Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 11 November, 2016

Friday, November 11, 2016

/ Published by VIRTHLI
Pawisa la le thun tum mipui an tam hle
CCPur: Sawrkar thlungpuiin India pawisa Rs. 500/- le Rs. 1,000/- hmang lai mek hai a hung that/inthitir leiin Churachandpur khawpui sunga Banks le Sub-branch hai khawm an lun hle. Banks hai inhawng hmain pawisa thleng tum le bank notes hlui thun tum mipui hai chu Bank tuolah an sip mup el.
     
Hieng laizing hin Schools le dawrkai \henkhatin tuta ei pawisa note Rs. 500/- le Rs. 1,000/- hmang lai mek hi an lak nuomnaw leiin nu le pa school fee pe ding tam takin harsatna an tuok bakah dawrkai \henkhatin an lak nuom tanaw leiin thil inchaw tum mi tam takin harsatna namenlo an tuok pha. Mi \henkhat hi harsatna lo hmang\angkai tuma hlawk uma pawisa lo thleng pawl, percent laa pawisa note thleng pawl bakah Rs. 1000 note Rs. 800 a thleng hlawk pawl khawm an um nia report dawng a nih. Hiengang hi thil hi a thaw ei lo um a ni khawmin ching zawm naw inla thil\ha ni ngei a tih.
     
ATM hawng a la ni sinaw leiin  pawisa hmang ding mamaw hai chun harsatna nasa tak an tuok a nih. India hmarsak states 7 hai laia Tripura, Mizoram le Manipur haia chun Rs. 500 le Rs. 2000/- note thar hai hi a la tlung naw a, state dang haia chun a tlung tawl ta bakah India ram hmun dang haia chun pawisa note thar hai hi hmu dingin a um ta a nih.
     
Rs. 500/- le Rs. 1000/- notes hmang lai mek that lei hin India ram hmuntin le ram tinah mipui an buoiin an chiai a ni deu tak.

PDDC in DC fethelngin  CM kuomah memorandum an pek
CCPur: Zani hmasaa Imphal hmuna indin Pherzawl  District Demand Committee (PDDC) chun  Deputy Commissioner, CCPur fethlengin zanikhan Manipur CM kuomah memorandum an pek.
            
An Memorandum a chun December 17, 2006 nia ama CM O.Ibobi Singh in a lo hawng tah Pherzawl ADC chu district puitling (full fledge district) a hlangkai dinga  an ngenna, Manipur a ADC \henkhat district puitlinga hlangkai tumna a um lai zingin Pherzawl ADC khawm district puitlinga hlangkhai a phu ve thu, Pherzawl ADC huop sunga cheng mipui hai hmakhuo ngainaa an thil ngen sukpuitling pek dinga an ngenna thu, an thil ngen sukpuitling pek a ninaw leia thil ditumlo a tlung chun state sawrkarin maw a phur ding thu hai an ziek. An memorandum a hin PDDC Secretary L. Thanzam Pulamte le Chairman, H.K. Zoute han hming an ziek.

SP/CCPur in  an hlan
CCPur: October 7, 2016 nia damnawna leia thi VDF-a \hang Dongthang Khongsai, s/o  Lhunkhojang Khongsai of N.Munhoi nuhmei (Dongthang nuhmei) Mrs Nengneivah kuomah zanikhan Mr Rakesh Balwal, IPS, SP, CCPur in a office chamber-ah Rs. 1 lakh an hlan. Rs. 1 lakh hi Mr Dongthang Khongsai VDF chanpui han \hangpuina dinga an dawl khawm  a nih.

Direct Bus-hai an tlan naw ding
CCPur: Nov. 14, 2016 a inthawk khin Direct Bus hai Churachandpur le Imphal inakarah an tlan naw \an ding niin Churachandpur District Mini Bus Transport Association (CDMBTA) chun Press Conference an huoihawtnaah an hril. Chun, hi nia inthawk ma hin Joint Tiddim Road Bus Owners Association, Manipur (JTRBOA) hnuoia Bus service hai chu CCPur an hung lut an phal naw ding niin JTRBOAM chun an hril. Transport Department in parking hmun dingin Keishampat a pek a, sienkhawm JTRBOAM pawlin an la va sukbuoi zingleia an Bus service hi chawlsan le JTRBOA hnuoia Bus-hai  chu CCPur lut thei lo dinga dang an tum niin CDMBTA chun an hril.

MSPDCL/CCPur in Nov. 11 zanril chen
CCPur: Managing Director, MSPDCL a inthawk thupek an dawng dungzuiin Distribution Sub-Division, MSPDCL, CCPur chun November 11, 2016 zanril (midnight) chenah electric prepaid recharge centre le revenue counter haiah Rs. 500 le Rs. 1000/- note hlui an la lak ding niin Manager, MSPDCL, CCPur Division chun inhriettirna a siem.
     
MSPDCL chun zani hmasa khan pawisa note hlui Rs. 500/- le Rs. 1000 hai an lak tanaw ding thu a lo hril a nih.

Manmasi Digest  a suok nawk tah
CCPur:  CCPur-a inthawka insuo Manmasi Digest  Oct. -November, 2016 issue  a suok nawk tah. CCPur khawpui sunga lekhabu zawrna dang dang le Agent hai kuomah Rs. 30/- peka hmu thei ning a tih.

Pum Sawrkar Politics, Ngampabung, HSA Choir, Achievement of Manipur Police Dept., Rakesh Balwal, SP/CCPur; Saikot Sub-Division pieng, |apna ding chauin maw le tiemnuom um tak tak tiem ding a um.

HNA cadre pahni man hai Jail-a thun
CCPur: Imphal Police han Nov. 3, 2016 nia Keishampat, Imphal hmuna HNA Cadre pahni an man hai -Lalrinchhana @ Immanuel (28) s/o Zabiekthang of Khawmawi, tuta College Veng, Kolasib, Mizoram a um le Lalsangzuol Joute, (34) s/o Lala Joute of Mizoram, tuta Saikawt a um hai chu  CCPur Police han case lasawngin  CJM/CCPur hmaah inlangtirin FIR No. 35 (7) 2016 CCP-PS U/s 302/34 IPC &  25 (1-C)  A. Act an registered a, CJM/CCPur chun bail-in insuo sienkhawm Imphal West  CJM in Judicial Custody (jail) a um dinga a lo rel ta an ni leiin zanikhan CCPur Police han Sajiwa Jail-ah an thun.

Pawisa thlengnaah percent la lo dingin a ngen
CCPur: Hrillawk iengkhawm um loa Central sawrkarin Rs. 500 le Rs. 100 note a  hnawl/hmang ta lo dinga a hung puong phut leia India rama nitin fakfawm zawng tam tak le sak le thlanga khuolzinmi han harsatna nasa tak an tuok mekna thuah Bank-a thawktu, Mahajon, sumdawngtu hai chu mani mi le sa hai harsatna hrethiem a, pawisa sum thlengna kawngah tukhawma percent la lo dingin  Khamchinpau/Paunou @ K Zou  chun ngenna a siem.
            
Rs. 500 le Rs. 1000 note hai hi a thi tawp el a ninaw a, sienkhawm nitina inhlawfa le dawr chite te thawtu le a dang dang hai ta dingin hun tawite sung khawmin harsatna namen lo an tuok thei a nih.  Tuta inthawk thla 3 sung chun hiengang harsatna hi a hung inkieng hman ngei beisei a nih. Hi lei hin ei rama harsatna aum lai Isu Krista  ringtu hai ei ni bakah hmangaina neiin tukhawmin pawisa note thlengna kawngah percent la lo dingin a ngen a, percent kat/cut/ la an lo um a ni chun a cut tuhai le Bank hming ama kuoma pe le inhriettir dingin K. Zou chun an hriettir bawk.

Sikpuiruoi meeting
CCPur:  December 13, 2016 nia Saikot hmuna Manipur State level Sikpuiruoi 2016 hmang tumna le inzawmin November 12, 2016, 11AM khin HSA Campus, Rengkai, CCPur hmunah Organising Committee meeting ko a nih. Hi huna hin  members hai kim taka \hang seng dinga inhriettir an nih.

Volleyball tourney.
CCPur:Saikawt Youth Club le NYK/CCPur hai \hangruola huoihawtnain Nov. 28, 2016 khin Open Volleyball Tournament um a tih. Clubs/ Teams \hang nuom han Blessed Pharmacy Saikot, Father Pa dawr, Rengkai le TK Medicos haia entry form lak thei ning a tih.

Tipaimukh, Thanlon le Henglep a sir ding
CCPur:  H. Gyan Prakash, IAS, Electoral Roll Observer chun a vawihnina dingin November 15, 2016 khin Tipaimukh, Thanlon le Henglep hai a sir ding niin Neeta Arambam, OSD/Election, CEO, Manipur chun DC, CCPur a hung inhriettir. Security le arrangement lo siem dingin DC a hung inhriettir bawk.

Briefing on NHM
CCPur: November 11, 2016, 8:30AM khin City Convention Centre, Palace Gate, Imphal hmunah  Union Health & FW minister J.P. Nadda rawiin One Day Briefing Session on National Health Mission um a tih. Hi huna hin Addl. Directors, Jt. Directors, Dy. Director/SNOs le state officials hai \hang dinga ti an ni a, CCPur a inthawk khawmin concern officials hai va \hang an tih.

Rs. 100 le Rs. 50 note \hangsain Rs 2000 note hai zingah Imphal hungtlung a tih: O. Nabakishore
Imphal:  Rs. 100 le Rs 50 note hai \hangsain Rs. 2000 note thar chu zingah Imphal hungtlung a tih. Rs. 2000 note thar chu Air India Vuongnain Kolkata a inthawk hung phur ning a ta, Rs. 100 le Rs. 50 notes hai chu Guehati-a inthawk hung phur ning a ta, Rs. 5000 note chu sut mek a ni a, hungtlung nghal vat tho a tih. SBI in Rs. 100 le Rs. 50 note-hai an tlasam leiin SBI in zingah an ATM hai an hawng naw el thei. Amiruokchu, UBI in Rs. 100 le Rs. 50 note huntawk an nei. Pawisa notes mipui an mamaw zat an hmu theina dingin State sawrkar chun theitawp suoin hma a lak a, RBI le Union Finance Ministry hai khawm inbiekpui an nih tiin O. Nabakishore, Chief Secretary, Manipur in Manipur Secretariat, South Block, Imphal Conference Hall-a Press Conference-ah a hril.
     
Chun, sum note tlaksamna thuah Manipur mipuihai chu chiai lo dingin O. Nabakishore chun ngenna a siem. Electric pre-paid pekna ding chungchanga chun, Rs. 1000 le Rs. 500 note hluihai hmangin November 11, 2016 zanril chenin la pek thei ning a tih tiin Chief Secretary hin a hril bawk.

Press Conference a hin Chief General Manager, RBI Imphal le Assistant General Manager, SBI Imphal (AGM) Imphal hai khawm an \hang. T. Hauzel, Chief  General Manager, RBI, Imphal chun, Rs. 2000 le Rs. 500 note thar hai Imphal a hungtlun vatna dinga hmalak a ni a, zingah chawhnungtieng Imphal a hungtlung beisei a nih. Hi lei hin sum note  lien tlaksam leia harsatna hi hung re vat tang a tih. Mipui ta dinga thil remchang ding ngaituona leiin Inrinni le Pathienni haia khawm Bank-hai hawng ning a tih. Thil indawn nuom nei han  www.rbi.org.in ah indawn thei ning a tih tiin a hril.
     
AGM, UBI chun, Extra Counter hawngin sum sielut le thleng ralmuong tak le hlawtling taka thaw le zo pei a nih. UBI chun pawisa note huntawk siekkhawlsa a nei a, Customer-hai ta dingin lungngai ding a um  nawh tiin a hril.
            
SGM, SBI chun, Customer-hai inhmaw ding a ni nawh. Sum a hungtlung charin sum notes thua harsatna hi sukre vat ning a tih. ATM haiah  Rs. 100 le Rs. 50 notes hai lak theiin um a ta, technical thua harsatna le configuration leiin Rs. 2000 ATM a inthawka lakdawkna ding chun hun la ngai met a tih tiin a hril.

NE-ah Agriculture le inzawmin thaw thei ding a tam: Radha Mohan
Imphal: Zanikhan Union Agriculture  and Farmer Welfare Minister, Shri Radha Mohan Imphal-ah a hung inzin a, Regional Agriculture Fair, 2016-17 Central Agriculture University (CAU), Iroisemba hmuna a hawng.
     
India hmarsak bielah hin Agriculture le inzawmin thil thaw thei ding tam takel a um a, hi lei hin sawrkar chun project chi tum tum thaw dingin hma a lak. Project thaw dinga tihai chu, Mera Gaon Mera Gaurav, Rashtriya Fasal Bima Yojana, Soil Health Card le Mission for Integrated  Development of  Horticulture hai an nih.
     
Sawrkar thlungpui chun NE biela Agriculture tiengpang sukhmasawnna dinga sum hmang dingin Rs. 220 crores a peksuok a nih tiin hi huna thu a hril huna Radha Mohan chun a hril. CAU, Iroisemba hmuna Integrated Bee Keeping Development Centre (IBDC) indin a ni ding thu khawm Radha  Mohan hin a hril bawk. 
            
Radha Mohan hin Haoraorok, Imphal East District a khawm zanikhan Skill Development Centre a hawng.

Petrol, Diesel le LPG harsatna a zuol pei
Imphal: UNC in National Highways a Economic Blockade an thaw chu ni 10 a tling ta leiin Petrol, Diesel le LPG harsatna chun zuol tieng a pan pei a, sekkhawlsa khawm a bo \ep tah tiin ei thu dawngna chun a hril. Mipui hmakhuo ngainain State sawrkar chun economic blockade thawtuhai chu an economic blockade thaw chawlsan ta dingin a ngen. Tuhin Mao Gate, Manipur le Khujama, Nagaland inkarah Manipur mipui mamaw phurtu Trucks 336 an intang a, hienghai laia 108 hai chu Khujama tienga intang an nih. State sawrkar chun Escort hmanga va \huoi dingin hma a lak. Imphal a chun black market-ah Petrol litre khatah Rs. 150-200 dama zawr nia hril a nih.

Maneka Gandhi in Malom hmuna rally a thu a hril
Imphal: Union Minister of State for Women and Child Development Ms Maneka Gandhi chun zanikhan Naoriya Pakhanglakpa Assembly Constituency-a Malom bazar-aa BJP rally nei huna thuhrilna hun a hmang. Ms Maneka Gandhi chun vawisun hin  a ministry hnuoia  Anganwadi Centre tum tum hai le Child Care Institutions hai sir bawk a tih.
            
Ms Maneka Gandhi chun Manipur a cham sungin official hran hran hai meeting neipuiin a ministry hnuoia scheme tum tuma sin haw hai ennawn a ta, a thaw ding hai a thaw zoin vawisun  chawhnungtieng hin Imphal suoksanin New Delhi pan nawk a tih.

Gram Panchayat   constituency 2 haia byelection hun
Imphal: Manipur state Election Commission chun December 22, 2016 nia Gram Panchayat constituency pahni haia byelectio nei dingin zanikhan a puong. Byelection neina ding hai chu-Chanbirok Constituency (Women Reservation) of Potsangbam Gram Panchayat, Imphal West-I C D Block  le Uchiwa Awang Leikai (Women Reservation) of Uchiwa Gram Panchayat of Imphal West-II C.D. Block hai an nih. Dec. 16, 2016 chen nomination file thei ning a ta, scrutiny November 17, 2016 in nei ning a tih. Vote tla hai December 26, 2016 in tiem ning a ta, election le inzawm Dec. 29, 2016 chena zofel ding ti a nih.

Inrinni le Pathienni Bank hawng ding
NEW DELHI: Currency notes hlui suktawp le a thar siemna le inzawmin Nov. 12 le 13 (Inrinni le Pathienni) haia khawm India ram sunga Bank tum tum hai chu inhawng an tih. Office hour khawm zan 9 PM chen an keisei dinga ti a ni bawk. Notes thleng le deposit ding hi tam tak an um ding leiin, bank staff hai thlakhat sung chawl la lo dingin sawrkar thlungpuiin ngenna a siem bawk.

Rs. 500 note Rs. 100 in an thleng
Imphal: Nov. 9, 2016 khan Imphal khawpuia pitar pakhat chun Rs. 500 note hmangin a mamaw thil inchawk a tum a, dawr nghaktuin a Rs. 500 note a lo hnawl pek leiin a bul hnaia lo um mi pakhat kuomah Rs. 100 note chu a cheng zanga note leh an thlengpui. Pitar hin Rs. 500 note hi a thi hmak ta  nia a ngai  leia Rs. 100 note leh an thlengpui a nih.

VAWISUN THUPUI
Ka hmangai taphawt chu ka kawkin  ka thunun hlak; chuongchun \hahnemngai la, sim rawh. Ngai ta, kawtkhar bula ngirin ka kik hi; tukhawmin ka rawl a hrieta, kawt a hawng chun a kuomah lut ka ta, a kuomah zanbu fang ka ta, ama khawmin  ka kuomah fa bawk a tih.- Thupuongsuo  3:19-20

Editorial: Khawvel na vertu

Zani hmasa le vawisun chena khawvel mipuihai nakawr vertu tak, thu tharlam hlawk chu US Presidential election 2016 result le India rama Rs. 500/- le Rs. 1000/- note hmang ta  lo dinga hnawl, that annawleh inthitir a nina thu India PM Narendra Modi in Nov. 8, 2016 zana hrillawk der lova India le khawvel mipuihai hriet dinga a puonglang thut el hi a nih.
     
US Presidential election a hin khawvel mipuihai chun democratic party candidate Hillary Clinton chu tling ngei dingin an lo ring fur a, sienkhawm result puong a hung ni meu chun Republican party candidate Donald Trump a tling ta lem hlau el. Hi thil hin khawvel mipuihai lungril a \hawng hle el. Hillary Clinton khawm tling an ring. Hi lei hin a tling huna a thu hrilna ding chen buotsaiin a lo um a nih. US pre-poll tam lem hai khawmin Hillary Clinton chu chan \ha lem niin an tarlang tawl a nih. Hi lei tak hin US Presidential Election, 2016 result hin khawvel mipuihai na a ver hle bakah an lung a \hawng em em el a nih.
     
Hillary Clinton US President dinga a tlingzo nawna san hi chieng takin hre naw inlakhawm, a san bulpui ni ding awma hril le ngai \henkhat chu, Democratic party hin kum tam tak US-a hin sawrkarna an chel ta a, US mipui hai lai roreltu le sawrkarna cheltu party thlakthleng nuomna lungril put an tam lem ta lei dam, khawvel sawrkar lien le ropui tak lukhaitu tak dingin nuhmei dit lo an tam lem lei dam le US a sawrkarna chel mektu Democratic party policy hran hran hai dit nawtu an tam lem ta lei hai a ni el thei.US mithiem \henkhat chun an ram foreign le economic policy an sawisel bawk. A  iengpo khawm nisienla, US mipui chun inthlakthlengna (change) a um chu an dit ta a, chuongang lungril put chu an tam lemta a nih ti chu an election result hin a tarlang.
     
Donald Trump hi politics tienga tawnghriet la nei lo, politics thila inhnamhnawina la nei ngai der lo, mi hausa tawntaw( billionaire) le nuhmei tienga lo inhnel hlak, nuhmei khawm pathum-pali lai lo nei ta a ni a, US ram chau ni lovin khawvel pumpui huopa dingin iengangin am ro hung rel a ta? ti hi khawvel mipui han an l thlir \hup el a nih. Donald Trump chun US mipui po po ta ding a ni thu, US economic a siem \hat ding thu, ram sukhmasawnna a ngaipawimaw ding thu le “Make America Great Again” ti a sukpuitling ding thu hai a hril. Khawvel rambung tum tum \huoitu han US President thar dinga thlangtlinga a um an lawmpui thu an thawn tawl sup sup a. Nisienlakhawm politics le Government inzawma hrietna (experience) a neinaw leiin Middle East bakah US  Foreign policy in a tawksa ding ramhai chu an lungril ruk takah \itthawngna le inlauna tak an nei niin an lang. Iem a hung law ding chu hunin a la hung hril ding a nih.
     
Khawvel na vertu dang chu India rama Rs. 500 le Rs. 1000 note hai hmang zawm ta lo dinga that annawleh inthitirna hi a nih. Hi thil hin India ram chau a tawk naw a, khawvel rambung tum tum hai khawm a tawksa a, a bik takin India \henum rambung Myanmar, Nepal, Bhutan, Bangladesh, Pakistan, Sri Lanka le Afghanistan ram mipuihai chu nasa takin a tawk buoi pha a nih. Sum note lem thu el chau ni lovin hieng rambung hai hin India pawisa chu an ditin an ngaisang a, cheng sangkhat le cheng zanga note hi an kawl nasa ve hle a, hmang ta lo ding le pawisa thia puong a hung ni thut lei hin an mangang hle a nih. India mi ni si lovin an lo buoi pha ve rak rak el a nih ti thu hril a nih.
     
India rama hin Rs. 500 le Rs. 1000 note hnawl le inthitirna hi a lo um ta hlak. India ramin zalenna (Independence) a hmu a inthawka tuchena ding chun Narendra Modi huna Rs. 500 le Rs. 1000 note chungchanga thil lien tham takel, mipui chiaina, buoina le harsatna nasa tak in tlungtirtu a la ni hiela hril a nih. Amiruokchu, ei ram le ei hnam \hat lemna ding a ni leiin zaidaw taka tuor huom ding a nih. Indira Gandhi hun, emergency lai le tuta hma deu khan hiengang pawisa note hi hnawl a lo ni ta hlak. Chun, kum 1938 le 1954 haiah Rs. 10,000 note, kum 1946 in Rs. 1000 le 10000 note, kum 1954  in Rs. 1,000 , Rs. 5,000 le Rs. 10,000 note, kum 1987 in Rs. 500 le kum 2000 in Rs. 1,000 note hai a lo siem ta hlak a, hienghai po po hi hnawl le inthitir vawng an ni tah. Mughal Dynasty hun lai khawm tangkaruo pawisa thir darsena siem a ni leia a hlutna a hung tla hnuoi leia harsatna namen lo a tlung thu khawm Indian History-ah ei inchuk.

Rs. 1000 le Rs. 500 note hlui hmang zawm ta lo ding, that le inthitirna thua hin chiaina ding a um der nawh. A thi hmak nghal a ninaw a, Bank a sielut le thleng thei a ni hun sung dinga ei ram sawrkarin hun a ruot (daeline) hun sung hin chu lak rin la hmang rin ding a ni nawh. A pangngaiin infetir inla tukhawm buoi nawng ei tih. Amiruokchu, ei ngaipawimaw ding le ei thaw ding makmaw chu dateline pek ei ni hun sunga Account-a sielut le thleng ngei ngei ding a nih. Bank Account a sielut le Bank a thleng theina hun ni 51 zet ei la nei a, hi bakah hin, a lo sukfel zo lo hai ta dingin RBI-ah March, 2017 thla sung sie le thleng thei a nih. Rs. 2000 le Rs. 500 note thar bakah Rs. 100 le a hnuoitieng note a hungtlung \eu ta a, \itthawng ding a um nawh.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate