Responsive Ad Slot

KEI LE KA SANGPA, MIZIE IN ANG NA NEI LO, KRISTA A UNAU!

Saturday, November 19, 2016

/ Published by VIRTHLI
~ Darsanglien Khawbung

Mi ropui tak tak hai chanchin ziek ding ni inla chu ziek seng lo khawm um ding bah. A thupui le inmil khawma thu ziek thiem hlei lo kei hih, hei in bur nawk phawt ka tih.

Mi ropui le ngaisang um, mi tam tak in an pathien biek naw chau Pu Modi in, India ram pawisa thupruk,fakruk le pawisa lem do dinga Thlaphal 8 zanlai 8:00 pm-a, cheng 500 le 1000 notes hai chu dan anga hmangthei ni ta naw ni ti a a hung puong dum dum mipui a vaibelsie tam takin mak le phawklet (jitter) taka an an lo tlir lai le…..

Kum 2010 Thlahmur thla a ka “sangpa” Joseph Lienhmingthang Nungate bula veng tieng fe ta lo a, Aizawl-a sin zawng ve el ta dinga thurawn ka pek lai a, thu thlukna intak tak siem dinga, a sin, nau le te le nuhmei hai mâksanna pasal taka ramleng dinga hei inthawk suok el chu ti a an ngaituo lai le thangsuo lova in inlawi pal saw-khawk inzak um dingzie, nuhmei le nauhai bula patling kutruoka inlawi ding rinum dan ding, Pu Modi in hnuk-ul(emotional) á¹­eu puma a khingpui hai in an bei hrawn luoi luoi lai a, “If after December 30th, if there is any shortcoming on my part, if there is any mistake on my part, if any wrong intention is found, I am willing to face any punishment anywhere. I am ready to bear any punishment that the country gives me”. A ti ang el a, zan thlavar hnuoi a lung riem i thlak le nauhai ngai chu thuhran, a thai mawl mithla zing puma a thu thlukna a lungril pheka inziek tah hrezing puma,a Ṭap rie rut rut rie hriet kha a hun lai in nuizat in inlang sienlakhawm khuorei a hin a lo na awm de aw…. Ti ka ngaituo ve phak chau hi mak le inzak um kan ti ngawt el.

Donald J Trump, America President vote zawnglai a, “ America hi ram ropui taka siem nawk ding” ti thupuia hmanga hnena a chang dan ropui an ti zie le ka sangpa’n "surgical decission" a siem ra thlum tak a fak hun inlang kum hi kum in ang rau rau a chu, America president tling thar pa tling lawmtuhai nek deiin ka lawmna hi a nasa lem dei.

Central Board of School Education in pawlsawm board exam, 2017-18-a um nawk ding an ti nasan chuh, Continuous and Comprehensive Evaluation(CCE) in naupang fail thei lo ang hiela an suo le thiemna tak tak a ra suok naw lei a ni ti chieng fakin hrie naw inla khawm, iemani chu a um a ni ti thingtlangpa ngaidan inrumrut put zing sa in, a á¹­ha nawh, hei ti ve inla chu mi var fe fe inti hai in mi mawl mi ti hrim hrim an tih ti Pathien a um ngei a ni ti a chieng ang hin chieng naw ni. Tak taka ka sangpa hi chu CCE exam anga a sawrkar sin zawngna hi buk ding chu lo ni tak luo in, zirtirtu a filtu internal marks petu ding lo um ni haisien chu kha hma hma khan sin á¹­hatak hmu ta in, America President hin a lawmna kum hi iná¹­awmpui naw tawp a ti ka ti ngam hmak.

Naupang te el kan nilai, kum 1994 anthawkin nunghak a dit leiin kan inpawl á¹­an a, tuchen hin lungril le ngaidan in ang lo e ti lo chun, kan lan khik inkhal naw hrim hrim.

Dik tak chun, Ka sangpa le hin in angna chite khawm kan nei naw ti lang, Mihriem kan ni le thil á¹­ha naw thaw tieng panga chun inthuruol em em kan ni ti naw chu in angna kan nei tlawm hle. Ka sangpa hi chu extreme taka thil thaw hlak, silai khawm a puoksa a pai ti ang mi, kei ruok chu nunnêm taka thaw hlak,silai khawm a puok inlauva a kuo hruk hram hram mi ka nih. Chun, ka sangpa le kan in ang nawk naw na pakhat chu, inti luck deu ngaizawng khawm hau in ti, kei inti luck lo, amiruokchu ama nekin ngaizawng ka hau lem dei! Anachu kan suong nawh, D.L. Moody’n “Khawvelin mi hlawtlinghai a chawimawi hlak, tu khawma ngaizawng hau anla chawimawi ngai nawh, Ngaizawng hau chu hlawkna tak tak um si lova hun,pawisa le tha le zung seng thlawn na el a nih”. A ti thlat!
Kum 2010 thlasik lai in á¹­um khat chu Aizawl khawpui a, khawlai lengin zana kan invak a, inlawina ding bahara kan nei ta naw leiin vai truck hnunga kan kawp a, a mi hmuhai chun “an pa rep rep ie” an mi ti chu lawm in pa kan in ti hle.

Ṭumkhat khawm ka nunghak lengna in-nah ka lo in innghila , a ruolhai ina ama leng chun mi hung hraw hran lovin in a min lawisan a, zing 2:30 am a in a tlung chun, kei ka lan lawi sie naw lungril in hang min an mi that ngei an tah ti a ring leiin chemte chawi in Aizawl khawpuia zing 3:30 am in a mi hung zawnga kan inhmu meu chun khuo a var der tah.

Suna in nghaktu in thla iema ni zat teacher-a anhlaw el na ding kan la hmu hma’n, kan hmanga, kan inkawl thlo fai hran pa a ngai nawh, lambak le ansate hai chu a nam hin a nam vawnga, hme chie hlak chu a hriet rawn, thingkawlkai hna hai chen hin “alu le sungin an hnik” ti in, a mi pet nam pui vawng hnung in, kan panthlanga Lamkhuong buk á¹­hadeu chu a hei tlir vung vunga“hme hlak nisien aw…..” ti in a zer a far naw chau a nih.

Harsa ka ti em em chu, a Guwahati umlai ka zun zin a, zalhmun a mi rempui a, inti changkang deuva lukham hi te ti a kan dawn chun,“lukham ka nei nawh, I nuom le itawng kham rawh”, a mi ti kha chu ami hmusit deu a mani aw ka ti.

Ka sangpa hin var hi a mi em em a, asanchuh, “ruol hi pawl thei naw khawm nei lo che, kawi deu deu khawm hi I pawl tluon vawng thei a” ami ti a. Anachu, kei in a ma var ka ti nawk em em lem nasanchuh, á¹­umkhat,kan ti ti na a, zu dam hi ei dawnna, thilá¹­ha naw tak a nih, hieng ang hi thaw ta lo ding a ni ka ti a, chu á¹­um chun ka sang pan “ ei la hril ngam chin hi chu a á¹­ha chin a ni a, a neka á¹­ha naw chu ei hril ngam naw chin hi a nih” a ti chu, indik tak a nih.

Kum 2002 kum in nunghak a mi thlem puia, zan 12:00 chen an inkhawm á¹­in nghakin kan um a, chu zan chun ruo a sur a, sienkhawm pasal thaw ta laklaw tiin kan do vawnga, kan nunghaknu inkhawm á¹­in chu muk deu a zui kan tum lai, tlangval pakhatin an in chen a hung inthla chu, a lungawi thei ta lo, ru do le chance hmu ta bawk lo, vuk a tum el tah, tu nunghak leng e um lovin kan in thlem nan hun kan hmang zo vawng. “Nangkhawm I biek nawk chun á¹­hanaw ni” tin ami warning pawp a, ka biek ngam bik ta naw a, kan hlawsam.

Kan ruolpa JHC Infimate, tadingin (Pawlsawmpahni kan inchuklai)á¹­um khat chu nunghak kan thlem nawk a, a nunghaknu’n a ditnaw thu a hril chu kan thang a tlawm khawp el a, kan ruolpa hriet naw kar vawikhat chu, nunghaknu kuoma, kan ruolpa ku kha sipai a tlinga, tulai chu Imphal-a training an nei kan ti peka, a beng a ver hle ning a tih, kan ruolpa chanchin chu a ngaiven ta khawp ela, atawpa chun kan hlemthluk der el ta! Kan ruolpa kan hei hril ta a le…… “sipai tling hma a midit khawm nilo, tuta sipai a tling inti leia mi dit chau chu, ka ti zawng an nawh” a mi ti pek tah, amanu ei try zo le kan ruolpa try nawk a ngai……kan buoi chem chem a nih.

A Office kai karkhatna ah, an hotuhaiin Delhi tlanga’n thawkin zantieng á¹­in tawmin an hung phone a, sin thaw ding an pek ngei ding a ni; ti a hriet leiin, “ Your voice is not clear, I can’t hear your voice”, ti in an call a sie pek hmak a. Chu naw le mi’n “The bose is always right”, an ti lai a ma chu, an hotupa’n a thil sut suol a hal vei rawka, “Nangin iziek diknaw ni kha tie”, ti in an hotupa an tum let hmak bawk, pui tak a nih.

Ieng po khawm nisien, hril ding tam tak a um, hril seng ni naw nih. Ka sangpa tum ru ka ti em em na chu, kum 2007 khan IGNOU (Indira Gandhi National Open University) Hrangbana College, Aizawl-a B.A, English Honour-a Admission ka lo thaw peka, chu taka inthawk chun PMS Parbunga Teacher a inhlaw malamin a hung exam hlak, chuonga a hung nalam pui a chun invawt dawkna ke inthi neng nungin Aizawl a hung tlung hlak, nisienlakhawm bansan el lovin a thaw peia,2011 kumkhan a hung Graduate ve ta a, hieng anga teirei apei le a tumru hi kei khawma mak ka ti hiel, a mizie en in,chu taka ka thil hmusuok thar tam tak hai lai a a á¹­hen chu, ma n’in ei tum phawt chun ei phutawk sin hi chu ei lo buonthluk thei ti le, sikul á¹­ha a kai a, zamdal deu a um nekin taima tak le tha tho taka mani inpekna chu hlawtlingna a nizie, tum chun lampui a um ti indik zie hai le khuozu dawn dingin tuor angai a ni ti hai hih. Tuta a sin Press Information Bureau (PIB) 19/08/2016-a joined lem hi chu, kum 2011 dei a a tling kha an ta a, department tieng thil fello a um leiin an hung ko vat naw lei chau a ni, ni naw sien lem chu van malsawmna an temna hi kum iemanizat a lo ni ding an tah.

Kum 2010-a, Parbung a suoksan anthawk kum sanghni 2016 chen hin vengah vawihni chie a suoka, chu khawm chuh 2010 Christmas hmang dingin, kan pahni in vengtieng kan fe a, thuomhnaw chawi na ding bag a nei naw leiin, “RAMBO POLYTHENE” in a thuomhnaw a khai a, Parbung kan tlung chun a nuhmei le a nauhai in phur tak le nghak hla taka an pa khuol rama inthawka hung kawtsuo a an lo hmuok chun, thuom le par iengkhawm a nauhai le nuhmei ta dingin hawn a nei nawh, Rambo Polythene sunga a kekawr pakhat le zakuo ti naw chu, a nuom reng lei le a duthusam a ni bik naw ti chu a hmela an lang, ata dingin a nuhmei le a nauhai a ngai em em a hmu kha a hun tawk.
Amiruokchu, naupangin anpa khuol ram hlataka inthawka hung in iengkhawm a hawn pek naw kha chu pa thinlung chu puotieng hlimana der inlang siekhawm,sungril chu sun angin a na ti chu hriet hmai rul an nawh.

Hi naw hi kum 2015 kum khan angai em em naupang le an nu hai hmu dingin Guwahati anthawkin Parbunga Christmas tawmin a hang suoka, mi laka inzakna le la hlawsam zing na chun a tur nasat em leiin ni hni bak an cham tir nawh, Mas tawm ruoi in a nauhai le nuhmei chu vairam tieng a liem san nawk tawp.

Chuonga Guwahati a um lai chun, inhawi le hlim taka um an nawh, naupang tuition, pekin a fak le a in hluo man intum fawm in kum hni lai khawsa in a uma, motora bazara suok nekin ke a lawn a hrisel ti thupui hmangin hla tak tak ke in an vak kuol hlak.

Chun, kei hi nuhmei duot thiem em em el, ama ruok hi chu nuhmei duot thiem lo, an nu le in tum tawk anga in ngai thlat mi, a boxing zawnga weight-ah an nu middle weight a ma heavy weight, in hneka a cho zie na hai dam le kei in kan nu ka cho der naw na hi a mi thluk naw na am, kei in ka thluk naw na.

Hril hmai der lo ding chu, an nu puinu ringumna le a tumruna hi a nih, hieng ang rau a hun sawt le khir kara, nau le te le nu le pa lo ngaisaka, a harsa am a rinum hril lova, ringum taka a pasal a lo nghak le a tulna taphawta a lo support na hih. Nuhmei ringum lo chu ni hai sien, "ka pasalin a mi dit ta nawh, nuhmei dang a mi nei san, ti in am, alo uret san. Nisienlakhawm, ei Bible in a hril a angin, "Thi chenna ringumin lo um rawh, chuong chun hringna lal lukhum chu peng ka ti che" a ti angin ama khawm lawmna le hadamna rama cheng ding chun an pa hin thuoi ve ngei tang a tih.

Leh! Kum 2012-a Muolvaiphei EAC biekin a Pathien thlarau pawlna changa, Lalpa kuoma intiem kam kan lo ni lei hi ni ngei a tih, Mizie le nuom dan in angnaw si, in rem em em a kan um nasan, chulei chu a ni Krista a Unau kan ni nasan, inrem naw ding hai inrem tir a, unau lo ding in unau tir tu, Malsawmna tam tak mi pek in huomtu ei Lalpa chun, tu chen na mi theinghil lova, a nauhai a mi tlathlam naw hi.Ienkim ei tuor a phal a, iengkim ei nei khawm a phal bawk ti suk chieng tu chuh.
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate