Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 03 August, 2016

Wednesday, August 3, 2016

/ Published by VIRTHLI
ZoPHE in duty officer hai suspend dingin a phut
CCPUR: Zo people for Human Rights and Empowerment Forum (ZoPHE), Delhi chun zanikhan thusuok a siem a. Manipur high security Sajiwa Central Jail sunga um Mr Thangminlian Zou (Bobon) kum 29 s/o (L) Kapkhanpau nunrawng taka jail sunga that a nina thuah ZoPHE chun Manipur sawrkar nasa taka sawiselin an thiemnaw thu a puong.

Manipur sawrkar, jail a thu neitu le Police han mani sin ringum taka thaw neka sum le pai an ngaipawimaw lem leia jail sung chena himna um lo a nih tiin an intum bawk.

Mr Yusuf s/o Siddiq le Abdus Salam s/o Abdul Ahat Saudi Arabia  hai an ni chie le chie naw hrietchieng a ninaw a, ieng leia suichieng a tumnaw am a ni a. Ieng dan (law) le thu leia Foreign mi section 14 of Foreigner Act 1946 hnuoia man hai Hindi le English inchuk dinga jail­a thuneitu han Mr Bobon Cell/Room khata a khum thei am a ni a? tu Order am a nia tiin indawnna an siem.

Sajiwa Jailer pa’n Advocate hai el khawm kawnghren (belt) hren puma Jail­a intang hai an hmu ding a phal naw lai ieng ti leia jail sunga nunrawng taka pasal puitling 3 thata um thei am an ni a? ti hi mipuiin an hriet nuom a nih.

Hieng a ni lei hin Manipur sawrkarin an rang thei angin duty officer hai suspended phawt sienla, chu zovah Bobon in a damsung hun ding kum 75 chen vel a Nu, a nuhmei le a nau hai enkawl ding anga Manipur sawrkarin dan dungzuia a enkawl a tul a nih. Kar khat sunga sawrkarin iengkhawm action a lak naw chun, Bobon sung han ngenna an siem chun ZoPHE in Manipur sawrkar Notice peng a tih tiin Khamchinpau Zou @ K.Zou, Convenor, ZoPHE in zanita thusuok a siema chun an zieklang.

ATML in consultative meeting a buotsai
CCPUR: ATML chun zani 10:30 AM khan YPA Hall, Hiangtam Lamka­ah Public Consultative meeting a buotsai. Hi huna hin mipui tam tak an fe khawm. Tribal movement fe mek le inzawma hmatienga hmalak pei dan ding thuah inrawntlangna an nei.

Thosilen damdawi inchie dan inchuktir
CCPUR: State Malaria Officer & State Programme Officer, NVBDCP Manipur Dr Gojendro inrawinain official 4 hai chu zanikhan CCPur­ah an hung a, Dr Liankhojam, Dist. Malaria Officer & NVBDCP/CCPur an hmupui. Dr Gojendro hin ASHA Worker iemanizat hai kuomah Thosilen damdawi inchie dan an chuktir a, ama ngeiin a kuta themin Thosilen damdawi inchie dan hi an chuktir. Hi baka hin Official team hung hai hin CCPur District­a damdawi kapna ding Delta Machine (fogging) kapna 5 le Thosilen inchiena ding damdawi thahnemtawk tak an hung phur.


Malaria Dept. in Fogging an kap sunzawm
CCPUR: Churachandpur district sunga tulaia JE natna inleng le inzawmin District Malaria Staff hai chun zanikhan khuo le veng tum tum haiah Japanese Encephalitis (JE) natna dona dingin damdawi an kap (fogging) zunzawm. Malaria Department staff hai chun zanikhan Imphal­ah Fogging thawna ding material le thosilen inchie ding damdaw thahnemtawk tak an va lak bawk.


Hieng laizing hin Malaria Department in tuta hmaa khuo le veng tum tum haia Thokang se ding laka invengna dinga LLIN/ITN (Longlasting Insecticide net/Insecticide treated net) an sem huna sem hmaina khuo thenkhat haia sem dingin ASHA worker han zanikhan District Malaria Office­ah LLIN/ITN an lak.

Imphal East District­ah  Project Belladonna­200 tan; Vawisun CCPur­ah Belladonna­200 sem a ni ding
IMPHAL: Directorate of AYUSH, Manipur huoihawtnain zanikhan Imphal East District­ah Project Belladonna­200 tan a nih. Hi Project hawng le tanna hunser hi Spoon Multicuisine Restaurant, Imphal East ah nei a ni a, Press Conference nei nghal a nih. Hi huna hin State Health Commissioner, P.K. Singh khawm a thang. Tulaia Manipur hmun thenkhata Japanese Encephalitis natna hri an leng  a, hi natna hri laka invengna dinga Project Belladonna­200 hi tan a nih tiin Director, AYUSH, Manipur chun a hril.

JE natna hri inleng hi ngaimaw a um a, sawrkar hmalakna leiin hi natna hri inleng hi thunun a ni a, mipui ta dingin inlauna ding a um naw a, lungril suksawl ding a ni nawh. Invengna dinga a hawna inkap (mass Vaccination) a tul naw a, hi natna hri control­na dinga Fogging thaw hi a tha tak. JE  control­na dinga Project Belladonna­200 hi Directorate of AYUSH, Manipur in a thaw tan a ni a, Belladonna­200 damdawi fak hi mihriem ta dinga a that nawna ding a um naw a, tawkpawi neinaw nih tiin Press Conference huna P.K. Singh, State Health Commissioner chun a hril.

Project Belladonna­200 hi Homoeopathy hnuoia thaw a ni a. Homoepathy damdawi hi Ministry of AHUSH, Govt. of India in a hrietpui a nih. National le International platform haia khawm JE natna hri laka invengna dingin a thain a tangkai ti hriet a ni ta a, hi lei hin Manipur­a JE natna hri inlengna  hmun haia khawm hi damdawi hi hmang tan tum a nih. Belladonna­ 200 hi Homoeopathic damdawi a ni a, Belladonna plant a inthawka laksuok a ni a, ram kilkhawr haia khawm awlsam taka hmu thei a nih. Mihriem taksa tawkpawi le sukse thei a ni nawh. Directorate of AYUSH chu zingah Churachandpur­ah inzin an ta, Medical Superintendent, District Hospital, Churachandpur Office­a inthawk mipui kuomah Belladonna­200 damdawi hi sem ning a tih. JE natna hri hi “Brain Fever” tia hrietlar, Vawk le Vate haia inthawka intan, a thedartu chu thokang chikhat Culex (a pui) a ni a, naupang kum 3­15 inkar han an invawi nuom bik. Mihriem le mihriem danga inkaisawng thei a ni nawh tiin Dr K. Lokendro Singh, Director, AYUSH, Manipur chun zanita Press Conference huna a hril.

Mi 325 hai kuomah Cash incentive
IMPHAL: UPSC hnuoia Civil Services (Prelims & Mains), IFS le CDS exam a hlawtling hai sukphurna dingin State Academy of Training (SAT) chun mi 325 hai kuomah Cash incentive Rs. 1,00,000 pei a pek hlak a, hmatieng peiah khawm la pe zawm pei a tih. Kum 2013­14 in mi 196, kum 2014­15 in mi 78 le kum 2015­16 in mi 51 hai kuomah pek a ni a, kum 2016­17 a dinga hni chu tuchen hin mi 8 an um tah. Mains Exam a tling hai chu Rs. 1,00,000 pei pek nawk anni leiin Cash incentive an dawng hi Rs. 2,00,000 pei a nih tiin Wahengbam Chandrakumar, Additional Director, SAT chun zanita DIPR Complex­a Press Conference huna a hril.

In 2 a kang ut vawng
IMPHAL: Zani hmasa zan dar 7 vel khan Imphal East District sunga Swombung Thongkhong hmuna kangmei a suok a, Haobam Merajao (60) le a sangpa Haobam Ibomcha (55) hai In chu a kang  fai vawng. Kangmei hi busuong In a inthawka intan nia hril a nih. LPG Cylinder a puokkawi leiin kangmei hi thelmit ruol lovin a hrat a, Fire Brigade an hungtlung chun a kang ding po po a lo kang siet hman ta a, insunga thil iengkhawm laksuok hman a um naw leiin thil a kangsiet hi cheng nuoitel manhu ni dinga ring a nih.

Election­ah ngir lo dingin
IMPHAL: Private School siem a, sum hlawk tam tak hmu hai chu election­ah ngir lo dingin Maoist Communisty Party Manipur (MCPM) chun vauna a siem. EK Higher Secondary School, Sangakpham, Zenith Higher Secondary School, Airport Road le Little Master Higher Secondary School, Samurou indintuhai chu kum 2017 a Manipur Assembly election hung um dinga hin ngir tumin an insingsa niin MCPM thusuok chun a hril.

August 5 ah bandh thaw an tum
IMPHAL: August 4, 2016 chena Bishnupur District huop sunga Oinam Nagar Panchayat biel sunga National Food Security Act hnuoia hamthatna dawng dinghai kuomah NFSA Beneficiary Card pek vawng an ninaw chun August 5, 2016 khin Tiddim Road bandh an thaw ding niin Oinam Nagar Panchayat biel mipui chun thusuok an siem.

August 10 ah Admission test
IMPHAL: Academic Session 2016­17 sunga M.Sc (Forestry) le M.Sc. Environmental Sciences inchuk ding thlangsuokna dinga Entrance test chu August 10, 2016 sun dar 11 a inthawk New Social Science Block, Manipur University ah nei ning a tih tiin Department of Forestry & Environmental Science, MU thusuok chun a hril. Admit Card chu August 9, 2016 chenin hi Department office a hin lak thei ning a tih.

Manipur­ah simkhawlei an hning
IMPHAL: Zani zingkar dar 7:54 vel khan Ukhrul District, Manipur ah simkhawlei richter scale 3.5 a hratin an hning a, epicenter chu Ukhrul biela 24.5 latitude le 94.4 longitude inkar a ni a, thil tawkpawi a nei nawh. July 27, 2016  khawm khan Ukhrul district a hin richter scale 4.4 a hratin simkhawlei a lo inhning ta bawk tiin Indian Meteorological Department (IMD) thusuok chun a hril.

Sonia in vote campaign a tan
VARANASI: Kum 2017 a Uttar Pradesh Assembly Election hung um ding le inzawmin zanikhan AICC President, Sonia Gandhi in Varanasi khawpuiah vote campaign a tan. Amiruokchu, Sonia Gandhi hi a hung khawsik damnaw leiin a nuom neka inhmain New Delhi tieng a kir. PM, Modi chun Sonia Gandhi hi hung dam vat ding le a hriselna  hung tha nawk vat dingin ditsakna an hlan. Kum 2014 Lok Sabha election a khan Uttar Pradesh State a Lok Sabha seats 80 umah Congress in seat 2, Amethi le Rae Bareili a mi chau an lak a, a dang po chu BJP le an thlawppui Apna Dal in an lak vawng a nih. BJP le Apna Dal in an lak hi seats 73 a nih. Kum 2017 a UP Assembly election hi kum 2019 a Lok Sabha election hung um ding aitecheuna ni dinga ngai a ni leiin BJP le Congress party hai chun thang an lak nasa hle a nih.

General  VK Singh in Saudi Arabia a pan
NEW DELHI: Minister of state for External Affairs General V.K. Singh chu Saudi Arabia rama India mi, an sin haia inthawk ban an ni ta leia fak le dawn ding nei loa um labourers 10,000 chuong hai India ram tienga hung thuoikir dingin zani zan khan New Delhi suoksanin Saudi Arabia a pan.    Hieng labourers hai hi sinthawa inhlaw an ni a, economic ngirhmun a hung sie leia  factory tam tak khar le thawktu tam tak ban  an ni bakah a ruoitu han hlaw an pek theinaw leia harsatna tuok an nih. Fak le dawna harsatna tuok India mi hai hi Consular General of India enkawl camps 5 haia enkawl le fak ding pek mek an nih.

Odisha­ah Tekin mi 52 a deng hlum tah
ODISHA: Ni 3 liemta sung khan Odisha state sunga hmun hran hran haiah Tek tlain mi 52 zet a deng hlum ta niin ei thu dawngna chun a hril. Special relief Commissioners Office  ruok chun tuchena hin district tum tum haia Tekin mi a deng hlum report an dawng chu 41 nitain a hril. Tekin a denghlum sung hai kuomah zangnadawmna Rs. 4 lakh seng sawrkar in a pek ding thu thusuok chun a hril.

Centre in Rhino Protection Force
NEW DELHI: Assam rama Kaziranga National Park sunga Samak (rhino) kap hlum a ni rawp na le inzawmin sawrkar thlungpui chun Special Rhino Protection Force indin dingin remtina a nei tah. Kum 3 liemta sung khan Assam rama hin sapeltu han Samak 94 zet an kap hlum tah. Hi hun sung hin  Sapeltu mi 226 man an ni a, hi laia 6 hai chu thiemnaw inchangtir an nih tiin Minister of State for Environment, Forest and Climate Change Anil Madhav Dave chun zani hmasa khan Rajya Sabha an hriettir.

Heroin Rs. 8 lakh manhu leh man
MAHARAJGANJ: Uttar Pradesh­a India le Nepal ramri, Sonauli area­a chun zanikhan Sashtra Seema Bal (SSB) han Nepal mi  Praveen Giri (23) of Pyuthan district chu Heroin grams 40, Rs. 8 lakh manhu leh an man. Nepal­a inthawk India ram hung lut a tum laia SSB han an man niin Commandant Shiv Dayal chun a hril.

J&K Minister In Petrol bomb­a deng
SRINAGAR: Zani hmasa zan khan Parraypora area­ah Jammu and Kashmir Education Minister Naeem Akhtar chengna in chu tu ti hrietlo han Petrol bomb hmangin an deng a, sienkhawm hliemna tuok an um naw a, gate ruok chu a suksiet tiin Police thusuok chun a hril. Hi thil tlung huna hin  Akhtar le a nuhmei hai chu an um naw a, security khau taka veng Gupkar Road­ah an um.

Ralthuom tawlrukna  thuah Jundal le mi 6 damsung jail intang dingin
MUMBAI: Kum 2006­a Aurangabad hmuna ralthuom tam tak tawlrukna le inzawma man Abu Jundal le midang 6 hai chu zanikhan Mumbai­a MCOCA Court chun damsung lungin intang dingin an chungthu a rel. Kum 2002­a Gujarat hmuna buoina tlung zoa kha huna Gujarat CM Narendra Modi le VHP leader Praveen Togadia hai thatna dinga hieng ralthuom hai hi tawlruk nia intum a  nih. An kuta inthawk Tata Indica le a sunga phur RDX kg. 30 Computer CPU a inthun, AK­47 Rifle 10 le silaimu 3,200 zet man a nih.

NE bielah Tourism College thar 12
NEW DELHI: NE bielah Tourism Colleges 12 indin thar a ni a, hieng Tourism College­hai hi Central financial Assistance pek an nih tiin Union Tourism minister Mahesh Sharma chun zani hmasa khan Lok Sabha an hriettir. NE biela Tourism Colleges thar 12 indin hai chu­ Central Institute of Hotel Management, Guwahati, Assam; State Institute of Hotel Management, Itanagar, Arunachal Pradesh; State Institute of  Hotel Management, Imphal, Manipur; Central Institute of Hotel Management, Shillong, Meghalaya; State Institute of Management, Aizawl, Mizoram; State Institute of  Hotel Management, Dimapur, Nagaland; State Institute of  Hotel Management, Gangtok, Sikkim; State Institute of Hotel  Management, Agartala, Tripura; State Institute of Hotel Management, Jorhat, Assam; Food Craft Institute, Nowgaon, Assam; Food Craft Institute, Tura, Meghalaya le Food Craft Institute, Namchi, Sikkim hai an nih.

Medical Council le Dentist Bill pass
NEW DELHI: Parliament chun zani hmasa khan Indian Medical Council (Amendment) bill, 2016 le  Dentists (Amendment) Bill, 2016 a passed. Hi Bill sungzui hin kum thara inthawk chun Medical le Dental Course inchuk ding hai chu entrance test vawikhat neia lak a nita ding a nih. May thlaa Indian Medical Council Act, 1956 le Dentist Act, 1948 siem­thatna ding bill pass a ni angin Medical Institution tina undergraduate le post graduate course inchuk ding han entrance exam inang vawngin an nei ta ding a nih. Parliament chun National Institutes of Technology, Sciences Education & Research (Amendment) Bill, 2016 a pass bawk.

Meghalaya in Teacher hlaw a sukpung
SHILLONG: Meghalaya sawrkar chun adhoc secondary le higher secondary schools a thawktu hai hlaw a sukpung. Hi dungzui hin adhoc secondary school teachers han Rs. 20,000 neka tlawm lo hlaw tang an ta, secondary school teachers han Rs. 24,000 le science teachers han Rs. 22,000 an hlaw ta ding a nih. A hma chun Rs. 10,000, Rs. 11,000 le Rs. 12,000 an hlaw tawl a nih.

VAWISUN THUPUI
Chun, an kuomah, “Khawvel po poah fe unla, thil siemhai po po kuomah Chanchin tha hi hril ro. Awia, baptisma chang chu sandamin um an tih; a awi naw ruok chu thiemnaw changin um an tih.  ­ Marka 16:15­16

Editorial: Damnawna damdawi

Zohnathlakhai hi thil thar insukhmu hrat takel, a tha le a tha naw, an dik le an dik naw khawm enfel lo le ngituo chet chet lova baw nghal huom huom hlak ei ni a, mi pakhatin ieng damdawi amani a fak a, a thatpui a, a natna ang deu natna nei nia inhriehai chun Doctor rawn lem loin an fak ve el hlak. Hiengang mi hi ei ni leiin muongchang lova hienga damdawi fak mei mei hi ching lo le bansan dinga inhril hrietna beiruol (awareness campaign) ei thaw nghal a pawimaw hle. Ngaituo chet chet lo le doctor remtina thang lova damdawi fak hi a tha naw a, dam nuomna leia damdawi ei fak kha damnawna damdawi a hung inchang thei a nih. Hi lei hin damdawi fakna kawngah hin ei fimkhur nawk zuol nuom a um.

Tulai hin ei ramah ramdanga inthawka laklut damdawi chi tum tum zalen taka zawr a ni a. Hiengang damdawi zawrtuhai hi tawngbau an thiem a, an damdawi zawrhai an inpak thiem leiin tum rak lo, mamaw bawk si lo, a that le that naw khawm hre der lovin ei lo inchawk nawk el hlak. Hiengang damdawi haia hin a siem hun, iengchena fakle hmang thei ding am tihai khawm an ziek ngai nawh. Amiruokchu, foreign siem a nina lei ringawtin ei inchawk el hlak. Hrietchieng lo damdawi ei inchawk ngam hi chu huoisen takel ei nih. Damnawna damdawi inchawk fuk hi inlau a um leiin doctor remtina thang lo chun hiengang damdawi hi chu inchaw ngainaw inla ei himna le ei damna lem a ni ngei ring a um.

Ramdang (foreign) siem, cherna damdawi, thauna damdawi, pang innona damdawi, Cancer damdawi, Zunthlum damdawi, Kal damdawi, thin damdawi, BP damdawi le a dang dang Bazar le In tinah zawr a ni mek a. Hiengang damdawihai hi a lo tha el thei, nisienlakhawm hrietchieng lo a ni tlat leiin ngampa taka inchawka fak el chi chu niin an lang nawh. Hrietchieng lo damdawi fak ei ching lei hin ei taksaah rasuok tha lo a nei am an ta ding aw ti thei khawpin natna hri mak le danglam tak tak, doctor­hai khawma an hriet ngailo ei rama hin natna anleng mek ta a nih.

Khawsaka inthawk le hmun danga inthawka Manipur­a laklut damdawi thenkhat chu tulai khawm hin zalen le uolau taka zawr an la nih. Hieng damdawi hai hi mihriem ta dingin a himin a tha tawk am ti ensinna khawm nei lo niin an lang. Ei ramah hin drugs controller an um a, iengleia hiengang damdawi hai hi phalna (licence/permit) nei lo han zalen taka an zawr thei am ning a ta? Hi chungchanga hin thuneitu le mawphurtu han an sin ding thawin, Drugs Controller­hai inenfeltirin action lak a tul leh action la hai sienla ei renga ta dinga thiltha a hung ni ngei ring a um. Damdawi hrietchieng lo le enfel khawm ni lo ei fak sunzawm pei a, mihriem hriselna a suksiet pal chun eila tuorhla hle ding a nih. Chuongang thil ei tuok hma ngeiin control nisienla nuom a um.

India ramah khawm hin damdawi siemtu company sangtel an um a, khawvel huop khawmin damdawi chi hran hran siemsuok tamna ram a ni a, chuhai lai chun a ni dan ding ang ni lova, a damdawi rik le hrat dan ding ang ni phak lova siem, man tlawmtea zawr thei dinga siemsuok khawm tam tak a um. Hiengang damdawihai hi mi harsa lem han an inchawk a, sienkhawm doctor han fak dan ding anga chawin fa hlak hai sienkhawm, a damdawi a hrat naw le a that tawk naw leiin an thatpui meu ngai naw a, an tuor pha hlak. Hiengang damdawihai khawm hi Drugs Controllers han enfel hai sienla, khap a tul leh khap nisienla nuom a um.

Damdawi tha lo le a him naw a nih ti ei hriet saa ei khap naw chun a tuortu ding chu eini tho ei nih. A tha nawh ti le a him nawh ti hriezing sia ei khap le ei khuokhir naw chun mipui himna ei ngaitha tina a hung ni ding a ni a, chu chu thil indiklo a nih. Hi kawngah hin ei state sawrkar in an rang thei angin hma hung la sienla, khap tulhai khapin, khuokhir tulhai hung khuokhir nghal sienla nuom a um. Damdawi ei ti hi tha hle sienkhawm, damdawi thenkhat hi chu damna nekin damnawna damdawi an chang hlak. Hi lei hin damdawi fak chungthuah hin ei fimkhur hle a tul a nih.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate