Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 19 January, 2016

Tuesday, January 19, 2016

/ Published by VIRTHLI
Naupang tam tak Zenghri vengna indawntir
CCPUR: January 17, 2016 nia  IPPI/NIDs first round Polio Sunday ni khan CCPur khawpui sung le Tuibuong area haiah naupang kum 5 le a hnuoitieng 13279 Zenghri vengna damdawi (Polio) indawntir an nih. Singngat Block­ah naupang 1348; Samulamlan Block­ah 12487 indawntir an ni bawk. Churachandpur District­a first round IPPI le inzawmin State Observer pahni Sanamany Singh, State Coldchain Technician le Premjit Singh, Family Head Office, Imphal han zani hmasa khan town sunga polio booth tum tum an sir a, zanikhan Singngat area an va sir. Programme induong dungzuiin January 18 & 19, 2016 hai chu Polio sunday huna dawn lo naupang hai ta dingin In tin sira indawntirna nei sunzawm ding a nih.

IPPI/NIDs 2016 first round hi Jan. 17, 2016, 7:30AM khan Langkhanpau Guite, Chairman, ADCC in a hawng. Dr Thangchinkhup Guite, CMO/CCPur chun, kum 1995 a inthawk India ramah IPPI tan a ni a, kum 2011 khan India chu Polio (Zenghri invawi thar) a um tanaw a, kum 2014 khan WHO a inthawk India chun Polio Free Country Certificate a dawng a, sienkhawm thenum rambung haiah Polio a la um leiin India chun IPPI hi a la sunzawm pei a nih tiin First round IPPI/NIDs 2016 a hawngna huna a hril.

JAC in ngenna an siem
CCPUR: Joint Action Committee (JAC) against Anti­Tribal Bills chun Jan. 14, 2016 nia Synod Hall, IB Road, CCPur hmuna Consultation meeting in an lo rel ta angin Manipur­a Tribal hai chu January 26, 2016 nia India Republic Day hmang ding hi tu khawma thlawp lo le thang lo dingin ngenna zani hmasa khan an siem nawn nawk. Hi bka hin Jan. 26, 2016, 6PM­7PM inkar sung martyrs hai inzanain mani in chita candle sitvar dingin an ngen bawk.

School of Music hawng
CCPUR:  Zani 11:30AM khan  Awnchinkhup khuoah Zopa Foundation School of Music & Sound Records chu G. Thangkhosuanmung, EM, ADCC le Chief of Hiangtam Lamka  in khuolliena thangin a hawng. Guest of honour in Hausuanthang, MDC le Functional president in Chinlunthang, president, UZO GHQ a thang.

G. Thangkhosuanmung chun, Music hin ramri a neinaw a, music thatak chun mi lungngai le beidawng hai iemanichenah hadamna a pek theizie hrilin misic le hlasak thiem hai ngaisang an um thu a hril.

HYA GHQ in hun a hmangpui
CCPUR: January 18, 2016; 1:30PM khan HYA GHQ Office, Rengkai­ah famtah (L) Sergeant Malsawmkim Hmar farnu Nk Vanlalchawl, tulna leia Tuithaphai­a cham mek inpawlpuina le thingpui dawn puina HYA GHQ inrawina hnuoia nei a nih. Hi huna hin HSA GHQ le Churachandpur Jt Hqrts thuoituhai khawma an uop ve.

Francis Songate, General Secretary, HYA GHQ in hun a keihruoi a, (L) Sergeant Malsawmkim Hmar kha Hnam Pasaltha indiktak ani zie le, sawrkar­a a sin dettak le mani sung le kuo khawm thlakhla zo lo khawpa Hmar hnam an hmusitna le diriemna ngai theiloa a hringna chen chana hnam an vakvai puina hih ngaisangum an ti thu hnam thuoitu tum tum haiin  an hril a. Pu Malsawmkim Hmar in a thi hmaa a hril “Nikhat chu hmelma kutah la thi ve ngei ka ta, ka thina hin thangthar lai thu hril raw seh” a lo ti angin thangthar lai thu a la hril zinga, a thina kha a thlawn naw ding zie hai an hrilsa bawk.

Famtah Sergeant Malsawmkim Hmar a farnu chun, a u thi hnungin an sungkuo in harsatna tamtak an tuok zawm pei a, an unau laia mi pasal pahni zet Mizoram Armed Police(MAP) haiin an man nawk a, pakhat chu insuo nita in, pakhat jail ah alan tang zing thu hai a hril a. Ka u thina le inzawma thangpuina kut hung rawltu le sum­le­pai tamtaka hung ral tuhai po po le vawisun chena a U ngainatu le hmangaituhai po po chungah an sungkuo chun lawmum anti thu hnuk ul rakin hi huna hin a hril bawk anih.

Pu Francis Songate in Hmar Martyrs Day T­Shirt chu Nk Vanlalchawl kuomah an hlan a, Upa Laltlanmawi, Finance Secretary, HYA GHQ in hun khar tawngtaina neiin programme hi suktawp a nih. ( Alan Famhoite)

CMO in chawl a lak
CCPUR: Dr Thangchinkhup Guite, CMO/CCPur chun mimal thila tulna leiin Jan. 19­24, 2016 inkar sung chawl (leave) a lak a, Jan. 25, 2016 in CCPur hung kir nawk a tih. Ama umnaw sungin Dr T. Pumzathang, District TB Officer i/c in CMO lo chelsang a tih.

Ph.D student thina thuah Union minister Dattatreya le mi 3 chungah case file
HYDERABAD: January 17, 2016 nia Hyderabad Central University­a Ph.D. inchuklai  Rohit Vemula (26) an hostel room sunga ama le ama inkhaihlum saa hmu a nina thuah  Hyderabad Police chun zanikhan Union Labour Minister Bandaru Dattatreya le midang pathum hai chu Scheduled Castes and Scheduled Tribes Act. hnuoiah case an siem khum. Case siem khum midang 3 hai chu Vice Chancellor Appao Rao, AVBP leader Susheel le BJYM leader Vishnu hai an  nih.  Union Minister   hi,  mi mani le mani insukhlum t hiel thei khawpa siemtua intum­a 306 of the Indian Penal Code hnuoia case siemkhum a nih tiin Police chun an hril.

Rohit le a ruol dang research scholars 4 hai hi  kum 1993 mumbai bomb blast  le inzawma Yakub Memon thi dinga thiemnaw inchangtira um dodalna August thlaa nei huna BJP student wing activist Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad (ABVP) sawisaka intum le an chunga case khawm file khum, hi leia December 21, 2015 a inthawka kha hostel­a mess khawm dawng thei lo dinga hnawtdawk, chu taka inthawk Univesity campus gate puoa a ruol dang 4 hai le puonin keia khawsa an ni a, hiengang harsatna a tuok leia beidawnga hi thil hi a thaw ni dinga ring a nih.

Hostel­a inthawk hnawtdawk a ni chungchanga hin Union Minister hi mawphurtu taka intum, Rohit le a ruol dang 4 hai chunga action la dinga zieka Union HRD ministy kuoma lekha petu nia hril leia Case registered a nih tiin Police chun an hril.

Hieng laizing hin Mr Dattareya chun Rohit thina thua hin ama le a party in inzawmna a neinaw thu a hril a. HRD ministry chun hi thua thudik zawngsuok dingin member 2 umna Fact­finding team Union HRD ministry a OSD Shakila T. Shamsu le Dy. Secy. level officer Surat Singh hai Hyderabad­ah a tir. Congress chun Union minister Dattatreya chu inban dingin an phut bakah Union HRD minister chu a hmuna thil umdan enfel dingin an ngen.

BJP in Govindas inban dingin
IMPHAL:  BJP Manipur chun Commerce and Industry Minister Govindas Konthoujam chu zani hmasaa Bishnupur Police station sunga nuhmei pakhat thanga sungkhata mi pathum a vuok le sawisaka intumin, an dem thu an puong a, darkar 24 sung moral ground­a inban dingin an phut. Hi le inzawm hin zanikhan an party office, Nityaipat Chuthek, Imphal hmuna BJP Manipur Pradesh chun sit­in­protest an nei. Police station sunga minister pakhatin lockup­a  um hai an hmai intuom tira a sawisakna hi India rama dingin a vawikhatna  nih tiin hi thil hi nasa takin an dem.

MPCC in thlangtling thar hai lawmpuina
IMPHAL: Manipur Pradesh Congress Committee (MPCC) chun  January 11, 2016 nia Manipur Municipal Council 18 le Nagar Panchayat 8 haia inthlangna uma Congress candidate thlangtlinga um 198 hai lawmpuina zanikhan an nei. Hi hun hi Congress Bhavan, Imphal hmuna nei a ni a, CM, Dy. CMs, Congress MLAs le supporter tam tak an thang.

Imphal khawpui sung venghimna sukkhau
IMPHAL: January 26, 2016 nia India Republic Day hmang ding le inzawmin thil ditumlo a tlung nawna dingin Imphal khawpui sunga chun venghimna nasa taka sukkhau a nih. Imphal West Police Commandos chun zani zingkar khan Singjamei Chingamathak Chingtham Leikai hmuna dappui an thaw a, mi 30 vel ID nei lo hai enfel dinga hrentang an ni a, Police hai hi In thenkhata lutin an dapbawk.

Bandh a la fe pei
IMPHAL: Joint Committee Tiddim Road le Organisation tum tum han  state sawrkarin Thangjing Sub­Division  “Thangting” Sub­Division tia a thlakthleng dodalna le ‘Thangjing’ tia thlakthleng nawk dinga nawrnaa tiemchin um lova Bandh an puong chun nundan pangngai a sukbuoi hle a, lampuia inlawn motor hai sukchawlin an tir kir tawl. Bandh lei hin Imphal le CCPur inkara inlawn motor han harsatna an tuok.

THAKDO General Strike huna inbeituona
IMPHAL: Thangmeiband Kendra Development Organisation (THAKDO) in Jan. 16, 2016 nia nupui ruol thenkhatin Thangmeiband A/C MLA chengnain hlukhuma, tawngkam mawilo tak tak an MLA chunga an saksuok dodalna leiin zanikhan Thangmeiband area­ah darkar 12 sung General Strike an thaw. General Strike hin nundan pangai a sukbuoi hle a, strike le inzawma inbeituonaah nupui pahni L. Geeta (33) le Soram Landhoni (70) hai an hliem leiin RIMS­ah admit an nih. Thangmeiband MLA Joy Kishan chun hliem hai hi hospital­ah a va kan. Keithel market simkhawlei inhning in a sawisiet leia hi taka inthung nupui hai inthungna ding temporary market shed bawla um mek sinthawna MLA in a sukchawl lungsena nuhmei ruol hin MLA in hi va suosal an tum a ni a, hi le inzawm peia  General Strike hi thaw a nih. THAKDO chun Strike hi vawisun 5PM chena dingin an suksei.

IMFCC in 50% an ngen
IMPHAL: Indo­Myanmar Friendship Chamber of Commerce (IMFCC), Moreh chun, tuolsung mi hai ta dinga Moreh Market complex 50% huol pek an ninaw chun hi market complex hawng ding chu dodal le ban an tu m thu IMFCC Info. Secretary Anil Kumar Poddar in a hril. Hi thua Dy. CM, Commerce & Industries minister K. Govindas bakah Tengnoupal A/C MLA Korungthang hai kuoma memorandum an lo pek ta niin a hril bawk. Hi baka hin 500 kengna ding auditorium bawlna tuta thla sunga tan a ninaw chun nuorna nasa tak an thaw tan ding thu a hril bawk.

Gaan­Ngai Festival
IMPHAL: Zeliangrong hnam hai Festival lien tak Gaan­Ngai chu January 22­28, 2016 sung khin  hmang an tih. State level in Maibam Kabui Village, Bishnupur District­ah hmang ning a tih. Hi lei hin State level Gaan­Ngai Festival Celebration Committee chun Clubs le Organisations tum tum hai chu hi hun sung hin tukhawma bandh puong lo dingin ngenna an siem.

Bravery Award dawngtu dinghai
NEW DELHI:  National Bravery Award, 2015 dawngtu ding hai  zanikhan puong an nih. Bravery Award 2015 dawng ding hin mi 25 thlang an ni a, hi lai hin nuhmei 3 le pasal 22 an thang a, 2 hai chu an thi hnung (posthumously) a inhlan ding an nih. Manipur­a inthawk Master Maurice Yengkhom le Master Chongtham Kuber Meitei le Mizorama inthawk Master  Ramdinthara (15) hai  an thang.

Bravery Award Awards hai hi January 24, 2016 khin Prime Minister in inhlanna nei a ta, award dawngtu hai hi Jan. 26, 2016 nia New Delhi hmuna Republic Day parade­ah thang bawk an tih. National Children Bravery Award hi Indian Council for Child Welfare (ICCW) in naupang huoisen hai chawimawina dinga an din a ni a, award dawngtu hai kuoma medal, certificate le pawisa inhlan an ni hlak. Award hi kum 1957 a pek tan niin tuchena hin naupang huoisen 920 (pasal 656 le nuhmei 264) hai kuomah inhlan an ni tah.

UP a sungkuo 74 umna khuoah IAS officers 47 an um
LUCKNOW:  Uttar Pradesh­a  Jaunpur district sunga Madhopatti  khuo chite, In/sungkuo 75 chau umnaa chun Indian Administrative Services (IAS) Officers 47 an um. Ei thu dawngnain  a hril danin hi khuoa inthawka IAS tling hmasa tak chu Mustafa Hussain f/o Wamiq Jaunpuri (Poet) a ni a, kum 1914 khan Union Public Service Commission (UPSC) exam­ah hlawtlingna changin PCS a zawm a, ama dawttu IAS Indu Prakash chun 1952 khan Civil services rank 2 na lain IAS a hmu nawk a, hi taka inthawk hin IAS hmu hi an hung um zawm zut el ta a nih. Thalai thenkhat Indian Space Researh Organisation le Bhabha Atomic Research Centre le World Bank haia sin an hmu tawl bawk a nih.

Modhopatti village hi tulai hnaia unau 4 a Civil Services fethlenga IAS hmu record siemtu hai khuo a ni a, chuong unau pali hai chu Vinay Kumar Singh, Chatrapal Singh, Ajay Kumar Singh le Shashikant Singh hai an nih. An upa tak Vinay Kumar Singh chun kum 1955 khan IAS hmuin Bihar Chief Secretary in a pension a, Chatrapal Singh chun Tamil Nadu Chief Secretary sin a chel bawk a nih.

Hi khuoa cheng students hai chun intermediate an kai a inthawk IAS le PCS examination a dinga inpuochain guides book nasa takin an lo bi tan nghal a, an khuoa school hai inchukna chu Hindi medium vawng an ni leiin naupangte an nia inthawk English thiem tumin nasa takin an bei tan nghal bawk niin hi khuoa teacher Arvind Kumar  chun a hril.

Sports Minister in SA Games torch relay
NEW DELHI: Union Sports Minister Sarbananda Sonowal chun February 5­16, 2016 inkar sunga Guwahati (Assam) le Shillong (Meghalaya) haia South Asian Games hung um dinga Torch relay  a hawng. Games meiser (torch) hin Shillong hung pan a ta, Shillong­a inthawk Guwahati panpui ning a tih. Tuta tum hi India hmarsak biela multi­sports international event a tlung vawikhatna ding a nih. SA Games­a hin khawvel rambung tum tum 8 haia inthawk inkhelmi 3000 vel thang an ta, events 23 um a ta, Games 6 Shillong­a inkhel ning a ta, a dang po chu Guwahati hmuna inkhel ning a tih.

PM in Assam­ah IIITG bawlna ding lungphumna
GUWHATI: Prime Minister Narendra Modi chun Jan 19, 2016 hin Assam­ah Indian Institute of Information Technology Guwahati (IIITG) bawlna ding lungphumna nei a ta, IIT, IIITG students le North­East region­a Central technical Institutions haia student hai hmaah thuhrilna nei a tih tiin IIITG Mentor Director Gautam Barua chun a hril.  Hi huna hin Assam Governor, CM, Union HRD minister Smriti Irani, state education minister hai khawm thang an tih. Pu Modi hin Kokrajhar hmuna BJP Youth programme­ah thuhrilna hun hmang bawk a tih.

MDF in Saiha district UT a hlangkai dingin
AIZAWL:Mara Democratic Front (MDF) chun Saiha district chu Union Territory­a hlangkai a ni theina dinga sawrkar thlungpui kuoma nawrna sunzawm pei an tum. Hi thu hi January 15, 2016 nia Saiha New Colony Indoor stadium­a MDF in Special Assembly an nei huna resolution pass meua an rel a nih. UT nei chu Mara hnam hai himna le hmasawnna dinga thil pawimaw a nih tiin MDF chun an hril. MDC chun, Union Minister hai Mizoram an inzin huna Sixth Schedule area hai sir ve hlak hai sien ti resolution an pass bawk. Hi huna hin MDF kum 2016­19 President dingin M. Laikho an thlang tling nawk a, senior Vice President  FC Kiahlei, Vice president in  K. Chiama le Treasurer in C. Vadyu hai an thlang bawk.

Assam CM le DMK Chief Court hmaah an lang
GUWAHATI/CHENNAI: Assam Chief Minister Tarun Gogoi chu BJP leader Himanta Biswa Sarma in corruption thawa an tumna le inzawma Mr Biswa Sarma in defamation case a file khum na thuah zanikhan Court hmaah an lang. Mr Gogoi chun Mr Sarma hi Sarada Ponzi scheme scam le Louis Berger case­ah inrawlna neiin an tum a nih. Hearing nawk chu February 8, 2016 a nei dingin Court in a rel. Mr. Sarma hin Gogoi chungah Kamrup metro civil judge court­ah Rs. 100­crore defamation a file a nih.

Hieng laizing hin DMK Chief M. Karunanidhi chu Tamil Nadu sawrkarin criminal defamation case a file le inzawmin zanikhan Chennai­a Madrass High Court Complex­a Principal Session Court hmaah an lang. March 10, 2016 in hearing nei nawk ning a tih.

VAWISUN THUPUI
Ka lunginzingin Lalpa chu ka ko a, Anih, ka Pathien chu ka lo hlak. Chun, ama chun a biekina inthawk chun ka rawl chu a hriet a, Chun, ka khekri chu a naa chun a lut tah a.~ 2 Samuel 22:7

Editorial
Taimakna

Mihriem hringnun nitin khawsakna le hlawtlingna dinga pawimaw chu ‘taimakna’ hi a nih. Mihriem  hai hi Pathienin ngaituo theina le thil hriet theina a mi pek seng a, thenkhat chu thil hre thei deu le hre thei rak lo khawm chu ei lo um a, sienkhawm khawvela mi hlawtling hai popo hi thil hre thei hrim hrim an ni vawng naw a, a tamlem  hi an taimakna le tumruna leia hlawtling an ni lem. Taimak hang ti hin, mihriem hai hi taima hrim hrima siem le thabo ding hrim hrima siem ei um reng am?  ti indawnna lo siem ta inla;  mi tam tak dawnna chu  ‘aw’ ti ni ngei a tih; sienkhawm chik taka ei ngaituo chun, mihriem hai hi tukhawm a taima sa hrima siem ei lo um der nawh. Mi thabo tak khawmin mi taima hai umdan anga peinaw sa sa le hlawtling nuomna lungril neia a thaw tal tal leia mi taima tia hriet an hung ni lem chau a nih.

Bovee chun,‘hlawsamnain an entir chu iengdang lei ni lovin hlawtling tumna a la hrat tawknaw lei a nih’ a lo ti a, an dik hle awm ie. Mi tam tak chun hlawtlingna dit siin tumna tak tak ei neinaw leiin taimakna ei tlasam a, taimakna ei tlaksamna chun hlawsamna a hung intlun chau a ni lem. Lekha inchuktu, sinzawngtu annawleh kut sinthawtu, a tu el khawm hlawtling nuom hai hrim hrim chu an pei hrim hrim lei ni loin an lungrila hlawtling nuomna a lien leiin an thabo thei  naw peinaw sa sa khawma an thaw tal tal leiin mi taima tia hriet an hung ni a, chu an taimakna chun hlawtlingna a hung intlun hlak a nih.

Khawvela mi hlawtling le mi taimaa hriet hai hringnun hang sut inla, an taimak hrim hrim lei ni lo, hlawtling nuomnain a hne lem leia taimak insuo lo thei loa a siem leia taima le hlawtling an ni lem. Ei hnam sunga mi hlawtlinga ngai hai hringnun khawm hang sut chet chet inla, a tamlem hai hi an hriet thei le thiem thei hrim hrim lei ni lo, taimak laka an hne a ni lem. ‘Lal pahni rawng bawl kawp thei a ni nawh’ an lo ti ang deuin  hlawtling ding chun ‘taimakna’ lampui zui a ngai a, chu chu peinaw sa sa khawma thaw tal talna a nih, thobo a thei naw a, a rem naw bawk;  thabo hai ta ding chun hlawtlingna lampui hi hraw a thei nawh.

Tulai khawvel lem chu a thiem le tlin  hai chau dingchangna khawvel a nita leiin mi thabo hai ta ding chun hlawtlingna hi vana ra a nitah. Hi lei hin hlawtling ei nuom chun taimak ei insuo a tul. Lekha inchuk le sin zawngtu hai ta ding chau ni lovin, lo sinthawtu hai ta ding khawmin ei ram hangna a bo tiel tiel leiin nasa nawk zuola taimak ei insuo a ninaw chun fakkhawp hmu a har sa deu deu ding a nih ti chu ei khawvel boruok sik le sa nasa taka hung inthlakdanglam pei hin chieng takin an lang a nih.

Tuhin kum 2016 kum bul January thla chanve ei hmang tan mek a, a pasie taka inthawk a hausa tak chenin hun thar le ni thar ei tawng ang peiin remruotna thar hai siemin hma ei dawm ngei ring a um. Remruotna khawm siem hlei thei lo khawpa thabo tam tak ei um ngei ring a um bawk. ‘A bul tan that chu a chanve zo ang a nih’ ti thuvar hi mitinin ei lungrila hrezingin, kum a hung thar a, mitinin bul ei tan meka hin, hlawtlingna in a mi zui ngei theina dingin; kum liemta haia ei thawsuolna haia insiemthain kum bula inthawk hin tan thar inla nuom a um takzet.


Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate