure) a hung insâng a (pipe a tui inkhaw lai a hmawr ei hmet chîn chun nasa takin a mawrtu (pressure) an sâng ang hin), taksa a thisen insemdar chu a nasa zuol a, lungphu a hung inrang a chuongchun, mihriem chu tharum hmang dingin an buotsai ta hlak a nih. Dopamine ruok chu a sinthaw a danglam bîk hle a, ei lung a sen hle amani inzak leia ei hmel a danglam lai hun a "inkei dei rawh" mi hung ti hlak tu hi a nih. Hi Dopamine bâka hin happpiness hormone an ti, Serotonin, Endorphines, Ghrelin le Phenethylamine hai hi hlim taka min umtirtu, mood fuk taka mi siemtu an nih.

Mithiem haiin an inchûk chiengna a chun, zu ei dawn amani ziel ei hawp hin ei dopamine hi a let 100-200 velin an sang a, Cocain-a chun 350 velin an sang a, Meth a chun a let 1250 velin an sang a nih. Dopamine an sang taluo chun Hypersocial, hypersexual baka psychosis & schizophrenia hai a um thei a nih. Meth in ei dopamine a suk insang leia an hawi em leiin, Meth sinthaw a bo hnung khawmin a chakna a na em em a, tuor thei loin thaw nawk vat vat an nuom hlak a nih.

4. DAMDAWI INRUI HI IENGLEIA INHAWI AM?
Hril ta angin, ei Dopamine hi ei thluoka inthawk a driving force, motivation, sexual stimulation in umtirtu a ni a. Chu baka nupa nun (sex) hmang laia hlimna mi petu, lungril hlimna baka DAMDAWI INRUI INHAWI MIN TI TIRTU a nih. Chun, Dopamine hi ei nun dan ding min thunun tirtu a ni leiin, ei Dopamine level an sang po leh ei active ding a nih. Ei Dopamine level an sang chun mihriem hin hlimna le inhawi tina danglam tak el a nei thei a, chu chu puotienga inthawka ei laklut DRUGS (Damdawi) hmanga ei suk insang charin inhawi tina ei hung nei a, an hawina thlakhla lei chun sawtnawte a Drug Addicton a hung um hlak a nih.

5. TOLERANCE LE OVERDOSE
Mi'n drugs a thaw reng reng chun a tira a dose zat kha a hnunga a ditkhawp ta ngai naw a, a san chu, taksain kha damdawi effect resistance a lo siem ve pei lei a nih. A thaw hlim laia kha damdawi a lo respond tha em em kha, taksa in resistance a siem lei chun a dose pangngai khan a taksa a sukdanglam thei ta naw a, a hung mamaw tam tiel tiel hlak a nih. Hi hi medical term a chun 'Tolrance' an ti a nih.

Chuongchun, mi'n Methamphetamine hmanga a Dopamine a suk insang taluo leiin receptors hai kha an sie tiel tiel a, an thaw ding ang an thaw thei ta naw leiin Dopamine khawm thluoka a tlawm tiel tiel a, chu leiin Meth in a bula inhawina a siempek ang kha a siem thei ta naw a, a hmaa inhawi tina kha nei nuom leiin a thaw sa pei a, a tawpa a taksa in a hung tuor zo ta naw leiin a hung OD ta hlak a nih.

6. DOSE AN SANG PEI
Miin meth an inrui ta chun, a vawikhatna khawmin inhawi a ti hle hlak a; an hawi em
lei chun vawi 1/2 chauin a hung addict ta nghal a. A thaw pei a, a tolerance range a hung insang a, a mamaw tam tiel tiel a, a sawt hnunga lem chun an rui hlei thei ta naw a. Meth tam tak a laklut zing lei chun a thluoka dopamine receptors hai kha an hung sie a, chu chun mihriem chu ngaituona fim hmang thei lo, thluok buoiin a siem thei a nih. An taksa inrui naw sienkhom, an thluok ruok chu Meth amani, Meth kawidar, amphetamines a inchang a insekkhawl hai chun dopamine a ko suok a, a taksaa dopamine tam taluo chun a thluok chu emergency hormones, Adrenaline le norAdrenaline suksuok dingin ava activate ta a, a blood pressure a hung insang a, a lungphu a hung inrang a, chu mihriem chu a um tawk2 thei naw a, a lung dam a sen em em a, tharum hmang a hung chak ta hlak a nih.

Meth hi taksaa a hung tam taluo chun brain chemistry a them danglam vawng a, hieng thluok tieng natna-Parkinson's disease, Alzheimer's disease, invetna chikhat paranoi le Schizophrenia hai hi an tlun thei bawk. Thenkhat chun an taksaah rannung(insect) invak nuoi nuoi angin an hriet a, an inhuot sat sat hlak a nih.
Methamphetamine hi stimulant a ni leiin ama khat khomin thluok hi adrenaline suksuok dingin thu a pek thei a, hi baka hin ei happiness hormone serotonin pe suoktu neurons hai kha a them siet sa thei bawk a
nih. Hienga meth-in dopamine receptors le
serotonin pesuoktu neurons hai a va suksiet hi kum sawt fet hnunga naw chun an in repair thei naw a, pangngai ang lem chun iengtika khawm an ni nawk thei ta ngai naw a nih. National Institute of Drug Addiction-a an Director, Dr Nora Volkow-in an chuk chieng na a chun, hieng receptors-hai hi thla 14 vel sungin an hung inthang tha nawk thei a, sienkhawm, dopamine sinthaw lo sie ta, taksa chet dan thunun theina hai, hrietzing thei na hai hi chu a tha thei ta ngai naw a ni a tih. Hi baka hin meth thaw nasa hai chu an ha an nge a, a dum a, a bawng a, ha a tlam(fall out) a; hieng ang hi ‘meth mouth’ an ti hlak a nih.

Ditdawk tum ei ta, short term le long term effects danghai hi chu ziek ta da'l ei ta, hieng hin khaikhawm el tang ei tih:
Hieng point hni,
1) Miin meth a thaw leia Thluoka Dopamine suok tam taluo (oversecretion)le
2) Dopamine receptors siet leia inrui thei ta naw na & thluokin adrenaline an release tir lei a- lungsenna, tharum insuo nuomna etc. hai hi a hung nei ta hlak a nih.

Hi damdawi (inruithei) ei ni lai khawm amikhuol ta naw hle a nih. Hi damdawi hin ei țhalai hai ami lem pêk rawn huna le a hne hle huna chu tharum insuo, sungkuo inthat, a pawl(group)a nuhmei/pasal-na hmang khwhlo, rapthlak taka thina hai hi ala hung hluor tiel tiel ding a nih.

(Hi thu hi mithiem chi dang dang hai ziek, blog dang danga mi le ka mimal hriet dĂ n keikopa ka hung ziek a nih.)
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate