Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 10 January, 2016

Sunday, January 10, 2016

/ Published by VIRTHLI
JAC inrawinain Jan. 14 in Consultative meeting a um ding
CCPUR: Joint Action Committee (JAC) Against Anti­Tribal Bills chun zani zantieng 1:30PM khan KKL Complex­ah meeting an nei. Fekhawm member hai chun hmatieng peia hmalak le thil thaw dan ding ngaidan an hriltlang bakah JAC tha le hrat lema a fe theina dinga ngaidan hai an hril tawl.



Hi  meeting huna hin JAC le CM in December 29, 2015 nia meeting neia, Special Assembly session ko a, Bills 3 han Hill Districts hai a huom naw ding tia ni 10 sung ngeia passed dinga an phutna le hun an pek January 8, 2015 nia tawp ta chungthu khawm an hriltlang. Chun, January 14, 2016, 11:00AM niin Synod Hall, IB Road­a Consultative meeting neia, hmatieng peia hmalak dan ding rel dingin meeting chun an remti bawk. Consultative meeting a hin Organisation tum tum; Church leaders; Tribe Leaders, Philanthropic Organisation leaders bakah mimal inhnikna nei taphawt thang thei dingin meeting chun remtiin an rel bawk.

JAC chun August 31, 2015 nia  Manipur Assembly in Bills pathum an passed hai le inzawma sawrkar le inbiekna nei a ni theina dinga thil phut an nei hai state sawrkar kuoma a lo peklut ta a, sienkhawm tuchen hin sawrkar tienga inthawk dawnna mumal tak a la hmunaw leiin inbiekna nei thei lovin a la um zing a nih.

Jt. NSS Teachers training
CCPUR: January 13, 2016 (Nilaini) khin Joint Naupang Sunday School Teachers Training­cum­ Fellowship, ICI Lamka Biekin a nei ning a tih. Program hi 10:30 AM a tan ding a ni leiin hi program a thang ding hai chu a hun taka tlung kim seng dingin Secretary, JNSS Rev.  Lalthakung chun inhriettirna a siem.

Thil mak ve tak
CCPUR: (L) Rev. Dr Rochunga Pudaite in a naupang laia Phulpui khuoa Lamkhuong a phun chu a thi ni October 10, 2015 khan a hna a them/vuoi tan a, a ruong vuithlak a ni hmapo khan a hna hai a them zing a, October 24, 2015 nia a ruong vui zo khan a hna hai a til vawng a, Lamkhuong kung hi tuhin chu a thi tah. Kum 2013­a Phulpui a va sir tum khawm khan Dr Pudaite hin a Lamkhuong phun hi a la va kan niin ei thu dawngna chun a hril.

JNV Entrance Exam nei
CCPUR: JNV Tuinom­a Class VI inchuk ding thlangsuokna dinga Entrance Exam chu zanikhan CCPur District sunga Block tina nei a nih.  Exam hi 11:30AM a tan a ni a, CCPur Block hnuoia Phungkhothang Govt. H/S centre­ah candidates 389 test­ah an thang a, candidate 116 an absent. Henglep Block a candidate 74 han Vumhao H/S, Tuilaphai;  Singngat Block a candidate 31 han Singngat H/S; Thanlon Block a candidate 61 han Thanlon H/S; Tipaimukh Block a candidate 175 han Parbung H/S le Samulamlan Block­a candidate 110 han INA Memorial H/S ah test an nei.


HSA Executive meeting nei
SILCHAR: January 9, 2015 khan Silchar Mission Compound­ah HSA GHQ Executive Committee meeting nei a nih. Hi huna hin 55th General Assembly Muolhoi/Haflonga 28­30 January sunga innghat ding chungthu hriltlang a ni a, Assembly hall hi famtah Rev.Dr. Rochunga Pudaite sunna le fawmin a hminga inhlan remti anih. 55th Gen.Assembly Hall hi “Rev. Dr. Rochunga Pudaite Hall” ning atih. Chun, Assembly thupui (theme) dingin “Kan Ram­ Kan Rohlu” ti thlang a ni bawk.  Rev. Dr Hrilrokhum Thiek le Pu L. Keivom (Retd. IFS) hai chu HSA Lifetime Achievement Award, 2016 dawng dinga thlang an nih.

HSA 55th General Assembly huna hin Assam CM Tarun Gogoi chu Chief Guest dinga beisei a ni a, Guest of honour dingin Biren Singh Ingti, CEM, NCHAC, CEM KAAC hai le Special Guest le Special invitee dingin ei hnam sunga officer lien hai le milien dang dang hai beisei an ni bawk. Hi huna thang dingin mitin fiel  ei nih.

Manipur Municipal election campaign hun a tawp: Jan. 11, 2016 in Election a um ding
IMPHAL: January 11, 2015 nia Manipur Assembly Constituencies 40 huop sung phairam districts 4­ Imphal East, Imphal West, Thoubal le Bishnupur district haia Municipal Council 18 le Nagar Panchayat Election nei ding le inzawma vote campaign theina hun chu zanikhan a tawp tah. Election ding leia buoina suok um zeu zeu sienkhawm buoina lien taluo suok hriet a ni nawh. Election thienghlim taka nei a ni theina dingin venghimna uluk taka thaw a nih tiin Home minister Gaikhangam chun a hril.

Election­a inbeituo ding tak chu Congress le Bharatia Janata Party (BJP) an ni a; Assembly Constituency 40 sung zet huom a ni leiin hi election result hin kum 2017­a Manipur Assembly Election hung um dingah a zawna term 3­na sawrkarna siem mektu Congress ngirhmun ding iemanichena a hung inlang ring a nih. Dy. CM le Home Minister Gaikhangam khawmin Muncipal le Nagar Panchayat election hung um ding hi mini­Assembly election ni ding thu tuta hma khan a lo hril ta  a nih.

Manipur CM O.Ibobi Singh chun, mipuiin Congress an thlawp leiin sawrkarna kum 14 sung an siem ta thu a hril a, Dy. CM Gaikhangam chun Manipur­ah Modi Wave a um nawh tiin a hril.

Manipur BJP President Th. Chaoba ruok chun Manipur­a Congress sawrkar chu corruption nasa taka thawtu ni thu hrilin, BJP in hratna an hung chang chun corruption sukbo a ni ding thu le Loktak Lake sukfaina ding Rs. 400 crore scam puongzar le suksuoltu hai jail­a khum ning an tih tiin a hril bakah Congress sawrkar chun elected members hai lai thlier bik neiin a thendar tia intumin Municipal Concil member han honorarium thlatin Rs. 3000 le Nagar Panchayat member hai Rs. 1500 pek an ni laiin Municipal Council le thuhmun ADC member han thlatin Rs. 10,000 an lak a nih tiin an tum bawk.

Manipur CM chun Manipur ang state chin tham a hin mipuiin tu am corrupt le corrupt lo ti an hriet a, thil indiklo taka thaw a ninaw leiin inquiry thaw dinga order insuo a ninaw a nih tiin a hril.

Javadekar in Keibul Lamjao a va sir
IMPHAL: Ni 2 sung cham dinga zani hmasaa Manipur hung tlung Union Environment, Forest and Climate Change (Independent) Minister Prakash Javadekar chun zani zingkar khan India rama floating park umsun le Sangai umna Keibul Lamjao a va sir. Indian Environment minister hai laia Keibul Lamjao a taksa ngeia va sir hmasa tak a la nih. Mr Javadekar hi Principal Chief Conservator Bala Prasad le forest officials han an zui. Kum 2013­a Forest Department in hi park­a Sangai umzat an tiemna (census) dungzuiin Keibul Lamjao a hin Sangai 204 an um a nih.

Mr Javadekar chun, Compensatory Afforestation Fund Management and Planning Authority (CAMPA) hnuoia Ministry of Environment and Forest in Manipur­a Loktak Lake le Sangai (Brow Antlered Deer) humhalna dinga special programs a siem chu a hlawtling thu hrilin a humhalna dinga mitinin hma ei lak a tul thu a hril. Mr Javadekar hin Pabot hill a inthawk Binoculars (enhlatna) hmangin Sangai um hai a thlir a, hi lai biela cheng hai khawm an hmupui bawk.

J&K­ah Governor’s Rule puong
NEW DELHI/SRINAGAR: Jammu and Kashmir Chief Minister Mufti Mohammad Sayeed thina le inzawma J&K Governor NN Vohra in recommendation a peklut dungzuiin Union Home Ministry chun zani zan khan Jammu and Kashmir chu Governor’s Rule hnuoia um phawt dingin a puong.

Jammu & Kashmir­a hin PDP le BJP thangruola sawrkar siem a ni a, member hau tak PDP chun an Legislature Party leader/CM dinga fam tah Mufti Mohammad Sayeed naunu Mehbooba Mufti an thlang thu Governor kuoma intlun hai sienkhawm Ms Mehbooba chun a pa ruong a sun lai zinga CM thar dinga intiemkamna nei el nuomna a neinaw leia Governor  in recommended anga Govenor’s Rule puong a nih. Kum khat liemta sunga J&K a Governor Rule puong a vawihnina a ni tah.

Meghalaya­a bomb puok leiin mi 9 an hliem
SHILLONG: Zani zantieng dar 12:45 vel khan Meghalaya, East Garo Hills district­a Weekly market­ah Improvised Explosive Device (IED) bomb hrat takel a puok a, nuhmei pakhat thangin mi 9 in hliemna an tuok a, hliem hai laia pathum hai chu an hliem inrik hle a hril a nih. Police chun fimkhur thuin hi lai biel sunga hin bomb dang a la um le umnaw uluk takin an enfel bakah dappui nasa takin an thaw nghal niin IGP (Operations) GHP Raju chun a hril. Bomb puok hi Zu zawrna dawr a inthawka puok a ni a, a bul hnaia room thenkhat hai khawm a suksiet. Police chun bomb hi GNLA helpawl hai kam ni dinga an ring thu an hril.

Ei thu dawngna thenkhat chun hi bomb puoka hin mi 2 an thi a, midang 7 an hliem tiin a hril. Williamnagar in­charge GNLA cadre Ajan Ch Momin alias Jimmy thupek anga bomb hi sukpuok a nih tiin Police chun an intum.

Union Minister Mizoram­ah
AIZAWL: Ministry of Environment, Forestry and Climate Change Prakash Javadekar chu Manipur­a ni 2 a cham hnungin zanikhan Mizoram a tlung. Pu Javadekar chun zani zantieng khan Advanced Research Centre for Bamboo & Rattan (ARCBR) a sir bakah Bethlehem Vengthlang­a State Forest Training Institute (SFTI) building thar a hawng.

India ramin hmasawnna sin hrat taka a thaw lai mek hin min huolveltu boruok, thing le ruo le thilhring rawtram zawnga hmalak chu sawrkar dit dan a ninaw a, hi kawnga hin state le sawrkar thlungpui an thangruol a pawimaw thu le forest venghimna hi mipui thanglo chun  hlawtling thei ngainaw ding thu Mr Javadekar chun a hril. Zani zantieng khan Mizoram CM le Governor hai an hmupui a, vawisun hin Tripura pan nawk a tih.


BJP EM 10 in Congress an zawm nawk
HAFLONG: NC Hills Autonomous Council (NCHAC) a BJP Executive Members 10 hai chun zani hmasa zan khang Congress party an zawm nawk. Hi lei hin NCHAC a chun Congress in sawrkarna an hung siem nawk ring a nih. NCHAC Pu Ngamrothang CEM nina hnuoia Congress in sawrkarna an siem hnunga Congress EM le MACs 18 han tulai hnai (nikum) a BJP an zawm leia Congress sawrkar thieka BJP in sawrkarna an hung siem a ni a. Amiruokchu, rorelna infuknaw leia hieng EM 10 hai hin Congress an zawm nawk niin ei thu dawngna chun a hril. BJP EM 10 han Congress an zawm ta lei hin BJP chun member 6 chau neiin minority a hung ni nawk ta a nih. Dima Hasao DCC(I) President Mahendraq Kemprai, tuta Guwahati a um mek chun NCHAC­ah member 22 a nei niin a hril.

Thuoihmanga um naupang sansuok
TURA: January 6, 2016 a Mendipather, New Colony hmuna inthawka thuoihmang Mustaqfizul Rahman (11) chu zani hmasa khan Garo Hills Police han Assam Police hai thangpuinain an sansuok. Hi naupang thuoihmangnaa mawphurtu taka intum Biswajit Adhikary khawm man a nih.

PM in Pathankot a va sir
SRINAGAR: January 2, 2015 nia Pathankot­a Indian Air Force hmunpui terrorist han an beina hmun chu zanikhan PM Narendra Modi in a va sir a, thil umdan a va enfel. Air Force officer hai chun terrorist hai chetna le inzawma thil tlung dan hai an hril bakah terrorist hai chu Pakistan mi an ni ngei finfiena PM hi an inhmutir. PM chun Air Force beitu terrorist hai dolet a ni danah a lungawi tawk thu a hril. Hi thil tlung suizuitu NIA chun phone number 2 hmua um hai chu Pakistan­a Faizan le Maulana ti hai hminga register a nih ti an hril a, Airbase inhuonna bang hmun thenkhata flood light var theilo terrorist han remchanga laa airbase lutnaa an hmang  chungthuah military le engineering services wing thawktu hai thu indawnna an nei zing bawk.

Republic Day­ah French sipai hai
NEW DELHI:  Tukum ram pumpui huopa  Rajpath, New Delhi hmuna India Republic Day hmangna huna French President Francois Hollande chu khuollienin a thang ding bakah  French sipai­a  35th Infantry Regiment hnuoia 7th Armoured Brigade a personnel 56 hai chu parade­ah an thang ve ding a nih. 7th Armoured Brigade hai hi India sipai hai le counter insurgency joint exercise neia India ram, Rajasthan um mek ta an ni a, parade a thang ding hin French sipai dang khawm an la hung belsa ding a nih.

Naupang kap hlumna silai neitu man
AIZAWL: January 7, 2016 zantieng dar 3 vela West Phaileng Electric Veng­a Malsawmpekhlua (4) s/o Lalthangzela silaia kap hlum ani le inzawm khan silai neitu Lalfakawma of West Phaileng chu Police han manin case an siemkhum. Silai sukpuoktu hi Malsawmpekhlua hai thenum­a cheng Lalfakawma naupa kum 7 mi a ni a, silai neitu le a mu thunsaa a sie leia Lalfakawma hi Police in mana case an siem khum a nih.

Naxalites 5 kap hlum
PATNA: Zanikhan Bihar­a Aurangabad district sung Bhangoreya forest­ah CRPF a COBRA battalion le Naxalites helpawl hai nasa takin an inkaptuo a, Naxalites cadre 5 kap hlum an ni a, CRPF personnel 1 in hliemna a tuok. Inkaptuona hmuna hin AK series rifle le silaimu iemanizat dapdawk le man a nih.

Landmine puok leiin BSF 2 an thi
KORAPUT: Zanikhan Odisha state­a Koraput district sunga Kaliajhula forest ah helpawl hai bomb kam landmine puok leiin Deputy Commandant thangin BSF pahni an thi bakah BSF dang 2 in hliemna an tuok. Commandant inrawinaa 143rd Bn. BSF personnel 20hai patrolling­a fe an hung kir tienga hi thil hi tlung a nih.

Pak. le India Foreign Secy. han Jan. 15­ah inbiekna
ISLAMABAD: Pakistan le India  hai chun January 15, 2016  khin Foreign Secretary level­a inbiekna nei an tih tiin Pakistan Prime Minsiter’s Advisor on Foreign Affairs Sartaj Aziz chun Pakistan Parliament­ah zani hmasa khan a hril a. Hi meeting huna hin ‘Comprehensive Bilateral Dialogue’ hnuoia meeting neipei dan ding le a hun ding hai sukfel an tih tiin a hril. Inbieknaa hin Kashmir chungthu khawm a thangsa ding niin Aziz chun a hril.

Meghalaya in SAG ECM meeting boycott
SHILLONG: Meghalaya le Assam state han an mikhuol ding South Asian Games thla thara hung um ding le inzawma Meghalaya­a inkhel dinga ti Badminton event Guwahati a sawn dodalnain Meghalaya chun South Asian Games mikhuolnaa inthawk inhnukdawk a tum bakah January 11, 2016 nia Guwahati hmuna SAG thuah Union Sports Minister Sarbananda Sonowal inrawi Executive Committee Meeting nei ding chu boycott a tum. Hi thil hi Meghalaya CM Mukul Sangma inrawinaa an rel a ni a, Badminton inkhelna Shillong­a sawn nawk a ni hmakhat EC meeting­a thang lo dingin Mr Sangma chun official hai an hriettir a nih. SAG hi February 5­16, 2016 inkar sunga Meghalaya le Assam haia nei ding a nih. Facilities thatawknaw leia Badminton event hi Guwahati tienga sawn nia hril a nih. National Badminton Coach Pullela Gopichand chu a hmuna enfel dingin January 13, 2016 khin Shillong­ah inzin a tih.

BJP mi’n tumna an dik chun Politics tawpsan ka tih: Rawat
DEHRADUN: Uttarakhand CM Harish Rawat chun, sawrkar thlungpuiin Disaster relief­a dinga Rs. 1509 Uttarakhand sawrkar kuoma a pek indiklo taka hmang a nih tia BJP in an tumna chu hnielin, BJP intumna hi an dik ngei a nih ti fiena a um a ni phawt chun Politics a inthawk chawl (resign) ka tih zanikhan Dehradun hmuna press conference huna a hril. Mr Rawat chun BJP intumna chu thu bulbal neilo le a sawrkar sukhmingsiet tumna a nih tiin a hril a, BJP leadership chu state sukhmingsiea thudiklo an thedar leiin state mipui kuoma ngaidam inhni dingin a phut. BJP President le Uttarakhand Opposition leader Ajay Bhatt chun Centre­in relief­a ding Rs. 1509 a pek hi indiklo taka lakhek a nih ti sukchiengna RTI a inthawk information a nei niin an hril a nih. Hi thu hi CBI insuitir dingin BJP chun an Governor an lo ngen ta bawk a nih.



VAWISUN THUPUI
Chuleiin, a lampui hraw ding le ama chu ti dingin Lalpa in Pathien thupekhai chu in zawm ding a nih.~ Deuteronomy 8:6

Editorial
Ienganga hrietzing le hril am ei nuom

Kum za iemanizat liemta khan khawvel miropui takel pakhat chun zingkar chanchinbu a hang en leh Obituary column­ah a hming chuongna a tiemfuk a, chu chanchinbu a chun thawsuol pal leiin a thi anga zieklang a ni a. Mak tinaa sipin iemanichen to tawka a um hnungin, ngaituona dang neiin, iengtin am mi han hrilin an hriet a ti a ngaituo zawm ta a, Obituary­a chun, “Dynamite King Dies” tiin an ziek bakah ‘He was the merchant of death” ti an ziek bawk. Chu mipa chu puok thei thil Lung bomb darna dinga hmang hlak ‘Dynamite’ hmusuoktu Alfred Nobel a nih.  Obituary­a ‘Merchant of Death” ti tak chun a lungril a khei em em a, ama le ama indawnin, ‘hieng hi a ni! mi hai mi hrietzing dan ding? tiin a lungril ngaituona nasa takin an vak vel a,  hiengang hi mi han an hriet dan dinga a nuomnaw zawng tak a lo ni leiin; Chu nia inthawk chun khawvela inremna le muongna a hung um theina ding tiengpangah nasa takin hma a hung lak a, tuhin ama hming puola indin khawvela chawimawina insang takel kum tin khawvela inremna le muongna um theina ding tienga sin thaw tha hai kuomah inhlan hlak Nobel Peace Prize bakah Nobel Physics, Chemistry, Economic, Literature tienga thaw hlawk hai kuoma kum tin a hming chawitu chawimawina inhlan a hung ni ta pei a nih.

Khawvela hung piengsuok mihriem taphawtin ei en nuom le ngaiven tak chu ‘mani’ (self) a nih. Ei ruol hai le manih annawleh sung le kuo hai le thla ei hang lak a, ei zawng hmasa tak hlak le ei mit fukna hmasa tak chu ‘mani’ a nih. Hiengang bawk hin a tu el khawm hi inpak lawmlo ei um naw a, sie le tha la hre lo naupang le naute hai chen khawmin inpak hi an lawm a, puitling khawmin inpak ei lawm hle lai zingin mi han an mi hang inpakder chang hin ‘min pak naw rawh’ ei ti rawp hlak, sienkhawm ei lungril tak chun mi min pakderna khawm nisien ei lungril a lawmin a sukinhawi em em hlak. Hi hi thudik a nih. A fel famkim le a tha famkim chu tukhawm ei umnaw laizing in ei fel nawna le that nawna lai hriltu nekin ei thatna le tlinna tiengpang hril le min pak rawptu hai ei lawm lem rawp hlak a, mi’n ei chanchin a tha tieng an hril hin ei hringnun nasa takin a sukinhawiin a sukhlim  hlak bawk.

Mihriem hai hi khawvela ei hung piengsuok ta hrim hrim chun milien, officer, hausa ei ni am, pasie le rethei ei ni am, tukhawm chanchin bo ei um naw a, ei damlainiah mi hrietlar le hrietfuk ei lo ninaw a ni el thei, sienkhawm, khawvel hi ei umsawng na ding ni lo, ei khuolzinna ram a ni leiin minute tin, nitin  le thla tinin pila siem ei ni angin Pil­a inchang nawk dingin thlanmuol ei liem zing a, mihriem ei ni sung ni khat chu thina­lusunna annawleh thatni khawm ei la hung tuok ngei ding a ni a, chu hun chun lo thei lovin ei chanchin hi a tha am, a sie am hril a la tul tho tho ding; ei damlai nia  hril a ninaw khawmin hi khawvel ei inzinna a tawpni bek chun hril le  ngaiven a la ni tho tho ding; Ei damlaia mi ngaiven manglo hai khawmin hung ngaiven in hril a hung ni ngei ngei hlak. Chu huna ei chanchin mi hril le mi mi hriet dan dinga ei dit ang tak chu vawisuna ei hun hmang dan le khawsak  hin a la hung hril ding a nih.
 
Mi tam tak an sin thaw that le an sinthaw, ram le hnam le kohran ta dinga an inpekna le an thaw hai ziek senglo an nei laiin thenkhat chu ei chanchin hril ding um mang loa thlanmuol liem tam tak ei um mek a. Tulai lem chu Kohran le khawtlangin ei chanchin hril ding invai khawp le, ei ruong vui dan ding kawnga Pastor hai lungril sukbuoi map khawp ei pung nuom sawt hle in an lang a. Hi kawnga hin nu le pa, u le nau le sung­le­kuo hai ta dingin a hmaimawk thlak hle hlak bakah, a bik takin ei Kristien dana mithi vuitu  dinga Kohran in a ruot Pastor hai khawm  an hril a hai hle hlak  niin an lang.

Fam tah India President 11­na Dr APJ Abdul Kalam khan, President annawleh Scientist   ni lova ‘good human being’ tia hrietzing a nuom thu a hril a. Nang le kei hin, mi han iengtin am ei chanchin hrilin mi hriezing hai sien ti ei  nuom a?  Mi han ei chanchin an hril le an mi hrietzing dan dinga ei dit angin ei nitin nun hmangin ei khawsa am? Sung­le­kuo, ruoltha le ei hmelhriet ngailo hai chenin ei damlai hringnun an ngaiven le hril hun a la hung tlung ngei awm si a! Nuhmei hai lekha inchuk dinga a hrilmawi leia Taliban helpawl han that tuma na taka a lua an kap hliem Pakistan tleirawl, Nobel Peace Prize hiel lo dawng tah  Malala Yousafzai chun, ‘I don’t want to be  remember  as the girl who was shot. I want to be remembered as the girl who stood up’ tiin a hril. Khawvel suolna le thlemna nasa tak kara cheng mihriem le hnam tin hai hin ei hringnun lawng le hnam politics ei khelnaah intawlthluk chang khawm chu nei ngei ei tih. Sienkhawm, ei tluknaa inthawk thodawk nachang hre loin ei tlu sawng el di’m a nih? Thlemna, hlemletna, indiknawna, ringumnawna le thabona suol leia tluse le bohmang  hnam le ram tia  khawvel mi hriet am ei ni ding; Hling kunga inthawk Rose par mawi tak hung parvul anga hnawchepna nasatak kara parsuok hnam le ram ei ni ding! Mimal chau ni loin hnam ang khawma khawvelin a mi hriet le hril dan dinga ei dit le nuom ang taka nun ei khal a va tul ngei de!

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate