"Two roads diverged in a yellow wood,
And sorry I could not travel both".
By:- Robert Frost
Ni e! tuta ngirhmun ka tlungna dinga mi lo enkawltu ka icon zirtirtuhai le ka thiemtheina dinga hmawl le hmangaina leia ṭawngki insânga mi lo be tuhai po po tu hnung hin ka ngainat tak an ni tawl chuh. Zilhauna le kawkna chu a hunlai kha sienkhawm, khuoreia chun a thlum si. Chuleiin, ka hrietzingna thamral talo na hmu; ka lungril phêk a chun in um kumkhuo tawl ta a ni hih. ……. Khang chulram, kan hlimlaini suongtuona a fâng vel châng hin a ni, hringnun mawina a suk zuol nawk hlak chu. Tu ruok hin chu ṭhen ruol hai chu khawlai ram ram am ṭuol rel tawl tak ang mawh! Ieng po khawm nisien, hmangaina lei le lampui ṭha ka hraw na dinga hmusit ṭawng ang hiela ka ngai le hmelma vuok taka mi lo vawtu ka ngaisang ka zirtirtuhai a tharin lawmthu in chungah ka hril mawl mawl ie.
Thil pakhat, vawisun ni chenna lawmna thuruk, ka I nei chu Sielmat Christien Higher Secondary School kum 2003 kum a kan fees nei kim ta lo thlakhat Rs. 350 ka ruolpa Hmingchunghnung le an mi ngaidam kha chu hotuhai an lo fel ngawt el, ha hip in kan lawmzie ka ruolpa leh kan inhmu pha kan hril hlak.
Chuonga kum 2003 kuma Chozuba, Phek District, Nagaland-a Pawlsawm Pahni ka zo hnunga ka’n hlaw tâk hnung chun, ka lungrila ka lo suongtuo hlak, zirtirtu sin chu thaw zawm peiin, a kum nawk 2004 chun, fe nâwk dingin ka’n siema. Nisienlakhawm, kan hlaw kan lak ṭhat naw leiin Ka pate Ngamthangvung (@ Ng Khobung) le chun, lekha pawimaw Kohima, Nagaland Board hnuoia thelut dinga kan chawihai po po chu, thelut ta lovin, hlaw leh kan inthleng thei pal hlau chun tiin; Rengkai tieng chun kan hawn tung vawng ta a. Kei ngei khawm chu ka ta dingin ṭha naw pal hlau rawi a tih ti kan inlau ta lei chun, chu sikula bawk thawk nêk chun; Aizawl tienga zirtirtu a ka thawk lem danding lampui chu kan ngaituo ta a. Asanchu, Naga-hai in mi lo vuo pal an tih ti kan inlau lei pakhat bawk leh; Insât, khuo le khuo inrûn mei mei hai dam anla chînga. Vawikhat lem chu an khawperhai le kan umna khuohai chu Naga chempuiin an insât hrep ta bawk, chuonghai kan ngaituo chun fena chi an ta naw in kan hrieta. Chuleichun, Tuolbuol 23, 2004 chun Aizawl, Mizoram chu pan’in kan thawk dawk nawk ta rawk a. Mizo ( Duhlian) ṭawng chu Muolvaipheia ka umlai fiemthu thawna a kan hmangbâk chu ka hmang thiem naw khawp el a. An hrilhai chu hrievawng de inla khawm a hmang dan a thlûk tak a hin ka buoi hlak a. Nisienlakhawm thlang ding dang um ta nghal lo chu phur takin ka fe ta a. Tuolbuol 24, 2004 zing Dar 8:30 am in Aizawl chu ka thlung ta hlawl a, ringnêk takin inhawi ka ti phien. Chuonga lungrila ruol inhnarna nasatak le Degree bêk nei ka tumna hai po po chu a thlawn vawng ta ni a hrietna ka nei lien deu deu a. Sikul anla ṭan el naw lei chun, pawlsawm exam ding in camp-hai lo zirtir dingin “Oriental High School”, ITI veng Aizawl tieng chun ka’n put tla nâwk ta a. Chuonga naupang Hostel-a kan enkawlna a chun, zingbu le zantiengbu an fâk tawm zat hin warden-hai in anlo ṭawngtai pek hlak hi a lo ni a. An bu fâkna room a chun ka hei lut chun, “SIR, tuta ṭum chu nang ṭawngṭai rawh” an mi hung ti ta thut el. Zirtirtu anga Sapṭawnga ka ṭawngṭai phutna ding a ni bawk, ka hei thaw ta ngei a, amiruokchu, vangduoithlaktakin sapṭawng khan kalo ṭawngṭai thei ta reng reng naw a. ka to ta vâng vânga, kan zak luotin ka hmai asen, ka thlan a suok zâk el a, “AMEN” ka ti ṭhuoi a, ka room tieng chun ka kai a, chu ni chun ka’n zak em leiin bu khawm ka fâk nawh. Naupanghai ka hmu ding mawl chu ka’n zak. Hmu naw thei ding ziezang hlak ni lo hai aw….. Chu darker la la chun, sapṭawnga ṭawngṭai danding chu lekhapuon in chithum in ka zieka, ka lungrilin ka vawng ta a. Bu an fâk nawk kar mawl chu ka nghakhla ta, ka muolphona inkhum mawina dingin thaw nâwk ka châk zek zek a nih. Zantieng Bu fâk a hung hun chun, bu fâkna room-a chun ka zu fe nawka, keiin hung nei ka ti ka ti nawka, ka nei nawk ta a, ka vawngsa ka hei hril a, chuong ang peiin, nitin kan chûk a, harsatna iengkhawm um talovin, ka nuom ang angin ka hung ṭawngṭai thei ta a, ṭawngṭai ruolna, thuhril tihai chen chu harsatna iengkhawm um talovin hnesawtakin ka phaktawka chun, kei le kei ngei khawm thiem kan ti thawkkhat ve ta.
B.Sc. Degree neia, zirtirtu a inhlaw chu ka hringnunna ka thil tum tak anih. Sawrkar sinhai lem hi chu ka’n chûkna ka background ka ngaituo ringawt khawma ka beisei ngam naw hrim hrim a. Pawlsawm ka passed khawm huntawk ka ti ta laia, pawlsawm pahnihai chen chen ka la hei passed nawk lem khan chu ka’n insûng ngaituo chun, a tawpkhawk tlung ta ang deuin ka’n ngai ta a nih. Kai le kai naw inpawl nawka, notes-hai khawm lungrilla a chanve bâk vawng thei lo. Pawlriet second –ah ka passed ti bâk ka sikul kai sûngin kumtluonna mumal taka kai lo, pawlzawm pei hlak ka nina lei a ni pakhat ka ring; lekha hi ka thiem naw em em ringawt el bawk a nih. Mi chun nalzat hin thumalhai anlam rii a, kei chu hmar sikula pawlruk chen inchûk ka ni lei le ka’n insûng harsat leia ka kai mumal naw leh, thumal hi ka lamfûk indik ngai naw leiin inzakna tamtak ka tuok hlak. Home-work ka hrietnaw leia sikul kai ka rinhai po po belkhawm khawma tuta ka lungril hadamna hi a la sawk zo naw in ka la’n hriet.
Kum 2004 kumtluonin zirtirtu sin chu ka hei thaw nawk phawt a. A Kumthar 2005 chun, lampui dang dapin ruolhai leh Khawruhlian, Mizoram-ah, “Daffodil Christian English School”, chu kan hang indin ta a, hmelhrietnawna rama, pawisa singhni in sikul chuh a bul kan hei ṭan a. Hlawfa lâk man, kan fâk man, pawisa chu kan hmang zo diek diek a, ṭhungna ding thing inchâwk na le motor hmang manhai le lem chu kan pawisa nei po po kan hmang fai vawng ṭep ta, keini khawma nasatakin thinghai chu kan put ta lawp lawp a.
Admission kan hei hawng tan chun bangah, mizo ṭawng ngeiin, “ Admission a ti theih reng e”, ti chu kan târ a, Tuolbuol 15-a admission kan hawng chu, Thlaṭau 20 chen a khawm chun naupang in admit an la um naw pei lei chun kan lungril a sawl thei khawp el. A tawp atawp a chun unau pathum an vênga khawm a nei pawltak an hung in admit thut el chun, kan lawm luotin kan inchawm naw chau. A zînga inthawk chu an hung mur mur a, phuhlum a kuo inleng lova hung suok tum ang el, “kei kei” an ta, thawnaw inlauvin an in hneng vel zâk el. Naupang 100 lai zet chu Nursery to Cl-VII-ah kan nei ta a. A tawi zawngin, kan naupanghai model tak chu kei ka na, an ni tâwka naupanghai khawm, a enkawltuhai thiem naw e ti lo chun, sapṭawng chu thiem tak an nih. Chulaia ka um lai chun ka hmel phu lovin, a hminga hotupa ve ka ni leiin, a rûk tak hin sitartu hi ka lo hau hieu chu ning a tih. Ka ruolhai an nihlaw pha hlak. Kan umna khuo a dawr lien pawltaka, an tunu kan kawppui fuk bawk, fak le hawp a chun kan hning-inhnar tlang a ni hmel, ka ruolhai hril dan lem chun, ka hming an sam ringawt khawma, dit dit an ta. Tak tak a ni dim chu!!
Dik tak chun, ka hril ta angin ka damsunga ka aim in life chu, “ To become a teacher” kha a na, Chuonga Khawruhliana, sikul kan siem lai chun a rûk takin ṭit na ka nei hlak, mi’n “iengchen am inchûk”? an mi ti pha, B.Sc (Chemistry) ka ni ka ti hlak chu an mi hriet suok mawl kan lau a. Pathien zar chau’in, saptawng tlawmte ka lo hmang thei lei le, mani tawka ding le thiem tak tak lohai hmabula ding chun kan nâl tawk ta tho a. Lungawpinkai pumin 2005 kum chu zirtirtu sin bawk thaw chun, kum ka suo nawk ta a.
A kum nawk 2006 chun, kum chanve ka um hnungin ka ngaituona chun Dergee bêk zo thei dan ngaituo in Aizawl tieng Thlado 15 chun ka’n phur thla ta a, “Pachhunga University College-ah” chun B.Sc tak tak chu admission ka zu thaw ta a. Hmabak pei chu hril dan ding ka hriet chuong nawh, “Jehova Jire-ah” ka’n nghat tawp el an tah. Chuonga ka um phing chun, kan sikul a chun, ka umnaw thu nu le pahai chun an hung hriet tawl ta a, “Computer inchuk in a um ma, a hung nawk vak ding a ni” ti in suonlam tehlem ka ruolhai chun an siema. College ka hei kai ṭan chun, Aizawla ka um laia, pawlsawma ka enkawl hnunghai le chun class hmunkhata kan in ṭhungtlang ta diel diel a; mak an ti chu ning a tih, “Sanga kha i unaupa a ni”, ti’n an mi’n dawn hlak a, aw ti in ka dawn pei tawl hlak. Kum thum (3) chawl hnunga college kai ṭan nawk chu harsa ka ti em em a. Ka kai naw hlak chun, degree nei lovin ka um sawng el ding an bawk. Ka class mate hai ka en leh, naupang te te, kei tar vang ta, ṭawng khawm ka ṭawng pei ngai naw. Ka college kaina hmun chu ka in hluona anthawk chun kilometres 15 lai a ni a; nitin hin ke in ka lawn a, a chang changing city bus-ah ka chuong bawk a, bus ah ka chuong ngun deu chun, ka fak man ding ka hmang zo el thei ding an hlak leiin, college ṭîn ah lem chu kein in ka’n lawi hlak. Bu ṭum khata hin ka suong thawra, chu ni iemanizat ka ring hlaka. Thlai suongna Gas burhni hi kum khat le thlathum ka hmang chang a um bawk.
Kan College a chun kumkhat ah attendant 75% chuong kai naw hai chun exam form an fill up thei ngai naw a. A kumkhatna a chun, sum-le-pai ka zie a um deu leiin ka kai ṭha thawkkhat de a chu, a kumhni na anthawk chu, ka kai mumal ta nawh, Ka Graduate-na thuomhnaw ka I ti hiel, zakuo, kekawr le pheikhawk pakhat chu ka rawt kumtluon a. Second year ka thaw kum chun, namenlovin ka harsa ta a, karhni lai chu college fethei ta lovin ina chun bufai tlawmte la um le lambak, ansate, thingkawlkaihna ka inhluona bula mi chu hme dinga la fawmin ka la fak ṭawk ṭawka, ka zal thlep zak el a. Zirtirtu dingin Keifang Presbyterian school a chun advertisement an insuo ka lo hmu chun, hieng ringawt chu ti in, inhlaw nawk el ta dingin thu ka sukthluk nawk ta a. Zirtawpni chun an principal le ka’n inbieka thawṭanni a insiem ding chun thu ka pawtchat ti ti ta a. Chu phing chun, ka lungril chu chemte a sun ang elin ana ngâwi ngâwi el ta. Hieng chen chen ka’n chûk ta a, ka hei tawp el nawk ding anga anlang chun, ka mithli a hung far tuk tuk a, mawsiet ding ka ngaituo a, ka seiliena nu le pa ka ngaituo hlak chun, an theitawp ansuo ve ni in ka hriet bawk si a, an ni thaw thei ding dang ka ngaituo khawma, ka hriet chuong nawh. Ka nu le pa’n theitawp suo a, a rinum le harsa khawm pawisa lova tlangtin le ruomtin an hruot vel dan khawm mita hmutu le tawng vetu ka ni leiin , ka’n sîngna ka chun-le-zuo chu kan thiem hlie hlie.
Tlangval feltak mihriemhai mihmu le pathien mithmu a khawm chun niin kan hrieta, hmuom le hawp, dawn ka thaw naw a, mi suk lungninaw kan lau a, pientharna ṭhatak nei khawm ka nih. Hieng anga ka um el hi ieng lei am a ni ding ti ka’n sût suok thei hlawl nawh. Hieng ang lungril sawlna le, chansie ta ni a inhriet lai le vangduoita bîk rieu ni a in ngailai hin lungrila ṭawngṭai thu hrim hrim hi anlang harsa chu ni ngei a tih. Mi ṭhangpui theitu Lalpa, bel ding tak chu ka lungrila hin anlang naw nih. Sienkhawm, iengtik lai khawma ṭhangpui vartu hnai zing, ama ei hriet naw lai khawma mi lo enthla zingtu chun, keia a thil mi thawpek tum suk puitling chu a tum ngar ngar a ni ka ti naw thei nawh. A tawpa ka lungrila Bible thu hung lût chuh, “hni ro pekin um in ti, nawk ro hawng pekin um in ti”, ti le “I umdân ding chu Lalpa chungah innghat la, ama chu ringla ama in thaw vawng a tih”, ti chu a hung inri nawn ut ut a, ka har suok phut a, e he..! kei khawm hin thaw ding ka nei annawm ie, ka lo ring ngainaw che a ni Lalpa, ti in, Keifang tieng chu ka hei phone nawk ta a, buoina dang ka nei leiin ka hung thei ta naw ding a nih ka ti ta a. Chuong chun, College fe ding chun ka’n siem nawk ta a, zing 6:30 am chun ka suok dawk a, chuonga lampuia ka umlai chun, ka sikul thawkna hluia warden-a um dingin an mi hung fiel a, ni raw se ka ti a, zantieng chun, thuomhnaw ka haklai hai bak ka nei chuong bek naw leiin ka sikul beg le chun ka sikul ṭin chu ka fethleng ta a. Chu hmuna chun, thlathum kan hlaw ta a. Chuonga College ka kai tâk naw vang vang lei chun kan Head of department (HOD) chun, “ieng lei am a na, sikul I hung kai ta naw ding chun I hming kan thaibo ding an ta”, ti in a mi hung indawna, ka hungkai nâwk ding anih, ti in ka dawn a, “ieng lei am an leh chuong chen chen kai lova I um a ti chun” kan la buoi deu a ni ti in ka dawna. Vangneithlak takin, ka ruolpa chun, ka chanchin kimchâng chu a lo hril ni ngei a tih. Thlathum hnunga chun college ka hei kai nawk chun, kan HOD chun a room-a a mi ko a, “ieng dinga I thil thaw I mi hril naw am, pawisa iengzat am I mamaw a”, ti in, a pawisa chu a beg anthawk a hung phawr a, ka hei en chun, Lalpa I mithuoina lampui chu a va dang de aw, inzak a va hei um lawm lawm de aw…. Ti in ka lungril chu an no a. Kan HOD chu Madam, ka nei ta an nawm, warden-ah ka’n hlaw a, ka ti chun, “ieng dinga I mi hril naw am a na? Thlatin iengzat am mamawng I ta hril rawh, ka pek ding che ni” a mi ti nawka, Madam ka nei ta an nawm, ka mamaw pha hril ka ti che ka ti a. Break kan nei lai chun a mi ko nâwka, “Sanglien, iengzat am I mamaw a”, a mi ti nawk a, kei chun a ngai bawkin kan Madam chu ka hril nawk ta a, chun hieng hin a mi ti a, “I kaisûng chu I attendant hin nang chu umzie umnaw ni, I kai mumal naw khawma exam form chu kei fethlengin iengti kawngzawng khawma I fill-up thei ngat ngat ding a nih, lungngai naw rawh” a mi ti a. Ka lawm ta em em a. Chuong chun, kei khawm hlim takin ka um ta a, ka nuom pha tuition lakin ka’n hlaw a, ka nuom hunah warden in ka um a. Kumtawp pha ka ruohai absent fine, attendant mumal naw leia an sunghai le Principal an biek ṭhat el lai khawm awlsam deu’in ka exam form chu ka fill-up thei zing bîk ta a, ka kai mumal naw an hriet si lei khan “MAK” hi an ti bek bek a, “ieng tin am I thaw hlak le? an mi ti hlal”.
Third year ka thaw kum chun Ka rang Ropui Ruolngul, Vaivakawna sikul puitling tak “New Age Academy”neitu naupang khawm 500 chuong chuong nei hlak hin a mi ngaituo thei em em leiin, zingkar naupang lekha a min hril tira ka khawrsaw ding a mi pek hlaka, ka lawm thei ngawt el. Lalpa mi ṭhuoina lampui hai ka ngaituo châng hin mak le hrietthiem hi intak ka ti thei hle a. Nisienlakhawm chuong lai khawm chun harsatna in a min kiengsan tak tak chuong nawh. Ṭumkhat lem chu ka college ṭin hin ṭhuompui, Aizawl-ah 407 hi Parbung, kan khuo tieng fe ding hi a lo um a, khawlai fe ding am inna ka hei ti chun, “hmarbiel tieng” an ti a, ka college beg paipum chun motor-a chun ka chuong ve tawp a, vengtieng ka fethleng ta pei a. Karhnilai ka va thanghmang hnung chun, Taithu ah ka sang zirtirtu a inhlaw chun sanghni a mi pêka, chu hnunga chun ka hung kir nawk a, college chu ka kai ṭan nawk a. Chuonga lampui harsatak hraw a, a suk atung a phei hai ka hraw suok hnung chun, kum 2009 kum in degree final ka exam ta a, Lalpa malsawmna tamtak dawng pumin B.Sc tak tak chu ka zo ta hram a. Chu kum vek chun Sikul ṭhatak a inhlaw na ding hmu in ka damsunga ka thil châk le ka tum “Zirtirtu” sin chu ṭan nawk dingin “Angels of God School”, Zotlang ah Pu K.Jackson a sikul-a chun ka nunbul ka ṭan nawk ta a. Chuonga B.Sc (Chemistry Hons.) ngat kei ngeia ka sûlsuok lieu lieu nawk nghal, zo ta a, sikula ka thawknawk chun ka hlim ta bek bek el a nih.
Nisienlakhawm, mihriem I tum hi Lapa hin alo tum awzâwng naw ni ngei a tih. Thangsuo pa ni ta a kan ngailai chun, ka lungrila hin Competitive exam hi a hung inlang nawk ṭan el ta a, mak ti in ka buoi zak el. Ka hril ta angin a degree chu zo de inla khawm background ṭhatak nei ka ni naw leiin, ka huphur lungril deu a. Amiruokchuh, mihai in sawrkar sin thaw a, an lengvelhai hmu châng hin chuh inhnar an um ti chu hmuhmai ruol an nawh. Sawrkara zirtirtu nghet chu vana ra ang el a na, RMSA, SSA ah velhai chu hmu pal thei a nih. Sienkhawm nuom hun huna ban thei an nih. Chu nek chun Private a inhlaw bawk kha ka thlang lem a. Ruol-le-pai hai in central –ah sin an hmu a, an chanchin hriet changin inhnar an um thei hle ( Thik thu nilovin) chutaka inthawk chun, chuong tieng pang chu lungrila in buotsei dan ding lampui ka dap ṭan nawk ta a. Ka thei ang angin a lo hlawtling tahai ka’n dawn kuol a. Ka Unaupa Lalringsan Hrangchal le Ka Upa Sumlamrawn Khawbung of Parbung-hai chu ka thu laknatak an ni hlaka, an ni anthawk thil tamtak kan chuk suoka ( Anni nek chun ka sin zawngna ah, kum chu ka lose tlawm lem…ha2) ka hrietnaw le alampuia thil pawimaw le ṭulhai chu ka’n dawn hlak. Chuonga ka hei in buotsei chun, hostel-a ka naupang enkawlhai in lekha antiem sûng po chun ka lekha ka lo tiem ve hlaka, an zalhnung zan dar 1:30 am chen hai kala tiem hlak, thiem khur ka nei naw leiin harsa chu ka ti hle. Amiruokchu, ka tum lui ta thlat leiin, ka bei fan fan a, Thlado 25, 2009 ka graduate hnung kum 2010, anthawk chun exam ka pek ṭan ve ta a. Vawikhat ka exam-na a lem chu answer sheet khawm ka fill-up thei mumal nawh, Graduate vâlin. Vawithum exam ka pek na a chun SI CPO chu written ah ka hung tling ve nawl el ta a, ka lawm em em, anachuh, sipai mi kan naw leiin PET a chu ka fe nawh, ka tling naw ding ka hrietchieng sa a ni a. Chutaka inthawk chun phurna nasatak ka hung nei a, a hmaneka nasalemin ka hung bei nawk ta a, lekhabu Rs.1050 man le magazine hai chu ka lak khawm nawk zuol sau a, kum 2011 a hung in hersuok chun pakhat taka tling ngei tumin ka hei bei ta a, sienkhawm vawikhat khawm written takngiel a khawm a chu kum chun ka tling ta nawh. Ka lung a hnuol nawk ta a. Kum 2012 a hung inhersuok chun, phur naw zet pumin ka exam ve zing a, chu kum chu Lalpa I ruot alo ni hmel ie…… ka exam-na hai chun written hi paruk (6) lai ah ka hung tling ta zut zut el. Chu kum vek chun tuta ka sin thawlaimek hi ka lampui dinga Lalpa mi lo ruot pek chu ni ngei a ti, Mimtukthla 12, 2012 chun Central sin ngat ka zawm ta a, chu lei chu ani ka Thlangnaw lampui hraw a ngai ta si, ka ti nasan chuh.
Hieng po po lampui khirkhan ka hraw laia, a lampui hrawsuok thei dinga malsawmna mi pe a, malova mi tawngtai pektu, ka lu chunga kut innghata, a ai-aw ding hiela mi ringzo tu ka thei nghil ngai ṭhak lo, Ka Pu Upa G.Manlien (L) hi a nih. Phurna le tumruna ka lungrila a mi tû pek le iengkhawm a nei naw lai khawma, ka tupa sikul kai theina ding a ni phawt chun ka nei po po khawm zawr vawng de ni’ng, nangni a pa hai rawiin inthaw thei naw leh kei a pu ka um a ti hai ka ngaituo chang hin ka pu chu pâ ka ti in, ka ngaisang thar tawl tawl hlak. “Tumna a um chun lampui a um” an ti angin, sum-le-pai chu ei mamaw nisien khawm pensuok phawt naw chun hlawtlingna a um naw a, chuong ang ngirhmun min tlungtirtu ka pu chu, mihai po po pu ni ve sien chu, hringnun lamtluonga beidawnga chawlla kur-in-kuk tamtak hai hin lampui chu hrawsuok ve ngei an tih ti ka ringhlel nawh.
Mihriem hin tum neiin, ei nun hi ṭhuoitum hlak inlakhawm, Remruottu remruot chu dangruol an nawh. A mi nawt leng dan dan a, aharsa deu khawma ei lo tuor pei hi, ama ropuina suklangtu alo ni lem. Kei khawm Zirtirtu nitum kha tuta ka lampuia ding hin a mi lo ṭhuoi kat nawk nawk a lo ni a. Ka lampui hrawsung chu sawt deu siekhawm, ara ka fakna ding chun hun sawt a ngai nawh nih ti ka’n chuk suok a, ei hla siemtu khawma, “A lampuihai chu rinum siekhawm a thlawnin tlan naw ni’ng ti ka hriet” a lo ti nasan”, Ieng khawm nilo dinga ingai, sweeper, cook chawkider chu hrillo, hmuphak le banphak khawm eilo inring lo na ngirhmuna a min ngirtir el thei a. Chuleiin, mihriem nun a hin Lungawina famkim le chintawk um naw sienkhawm, kei chu ka chantawka te hin mi angin insangnaw langkhawm ka lung a awi hlie hlie chu tie. Chu angin a chungtieng peikhawm tumna chu nei in la khawm hlawtlingna chu Lalpa kuta a um angin, insawnkai det det chu tum pei tho a tha. Lal remruot dan ei hriet naw leiin. Anachuh, mani umhmun peia lungawi hi tum ding a nih. Chu angin Joseph (ama angin thlarau a hratnaw inla khawm) khawm Aigupta Lal ropui niding chun, khur kawruoma thlâk, a unauhai zawr, thlemna le suknawmnatna hai chen a tuor a ngai nasan.
Tuhin chu ka hringnun kalchawina dinga Lalpa’n ka kawppui dinga a mi pêk Ka’n nu mi duot em em tu le mi hmangaitu, Linda Thiemtinkim Khawbung, Lalpa laka kan rochan fanau pahni mi ngai em em tuhai, Kan naupa Mathew Mansangvung le Kan Naunu Salyna Zaithangmawi hai leh an nuom ang le dit ang, ka tlintawk hai ka lo thawpek theina dinga Lalpa’n a milo ruot pek a lampui chu hraw tlângin, sungkuoin kan in nui sieu sieu thei ta kan run insûng tlawmte a.
