~JeEl Hmar Darngawn
Ei khawtlangnun enin, mi chanchin hril ngai derlo mihriem ei um naw a; chun, mi'n a chanchin an hril ngai derlo ei um bawk nawh. Mi chanchin a sie zawng amani, a țha naw zawnga ei hril ta hrim hrim chun ei 'Dem' tina a nih. Mi an hmabula an țhat naw na ei hrila ei kawk ruok hi chu dem ani nawh. A changchun, mi chanchin țhat naw na amani, a sie zawnga ei hril ang bawkin ei chanchin an hril chang a um hlak. Chuong huna chun, “Chu chun chuongchun ami ti a ka lungril a na taluo." ei ti hlak. Chuleiin, Indem ei ti hi ieng am alo ni chie a, ieng anga dawngsawng ding am ani a ti ei hril ding a nih.
Midem hi mihriem nuna kawp tlat a ni leiin, mi țha taluoa ei ngai hai khawmin a changchun mi an dem zeu chang le mi nun an suknat chang a um hlak. Chuong ang bawk chun anni khawm mi'n an nun an suknat hun a um ve hlak. Asan chu Mihriem hin ei hmu zing ei Mihriem chanpui hai hi ei lungril hmangin ei Rel ngei ngei hlak a, an insang ta'm, an ngo ta'm, an hmel a țha ta'm, an vun rawng, an lawn dan, țawng dan, an thuomhnaw inbel, suol ei ti deu le fel ei deu hai khawm, hi hi tuel khawmin ei chieng zawngsak a nih. Lungril hmanga ei Relna hai chu a sie zawng amani a țha naw zawngin midang bulah ei hril suok hlaka, chu chu 'Dem' ei ti chu a nih.
Hi indem hi, midem chieng deu hai hmupeinawtu khawmin a thaw ve hlak tho a nih. Chieng zawngsaka, ngaia nei le nei naw ruok chu ei um. Hienga mi ei dem hi a umzie tak chu NGAIDAN (OPINION) a nih. Asan chu, mi ei dem hma'n, ei hmudan amani ngaidan (opinion) chu ei lungrilah ei siem phawt a, chu zoa chun ei bauin a hung hril suok/ dem ta hlak a nih.
Mi ei Dem hrep lei elin, ei mihriem dem nu/pa kha a suol taluo amani țhatna a nei der nawh tina a ni chuong nawh; ei ngaidan amani ei hmu dan ei hril ve ringawt tina a nih. Chuong ang char chun, min an dem hrep lei che in, i suol hle amani țhatna i nei der nawh tina ani naw a, an hmudan che amani an ngaidan che (opinion) an hril ve el a nih.
"Dal hme hi inhnik ka ti hlawl nawh, Dal kan hme chun bu ka fak naw tawp el a nih, Dal hi um naw sienkhawm pawi ti na ka nei der nawh." I ti leiin, Dal-in inhnikna le hangna a nei der nawh tina an nawh. Dal I hmudan I hril a ni a, I ta dingin an hnik naw a chu, midang ta ding chun an hnik hle thei a nih. Hieng ang hin ei ngaidan hi ei hril kuol vel mei mei hlak a nih.
Hi lai thu hi a pawimawna lai tak a nih. Mi ei rela ei dem hin, ei thuhril (subject) ei hrilfie a ni naw a, ei ni hi tu am ei ni ti ei inhrilfie lem a nih. Entirna: 'Hipa/ hinu hi ka ka mil hlawl nawh,' ei ti chun, ei mil hlawl naw pa/nu chu mil tlaklo khawpa ngeium le suol tina a ni chuong nawh a; ei ni lem hi mihratlo, puitlinglo ei ni ti ei inhrilfie lem a nih; Mila umhai nekin, mi va miltu/ remtu hai hi mi puitling lem an nih. Hi hi kohran le khawtlanga țhuoitu ngirhmuna ding khawmin a pawimaw hle a nih.
Hieng hin mi'n an mi ngaidan le mi hmudan ang an hril a; ei ni khawmin mi ei ngaidan le hmudan ei hril ve bawk a, hi hi Indem ei ti, Ngaidan (Opinion) hlang a inthawk hung suok a nih, a ropui naw khawp el. Ngaidan le hmudan el a nih. Sienkhawm, indem hi um naw sien chu, mi'n an mi dem leia hmingsiet inlau leia nun fiemkhurna hi a tlawm ding a nih. Chulei chun, Hlim taka um ei nuom chun, midangin ei ni ah ngaidan an nei phal a, an midem remti a, 'an thu an nawm, ngaidan an nei a thieng an nawm,' ti a, ngaithutak taluo ding ruok chu a ni naw. Amiruokchu, min an mi hmudan a tha naw zawnga hril ding an nei chun, insiemthatna ding ei nei ti hriet ding a nih.
