Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 06 October, 2016

Thursday, October 6, 2016

/ Published by VIRTHLI
SDOs hai a mal malin an inhmupui
CCPur:  Electoral Roll Special Summary Revision fe mek le inzawma CCPur­a hung inzin Election Commission of India (ECI), New Delhi­a  Regulatory Audit Division­a Under Secretary T.C. Kom le  Section Officer SheeshRam hai chun zanikhan DC Office­a BRGF Resource Centre­ah Sub­Division tina SDOs hai chu a hran senga koin an inhmupui a. Electoral Roll Special Summary Revision thawa um le inzawma an thil thaw dan hai fet takin an enfel pek. SDOs hai an inhmupui zo hnungin zani zantieng 4:30PM khan CCPur suoksanin Imphal an pan nawk tah. ECI team hai hi kum 2017­a Manipur Assembly Election hung um ding le inzawma CCPur district­a hmalakna le insingsat dan enfel le hmalak pei dan ding thuah department officials hai inhmupui dinga Oct. 4, 2016 a kha CCPur hungtlung an ni a, zani hmasa khan DC le SDOs hai bakah Political party tum tuma representatives hai khawm an lo inhmupui ta a nih.

JNV Entrance form sukdik \ul tamtak
CCPur: JNV Tuinom, CCPur­a Class VI inchukding thlangsuokna ding le inzawma Entrance test form fillup­a um hai chu ZEO/CCPur in a peklut hnungin fill­up indiklo iemanizat a um leiin hung thawnkir a ni a. Headmasters/Headmistress hai chu an students Entrance form fill up indiklo hai  official seal leh concerned DI haileh sukfela, October 10, 2016 chena pelut nawk dingin ZEO/CCPur chun an hriettir.
    
Entrance form fillup indiklo sukdik \ul hi CCPur Block­ah 133, Henglep Block­ah 42, Singngat Block­ah 2, Tipaimukh Block­ah 24, Samulamlan Block­ah 19 le Thanlon Block­ah 13 a um niin ei thu dawngna chun a hril.

Bandh thlawp seng dingin an ngen
CCPur:   Sept. 30, 2016 a Outer Manipur Tribal Forum (OMTF) le Joint Action Committee Against Anti­Tribal Bills (JACAATB) joint meeting in October 7, 2016 zing dar 6 a inthawk darkar 12 sung Manipur State a tribal­hai chengna bielah (tribal areas) bandh thaw ding a lo rel dungzuia Oct. 7, 2016, 6AM­a inthawk bandh thaw ding hi  thlawp seng dingin dingin JACAATB chun ngenna an siem.
    
State sawrkarin Bill a draft thar  “Non­Local People of Manipur Bill” le Coordinating Body of Scheduled Tribe Demand Committee of Manipur in Scheduled Tribe status an ngen an dodal le ditnaw zie suklangnaa bandh hi thaw  tum a nih.
            
Bandh/General strike hin Media houses, medical emergencies, telecom, electricity, airport pickup and drop; weddings, school/colleges exams/annual sports le conference/seminars/programs ruot lawk tasa hai chu a huom naw ding thu JACAATB in zanita thusuok an siema chun an zieklang.

YLS Jubilee  Prog. hun sawn
CCPur:  Young Learners’ School (YLS) in October 7, 2016 nia Jubilee lawmna programme hmang dinga an siem chu General Strike ding leiin October 8, 2016 (Saturday) a hmang lem dinga sawn (postponed) a nih tiin School thuneitu han inhriettirna an siem.

Tuivai leilak daw vat ni ta dinga hril
CCPur:  National Highway­150 sunga Sipuikawn le Luoksuo inkara Tuivai leilak chu daw vat nita dinga hril a nih. Hi le inzawm hin Ministry of Road Transport and Highways, Govt. of India chun hma a lak mek. Hi thil hi Hmarram Kohran Inzawmkhawmpawl (HKI) hai le Barak Valley Hmar People Bharatya Janata Party hai hmalakna  zar a nih.
    
Hi leilak dawna ding chungthua hin Pu Vanlallien Pulamte in Dr Rajdeep Roy, General Secretary, BJP Assam kuomah hnina a pek chu hung dawnin, Public support a  nei thei phawt chun hma lakpui  dingin an tiem a, chu dungzuia Pu Vanlallien Pulamte in HKI hai kuom an tlun hnungin HKI chun nikhat sung chauin public support an lak nghal a. Tuivai leilak  chu a hmuna fein thla an zu hlak a, a thlalak hai leh Hmarbiel mipui hai thlawpna chu Pu Nitin Gadkari, Minister, Transport & Higyways kuomah Aug. 6, 2016 khan Pu Vanlallien hin a peklut nghal a. Hi le inzawm hin Nitin Gadkari chun  Pu, Sh.Deepak Sharma, Superintendent Engineer, Ministry of Road Transport and Highways  kuoma an rang thei anga hma la dingin thu a hung pek a. Hi le inzawm hin Sh. Deepak Sharma chun Tuivai leilak enkawlthu CE, PWD (Highways), Govt. of Mizoram Aug. 17, 2016 khan an rang thei anga survey thaw le DPR siem dingin thu a hung pek a. Mizoram sawrkar chun  helpawl hai le thil dang dang suonlam siemin sin an sunzawm theinaw thu hai a hril a. Chuphing leh Tuivai leilak enkawlna chu Manipur CE/PWD (Highway) kuoma pedawk dingin a ti a Pu Vanlallien in Dr Rajdep Roy  kuoma hnina a peklut nawk leia an nuom le nuom naw thu hril thei lovin Mizoram sawrkar chun Sept. 8, 2016 khan  report le DPR Ministry of Road Transport & Highways kuoma a peklut ta a nih.
    
Hi le inzawm hin sin thaw \anna dinga lekha pawimaw hai buoipui mek a ni a, zofel a ni huna sin \an nghal ni ta dingin Ministry –a inthawk thu dawng a ni a, Tuivai leilak siemna dinga estimate chu Rs.6,11,35,000.00 niin ei dawngna chun a hril.

An veng sunga motor lien lut an khap
CCPur:  Saikot Phaiveng Development Committee chun  phalna la hmasa lovin motor lien (heavy vehicle) hai an veng sunga lut khap dingin Oct. 5, 2016 khan an rel. Hi lei hin  Saikot Phaiveng lut ding motor lien hai chun Development Committee kuomah phalna la hmasa ta hlak dingin  Committee chun inhriettirna a siem.

Dengue invawi mi 9 hmu belsa
Imphal:  Thangmeiband Lourung Purel Leikai, Imphal West District a chun Dengue natna invawi mi 9 hmu belsa nawk an ni leiin zani chena Manipur­a Dengue natna hri invawi hmusuoka um chu 14 an ni tah tiin ei thu dawngna chun a hril. Dengue natna invawi hai hi Shija Hospital & Research Centre­ah enkawl vawng an nih. HI thu hi Health Department, Manipur chun official in a la puong nawh.

MLAs pahni In an va khekkhum
Imphal:  Zanikhan JCILPS Volunteers han MLAs pahni In an va khekkhum. Zani zing dar 10 vel khan Keishamthong A/C MLA Laishom Ibomcha In, Keishampat Leishom Leirak a mi an va khekkhum a. Laishom Ibomcha chu Ina inthawk a hung suok a, volunteers­hai an hmupui a, ILPS le inzawma bill Assembly a putlut dingin a theitawpa a nawr  thu a hril a, sienkhawm ama thu lak a ni naw thu a lo hril tawl. Hmatieng peiah an hmalakna a thlawp pei ding thu a lo hril bawk. Hi zo hin Nooriya Pakhanglakpa A/C MLA R.K. Anand In an va khekkhum nawk a, R.K. Anand a lo umnaw leiin a worker­hai kuomah an party manifesto­ah ILPS thu inchuon sa dinga an pu lo hrilsawng dingin an incha zoin an fesan nawk.

Sharmila thiem inchangtir
Imphal:  Zanikhan  Chief Judicial Magistrate, Imphal West chun Irom Chanu Sharmila chu heka a umna hai po po laka inthawk thiem an changtir vawng bakah an zalentir tah. Irom Chanu Sharmila hin August 9, 2016 a inthawka kha bungheia nuorna a lo chalsan ta a nih. Tulai hnai el khan Delhi CM Arvind Kejriwal chu Delhi­ah an hmupui a, election­a a hmalak dan ding thuah thurawn a lak. PM Modi khawm inhmupui a tum nia hril a nih.

FB hmangin hming zieklut thei ding
Imphal:  Manipur a khawm October 7, 2016 a inthawk khin Facebook hmangin electoral Roll­ah hming zieklut \an thei ni tang a tih tiin Mr Vivek Kumar, Chief Electoral Officer (CEO), Manipur chun zanita Old Secretariat Conference Hall, Imphal hmuna Press Conference huna a hril. Hungtlung ding January, 2017 chena kum 18 tling ta dinghai ta ding khawmin electoral Roll a hin hming zieklut thei a ni ding a nih. December, 2016 chen khin hming zieklut thar 53,041 hai chun EPIC (Electoral Photo Identity Card) an nei ta ding a nih tiin CEO, Manipur chun a hril bawk.

JD­U President dingin Nitish bawk
Patna: Bihar Chief Minister Nitish Kumar chu a term hnina dingin Janata Dal United (JD­U) National President dingin khingtu um lova thlangtlinga puong a nih. JD(U) President Sharad Yadav  in a term 4­na dinga JD­U President chel a nuom tanaw leia an ban hnung April 10, 2016 a kha party national executive in Nitish Kumar hi a vawikhatnaa JD(U) President dinga an lo nominate a nih.  Nitish Kumar JD(U) President dinga thlang a nina hi  October 16, 2016 a Rajgir hmuna ni 2 sung aw ding national Council meeting in pawmpuina nei an tih.

Maoist cadres le supporters 354 an inpe
Raipur: Chhattisgarh­a  tribal Bastar region­a chun zani hmasa khan Maoist cadres le an supporters mi 354 zet hai chu Police kutah an inpe. Chhattisgarh state sunga \umkhata Maoist cadre inpe tam \um tak  la nia hril a nih. Police kuta inpe hai lai hin Maoist cadres 57 le an supporters 297 an \hang a, ralthuom 17 zet an inpeklut pui bawk. Maoist cadre inpe hai laia 26 hai chu sawrkarin luman neia a lo puong ta an nih tiin Police thusuok chun a hril. Baster region IG chun Maoist inpehai hi  sawrkarin rehabilitation policy a siem dungzuiin sawmdawlna le \hangpuina pek ning an tih tiin a hril.

ISRO Chairman hlui IAF Hall of Fame­ah
Chennai: ISRO Chairman hlui Prof. UR Rao chu Guadalajaro, Mexico hmuna IAF Congress, 2016 closing ceremony hunah International Aeronautical Federation (IAF) chun 2016 IAF Hall of Fame ah a laklut. Rao in ISRO Chairman a chel sungin satellite 20 chuong designed le kapsuok a nih. Prof. Rao hi journal hran hran haia scientific le technical papers 260 chuong a lo published ta a ni bakah Padma Bhushan khawm lo dawng ta le Satellite Professionals International, Washington in satellite hall of fame­a a lo laklut ta a nih.

Chemistry Nobel Prize dawng dingin mi 3
Stockholm:  Royal Swedish Academy of Sciences chun  Nobel Prize Chemistry 2016 dawngtu ding mi pathum hai hming zanikhan a puong. Nobel prize Chemistry 2016 dawngtu dinga thlang hai chu molecular machine hmusuoktu­ French mi Jean­Pierre Sauvage; Britain mi J. Fraser Stoddart le Dutch scientist Bernard Feringa hai an nih.

Mizoram sawrkar le HPC(D) inbiekna
Aizawl:  Mizoram sawrkar le HPC(D) palaihai chun zanikhan Aizawlah inbiekna a \umhnina an nei nawk. Inbiekna hi boruok \ha tak hnuoiah nei a ni a, ngaidan inkal le inhrietthiemnawna em em a um naw a, inbiekna hi zingah (Oct. 5, 2016) hin sunzawm nawk ning a tih tiin Lalbiakzama, Additional Secretary (Home), Govt. of Mizoram chun zanita inbiekna an nei zova Chanchinbumihai an hmupui huna a hril.

Gauhati HC CJ Lunglei­ah
Aizawl:  Lunglei, Mizorama zankhat riek dingin Gauhati High Court Chief Justice Ajit Singh chu zanikhan Mizoramah an zin. Sept. 22, 2016 a Lunglei District and Session Court le Judge Quarter hai suksieta a umna le inzawma Mizorama inzin a nih. HI thil tlung le inzawm hin mi 27 man le lunginah khum an nih. Vawisun hin Justice Ajit Singh hi Aizawl­ah kir nawk a ta, Mizoram CM Lalthanhawla le Mizoram Home Minister R. Lalzirliana hai inhmupui a tih. Justice Ajit Singh hi Gauhati High Court  Register General H.K. Sharma in a zui.

PM Modi inrawinain Cabinet Committee on Security nei a nih
New Delhi: Prime Minister Narendra Modi inrawinain zanikhanCabinet on Security (CCS)  meeting nei a nih. Hi huna hin  tulai hnaia Jammu and Kashmir­a LoC a Army base camp terrorist han an beina le inzawma Special forces surgical strike an thaw hnunga LoC le a sevela venghimna tiengpang ngirhmun  hriltlang a ni bakah PM Modi chu LoC a thil tlung hai, ramri zula thil tlung hai  kimchang taka hril a nih.
    
Special Forces han LoC­a surgical strike thawa, terrorist hai inbikrukna hmun hai an beina chungthuah a minister hai chu \awng mei mei lo ding le hi thua \awng dinga ruot hai chauin an hril ding a nih tiin an fui tawl niin ei thu dawngna chun a hril.
    
Army han surgical strikes an thaw dawnletnaa Pakistan in smear campaign a thaw leia Surgical Strikes thawa um sukchiengna (proof) sawrkarin a pholang ngei ding a nih tia phutna um le inzawma PM hin \awng fimkhur dinga a minister hai an fui a nih. Pakistan PM Nawaz Sharif chun, Pakistan Occupied Kashmir (PoK) ah Indian Army han surgical strikes an thaw nia hrilna chu a la hniel zing a, LoC an kan naw bakah surgical strike an thaw naw bawk a nih tiin zanita Pakistan joint parliament session huna a hril a. India in ceasefire a bawsiet leiin a sipai pahni han an thi pha niin a hril bawk. Surgical strike thawna proof suklang dinga ngenna hi BJP le experts hai chun \ha an tinawin an dodal tlat bawk a. Chu laizing chun Army hai chun surgical strikes thawna video clips chu sawrkar kutah peklut ta niin ei thu dawngna chun a hril.
    
Hieng laizing hin LoC pel­a surgical strikes thawna le inzawma Parliamentary Standing Committee on Defence in Ministry of Defence a representatives hai vawisun (Oct. 6, 2016) a briefing neipui dinga a lo ti chu  October 14, 2016 nia nei lem dinga sawn a nih.
    
India sawrkar chun Pakistan laka invengna dingin Kashmir a chun bunker nasa takin hnuoi sunga bunker a siem mek niin ei thu dawngna chun a hril.

Rel  pathuma passengers hai an suom
Kanpur:  Ralthuom chawi suomhmang pawl khat hai chun zani zingkar inhmatak khan Rel pathum haia passengers 12 zet suomin an thilneihai an lakpek niin Government Railway Police thusuok chun a hril. Suomhmang hai hin a hmasa takin Mumbai pan Lucknow­LTT Express an suom a, passenger an suom hai laia pakhat Ramashankar Pandey chun a lo beilet leiin an vuok hrep a. Hi zo hin Vaishali Express Rel­a sleeper class a chuong passenger hai an suom nawk a, hi huna khawm hin passenger pakhat Devi Singh chu an vuokhliem bawk.Chun, hi zo hin Lucknow le Kanpur inkara tlan Rel­a chuong hai  an  suom nawk  niin official thusuok chun a hril. Rel suomtu han passenger hai kuta thil an lak hai hi chieng taka hriet a la ninaw a, GRP han case registered in an suizui mek.

SL PM  in Narendra Modi an hmupui
New Delhi: Ni 3 sung cham dinga India rama hung inzin Sri Lanka Prime Minister Ranil Wickremesinghe chun zanikhan Hyderabad House, New Delhi hmunah Prime Minister Narendra Modi an hmupui a, an ram pahni hai kara inlaichinna \ha lem a um thei dan ding chungthuhai an hriltlang. Hi hma hin Mr Wickremesinghe chun External Affairs Minister Ms Sushma Swaraj khawm an hmupui. Mr Wickremesinghe hi vawisuna India Economic Summit­ah \hangin thuhrilna hun hmang bawk a tih.


VAWISUN THUPUI
Chuleiin, insawisel tawl ta nawm ei niu khai; tukhawmin mani unau kalna amanih tlukna amanih siem naw tum lem seng  ro.   ~Rom 14:13

Editorial
Hmangtlak ni dinga intathriem

Khawvel hmasawnna hi kawng tinrengah nitin le kum tinin a pung pei a. Technology hmasawnna leiin mihriem nundan le khawsakna khawm nasa takin a hung awlsam ta pei leiin tienlai pi le puhai hun le tekhi chun hnuoi le van angin a kar an hla ta a, khawvel thiemna le varna khawmin a vawrtawp a tlung ta hiel an naw mani ti thei khawpin thiemna le varna hi an sang ta a nih.
    
Khawvel thiemna le varna a hung insang pei bakah mihriem ei pung pei a. Nitin khawsakna le fakzawngna kawngah \halai sin neilo an hung pung pei ruok  hi chu khawvel sawrkar  hai ngaimaw  le buoipui a hung ni mek ta a nih.  Technology leiin kawng tam taka sinthawtu mihriem mamawna a hung tlawm deu deu. Industry lien le thil dang dang hung pung pei sienkhawm sinthawtu ding le mihriem pungna a hung inmil thei tanaw leiin khawvelah sin nei lo mihriem ei hung pung pei ta a. Chu taka chun a tlin le tlak hai chauin sin an hung hmu a, mi vantlang le mi hnuoi deu hai chun sin ei hung invai \an mek ta a nih.
    
Sin thawtu dinga mihriem mamawna a hung tlawm deu deu hi Technology lei a ni a, Technology leia hmasawnna nasa tak ei chang mek hi kawng khata chu vanduoinaa ngai thei khawm a ni el thei. Chuonglaizing chun technology hmasawnna hi hmasawnna intluntu a ni mieu si leiin hnawl thei a ninaw a, khawvel a la damsawt chun technology hi ei la hung hmang inrim deu deu ding a nih. Hi thil hi sap\awng chun ‘Automation’ an ti el a, mihriem sin thaw ding code hmanga control­a machine (khawl) sinthaw ti inla an dik el dim. Hi automation lei hin India rama khawm sin 69% zetin a suk derthawng pha niin World Bank in research a thawnaah inthawk a hmusuok a nih. India ram chau ni lovin khawvel ram changkang haia khawm ‘automation’ hin nghawng nasa takin a nei mek a nih.
    
Hiengang hi tulai ei khawvel thil um dan a ni leiin \halai, sin zawng ding mek le la hung zawng pei ding hai ta dinga pawimaw chu hmangtlak a insiem (trained) annawleh  lekha inchuksang ringawt ni lova professional line­a lut ei insukhmu hi a nih. Tienlai deu ti inla, tuta hma deu khan chu sawrkar sin lakna haia ei hrietna le thiemna in a tlin phawt chun thil dang a du­a­da hrietna nei a \ul hran naw a, officer chin hai lem chun thil dang an thiem kha a \ul rak nawh. Tulai ruok chu State sawrkar hnuoia Gruop A, B le C hai ta ding khawmin Computer hmelhriet vawng a hung \ul tah a nih.
    
Khawvela mihausa tawntaw Warren Buffet chun,  khawvela hin inchukna (education) hi a pawimaw ruol ruolin, mi hlawtling hai chun an nitina an thil tawng a inthawk insukhmasawn an tum tak a, ‘mi hmangtlak’ ni dingin lekha inchuksang kher a \ul naw a; ei tlung china inthawk hmasawn pei hi ‘mi hlawtlinghai’ inkhina tak a nih tiin a hril a. Ei nuom am ei nuomnaw am, khawvel hun hung inher peiin, khawvel thiemna le varna in a mi la hung nawk tak tak ding a ni a. Chuleiin iengang hun khawm hung tlung sien, inphet lova khawvel hmasawn ruola hma ei sawn ve theina ding le, mi sin thaw ang ei lo thaw ve pei theina dinga ei lo intathriem chu ei thaw ding makmaw a nih.
    
Sawrkar thlungpuiin ei ramah ienganga project le Industry lien khawm hung indin sienla, chuong hai enkawl theina dinga theina le thiemna ei neinaw (qualify) naw tlat chun midang le hnamdang hai bawkin an hung thaw nawk pei el ding a nih. Hi lei hin khawvel thiemna le varna an sang pei dungzuia lo dawngsawng dinga \halai hai ei lo intathriem hi a \ul ta takzet a nih. Thlipui hrat tak a hung hrang a, thing le ruo inkur zuk zuk thei hai chu thli hrang dungzuiin an kur duom duoma, thli hrang tawp hnunga an hung thodawk nawk el hlak. Sienkhawm, thli hrang zul zuia inkur ve thei lo hai chu an bawng a mani annawleh an tliek el hlak. Hiengang tho hin, khawvel changkang ang dungzuia ei lo insiemrem theinaw a ni chun ei tliek amani annawleh ei hun a tawp ding chu a ni el.
    
Chun, eini \halai han ei thawsuol em em pakhat chu, training annawleh thiemna chikte ei hang nei met leh sin inhnuoi deu thaw ei rin hi a nih. Sin thaw ding ei hang inzawng tak tak chun, hmangtlak   tak  tak hi ei vang khawpel. Hmang thei le hmangtlak um \henkhat hlak chu ei la hang indu kuol vel nawk hlak, hi lei hin kawng tam taka ei hlawsam  pha hlak a nih. Ama Warren Buffet bawk chun, sin hi a chin taluo a um naw a, thaw thei le phak chin ang peia taima taka thaw hi hlawtlingna a nih tiin a lo hril a. Sin ei hmu sun khawm thaw pei lo le thaw ei nuomnaw tlat chun iengtin am ei ram ei hnam hin hma sawnin ei khawsakna changkang thei a ta! Ieng sin khawm thaw rin lo dinga \halai han lungril ei siem le, khawvel hmasawn pei dungzuia sin ruok um hai inhni le thaw thei dinga ei lo intathriem hi ei thaw ding makmaw a nih. Ei thiemna, ei varna le thil nei hai hi intitheina ding le chapona ding ni lova ei ram, ei hnam, society le khawtlang sukhmasawnna dinga ei hmang phawt chun ei hnam hi la parvul ngei a tih. Ei thiemna le ei theina hai hi chapo pui loin theitawpa hmang \angkai tum seng ei tiu.



Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate