Responsive Ad Slot

Hmasawnna Thar | 30 April, 2015

No comments

Thursday, April 30, 2015

Tuolsung:
Sawtnawte hnunga  Biometric Attendance sie a ni ding:CEO
CCPUR: Dist Intervention Co­ordinator/REMS, SSA­RTE/CCPur huoihawtnain zani 10:30 AM khan  Synod Hall, IB Road ah SMDC/SMC member hai ta dinga ‘2­Days Training Program’ tan a nih. Ms Mannuamching, MCS, CEO/ADCC khuolliena thangin training hi a hawng a, Functional President in T.Goukhomang, ZEO/CCpur le Guest of Honour in Kaikhanlian Guite,DI of school/CCpur a thang.
    
CEO chun, Headmaster, staff le SMDC hai mawphurna chu Govt. School han private school hai el phak dinga sinthaw a nih tia hrilin hma nasa nawk zuola la dingin an fui. Tuta inthawk sawtnawte hnungah ZEO le ADC hnuoia school haiah Biometri Attendance  sie ning a ta, chu huna ei education hung tha lemin, teacher hai khawm an thawkna hmuna tha takin an um ta ding a nih. Headmaster/Headmistress hai  hmel chu school tha le thanaw ah hriet thei a nih tiin a hril.
    
ZEO chun, school thatna dingin SMDC le teacher hai an thangruol thiem a pawimaw thu, hun hmang thiem a pawimaw thu a hril a. Teacher hai hi mihriem siemtu ei ni leiin mani thawkna hmun chita  ringum taka um le student hai lekha inchuktir chu ei mawphurna a nih tiin a hril.
    
Training­a hin ZEO hnuoia inthawk mi 154 le ADC/CCPUr hnuoia mi 128 an thang a, training sung hin mi 5 in  inchuktir an ta, vawisun hin zo ning a tih.

Motor sunga silai dapdawk, driver leh man
CCPUR: Zani hmasa zingkar 7:00AM vel khan 7­Assam Rifles han CCPur Police Station­a inthawk km. 3 vela hla Lanva leilak bul lai  Maruti Omni MN02A­9860 sukchawla an dapnaah motor sunga inthawk Rifles MA­3 Mark­II (Myanmar made) 1, Magazine­2, a mu 2 dapdawkin motor khaltu  Paukhanmang of Zenhang Lamka an man niin Police thusuok chun a hril. Hi le inzawm hin Police chun FIR No. 41 (4) 2015 CCP­PS U/S 25 (1­C) A. Act  an registered.

VPC Conf. le  Free Medical Camp nei
CCPUR: Zanikhan L. Phunchongjang khuoah Vaiphei Peoples Council, Tuiliduang Block Conference ­cum 2 Days Medical camp tan a nih. Hi huna hin Langkhanpau Guite, Chairman, ADCC khuollienin a thang a, Khatkhotong Baite, President, VPC GHQ;  K. Chinkhansuan, Gen. Secy PTC GHQ le D. Khamlianthang, President, PTC Tuivai Block hai  chief host, functional president le guest of honour le special guest in an thang. Free medical camp hi ADC/CCPur, Lions Club of CCPur Greater le VPC Tuiliduang Block han thangruola an huoihawt a nih. Free medical camp­a fe ding hai hi zani zingkar khan Pastor K. Vungkham, PCI(R) in Chairman, ADCC chengna ina inthawk tawng­tainain an thla liem. Doctor 2, Pharmacist 5 le khuo lal han an zui. 

PLS in election an nei
CCPUR: Zani 1:00PM khan Paite Literature Society (PLS) chun New Lamka hmuna General body meeting le PLS  Board of Director (BoD) thuoitu thar ding thlangna an nei. PLS President dingin H. Chinkhokam, V/P in John K. Ngaihte, Secy in Lallianmang Samte, Fin. Secy in S. Vungsing le Treasurer in T. Hanglamthang hai thlangtling an nih.

SAGY meeting
CCPUR: Vawisun 11:00AM hin DC, CCPur inrawinain DC Office­a BRGF Resource Centre­ah  Kangvai Model Village thuah Saansad Adarsh Gram Yojana (SAGY) hnuoia Dist. Level Committee meeting um a ta,  Govt. Dept. tum tum  34  haia HoD hai  thang an tih.

DDT kap ding
CCPUR: April 30, 2015 a inthawk hin  District Prog. Officer, NVBDCP/CCPur inrawinain Indoor Residual Spray program hnuoia Malaria Department han Behiang area­a khuo tum tum haiah DDT kap an tih. Behiang PHC hnuoia Hiangtam (K) PHSC huop sunga mihriem 2230 umna khuo 15, In 474, rooms 948 haia DDT hi kap ning a tih.

ZFC in trophy lawmna
CCPUR: Zomi Football Club (ZFC) chun May 1, 2015, 2PM khin Rayburn College Mini­Auditorium hmuna Assam­a 2nd CEM Gold Cup Champion Trophy 2015 an lak lawmna hun hmang an tih. Hi huna hin Health Minister Phungzathang Tonsing  khuollienin thang a ta, Lunminthang Haokip, IAS, DC CCPur; L. Mangkhogin Haokip, IPS, SP, CCPur; K. Guite, Adviser, ZRO hai functional president, guest of honour le chief host in thang an tih. Special guest in ADCC Chairman, Vice Chairman, EM le MDC hai thang an ta,  Special invitees in Zomi Council hnuoia frontal Organisation le CDSA hai thang an tih.

Headline:
Nepal a simkhawlei inhning leia  mihriem thina tuok 6,000; Thingpui glass 1 ah Rs. 30 le Momo plate 1 ah Rs. 100 a zawr
KATHMANDU: Nepal ram simkhawlei inhning  hrat takin a sawi leia mihriem thina tuok tuchena hriet thei ta 6,000 an tling ta a, hliemna tuok chu 11,000 an tling tah tiin Nepal Deputy Prime Minister, Bam  Dev Gautam chun zanikhan a hril. Simkhawlei inhning leia chengna in, fak ding bu, dawn ding tui thienghlim, power le telephone nei lovin mi maktaduoi tel tuolparah an la khawsa zing a nih tiin Nepal Information Minister le Government spokesman, Minendra Rijal chun zanikhan a hril ve.
    
India sawrkar chun Indian Army le NDRF hai chu Nepal ah sansuokna le sawmdawlna sin thaw dingin a tirlut bakah sipai vuongna le civil vuongna hai hmangin fak le dawn, tui, damdawi, puonthuo, sil le fen, bur le bel bakah a tul dang dang hai Nepal ramah a phurlut a, sienkhawm indai ti a la um thei nawh. An vuongna field a chin bawk leiin Vuongna tam tak a tum zut zut thei naw bakah thil sekkhawlna ding  hmun an dai naw hle leiin sawmdawlna sin thaw a sukhrat naw pha. India chun National Disaster Relief Force (NDRF) ringawt khawm 700 chuong a tirlut ta a nih. Tlangram le hmun kilkhawr hai a sansuokna le sawmdawlna sin thawtu hai an la tlung vawng naw leiin thi le hliem khawm a sangtel an la um ring a nih tiin Nepal PM Koirala chun a hril.
            
Nepal rama simkhawlei inhning kha a hrat hle leiin lamlien le leilak hai khawm a suksiet nasa  hle a, hi lei hin hmun danga inthawk Nepal a fak le dawn ding phurlut chu a harsa pha hle a nih. Fak le dawn ding a vang nasa hle a, Thingpui glass khat man Rs. 5 ni hlak kha tuhin Rs. 30/­ a zawr le Momo plat khat  Rs. 30 peia zawr hlak kha tuhin plat khatah Rs. 100/­ peia zawr a ni ta tiin ei thu dawngna chun a hril.

Imphal/Manipur:
ATCF in  darkar 24 blockade
IMPHAL: Zani zan zanrila inthawk khan All Tribal Chief  Forum (ATCF), Manipur chun Tribal Areas huop sunga darkar 24 aw ding blockade an thaw tan. Job Card neihai ta dinga ni 100 inhlawna ding Order insuo lova la umzing dodalnaa blockade hi an thaw a nih.

Bomb siemna hmangruo hmu
IMPHAL: Zani zing dar 9 vel khan Imphal East District a Lamlai Police station huop sunga Nongren Chingjil village­a lamlien sirah Koirengei a um G­Coy BSF han bomb siemna hmangruo plastic explosives bawm 2 (100gms), Supendine explosives bawm 2 (grams 200 ve ve a rik) thir hlek kg. 1 le AK  Rifle mu 150, Polythene bag a inthun an hmu a, Lamlai police station ah an peklut. Hieng thil hai hi hnuoi cho kuoa an phum niin BSF thusuok chun a hril.

Ar thisa bag 3 sip hmu
IMPHAL:  Zanikhan Universal College, Thoubal Wangkhem a lamlien sirah Ar thisa bag 3 sip hmu a ni a, Yairipok Police le Thoubal Veterinary Office­a thawktu han an va lak a, Primary Health Sub­Centre, Wangkhem hnunga ram uokah an phum hmang niin Police thusuok chun a hril.

MCPM cadres 4 man an nih
IMPHAL:  Zani hmasa zan dar 8:30 vel khan Imphal East District Police Commandos han dappui an thawnaah nuhmei pakaht thangsain Maoist Communist party, Manipur (MCPM) cadres 4 an man a, an kuta inthawk .45 Pistol 1 le a mu 6, PEK sticks 16, WT sets 2, .32 Pistol mu 3, Comouflage caps 5, tawnzau dum 15, MCPM banners le flag 3 ve ve, pamphlets 12 le Mobile phones 7 hmu le man a nih tiin Police thusuok chun a hril.

Tons 30 neka rik phur han an hraw khap
IMPHAL: Zanita N. Noren, Additional Chief  Engineer, PWD in a Office­a Reporter­hai an hmupuinaa chun, Imphal­Jiribam Road a Tuiruong (Barak) leilak chu tons 20 dawlzo ding chauva siem a ni leiin Trucks tons 30 neka tam phur han hi leilak an hraw khap a nih tiin a hril.

Others:
MBSE hnuoia HSLC Result puong
SHDC in kum dang nekin an thaw tha
AIZAWL: Zanita Mizoram Board of  Secondary Education hnuoia HSLC  Examination, 2015 result puonglanga um a chun  kum dang nekin Sinlung Hills Development Council (SHDC) a cheng han an thaw tha a, pass percentage khawm 79.27% (Regular) a tling phak. Candidate 100­ah za pasina School hai chu, Vaitin H/S, Mana H/S, New Vervek; Rimawi English School, Khawlian, N. |inghmun H/S le NE Khawdungsei H/S hai niin ei thu dawngna chun a hril.
            
Mizoram Board of Secondary Education (MBSE) hnuoia HSLC Examination, 2015 result puonga um a, a pumpuia pass percentage 68.30 a ni a, Compartmental hmu mi 314 an um.

Hnam dang dawr kharpektuhai man
AIZAWL: Zani hmasa khan Aizawl khawpui sunga hnam dang dawr thenkhat an khar pek a, sienkhawm dan kala ngai an ni leiin Police han an man a, zantieng dar 3 velin an thil thaw sunzawm ta lo dinga thu an intiemtir hnungin an insuo nawk. Hnam dang dawr kharpektuhai hi Mizo |halai Pawl an inti a, mana um hi mi 11 an nih.

PM hluiin foreign inzinnaah Rs. 676 crore
NEW DELHI: Dr Manmohan Singh in kum 10 sung India Prime Minister sin a chel sung khan foreign (ramdang) an zinnaah Rs. 676 crore a hmang zo niin Daniel Jesudass in RTI hmanga indawnna a siem chu Prime Minister’s Office in dawnna a pek. PM a chel sung hin rambung dang dang 36 a sir niin PMO dawnna chun a zieklang. Jesudass hin PM hlui Atal Behari Vajpayee le tuta PM Modi hai foreign inzinnaa an sum hmang zat an dawn sa a, sienkhawm PMO in dawnna a la peksa nawh.

Kum 2014 khan India ramah IED 190 a puok
NEW DELHI: India rama chun kum 2014 sung khan hmun tum tum haiah Improvised Explosive Device (IED) 190 a puok a, chu hai laia 98 chu Maoist hai hratna states haia puok an nih tiin  Minister of State for Home Haribhai Chaudhary chun zanikhan ziekin Rajya Sabha an hriettir.  National Bomb Data Centre data dungzui chun kum 2014­a IED bomb puok 190 laia 98 hai chu Maoist hai hratna states haia puok an ni a, 61 chu India hmarsak states (NE) haia puok an ni a, Jammu & Kashmir­ah 19 le state dang dang haiah 12 a puok niin Mr Chaudhary chun a hril.

UP le Bihar­ah |ekin mi 33 a deng hlum
PATNA/LUCKNOW: Zani hmasa khan Bihar le Uttar Pradesh haiah |ekin mi 33 zet a deng hlum.  Bihar­ah mi 11 a deng hlum a, mi 15 an hliem a; Uttar Pradesh ah mi 22 a deng hlum a, mi 24 lai an hiem niin official thusuok chun a hril. Hieng state pahni haia hin ruo nasa takin a sur a, thlipui, riel le |ek in a zui niin ei thu dawngna chun a hril.

Mi hlemtu Nigeria mi kum 5 intang dingin
BAREILLY:  Ramachandra Sahai, Ashok Nagar hlema Rs. 70,000 la pektu, Nigeria mi pahni, Mark Blade Samuels le Nemdi Kingles Akosa hai chu zanikhan Bareilly Chief Judicial Magistrate in rimsi taka kum 5 sung lungin intang ding le  Rs. 45,000 ve ve chawi dingin thiemnaw an changtir. Hieng pasal 2 hai hin October 7, 2013 khan Ramchandra Sahai chu online lottery Rs.29 lakh i man a, processing fee Rs. 70,000 i pek a ngai tia inpektirin an hlem a, lottery man si lovin a pawisa Rs. 70,000 an lakpek a nih.

Gujarat­Mizoram tlung ding lamlien
NEW DELHI:  PM Narendra Modi chun Rs. 14,000 crore sengin Gujarat a inthawk Mizoram chen tlung dingin lamlien siem a tum a, hi project hminga hin ‘Bharat Mala’ inbuk a nuom. Bharat Mala project hi tu kum, kum tawp tieng hin tan hman beisei a nih tiin Union Road Secretary, Vijay Chhibber chun a hril. Atal Behari Vajpayee khawm khan Golden Quadrilateral ti hming chawiin road project a lo thaw a nih.

NSCN(K) le Ceasefire Agreement cancelled
NEW DELHI:  India sawrkar chun NSCN(Khaplang) le Ceasefire Agreement an ziek chu April 28, 2015 a inthawk khan a cancelled a, inbiekpuina khawm neipui ni tanaw nihai tiin Union Home Ministry thusuok chun a hril. Hienganga thil a thawna san Union Home Ministry chun a hrillang nawh. Amiruokchu, NSCN(K) hin tharum insuona an tan nawk lei le Ceasefire ground rules an bawsiet lei a ni ring a nih. NSCN(R) le sawrkar chun kum khat dai ding Ceasefire agreement an ziek bakah NSCN(Khole­Kitovi) le Ceasefire an puong hun khawm kum khat dang an suksei nawk a nih.

Assam­ah sapeltu 3 kap hlum
GUWAHATI: Zani zingkar inhma tak khan Assam state a World Heritage Site Kaziranga National Park­ah  Forest Guards han hmun pahniah Sapeltu 3 an kap hlum. Sapeltu kap hluma um hai kuta inthawk hin silai le a mu hmu le man a nih. Tu kum sung hin Sapeltu han Samak 9 zet an kap hlum ta a nih.

Assam­ah Zu thalo dawn leiin mi 3 thi, 99 an damnaw
JORHAT: Assam rama Jorhat district a chun zani hmasa zan khan Zu thalo dawn leiin mi 3 an thi bakah naupang 25 thangin mi 99  inrik takin an dam naw niin Police thusuok chun a hril. Zu thalo dawn leia thi le damnaw pha hai hi Dholi Tea Estate­a labourers an ni tawl. An phing a hung naa, an inluok bawk  niin Jorhat SP Amanjeet Kaur chun a hril. Zu thalo dawn leia thi damnaw 99 hai hi an ngirhmun a derthawng hle niin JMCH Superintendent Nilutpal Bhattacharjee chun a hril. Hi thil tlung le inzawm hin Police chun permit nei lova Zu zawrtu mi 3 an man ta a, midang hai khawm man tumin an zawng mek.

Union Cabinet in Smart Cities Mission
NEW DELHI: Sawrkar  hmasain a lo riruong tah Old housing projects le Cities 100 haiah Smart Cities Mission thaw dingin zanita Union Cabinet meeting chun a pawmpui tah. Chun, Employees Pension Scheme (EPS), 1995 hnuoia pensioner­hai chu thla kahtah pension sum Rs. 1,000 pei pek ding le Prevention of Corruption (Amendment) Bill, 2013 hai khawm Union Cabinet meeting in a pawmpui bawk.

Indonesia ramah mi 8 kap hlum
JAKARTA: Indonesia rama drugs an phurlut leia Indonesia Court in thi dinga thiemnaw an changtir hai laia mi 8 hai chu firing squad han zanikhan an kap hlum. Hieng mi 8 hai hi ramdangmi (foreigners) vawng an nih. Mi 9 hai laia pakhat chu nuhmei a ni a, hi nu in zangaina a ngen chu Indonesia President in a pawmpek leiin kap hlum lovin a um.

Afghan. ah mimkei leiin mi 52 an thi
KABUL: Zani hmasa khan Afghanistan rama Badakhshan Province ah ruosur nasat leiin mimkei rapthlak takel a tlung a, mi 52 zetin thina an tuok pha niin Provincial Governor, Shah Waliullah Adeds chun a hril.

A dangchar taluo leiin  a zun a dawn
KATHMANDU: Nepal rama simkhawlei hrat takel an hning leia Kathmandu khawpuia Hotel building chim hnuoia intang Mr Rishi Khanal (27) chu French Rescue Team in  simkhawlei inhninga inthawk ni 4 hnung April 28, 2015 khan damin an sansuok.  Mr Rishi Khanal chun, ‘ ka dang a char hle a, tui dawn ding a um si naw leiiin ka zun ka dawn el a nih’ tiin  a va sansuoktuhai kuoma a hril.
----------------------------------------------------------------------------------
VAWISUN THUPUI
Kei ruok chun  chu Lalpa en ka ta; ka sandamna Pathien chu nghak ka tih; ka Pathien chun a mi ngai ding a nih. ~ Mika 7:7

Editorial:
Pawl le a sinthaw dan

Pawl hang ti hin Association, Organisation, Union, Federation, Society, Club, Political party, Kohran, School, Office le a dang dang hai a huom sa vawng. Pawl hi thiltum tha tak   neia indin  a ni hlak. Ei hnam sung huop le ram pumpui huopa indin pawl hi a bua siem thei hiel khawpa tam indin a ni ta leiin mi han “The land of Presidents and Secretaries” ti hiel damin an mi ko hlak.  Amiruokchu, pawl ei indin tam ang hu chun pawl hi ei sawr tangkai tawk naw niin an lang. Pawl chi tum tum hai hi an thiltum tlung theina dinga hmatieng pana ke pen tlang ding an nih. An ke pen hrat dan ruok chu an ang tawl nawh. |henkhat hrat taka kal an pen laiin pawl thenkhat chu kal an pen naw a, an inthang chuong lem naw a, thenkhat an hnungtawl a, a tam lem chu thaw nei der lova tawp le bo to an nih.
    
Pawl inthang hrat le hrat loah hin tu m mawphurtu? |huoitu ham annawleh member­hai? Pawl hratna ding chun thuoituhai le member­hai an thangruol le thatho taka hma an lak tlang a tul. Pawl hrim hrim a hrat ding chun thatho taka chet le hmalak zing a tul. Pawl in thathona a neinaw pha chun a hung zawi deu deu a, ieng thil thawnaa khawm an rawl naw a, pawl hratlo chau ni lovin pawl thi a hung ni hlak.
    
Ieng pawl khawm nisienla, Pawl hrim hrim chun inrelbawl dan tha (Efficient management) hi a mamaw hmasa tak ti inla ei hril suol taluo em em ring a um nawh. Ani leh  inrelbawl dan tha chu  iemana ei ti chun: Thaw ding mumal (goal) nei dam, riruongna tha dam, remruotna indik, thawding tha le chiengkuong tak (programme) nei dam, hlawtlingna dinga sinthaw dan rel thiem dam, sin a fe tluong peina dinga enkawlzuina (monitoring) dam, inkeithuoina tha le enfiena hai dam a tul a nih. Inrelbawlna dan chun pawla thawktu le member­hai huikhawm dam,  insawngbawl dan dam, inawpna le mawphurna  inpek dan hai uluk taka thaw hi a nih.
    
Pawl thatho tak le tluong taka a fe pei theina ding chun inlangtlang taka lungril inhmu, thawtlangna tha dam, thawktuhai le member­hai hrietchieng em em puma an thaw ding ruot thiem dam, thuneina le thaw ding sem ruol thiem le indaidan tawk dan tha dam ngaipawimaw hle ding a nih. Thawktuhai annawleh member­hai an mamaw ang pei le an phaktawkah inchuktir le hrilhriet dam, thatho taka an thaw theina dinga boruok tha tak siem pek dam, insukhrattawnna dinga inrawnkhawm rawp dam, ei hmalakna hai thlirlet hlak dam, siem that ngai lai a um lem chun siem that nghal hlak dam a tul hlak.
    
|huoituhai lem chu inennawn le inenfie rawp a tha. Ka pawl thuoi ka thuoi hne am? A goal indik takah  ka thuoi am? a hnungtawl zawngin am ka thuoi, a hmasawn zawngin? Danin a mi phal pek bak chen chen nina ditna lei ringawtin pawl thuoitu ka chellui am? ka member han iengtin am an mi hmu a, an mi beiseina angin ka sukpuitling pek hlak am? tihai hi ngaituo hlak ding a nih. Dawkanah fel taka rorel a, a taka hmu ding um mang si lo hai hin pawl hi ei lo thuoi sei or sawt taluo am ti khawm hi thuoitu han inennawn hlak ding a nih.
            
Theida zawng le a ninaw zawngin la naw inla; Hmar Society sunga khawm tuta hmaa HSA hrat hun lai dam kha ngai a um ie tia hril rik a ni rawp hlak. A hma chun HSA a hratin thil a thaw tha hlak ti chu hi tawngbau hin a hril chieng. Hi lei hin Tribe tum tum a pawl hran hran hai hin kum 30­40 vel liemta a ei tribe sunga pawl chi tum tum lo um hai kha tulai nekin an hrat lem a, sin an thaw tha lem a nih ti hrie a tulaia mihai hi ei insiem tha le ei insukhrat nuom a um hle.


NC Hills Autonomou Council in 64th Founding Day hmang

No comments

Wednesday, April 29, 2015

Haflong, 29 April, 2015: NC Hills Autonomous Council (Assam) piengchampha vawi 64 na chu ropuitakin vawisun khan Haflong a hmang a nih. Hon'ble Minister of Education, Govt. of Assam Pu Sarat Barkotoky chu Chief Guest a hmang a nih. Pu Ngamrothang Hmar, Chairman ,NCHAC in Khuollien le mipui hungtu hai popo lawmlutna a nei zovin, Hnam tin in mani hnam lam hai in entirna an nei el bakah NCHAC huomsunga National le International level chen a hming ser khawpa hlawtlingna chang hai kuomah Memento le sum fai thahnem tawk tak inhlanna a um bawk.

Chun Departmemt hran hran NCHAC sunga (Under the Administrative control of NCHAC) hieng PWD, Irrigation, Agriculture, Health, I&PR, Fisheries, DRDA, PHE, Forest, Education, Tourism, Sericulture, Food & Civil supply, Vetinarary etc. tin in exhibition stall siem in mipui hmuthei ding in le hriettheina dingin tarlangna an nei bawk. NCHAC hi Autonomous Council power lien tak el hai laia pakhat ve ni in, tuhin Pu Ngamrothang Hmar, Chairman le Pu Debojeet Thaosen Chief Executive Member (CEM) hai thuoina hnuoiah hmasawnna(Dev.) nasatak le ra thatak mipui ta dinga insuo ngei tum in NCHAC EM's hai leh sawrkarna anni in an fepui lai zing a nih. Khuollien hin thu tha tak hril in nasa nawkzuol a Council Authority hai le sinthaw ding le Assam University 3rd campus chu Haflong a ințhut vat ani ding thu khom a hril bawk. NCHAC hi ei hriet seng ta angin CEM hmasatak chu ei Hmar mi ngei Pu CH Khawthlang ani leiin, Hmar hai hi ei mikhuol naw hle a nih.

Hmasawnna Thar | 29 April, 2015

No comments
Tuolsung:
Handloom Mela in dawrtu a nei nawh
CCPUR: District Council, Churachandpur huoihawtnaa  April 29, 2015 chen aw ding “3 Days Handloom Mela (Under Devolution of  Power from Director of Commerce & Industries, Manipur)  hnuoia zani hmasaa YPA GHQ Hall, Hiangtam Lamka hmuna Handloom Mela hawnga um chun dawrtu ding an vai.
       
 
A ni hni ni zanikhan a dawr (stall ) hawngtu hai bak chu dawrtu mi hmu ding an um nawh. Hi Handloom Mela hi vawisun chen ding a nih.

DC in Dr Ambedkar Merit Award an hlan
CCPUR:  Dr Ambedkar Foundation, 15th Janpath, New Delhi in Dr Ambedkar National Merit Award to SC & ST student (Class XII) hnuoia a hung pek chu zani 11:30AM khan Mr Lunminthang Haokip, IAS, DC, CCPur in a Office chamber­ah inhlanna a nei. Hi Merit Award inhlana um hai chu Christina Lalrokim d/o Tlangthangzuol of Thailane Veng, Rengkai (Sielmat Christian Hr. Sec. School) le M. Sara d/o M. Chaoba of Leimaram Leikai, D. Phailian (Rayburn College) hai an ni a, Citation le Rs. 20,000/­ Cheque inhlan ve ve an nih.

Nuhmei MDC ngir tum hai an inpawlpui
CCPUR:  Rural Women Upliftment Society (RWUS) le Governance Group/CCPur (Win G/CCPur)  huoihawtnain zani 10:30AM khan RWUS Conferene Hall, Sielmat, CCPur­ah CCPur district­a nuhmei MDC in candidate tum hai inpawlpuina an nei. Hi huna hin Muallum MDC ni lai mek Grace Zamnu; Elwin Tombing (17­ New Lamka East); Lalrammoi (19­Saikot) le Lalkim Gangte (5­Thanlon)  hai an thang. Hi huna hin RWUS le Covernance Win­G chun nuhmei MDC ngir tum hai hi an thlawp thu an puong.

24­Singngat biel ah ngir a tum
CCPUR:  Pumkhanmang chun zani zantieng 4:00PM khan  Beulahlane, CCPur­a a chengnainah reporter hai an hmupui a, MDC election hung um dinga hin 24­Singngat biel­ah a ngir ding thu a hril. MDC a thlangtling a ni chun Muallum bielah inchukna a ngaipawimaw ding thu, Philanthropic sukhratna digna hma a lak ding, lal le thuneitu hai le inthuruol taka khawtlang hmasawnna dinga sin thaw tlang ding, thlierbik nei lova thil a thaw ding thu le a manifesto a puonglang.

CDSVSA in meeting
CCPUR:  CCPur Dist. School Vehicle Service. Association chun zani zingkar khan Chiengkonpang­ah joint meeting an nei a, Bandh/General Strike um chang hmun thenkhat­a bandh um a, hmun thenkhata band um lova a um chang student hai school­a thakna chungthua an harsatna hai an hriltlang. Hmun thenkhata bandh um a, hmun thenkhata a umnaw khawmin student phur hai chun  bandh um nia chun tlan ta lo dingin an rel niin ei thu dawngna chun a hril.

HSA Imphal Annual Sports 2015
IMPHAL/CCPUR: Hungtlung ding April 30 ­May 2 chen ni 3 (Thum) sung aw ding HSA IMPHAL ANNUAL SPORTS MEET 2015 chu Hmar Students’ Association (HSA), Imphal Jt. Hqtr. huoihawtna hnuoiah THAU Ground, Imphal hmun a nei ning a tih.

Opening Ceremony ­ah a hranpa takin Chief Guest nei ninaw ni a, Rev. Lallienthil Sellate, D/S EFCI Imphal Presbytery in Flag keipharna le  tawngtainain Sports hi hawng a tih.

Hi sports sung hin events chi tum tum hieng Football, Badminton, Table Tennis, Saihli Per, Tug of War, Fak thei fak inel, Arm Wrestling, Shot Put, 100 Mtr Race, 3 Legged Race, Spoon race, Needle Race, Ballon Bursting, Inhnelna (toy) tlai inel, Nuhmei Volleyball le Painting Competition hai nei ning a tih. Strict taka thaw tum a ni leiin match hai (outdoor) hai hi zing dar 9 AM (sharp) a tan ni hlak a ta, a hun taka team um lo hai chu minute 10 chen nghak ning an ta, chu khel tieng chu Official­hai thutlukna chu final ni pei a tih, tiin huoihawttuhai chun an hril. Indoor Games hai hi zan hun ah Hmar Community Hall, Lamphel ah zan dar 6 PM a nei zie ning a tih. Hi sports le inzawma Prize Distribution Ceremony chu May 4 zan dar 6 PM khin Hmar Community Hall, Lamphel, Imphal hmunah nei ning a ta, Chief Guest dingin Pu Dr. Chaltonlien Amo, Chairman, HAC, Govt. of Manipur le MLA, Tipaimukh A/C nilai zing ning a tih. Hi hun a hin Local Artiste le Guest Artiste thahnem tawk takin hla’n mipui in awi bawk an tih. Hi sports sung hin inruithei chi reng reng chawi le thaw phal ni naw ni a, buoina siem phal ni naw nih. Buoina siem an lo um ani chun Official haiin iengang action an lo lak ani khawma tukhawma iengkhawm hril thei naw ni hai tiin Information Department, HSA Imphal Jt. Hqtr. thusuok chun a hril. Mi tuel khawm a chin a lienin ngai pawimaw a hi hun hi tawiawm dingin mitin an fiel thu Information Department, HSA Imphal Jt. Hqtr. thusuok chun a hril baka hi ding le inzawm hin mipui, nu­le­pa le naupang hai khawm an phur­in, an tung ta hle niin ei thu dawng na chun a hril. Tu chen hin Team 10 in Team List an submit ta a, an thang ngei ding ti an sukfel tah niin ei thu dawngna chun a hril bawk.

Headline:
Corruption do a sukbo zo ding chu BJP chau a nih: Tapir Gao
IMPHAL: BJP Manipur Pradesh huoihawtnain zanikhan BJP Manipur Pradesh Office, Imphal hmuna BJP Manipur Pradesh chun “Freedom from Congress” ti thupui hmangin Meeting an nei. Hi huna BJP National Executive Member Tapir Gao in thu a hrilnaa chun, Sawrkar nghet le sawrkar hrat chela, hmasawnna sin hrat taka thaw theitu ding le Corruption do a sukbo zo ding chu BJp chau a nih tiin a hril. Manipur tlangam biela ADCs haia June 1, 2015 a inthlangna hung um dinga hin mipuihai chu BJp candidate­hai lo vote seng dingin ngenna a siem.

Tapir Gao hi June 1, 2015 a Manipur tlangram biela ADCs 6 haia inthlangna nei a ni ding le inzawma BJP National Observer a Manipur a hung inzin a nih. April 27, 2015 khan Imphal a hungtlung a; hi ni hin Chandel a pan a, Chandel District Headquarters a public meeting ah thangin mipuihai hmaah thuhrilna a va nei ta bawk a nih.

Th. Chaoba, President, BJP, Manipur Pradesh in zanita an Party office­a meeting huna thu a hrilnaa chun, June 1, 2015 a Manipur tlangram biela ADCs 6 haia inthlangna hung um dinga BJP ticket hni chu mi 340 an tling ta a, BJP  ticket pek ding hai hming chu thawk hnia puonglang ning a tih tiin a hril. Chun, BJP chun MDC seats 140 umah candidate an nei vawng ding thu le sawrkarna siem thei khawpa hratna an chang a beisei thu a hril. Chun, Congress MDC lo ni hlak mi 12 le midang 6, an rengin mi 18 in BJP an hung zawm thar a, an ni hi lawmlut nghal an nih tiin a hril bawk.

JNIMS ­ah Nurse 65 hire
IMPHAL: JNIMS a thawk Nurse­hai an sin thaw chawlsana nuorna an nei leiin JNIMS thuneitu han hi Hospital puotienga mi Nurses 65 hie in JNIMS a um damnawhai an enkawl. Nurse pakhat hi ni khatah Rs. 250 pei pea an ruoi niin Hospital Authorities thusuok chun a hril. JNIMS­a thawk Nurse han Cease work strike hi April 26, 2015 a inthawka an nei tan ta a nih. Nurse hai hin an sin suknghet dinga ngennaa nuorna hi an nei a nih.

UNC bandh in nundan pangngai a sukbuoi
IMPHAL: Zani hmasa zanrila inthawka UNC in Manipur a Naga mihai chengna biel sunga darkar 48 bandh an thaw tan chun National Highway haiah nundan pangngai a sukbuoi pha hle. Imphal­Moreh  le Imphal ­Jiribam Road haiah hi bandh hi a khau zuol niin ei thu dawngna chun a hril.

Sawrkar office­hai sin thaw thei lovin
IMPHAL: JAC of AMTUC & AMGEO pawlin ni 3 sung aw ding Mass Casual Leave an lak leiin  Old & New Secretariat hai thangsain sawrkar office­hai chu sin thaw thei lovin ni 2 sung an um ta niin JAC thusuok chun a hril. Pensioner­hai khawmin Chingamakhong, Singjamei ah a ni hnina dingin zanikhan thungbuma nuorna an nei sunzawm mek.

CIC dingin Thounaojam Ibobi ruot
IMPHAL: Chief Information Commissioner (CIC), Manipur dingin IFS pension tah Mr  Thounaojam Ibobi  ruot a nih. CIC, Manipur dinga Th. Ibobi ruota a umna order hi April 25, 2015 a Nikhilesh Jha, Additional Chief  Secretary in an suo a nih. Thaunaojam Ibobi hi Chief  Wildlife  Warden, Forest Department, Govt. of Manipur sin lo chel hlak, a sina inthawka pension ta a nih.

MPP President Court hmaa inlang dingin
IMPHAL: Manipur People’s Party (MPP) President N. Sobhakian chu May 8, 2015 a Court hmaa inlang dinga ko a nih. MPP  Working members 3 an party­a inthawk kum 6 sung a hnawtdawk leia Court in a ko a nih tiin L. Apabi, MPP Central & Working Committee member chun a hril.

Bandh le Blockade dodalnain human chain
IMPHAL: Democratic Students’ Alliance of Manipur  (DESAM) chun Manipur a Bandh le Economic Blockade um ngun taluo dodalna le bandh/blockade culture tawpsan ta dinga ngennain zanikhan Keishampat Junction, Teddim Road, Imphal­ah human chain 12:30­1:00PM inkar sungin an thaw. DESAM chun  pawl tum tum hai chu an thil ngen nawrnaa bandh le blockade hmangruoa hmang ta lo dingin ngenna an siem.

Mali Interview May 9, 2015­ah
IMPHAL: High  Court of Manipur hnuoia thawk ding Mali sin lakna dinga hnina lekha pehai ta dingin May 9, 2015 in High Court Complex, Mantripukhri a interview nei ni dingin Joint Registrar, High Court of Manipur chun inhriettirna a siem.

Others:
NSCN(R) le sawrkar thlungpui han Ceasefire Agreement
NEW DELHI: April 28, 2015 a inthawka tiem tana kum khat sunga dingin India sawrkar le NSCN (Reformation) hai chun April 27, 2015 khan Ceasefire Agreement an ziek. NSCN(R) thuoitu Wangting Naga inrawinaa NSCN(R) members 7 hai chun hi ni hin Ministry of Home Affairs le Ministry of  Defence official hai an inhmpui bawk. Ceasefire Agreement zieknaa hin Ashok Pradhan, Special Secretary (Internal Security), Ministry of Home Affairs le Shambhu Singh, Joint Secretary (NE), Ministry of Home Affairs hai khawm an thang. April 27, 2015 ni ma hin India sarkar le NSCN)Khole­Kitovi) han April 28, 2015 a inthawk tiem tan dingin  Ceasefire kum khat dang an suksei nawk.

Mizorama  Economic  Blockade tawpsan
AIZAWL: April 27, 2015 zingkara Cachar le Hailakandi district, Assam a Truck neitu le Drivers Association han hun tiemchin um lo dinga Mizoram Economic Blockade an thaw khum chu, Blockade thawtuhai, Assam le Mizoram sawrkar han inbiekremna an nei ta leiin April 27, 2015, zan dar 7 a inthawk khan Economic Blockade hi tawpsan a ni tah. MZP le Mizo Thalai Pawl  (MTP) han Aizawla Inner Line Permit (ILPs) khau taka an check dodalnaa economic blockade hi thaw a um a nih.

Cabinet minister 1 le Parl. Secretaries 5
KOHIMA: Zani hmasa khan Nagaland CM T.R. Zeliang in BJP MLA le Parliamentary Secretary, Paiwang Konyyak Cabinet minister ah a hlangkai bakah parliamentary secretaries thar 5 a lak belsa a, Parliamentary Secretaries 5 hai laia 4 hai chu Independent MLAs an nih. Paiwang Konyak hi  Transport, Information & Public Relations chanvo pek a nih. T.R. Zeliang chun May haptakar khatna velah a ministry a suklien ding niin a hril. Chun, NPF sunga inremnawna um khawm a la fe pei a, hi inremnawna hi chingfel a ni theina dingin NPF President Dr Shurhozelie Liezietsu chun April 30, 2015 khin General Convention nei dingin a ko.

Nagaland sawrkarin thangpuina Rs. 10 lakh
KOHIMA: Nagaland Governor, P.B. Acharya le Nagaland CM T.R. Zeiang hai chun Nepal a simkhawlei inhning tuorhai thangpuina dingin Rs. 5 lakh ve ve pek dingin an puong. Rs. 10 lakh hi Nagaland state sawrkar hmingin Nepal  kuoma an tuorpuizie suklangnain pek ning a tih tiin Nagaland sawrkar thusuok chun a hril. P.B. Acharya chun a Nagaland mipui hai a nuom taphawt thangpuina hi pe ve dingin a ngen.

Kalyani­ah Bank suom,  Rs. 47 lakh lakhmang
KALYANI: Zanikhan West Bengal a Nadia district sunga Kalyanai hmuna Allahabad Bank Branch chu suomhmang 3, silai chawi han sunchang laiin an suom a, Rs. 47 lakh an lakhmang hnungin an tlan hmang. Suomhmang pathumhai  hi Bank sungah an va lut a, Bank thawktuhai chu silai leh chuktuoin pawisa bawm an inhawngluitir a, pawisa um an hmu po po la in an tlan hmang a nih tiin Police han an hril.

Relief Ops. enpuitu dingin Cabinet minister 4
NEW DELHI: Bihar a Simkhawlei inhning le inzawma relief operations enkaipuitu dingin PM Narendra Modi chun Union Cabinet ministers 4, Dharmendra Pradhan, Anant Kumar, Radha Mohan Singh le J.P. Nadda hai a ruot. Chun, Zanita New Delhi­a  BJP Parliamentary Party meeting a chun, BJP MPs po povin an thla khat hlaw Nepal a simkhawlei inhning leia harsatna tuorhai thangpuina dinga pek an remti niin Union Minister, Mukhtar Abbas chun a hril.

Delhi CM in hrilfiena pe dingin
NEW DELHI: Delhi Law Minister Jitender Singh Tomar chu a Law Degree Certificate a tehlem (fake) nia hril le sawisel a ni a. Hi thua hin AAP thuoitu le Delhi Chief Minister Arvind Kejriwal chun Jitender Singh Tomar chu hrilfiena pe dingin an hriettir. Selkaltu pawlhai chun Tomar hi Law Minister a ninaa inthawka inban ding hielin an nawr a nih.

MP naupang takin a thla khat hlaw
CHANDIGARH: India rama Lok Sabha MP naupang tak  Dushyant Chautala (26) chun a thla khat hlaw Nepal a simkhawlei inhning leia harsatna tuortuhai thangpuina dingin Prime Minister’s  National Relief Fund (PMNRF) ah a pek ding thu zani hmasa khan a puonglang. Dushyant Chautala hi Indian National Lok Dal (INLD) ticket­a Hisar Parliamentary constituency, Haryana a inthawka thlangtling a nih. INLD chun zani hmasa khan Nepal a simkhawlei inhning leia harsatna tuorhai thangpuina dingin blankets, biscuits, tui bottles le thil dang dang Trucks 2 sipin Sirsa a inthawk Nepal ramah an thawn.

Zangnadawmna  pek ding Rs. 6,00,000 seng
NEW DELHI: India rama simkhawlei inhning leia thina tuok sung han zangnadawmna an dawng ding chu Rs. 6,00,000 seng a ni ta lem ding a nih tiin official thusuok chun a hril. Prime Minister’s   National Relief  Fund (PMNRF) a inthawk Rs. 2,00,000 seng le National Disaster Relief Fund (NDRF) a inthawk Rs. 4,00,000 dawng an ta, a renga zangnadawmna an dawng ding chu Rs. 6,00,000  a hung tling phak ta ding a nih. Union Minister of State for Social Justice and Empowerment, Vijay Samla khawmin an Ministry a inthawk Rs. 2 crore cheque PMNRF a dingin April 27, 2015 khan PM Narendra Modi  kutah an hlan.

Mi 8 Heroin kg. 232 leh man
MUMBAI: April 20, 2015 khan Coast Guard le Navy han Pakistan Lawng pakhat, Heroin 232 kg, Satellite phones 3, Global Positioning Systems le mi 8 phurtu an man a, April 27, 2015 khan Yellow Gate Police han mi 8 hai hi Mumbai Court hmaah an inlangtir a, may 5, 2015 chen  Police Custody­a la um dingain a rel hri phawt. Heroin hi Rs. 6.93 crore manhu vel nia hril a nih. Mi 8 mana um hai chun Ngamantu kan ni a, heroin hi Rs. 10,000 hlaw dinga mi thenkhatin an inphurtir niin an hril.

Rajasthan a motor eksiden­ah mi 7 an thi
BIKANER/JAISALMER: Zanikhan Rajasthan state a Jaisalmer le Churu district haia hmun pahnia motor eksiden leiin mi 7 an thi a, midang 18 an hliem. Churu district a Ghantel village a car le SUV inbawtuoah mi 3 an thi a, mi 6 an hliem. Jaisalmer district a SUV eksidenah mi 4 an thi a, mi 12 an hliem.

ATTF cadres 4 damsung lungin intang ding
AGARTALA: All Tripura Tiger Force (ATTF) cadres 4 hai chu October 1, 2008­a a zawna bomb sukpuokna le inzawmin Additional District & Session Judge, West Tripura SB Dutta chun zanikhan damsung lungin intang dingin thiemnaw an changtir. Damsung lungin intang dinga thiemnaw inchangrir hai chu Dinesh Debbarma, Sachindra Debbarma, Bikash Debbarma le Kumaria Debbarma hai an nih.

Bus eksiden­ah mi 3 thi, mi 45 hliem
KANNAUJ: Zani zingkar khan Hardoi bulah passenger Bus pakhat a eksiden a, lampui sir ruomah an letthla leiin mi 3 Naseeruddin (65), Ahsan (26) le Azeez hai a hmuna an thi a, midang 45 an hliem. Bus eksiden leia thi sunghai kuomah zangnadawmna Rs. 2,00,000 seng le hliem hai kuoma thangpuina Rs. 20,000 seng pek ning an tih tiin Anuj Kumar Jha, District Magistrate chun a hril.

Custom han rangkachak kg. 1.86 leh an man
MANGALURU: April 27, 2015 khan Mangaluru International Airport, Kenjar hmuna Dubai a inthawka hung vuong passenger pakhat Md. Luqman Ahmed (29) of Hyderabad chu rangkachak 1.86 kg leh Customs han an man. Rangkachak hi vuongna seat hnuoia a thupruk a ni a, Rs. 50,55,912 manhu a nih tiin Custom pawl chun an hril.

US in Nepal kuomah dollar 9 million
WASHINGTON: US sawrkar chun Simkhawlei inhning hrat takin a sawi leia harsatna nasa tak tuok Nepal sawrkar kuomah thangpuina dollar 9million pek dingin a puong. US chun April 18, 2015 khan Nepal kuomah dollar 1 million a lo pek ta niin US Secretary of state John Kerry chun zanikhan New York­a reporters hai kuoma a hril. US chun sansuokna le sawmdawlna sin thawtu dingin US Air Force­a C­17s vuongna pahni Afghanistan rama a tirlut ta bawk niin US Defence Secretary Ashton Carter chun a hril.

Nepal simkhawlei inhninga thi mi 10,000 an tling el thei
KATHMANDU: Nepal a Simkhawlei inhning leia mihriem thina tuok chu 10,000 an tling el thei. Mi 10,000 an thi naw khawma kum 1934 a Nepal a Simkhawlei inhninga mithi zat 8,500 nek chun an tam lem ngei ka ring tiin Nepal PM, Sushil Koirala chun a hril. Zani chen khan Nepal Home Ministry official thusuok chun mithi zat chu 4,349 le hliem zat chu 7,000 chuong niin a hril.

----------------------------------------------------------------------------
VAWISUN THUPUI
Kei ruok chun lawmthu hrilna rawl leh i kuomah inthawina inhlan ka ta; Thu ka tiem ta chu hlen ka ta, Sandamna chu Lalpa ta a nih,” tiin - Jona 2:9

Editorial: NE bielin ei thawhla ding a nih

Centre­a sawrkar cheltu an hung inthlakthleng a. BJP thuoina hnuoiah NDA sawrkar indin niin ro an hung rel tan a. India mipuhai chun sawrkar thar chunga hin beiseina ei nei lien hle a. Ei beisei angin ro an rel am ti le, ei beisei angin sin an thaw am ti chu India mipui han hriet theina ei nei deu phuor ta ngei ring a um. Mihriemhai hi ei dit dan le tha ti dan an ang naw a. Thenkhat chun NDA sawrkar hmalak dan hi tha ei ti zawng le ei thlawp  thei zawng a ni ngei ring a um. Mi thenkhat ta ding ruok chun NDA sarwkar hmalak dan hi tha ei tinaw zawng le ei lem thei naw zawng a ni ring a um. An inlal sung ding hi kum 5 a ni phawt a, iengang charin am India ram le a mipuihai ta dingin hmasawnna sin an thaw a, iengangin am inthlak danglamna a um ti ruok chu hunin a la hung hril ding a nih.
 
Sawrkar thar a ni ang ngeiin sawrkar thlungpui  chun a policy le a programme hai a hung thlakthleng a. Hi inthlakthlengna zui le hmang thiem thiem state le Union territory han ei sawr tangkai thei le ei hmasawnpui ding a nih. Hi lei hin state le UT tum tum a sawrkarhai khawmin an sin thaw dan le an hmalak dan hai an thlakthleng ve a tul ding niin an lang. Sawrkar thar policy le programme hai hrim hrim a kal zawng le a dem zawnga chehai chu an thaw fuk nekin an thaw fuk naw lem ring a um. Sawrkar thar chun a policy le a programme hai a thlakthelng a, a siem thar chu  thil awm a nih.
 
Nauhai khawm nu le pa thlawp, thangpui le an thuawi thiem thiem an dingchang hlak angin Central a sawrkar thar hmalakna thlawp le a zui thiem thiem state le UT hai chu an hung dingchang ding a nih. Khawvela ram ropui, super power le UN a vote power hiel hmang thei US President  Barack Obama chun an ramin inthlakthlengna (change) a mamaw tia a hril ang ngeiin hma a hang lak a, harsa rak lovin term hni US President chel thei dingin thlangtling le an party chu thlanglal nawk an nih. Hiengang deu hin India rama sawrkarna cheltuhai khawma hma lak ve chu thil tulah an ngai ve ding am maw?
 
Sawrkar thlungpui chun India hmarsak biela states 8 hai special category a sie an nina a suktawp ruok hi chu India hmarsak biel mipuihai ta ding chun policy le programme thar tha ni thei dingin an lang nawh. India hmarsak biel mipui chun hi thil hi nasa taka ei tuorhla, ei harsat le ei hnungtawl pha ding niin an lang. Manipur CM in zani hmasaa New Delhia NITI Ayog Sub­Committee meeting huna “NE biel Special Category state a sie an nina la sunzawm pei ni raw seh” tia ngenna a siem hi thil awm takel a ni a, India hmarsak state a CM dang, hi meeting­a thang hai chun an Amen pui seng ring a um. NE biela states 8 hai laia Assam ti lo, state danghai hi chu thawsuok le hmusuok nei lo, sawrkar thlungpui chawmhlawm ei ni a. Special category state ei nina hlip le suktawp pek ei ni chun ei thawhla hle ding a ni ti chu a chieng sa a nih.
 
Special Category state a sie ei nina el chau an le, Police Modernization a dinga fund peka ei um hlak khawm Centre a NDA sawrkar chun a suktawp tah. NE biela Police hai hi training tha lem, hmangruo tha lem le a dang tam tak mamaw le baksam an nei laia hienga fund pek tal lova an um chun iem ei chang ding? Ei hmakhuo ding chu harsatna le hnungtawlna a hung ni ding a nih.
         
Sawrkar thlungpuiin Centrally Sponsored Schemes (CSS) hnuoia sum a mi pek zaah 90 a tum a, zaah 10 tum dinga a mi ti khawm ei thaw thei naw laia Special Plan Assistance, Special Central Assistance le Normal Central Assistance hai chen sukbo a hung ni ta ding a ni a, NE biel ta ding chun beidawng um takel a nih. Hi kawnga hin chu Central ­a sawrkar tharin a policy le a programme a thleng hi NE biel mipui ta ding chun thiltha le thil lawmum, policy le programme thar tha ti thei ni naw nih. NE biel ta ding chun harsatna nasa tak intluntu ding a nih.


Kong Andy Rose ( Kan zinna XII)

No comments
~ Ramthienghlim Varte, VIRTHLI Columnist

                
Nongpoh, Ribhoi District Hqrs. Meghalaya DC Ofis a thawding ka nei nuol leiin fe dingin ruol á¹­henkhat an nuomve el rawm tiin ka phone kuol tawla chuh anlo remchang tawlnaw leiin ka khat a fe dingin kan siem a. Nongpoh hi Shillong a inthawk 60 km. vela hla Guwahati le inkar a um a na. Kum 2002, May, 11-a ka Car a eksiden (accident) ruoltha hai leh tuok a, a hmun a mi buoipuituhai chun damsuok dinga mi ringlo, beidawng taka kan invaina hmun a nih.
            
Zing khuo a hung var a, ka zingtho chuh a danglam rieu el a. Nongpoh fe khawm chuh ni dangnaw ang takin inhawkna rieu ka nei tlat. Thothang tha em emin lekha pawimaw ka chawi dinghai chuh ka siem a dar 7:15 Am-in ka suok nghal a. Shillong Civil Hospital bulah Guwahati tieng fe ding Motor kalo nghak a. Bus pakhat Super Sonic ML.05/2327 ruok deu el a hung tlan a, chun ka lut a vawitiengpang thlar thumna tukver bulah kan thung tah a nih.
            
Minute sawmvel kan tlan hnungin passenger iemanizat an hunglut huk a, thenkhatin a hnungtieng an pan sap sap a, ka thungna changtiengpang ruok chuh vangnei inti deuvin nuhmei pakhat a hung inthung chawtel a. Chun kan tlan ta pei a, ka sira inthung nu chun a bag a phawrin a rawmawl a lak suok a, a hmai a hruk, helhawl invawi ni awm takin a chang a chang a, iemani chen kan tlan chun  ka mit sirin ka hei bi dek dek a, nu lien nilo, a bieng inki deu met, sam sei, khak inzum , Khasi ( Bakthak ) nunghak inthuom dan indik tak a inchei, a zakuo rawng le inmil em em Sweater Zawngrawng a hak bawk a. A taksa le an thuomna rawng chuh an hme  hle’n ka hriet a, Mawza inphan deu bunin a taksa inno zie an hriet thei a. A hmur Lipstick sen hlerhlur nilo inhme tawka  innal ani leiin a rawng leh an hme hlie hlie’n ka hriet ta pei a. Kan tlan hla deu deu, ka belchieng deu deu, tha kati deu deu. Biek ka nuom em leiin iengtinam aw ti a kan ngaituo lai lamkawi kan hei tlan a, a nuom thu ni hran lovin a darin ami hung suk deu zawt a, Oh! Sorry a hung ti zet chuh kan ring hman bik nawh. No problem, where’re you going? ka hei ti zui nghal a. ‘NONGPOH’ ti chauvin ami dawn a. Kan to nawk veng veng a. Ka bag a Kwai (Kwai hih Kuva tina ana, Kwai inpek hih inngainatna entirna’n an thaw hlak) ka hei phawrsuokve a,’ i fakve ding’ ka hei ti chun ‘NO THANK YOU’ ti ringawtin ami hei sang nawk a, Lamkawi ah kan hei innawt deu zawt zawt khawmin ami ngaisak nawh.
            
Bahara (Fare) an hung dawl a, Rs 500/- note a pek a conductor-in pawisa nawi a neinaw leiin kei ami hung hnive le inruolin, Rs 100/- ka phawr dawk nghal a, pawisa nawi ka nei ti a hmu ngei ngei dingin ka hei suklang bawk. Conductor-in ‘change  please’ a mi hung ti zet chuh ka phawirang kher el. Ka pek nghal a, ka kawla thungnu pawisa chuh a pekfel nghal a. Chun, innui deu satin ami en a, chun ka nel sawt leiin khawlai fe ding am kan dawn tah chawt a, ‘NONGPOH’ ati a ka thisen zungzam chuh a hung chang deu sup sup tanin ka hriet a. Iem ithaw ding ti kan dawn nawk nghal a, ‘Ribhoi College, Nongpoh a Lecturer sinthaw ka nih’, ieng department am-‘Department of Pol.Science’ tiin ami dawn nawk ta pei a.
            
Shillong a hin kum tam fut el sawrkar sinthawin ka um tah a, a rammi nunghakhai hih hmeltha mit la ngawi ngawi ka hmu tlawm hle a. Hmel changkang deu le pieng infuk deuhai hi a tlangpuiin hnamdang le inchawkpawl anni tlangpui a, ama ruok hi chuh chuongang hmel put chuh an nawh. A hming hriet tumin ka hei helkuol vel ta ngat ngat a tawp ah kan dawn tah chawt el a. ‘KONG ROSE’ ka nih. tiin ami hril tah a. (Kong ti hi Khasi  tawng ana, Hotunu, Pi, tina le nuhmei inza taka kona a nih). A hming ami hei hril zo chun ka Compound sukmawitu dinga Rose kung ka phun a par senduk vang ka en nghawk ngainaw,  zingkar ka thova mi sukhlim em em hlak tu Rose parmawi tak el hai chuh ka hrietsuok a. Nongpoh kan tlung a Ribhoi College lam peng kan thlung chun ami tum san tah a.

ANDY ROSE KHAWVEL NUN

Nongpoh DC ofis  ka thlung chun kan hmupui ding Kong Anita nufel le tawngbau zang deu el ani leiin thawding chuh ami hril a, kan inhmupui dinghai leh, keikhawm chun ka hei invir ve vat vat zo chun thingpui dawn ei tih ka ti a. Chun ramtin kan hril tan tah a. Nongpoh  ah Ribhoi College hi iengtik a um am ti kan dawn a, Anita chun Dr D.D.Lapang Chief Minister ani hmasataka an din pui nin ka hriet a ti a, hi College Lecturer Kong Rose Shillong a inthawk Bus ah kan hung chuong hmunkhat  thu ka hril a. Andy Rose  ka ruoltha tak Shillong St. Anthony’s College a ka class mate ani khah ti a mi hril a. Chun kan thuok huoi a, thingpui dawn pum chun a chanchin ami hril tah a.

Ka ruolnu Andy Rose hi nulepa thuawi thei tak le lekha thiem thei, insung khawsa thei tak anni bawk leiin inhawi deuvin College a sinthaw an tah hi. Amiruokchuh, Mizo tlangval ngaizawng a nei a, a nulepa’n an ditpui naw leiin tuchen hin ngaizawng le pasal khawm ngaituo nuomlova um a nih. Kan inbieknawna a sawt ta a iem a chang hei phone ka tih tiin. A Mobile a laksuok a, a hei biek  nghal a, an tawng mawl mawl a,  an innui a, an inbiek laklaw lai “Mizo in naw” tin ami hung indawn a.  Hmar am, Mizo ka hril hman nawh. An inbiek lai zing chun Kong Andy Rose mifel ani ka ring a, inhmelhrietpui ka nuom reng reng, a contact No. ami pek phal am hei indawn nghal rawh ka ti a. An inbiekzo chun ama hi a bielpa khah Mizo ani bawk leiin nangni mi hih a ngaina thei el, tiin a number chuh ami pek nghal a. Kei chun, i ruolnu chuh lungsiet ava um de aw, ka ti a. Anita chun, ‘A ni ngei, kan society-a nuhmei-pasal innei le insung rorel dan hi kan ditnaw a pasal rorelna insung le khawtlang rorelna society a um hi kan nuom thu kan hril hlak a, keikhawm ka pasal chuh hnamdang a nih’ tiin. Chun Kong Andy Rose ka lunginsietna a zuol sawt a.

DC ofis ka dawrpui ding le ka sinthaw pawimaw zuolhai ka thaw zo tah bawk leiin Kong Anita le chun kan inthe tah a, a number ka nei tah bawk leiin ka hei phone a, Shillong tieng intlawnpui dingin ka hei fiel nghal a, Ribhoi College lampeng a khan milo nghak rawh a hung ti a. A thu a muk tan ding nin ka hriet a , ka lawm hle.

Ribhoi College lampeng a chun kalo nghak ta ngat ngat a, zantieng dar 5:00 khawm chun ala hung nawh. Ka beidawngin lo fesan dingin Bus ka nghak ta lem a, passenger an tam em leiin a dang kalo nghak nawk a, chuonglai tak chun a ruolhai leh Car-in an hung tlan a, Ribhoi College a sinthaw vawng an ni a, a ruolhai chuh ami hei introduce vat vat a, ama nek hmanin a ruolhai chuh an tawng nuom lem a, chun ka chang a par deu hlek a, Shillong tieng kan hung pan tah a nih.

HMANGAINA CHULLO

An ruolpa chun Car a khal a hma tieng a ruolhai chuh innel takin an inthung a, Andy Rose chun anni hi nulepa hrietpui a indit le innei dinga um, kan College a Lecturer ve ve an nih  ti ami hril a. Iemani chen kan tlan hnung chun kan chawl a, dawr a thil inchaw dingin a ruolhai chuh an suok a panglum sukdeina dingin tui inthieng fridge a dei dap a an sie chuh an hung laka bur khat ve ve an mihung pek a, dei rawng rawngin kan hei dawn chuh ngaituona rik tak khawm chuh a hung zang sawng sawngin ka hriet.

A chanchin Kong Anita’n ami hril ka hriet sa ani leiin a hmel ka hei hmu chun ka lunginsiet ngawi ngawi a, Andy Rose hmel hi  ka mit a ding chun Rose par mawitak ang ana, a hming hi a put zo hle; amiruokchuh, hmangaina leiin a hlutna le a rim inhnikna ruok chuh chun le zuo nunrawng thlipuiin alo nuoisiet tah ani ti ka hriet leiin ka lunginsietna a zuol a, lungril lo kawidar tah siemthat thei ni talo nun, hnem tumna lungril nei pumin Artuite dawm takin thiem le innem rieiin a chanchin ka hei indawn hmatiem a. ‘Ka dittak ka nulepa’n ka nei an remtinaw leiin kei chuh khawvel a hin kawppui le ngaizawng nei a lungril sawl taka nun hmang hi  ka tum ta naw a; Collega ka sinthaw khawm hi ka sunghaiin anlo buoipui a ka thawkve mei mei a nih’ a ti a. Ama chuh tu am ti kan dawn nawk a, ‘Mizo tlangval, College ka kai lai a inhmelhrie kan na, apa chuh Mizoram Synod a sinthaw ani leiin a fel a, a nungchang khawm a tha, kan inmilin ka ngai thei khawp el. Ka sunghaiin kan inkawp an remti sinaw leiin mawinaw taka khawtlang sirde le rel a kan um a remtinaw leiin an chukna a zova charin Aizawl tieng ami suoksan a, tuhin chuh nuhmei a nei tah a Aizawl, Mizoram ah sinthawin an um, vawisun chen hin ka ngaina ala bo thei nawh’ tiin. A hmel ngui rieuvin ka va hei lunginsiet em em de aw. Rose lungngai dernaw, ama neka tha le hmangaitu che…. Ka hrilzo hma’n ‘ Ama anga ka ngainat khawvel mihriem an um ka ring thei…. hrilzawm theilovin iemani chen a to veng veng a… a tawpa ah, Anita le ka ruol dang danghai hlak pasal an nei tawl vawng tah, ati a, Chun, Nangkhawm Mizo innaw ? ami ti a, kei chun Hmar kana, ka tittle chuh Varte a nih tiin. Ama chun Varte hai chuh Mizo an ni naw a maw ? Mizo ruoltha ka nei hai Varte khawm an um a,  Mami Varte khawm Mizo ani hi te ami ti a, Mizo tawngkhawm a thaw thei pher phuor.

Chuonga kan hohlim sung chun Shillong kan tlung el ding an ta, kan ruol hmatienga inthunghai  khawm inhawi an ti a kan inngaisak hman nawh. Umium ( Barapani ) kan tlung tah a, lamkawl a Barapani tuikhuop (Dam)-a Nga an manhai lien deu deu el zawrin anlo khai fer fur a, an hnik bik em leiin a man khawm an suk tam a, Kg 3 vela lien pahni kan chawk ve a, pakhat chuh Andy sunghai le an hme ding tiin ka pek a, a lawm kher el. Ami hrietzingna dinga a lawmzawng thaw hi ka thiltum ani leiin kei khawm ka lawm. Shillong tlungna ding minute 15 vel kan la nei a, keikhawm ka chanchin inphalam derlovin ka hrilve tah a, a hmun za a the a hmunkhat khawm ka hril zo hman Shillong kan thlung ta a, nuhmei-pasal inkar hmangaina lei a tuoksuol tuok ve ve tah kan lo ni zing el. (Kum 2007 May 11 a kan zinna thu ka ziek tah,  ka siena ka hriet  tanaw lei a ka to san tahnung, vangnei thlak takin ka file kil khat a mi ka phawrsuok hlauhva  Kan zinna XII tiin ka hung insuo a nih. A thu le hla izira belsa met  khawm a um). Kan zinna –XIII  next.

Mizoram HSLC Results 2015, SHDC area pass percentage 79.27

No comments
Mizoram Board of School Education HSLC Results 2015, SHDC area pass percentage 79.27 (Regular), Over all pass percentage in Mizoram 68.30

Aizawl 29th April, 2015: Mizoram Board of School Education(MBSE) chun vawisun sûn dar 12 khan High School Leaving Certificate(HSLC) Exam 2015 Result a puonga, Mizoram pumpuia mi 17,157 in exam an peka, 11,719 an pass. A pumpuia pass percentage chu 68.30 a nih.

SHDC huomsung bikah, kum danghai leh tekhinin tukum 2015 hin HSLC result ah hma ei sawna, hriet thei chinah High School/Secondary school 23 anthawkin Regular Candidate 304 in exam an peka, 241 in hlawtlingna an chang. Pass percentage hi 79.27 niin Mana H/S, New Vervek; Vaitin H/S, Vaitin, PMS English H/S, Saiphai; Rimawi English School, Khawlian; Sailutar H/S, Sailutar; Ṭinghmun Secondary School, Ṭinghmun; NE Khawdungsei H/S, NE Khawdungseile Phainuam Secondary School, Phainuam hai chu 100% in an pass. SHDC are sung anthawk hin Distinction a pass mi 3- Robinson, Rimawi English School, Khawlian ( Letter in Maths,Sc), Immanuel Lalthanfela, Govt. Zohmun High School, Zohmun (Letter in Sc, SS, Mz), Malsawmdawngzuala, Govt. Zohmun High School, Zohmun (Letter in E, Sc, SS, Mz), an uma, First Div.-ah 25, Second Div-ah 71, Third Div-ah 142 an pass.

Mizoram pumpuiah Jennifer Vanrammawii, Baptish Higher Secondary School, Serkawn, Lunglei chun mark 500-ah nark 465 a hmuin topper a nih.

Kum 2014 a SHDC area results-20 Schools, Regular Candidate- 315, pass-235, Over all Pass percentage 74.60%, School with 100% pass percentage-2, Distinction – 2,First Div.- 23, Second Div- 70, Third Div- 140

2015 HSLC RESULTS SCHOOL WISE (ONLY NO. OF APPEAR AND PASS)

1. GOVT. TUISUALRAL HIGH SCHOOL, SAKAWRDAI: Appear =29, Pass=28
2. VAITIN HIGH SCHOOL: Appear=21, Pass=21
3. MANA HIGH SCHOOL, NEW VERVEK: Appear=10, Pass=10
4. SUNHLUCHHIP NEW SECONDARY SCHOOL: Appear=03, Pass=01
5. GOVT. SUANGPUILAWN HIGH SCHOOL: Appear=11, Pass=09
6. GOVT. VANBAWNG HIGH SCHOOL: Appear=12, Pass=07
7. N. KHAWLEK HIGH SCHOOL: Appear=07, Pass=03
8. LAMHERH SECONDARY SCHOOL: Appear=08, Pass=02
9. GOVT. PHUAIBUANG HIGH SCHOOL: Appear=20, Pass=17
10. GOVT. KHAWLIAN HIGH SCHOOL: Appear=16, Pass=05
11. RIMAWI ENGLISH SCHOOL, KHAWLIAN: Appear=10, Pass=10
12. NE TLANGNUAM SECONDARY SCHOOL: Appear=10, Pass=08
13. GOVT. RATU HIGH SCHOOL: Appear=14, Pass=08
14. DAMDIAI SECONDARY SCHOOL: Appear=06, Pass=03
15. SAILUTAR SECONDARY SCHOOL: Appear=04, Pass=04
16. PRESBYTERIAN ENGLISH SCHOOL, RATU: Appear=12, Pass=09
17. GOVT. ZOHMUN HIGH SCHOOL: Appear=52, Pass=42
18. N.ṬINGHMUN SECONDARY SCHOOL: Appear=11, Pass=11
19. GOVT. NE KHAWDUNGSEI HIGH SCHOOL: Appear=14, Pass=14
20. GOVT. SAIPHAI HIGH SCHOOL: Appear=06, Pass=05
21. SAIPUM HIGH SCHOOL: Appear=11, Pass=08
22. PMS ENGLISH HIGH SCHOOL, SAIPHAI: Appear=14, Pass=13
23. PHAINUAM SECONDARY SCHOOL: Appear=03, Pass=03


Hmasawnna Thar | 28 April, 2015

No comments

Tuesday, April 28, 2015

Tuolsung:
Senvon ADC biela intending candidates hai an inhmukhawm
CCPUR:  June 1, 2015 nia Manipur­a Autonomous District Council (ADC) haia Member of District  Council (MDC) inthlangna hung um ding le inzawmin April 26, 2015, 3:00PM vel khan CCPur ADC hnuoia  8­Senvon ADC biela ngir tum (intending candidates) hai chun sitting MDC Pu Lalditsang chengna in, Sielmat, CCPur­ah inhmukhawmna neiin bu an fak tlang. Ei hmaa MDC election hung um dinga hmalak dan ding le an dit dan hai an hril a. Election buoina um lova fel fai taka nei tha an ti seng.
    
From left to right- Ngurlawmthang, Jehovah Malsawm,  Lalvullien, J.S. Pudaite, Lalditsang


Hi le inzawm hin Senvon ADC biela intending candidates hai chun, Senvon chu Manipur South District­a Chanchintha (Gospel) hung lutna a ni a. Hi lei hin election leia mipui le mimal inkara inhrietthiemnawna le buoina um lova  Kristien ei nina ang taka inthlangna felfai (free and fair) taka nei nisien tha an ti a. Chu le inzawm chun election boruok sukse thei ding zawnga tukhawma thil thaw lo dingin mitin an ngen a, mipuiin an dittak seng zalen taka an vote theina dingin thawluina (force) tu khawma hmang lo ding le kut chawi nei le Pawl tum tum hai khawm inremna le boruok sukse thei zawnga thil thaw lo dingin an ngen bawk.
    
Hi huna hin intending candidates Pu Lalvullien s/o H.L. Murthang, Leisen; Pu  J.S. Pudaite (Johnson) s/o (L) Lienkhum, Senvon; Pu Jehovah Malsawm s/o (L) H.L. Bieklien, Lungthulien; Pu Ngurlawmthang s/o K. Neikhum, Lungthulien; sitting MDC Pu Lalditsang s/o (L) Lalbieksang,  Senvawn hai an thang a, intending candidate dang pakhat chu thaw ding pawimaw dang a nei leiin a thang hman naw a, sienkhawm hi huna an thutlukna le ditdan chu a pawm vawng thu intending candidates hi huna thang hai chun an hril.
            
Election ding leia candidates hai kara inkhikinkhalna le inbeituona a tlung hlak lai zinga hienganga Chanchin­tha lut tanna khuo a ni ang hrima Senvawn biela MDC intending candidates han inhmu tlanga, election felfai taka nei a ni theina dinga hma lak tlang seng an remti hi entawn tlak tak an nih. Biel dang hai khawmin hiengang hin hma la thei seng hai sienla nuom a um.

Sinlung Express in lawmthu an hril
IMPHAL: Pu Damkung chawimawina le thangpuina dinga Sinlung Express in April 25, 2015 nia   fak ruoi le hlaruoi a thenaa tlawmngaina insangtak insuo puia sum thawlawm tuhai po po chunga Sinlung Express chun lawmthu a hril a. Thawlawm ei thaw diet diet hai zarin Pu Damkung chu Memento, Thangsuopuon le sum ei inhlan thei a nih. Sinlung Express chun thu le hla hmangin thangpui ngaihai a thangpui zawm pei bawk ding thu an hril a, thangruol hi ei hratna a nih tiin an lawmthu hrilnaa chun an zieksa bawk.

Insawnga inthawk tla thlain a thi
CCPUR: April 26, 2015 (Pathienni) chawhnung dar 1 vel khan Liantawnzau Hauzel (62) s/o (L) Thangchung Hauzel of Canan Veng, New Lamka chu J.P. Sellection Dawr tuol, Teddim Road­a MRF dawr insawng, sawng hnina ft. 35 vela insanga inthawk a tla thla a, a lu ru a tet hawp a, thisen nasa takin a suok a, District Hospital panpui a ni a, sienkhawm damzo lovin a thi. A ruong hi zanikhan  New Lamka YPA thlanmuonah vui liem a nih. Liantawnzau Hauzel hi a naunu Niangneikm @ Kimboi w/o Tualkhanlian @ Vala hai ina va leng, insawng a kai tung laia chesuola insawnga inthawka tla thla pal niin ei thu dawngna chun a hril.

District Council hnuoihawtnain Handloom Mela nei a nih
CCPUR:  District Council, Churachandpur  huoihawtnain April 29, 2015 chen aw ding “3 Days Handloom Mela (Under Devolution of  Power from Director of Commerce & Industries, Manipur)  chu zanikhan YPA GHQ Hall, Hiangtam Lamka hmuna Kamsuanlun, EM, ADCC in a hawng.  M. Kamsuanlun chun, SHGs member hai chu Mela sung chau ni lovin an kutsuok  hai iengtik huna khawm zawr thei dinga hma la dingin an fui.
    

Ms. Mannuamching, CEO, ADCC chun, thiltum neia Mela hi huoihawt a ni thu hrilin Handloom product tamlem zawrsuok a ni theina dingin design le product standard tha lema thaw pei dingin an fui a, sawrkar­ah innghat el lo dingin a ngen tawl. Barber Association leh thangruolin Sam tan, puonnawt le pheikawk siem inchuk nuom thalai hai ta dingin lampui dap a ni ding thu CEO chun a hril.
    
Th. Ibemcha Devi, Proj. Manager, Dist. Handloom, CCPur chun, Manipur hi Sports tieng chau ni lovin Handloom tieng khawm  mi hriet lar ei ni a, mihriem 27 lakh um mek laia 2 lakhs vel hai chu puonkhawnga fakzawng (Handloom weaver) an ni thu a hril. Sawrkarin weavers hai ta dingin Health Insurance scheme  le a dang dang a siem a, Accident le vangduoina leia thi hai MGPY hnuoia insurance Rs. 1.6 lakh chen hmu thei a ni  thu  a hril.
    
Hi huna hin SHGs tum tum 20 han an kut suok hai pholangna an nei.

A umna hriet lova inhmang Tv. John Lalditum (18) him taka hmukir
CCPUR: April 26, 2015 (Pathienni) zingkar dar 4 – 5 AM inkara an In a inthawka suok dawk, a umna chin hrietlo a um, Tv. John Lalditum (18) S/o Pu Lalchawimawi @Chawimawi of Bible Hill, Rengkai, CCPur (Manipur)  chu Rengkai HYA le Val­Upa inrawina hnuoiah Tlawmngai Pawl tum tum, Nunghak­Tlangval haiin an zawng hnungin April 27, 2015 (Thawtanni) sun dar 12 khan Tv. Jehova Lalzamlo of Saidan chun Thingchom khuo ah hmuin an in chen ama Auto khal lai hmangin a thak a nih. Hi le inzawm hin Tv. John a Pa le a Pu Laltlanlien hai chun an naupa le an tupa a umna chin hrietlo a um zawngnaa mani theina le tlawmngaina insangtak insuotuhai po po le a hmutu le an in chen a thak tlungtu, Pathien kuoma tawngtaina a santuhai le in tienga an hming inzawt senglo hielin an thlamuon a, an kanna thu ah lawmthu an hril. Rengkai HYA le Val­Upa Thuoituhai khawmin hi le inzawma tlawmngaina in sang tak insuo a, tlawmngai Pawl tum tum Churachandpur Phairuoma um unau hnam dang danghai le Rengkai Nunghak­Tlangval hai kuomah lawmthu an hril bawk. Tv. John Lalditum hi Class­XII Result nghak mek le hlasak thiem KTP le Kohran a in hmang mi a nih. Taksa hrisel nawna leia hiengang thil a tuok niin a sunghai chun an hril.
–LRS Puruolte/ Photo: Alan Famhoite

Pu Damkung  puolin Sinlung Express in Hla Ruoipui an the
TUITHAPHAI: April 25, 2015; 6PM khan VTI/VET, Muolhlum, Rengkai hmunah Sinlung Express hai hmalaknain hla ruoipui the ani a. Hi huna hin hnam ro kawltu Pu Damkung chawimawiin sawmdawlna pek a ni bawk. Band thar, Sinlung Express (Vocalist:­ Edward TC Hrangate, Guitarist­ Darthanglien Sanate, Bassist­ Immanuel Lalhrietzing Pulamte, Drummer­ David Buhril), intlangzar na malamin hla ruoi hi the a ni a. An ni kutsuok hla (Original/Hmar) vawng an sak bawk a nih. Anni baka hin Nk Lawmnakim Hrangate le Nk.Teressa Sellate hai khawma hla anin hlan bawk.
    


Pu David Buhril chun Sinlung Express hi ei hnam ro, thu le hla, suk hausa le suk hmasawn pei na dinga indin a nih tiin a hril a. Hi hla ruoi a hin Pu Damkung thangpuina dingin ‘Charity Dinner’  huoihawt ani a. Fiel bik hai chau hi huna hin an thang a nih.
     
Puhai, Colonel Aditya, 27­Sector Assam Rifles; Major Vaibhav Singh, 27­Sector Assam Rifles; Emmanuel Fimate, SDPO CCPur; Lalditsang, MDC; Derrick L.Khawbung, MCS; Joseph Lalrothang, Retd, ZEO; Darsiemlien Ruolngul, Retd, Deputy Labour Commissioner Govt. of Mizoram hai khawm hi program a hin an thang. (Alan Famhoite)

SMDC han  training
CCPUR:  April 29­30, 2015 inkar sung khin SSA­RTE, CCPur huoihawtinain Synod Hall, IB Road, CCPur­ah Two Days Training program for SMDC under REMS (Research Evaluation Monitoring & Supervision) um a ta, Ms Mannuamching, MCS, CEO, ADCC;  T Goukhomang, ZEO, CCPUr le Kaikhanlian Guite, DI of  School, CCPur hai chu chief guest, functional president le Guest of honour in thang an ta, training a hin ZEO/CCPur hnuoia school tina SMDC member 2 pei thang an tih.

Headline:
Nepal a Simkhawlei inhning leia harsatna tuortuhai thangpuina ding­in Lok Sabha MPs han an thla khat hlaw seng an thawlawm ding
NEW DELHI/KATHMANDU: Nepal le India rama chun zani khawm khan Simkhawlei a lan hning nawk a, a zawna ni 3 an hningna a ni tah. Nepal a chun sansuokna le sawmdawlna sin thaw zing a la nih. Simkhawlei inhning leia Nepala a thina tuok hi mi 7,000 lai le hliemna tuok chu 6,5000 vel niin ei thu dawngna BBC chun a hril. Nepal rama simkhawlei inhning rapthlak takel a tlung leia thina, hliemna le harsatna tuortuhai thangpuina dingin Lok Sabha MP­hai chun an thla khat hlaw seng thawlawm an tum thu zanikhan an puonglang.
    
Simkhawlei inhnig lei hin India rama khawm mi 72 an thi ta bakah mi 280 zetin hliemna an tuok. Thina tuok hai laia 56 hai chu Bihar a inthawk, 12 hai chu Uttar Pradesh, 3 West Bengal le pakhat Rajasthan a inthawk an nih. Simkhawlei inhning leia thi sunghai kuomah Prime Minister’s National Relief Fund a inthawk zangnadawmna Rs. 4,00,000 seng pek ding le hliem inrikhai chu thangpuina Rs. 50,000 seng pek dingin sawrkar chun a puong. West Bengal CM Mamata Banerjee chun an state a hliemhai chu an state sawrkar in thangpuina Rs. 2,00,000 seng a pek ding thu a hril.
    
Nepal rama simkhawlei inhning le inzawm hin thil mak le danglam takel a tlung a. Kathmandu khawpuia Christ Church, kum 1974 zet ni ta chu a suksiet naw ve tlat. Hi Biekin hi 1884 a bawl tan le kum 1854, 1897 le 1950 haia Nepal rama simkhawlei inhning lo um haia khawm him taka um, tuta tuma simkhawlei inhning khawm hin a him nawk niin ei thu dawngna chun a hril. Hi Biekin hi (tuta ngir mek hi) kum 1901 a bawl that nawk niin ei thu dawngna chun a hril.
            
India sawrkar chun theitawpin Nepal hi a thangpui pei tiin zanikhan Union Home Minister Rajnath Singh in Lok Sabha hmuna a hril. Delhi sawrkar chun bufun 25,000 le tuibur 25,000 a thawn. Sawrkar thlungpui chun NDRF, Doctors le sawrmdawlna chi tum tum Vuongna hmangin a thawn teu ta a, la thawn sa pei a tum.

Imphal:
UNC in darkar 48 General Strike
IMPHAL: Zani zanrila inthawk khan Manipur­a Naga mihai chengna biel sungah United Naga Council chun darkar 48 aw ding General Strike an thaw tan. UNC in Alternative Arrangement an ngenna le Indo­Naga Peace talk zo fel vat ni raw seh ti an nawrnaa General Strike hi an thaw niin UNC thusuok chun a hril.

Manipur CM in la sunzawm pei dingin
IMPHAL: Zanikhan New Delhi­ah NITI Ayog Sub­Committee meeting nei a ni a, hi meeting a hin Chief Ministers 11 an thang. Hi Sub­Committee a Chairman chu Madhya Pradesh CM Shivraj Chauhan a nih. Manipur CM O.Ibobi Singh in hi huna thu a hrilnaa chun, NE biela states 8 hai Special Category a sie an nina chu sawrkar thlungpuin la sunzawm pei raw seh tiin ngenna a siem. Special Category sukbo pek an ni chun harsatna nasa tak an tuok pha ding a nih tiin a hril. NDA sawrkar chun NE biela states 8 hai special category a sie an nina chu a hlip ta a nih.

Imphal Post Office­ah Core banking
IMPHAL: Zanikhan Imphal  Head post Office a inthawk Postal Department in Core Banking an hawng tan. Hi post office a saving Accoung hawnghai chun India ram khalai hmuna khawm nisienla Core banking an thaw thei ta ding a nih.

Ni 3 sung aw ding Mass  Casual leave
IMPHAL: All Manipur Trade Union Council (AMTUC) le All Manipur Govt. Employees Organisation (AMGEO) hnuoia Joint Administrative Council (JAC) hmalaknain zanita inthawk khan Non­Gazetted Officers le thawktu han ni 3 sung aw ding Mass Casual Leave an lak tan leiin Old le New Secretariat hai thangsain sawrkar office haia chun sinthawna nasa takin a sukbahla pha niin ei thu dawngna chun a hril.

Watermelon Festival May 25­31 sung
IMPHAL: Manipur­a Dawnkhaw (watermelon) chingtu hai sukphurna dingin May 25­31, 2015 inkar sung khin Nahakpam Foundation for Development (NFFD) chun Dawnkhaw chingtu hai le thangruolin Gandhi Memorial Hall, Imphal hmuna 4th Watermelon Festival huoihawt an tum. Hi thu hi zanita Shanta Nahakpam, NFFD in Manipur Press Club­a press conference huna a hril a nih.

Petrol litre 1 ah  Rs. 140, LPG Rs. 1600
IMPHAL: Zanikhan Imphal khawpuia chun Oil pumps 3 ah petrol bituk zat neia sem  tan a ni a, sienkhawm thautui harsatna chu a la re naw a, black market­ah petrol litre 1 ah Rs. 140 le LPG Cylinder khatah Rs. 1,600 a zar niin ei thu dawngna chun a hril.

RIMS Director in­charge in Dr Rita
IMPHAL: Union Health Ministry chun Dr S. Rita, Head of Department (Pharmacology Department), RIMS chu Director in­charge, RIMS sin chel dingin a hung ruot a, hi dungzui hin a sin thar ding hi Dr S. Rita in April 24, 2015  khan a lo chel tan tah. Director i/c,  RIMS hi thla 6 sung chel dinga ti a ni phawt a, regular Director ruot a la ninaw rawp chun a hun hi suksei thei pei dinga ti niin ei thu dawngna chun a hril.

Pa hme leiin mi 3 an damnaw pha
TAMENGLONG: Ramhnuoia Pa (Mushrooms) chi hran hran, chi 3 an lakkhawm suk pawla an hme leiin  Tamenglong­ah sungkuo pakhata mi 2 le sungkuo danga mi pakhat, an rengin mi 3 hai chu District Hospital, Tamenglong panpui an nih. Hieng damnaw 3 hai hin Pa an hme zo sawtnawte hnungah an lu a hung na a, an luok a hung suok niin ei thu dawngna chun a hril.

Others:
KPLT  Chairman kap hlum a nih
DIPHU: April 25, 2015 zan khan Karbi Peoples Liberation Tigers (KPLT) Chairman, Botcha Bey alias Bijoy Terang (28) chu Rongnihand, Karbi Anglong District, Assam hmuna a chengna insungah an Finance Secretary ni dinga ringhlain a kap hlum niin Mukhya Joyti Mahanta, SP Karbi Anglong chun a hril. Thla 7 lai liemta a kha KPLT pawl hi faction 3 a inthe, inngei der lova um an nih. Botcha le a rawihai hi West Karbi Anglong district a che an nih tiin Mahanta chun a hril. Botcha hi a cadres 20 hai le sawrkar kuta inpe dinga ti an nih. An inpek hmain hi thil hi a tlung ta a nih.

NDFB(S) inbikrukna Army han an hlukhum
GUWAHATI: Zani hmasa zan khan India le Bhutan inrina, Asam a Kokrajhaar le Chirang district sunga um NDFB(S) inbikrukna hmun pahni, Army han an hlukhum a, a mihriem hai chu an lo tlan hmang hman a, ralthuom an tlansan hmua um hai ruok chu hung hawn a nih tiin Army thusuok chun a hril. Ralthuom hmua um hai lai hin AK­47 Rifle 3, Grenade 4, AK silaimu 500, Rifle 3, Silaihlo, bike 1 le silaimu chi hran hran 176 a thang niin  Army thusuok chun a hril.

NE CEOs han meeting an nei ding
SHILLONG: April 29, 2015 khin Shillong ah Vinod  Zutshi, Deputy Election Commissioner of India Chairman­na hnuoiah NE biela Chief Electoral Officer (CEOs) han meeting nei an ta, National  Electoral Roll Purification and Authentication Programme (NERPAP) hriltlang an tiah tiin P.Naik, CEO, Meghalaya chun a hril. Hi meeting le NERPAP thiltum chu voter indiklo (duplicate voters) hai sukbo a nih.

Nepal a simkhawlei inhningah Guwahati nupui 7 an thi
GUWAHATI: Nepal a simkhawlei inhning lei khan Assam state khawpui Guwhati nupui 7, Nepal a pathien biea fe hai chun thina an tuok. Assam state mi 29 sansuok le Assam ram phurtlung an ni ta a, Assam state mi 65 an umna chin hriet lovin an la um tiin official thusuok chun a hril. Assam mi 150 neka tam chu simkhawlei hrat taka an hning huna hin Nepal ramah an um nia hril a nih. Thina tuok nupui 7 hai ruong hi  Guwahati  phurtlung tum a nih tiin Union Minister of state for Power, Sarbananda Sonowal chun a hril.

Kohima hmuna AR jawan 1 kap hlum
KOHIMA: April 25, 2015 zantieng 1PM khan Classic Island, Raj Bhavan Road, Kohima hmuna tu tu hrietlo han 9mm  silai hmangin 19­ Assam Rifles jawan Vijay Singh Rathore (23) chu an kap hlum.  Hi thil hi NSCN(K) hai kuthnung ni dinga an ringhla thu Assam Rifles thusuok chun a hril.  Vijay Singh Rathore(33) hi a phing hmun 4­ah kap hliem a ni a, inrang takin hospital panpui a ni a, sienkhawm damzo lovin a thi a nih.

Army laknaah mi 5 an hliem pha
JAMMU: Zanikhan Jammu & Kashmir a Reasi district a Subsidiary training Centre­ah Territorial Army ding lak a ni a, mi an tam hle a, an tlar hmasa an inchu a, a bikin hnawla um, Gate a hung suok mek han Gate a lut dinghai an lo nam a, a lut dinghai khawmin theitawp suoin an nam a, hi innamtuonaa hin Police 1 le nuhmei 1 thangin mi 5 an hliem pha tiin Police thusuok chun a hril.

Prez. in Gallantry Award a sem
NEW DELHI: President Pranab Mukherjee chun Pathienni khan Rashtrapati Bhavan hmuna Armed Forces personnel pahni hai kuoma Kirti Chakra an hlan a, midang 11 hai kuoma Shaurya Chakra an hlan. Kirti Chakra inhlan hai laia pakhat chu a thi hnung (Posthumously) a inhlan a ni bakah Shaurya Chakra inhlana um laia 5 hai khawm posthumously a inhlan an nih. 
    
Hieng hai baka hin President chun sipai 14 hai kuoma Param Vishisht Seva Medal, mi 3 hai  Ati Vishisht Seva Medal, senior officers 26 hai kuoma Ati Vishisht Seva Medal an hlan bawk. Nikum­a Afghanistan rama Herat province­a Indian Consulate beitu terrorist hai beileta hnawkirnaa inrawitu  ITBP Inspector Manjet Singh chu Shaurya Chakra inhlan a nih.

Atom bombs 20 ang tluka hrat
NEW DELHI: April 25, 2015 a Nepal rama simkhawlei inhning kha Japan rama Hiroshima khawpui bomb­naa hmang Thermo­nuclear hydroben bombs 20 ang tluk vel zeta hrata inhning a nih tiin expert han an hril.

Collectorate office tuol zawna an khai hlum
BARABANKI: April 26, 2015 khan loneitu Ashram (35) of Datauli village chu Collectorate office tuolzawna thingkung pakhatah a lawn a, ama le ama mihai hmu laiin an khai hlum tiin District Magistrate, Yogeshwar Ram Mishra chun a hril. Ashram sunghai chun a loneinaah a hlawsam leia inkhai hlum niin an hril. Ashram sunghai hi zangnadawmna  Rs. 7,00,000 pek ning an tih tiin Yogeshwar Ram Mishra chun a hril.

Rajasthan ah loneitu 2 an inkhai hlum
JAIPUR: Zani hmasa khan Rajasthan state a Ajmer le Bharatpur district haiah loneitu pahni an inkai hlum nawk. Ajmer a Beawar town ah Mahendra  Singh (22) chu an ceiling fan ah an khai hlum a, Bhartatpur district a chun Paharsar khuo a cheng Bankelal (25) chu an insungah an khai hlum tiin Police thusuok chun a hril. An lo neinaa an hlawsam leia inkhaihlum an nih.

CPI(M) in Nepal kuoma thangpuina Rs. 10 lakh
NEW  DELHI:  CPI (M) chun Nepal rama simkhawlei inhning leia thil nasa taka a suksiet bakah mi tam takin thina le hliemna an tuokna le inzawmin Nepal sawrkar kuomah thangpuina Rs. 10 lakh pek dingin a puong bakah member hai chu Nepal thangpuina dinga  thangpuina sum thawlawm le dawl dingin a ngen.

Ganga vadungah unau an tla hlum
BHADOHI: Uttar Pradesh a chun zanikhan Bhadohi district­a Gopiganj area­a Ganga vadung­ah unau  pasal pahni tui insil dinga fe hai chu an tla hlum. Ganga vadunga tla hlum hai chu Aman Singh (19) le a sangpa Avadhu Singh hai an nih. Tui an insil huna changsuola an intawlthlu leia Ganga vadungin a len an ni a, an ruong hi hmu le laksuok a ni tah.

ISIS chief Abu Bakr a thi
NEW DELHI: Islamic State jihadist group ISIS Chief Abu Bakr al­Baghdadi chu zanikhan a thi niin Radio Iran report chun a hril. Baghdadi hi Israel rama Hospital­a thi a nih. Iraq sipai le US sipai thangruol han March thla vela indo vuongna hmanga air­strike an thaw huna Baghdadi hi na taka hliem a ni a. US sawrkar chun luman dollar 10 million neia a lo puong ta a nih. Al­Baghdadi inrawinaa Islamic State of Iraq and Syria (ISIS) inti hai chun nikum June le July thlaa inthawk khan  Iraq ram hmun lien tak lain mi tam tak an lo that ta a nih.

Ruo le thlipui  leiin mi 26 an thi
PESHAWAR: Zani hmasa zan khan ruopui vanawn le thlipui hrat takin Pakistan ram Khyber­pakhtunkhwa province a nuoi a, inchung tam tak a mut hawk a, electric ban le hrui hai a mut thluk  bakah mihriem chengna in thenkhat hluo thei lo khawpin a suksiet leiin mi 26 zetin an thi pha a, mi 100 vel an hliem tiin Provincial Minister, Ziaullah Afridi in a hril.

Cocaine tonnes 2 neka tam man
PARIS: April 23, 2015 khan Royal Navy le British Coastguards thangruol han east coast of Scotland ah Cocaine tonnes 2 chuong leh pasal 9 an man niin French le British official han an hril. Mi 9 mana um hai hi kum 26­63 inkar vel mi niin Britain a National Crime Agency (NCA) thusuok chun a hril.
--------------------------------------------------------------------------------
VAWISUN THUPUI
“Chuleiin, aw Israel, i chungah hieng ang hin ka thaw ding a nih; I chungah hi hi ka thaw ding a ni leiin, aw Israel, i Pathien chu tuok dingin insiem zo rawh” ­ Amos 4:12

Editorial:
Mani hmasielna lei a nih

Tulai hin ei state sungah sawrkar thawktu pawl le Department hran hran hai lai nuorna nei mek le  a la nuor ding an um nuk thu ei hriet seng ring a um. Nuor hi pawl hran hran le Department tum tum a thawktuhai nuompa tak chu a ni nawh. Amiruokchu, nuorna ei ti tak hi thaw a ninaw hlak chun sawrkar ngaisak a hlaw ngai bawk si naw leia nuorna ei ti hi a hung  um hlak a nih ti inla ei hril suol talruo ring a um nawh. Sawrkar kuoma ei thil ngen nawrnain bandh, general strike, economic blockade, protest rally, sit in protest, ceasework strike, mass casual leave lak le a dang dang hai ei thaw hlak. Hieng huna a tuortu tak chu mipui an ni hlak. Hi lei hin nuorna neihai hin ei nuorna san hi mpui, ram le hnam hamthatna ding a ni am ti hi an ngaituo sa ve thil tul tak a nih.
    
Nuorna intlungtirtu sawrkar hotuhai hin sawrkar thawktuhai chau hi an ni buoipui  taka an nei ding a ni? Khawlam mipuihai hi? mipui leia um hieng sawrkar hotuhai le sawrkar thawktuhai (public servant) hai hin, mipui inzana nei der lova mipui harsatna siem zawnga nuorna ding thil an intlungtir rawp hlak dam, nuor huoihawt a ni rawp dam hi, a bul tak chu mani hmasielna lei a nih. Mipui, ram le hnam hmangaina lungril an lang phak mawl nawh.
    
Ei ngaituo chet chet chun, kan lal phawt chun, ka sin a nghet phawt chun, ka hlaw a tam phawt chun, ka ngirhmun a tha phawt chun tihai bak hi ei ngaituona le ei thluoka hin a um naw niin an lang. Mipui tieng chan ding ei lungril le ngaituona haiah an lang phak ngai nawh. Lungawi lo ding tak chu mipuihai ei ni an naw maw? Nuorna ei neina san hai hi mani mimal hmakhuo ding chau ni lovin, ram, hnam le mipui  hmakhuo ding thangsa hlak sienla nuom a um. Nuorna nei tha tak ding chu mipuihai  ni ngei ei tih.
    
Nuorna intlungtirtu sawrkarin a hmalakna, a thu hril, a thu tiem, MoU a ziek, a Order insuo ta le Notification an suo ta hai hi a ennawn rawp a, sukpuitling tulhai a sukpuitling a, thaw tul hai a bat bata a thaw pei thil tul makmaw a nih. Chuonga ei state sawrkarin thil a thaw naw chun nuorna, bandh le blockade ei ti hai hi um rawp a ta, tawpintai um naw nih. Tulaia sawrkar thawktuhai nuorna nei, bandh le blockade thawhai po po hi sawrkarin thaw dinga thu a tiem ta sa le MoU hiel a ziekpui ta sa, sienkhawm a thutiem tasa le MoU a ziekpui ta hai a sukpuitling thei naw lei vawng a nih. Hi kawnga hin state sawrkar an siem tha a tul a nih.
    
Bandh le blockade thaw naw ro tia ngenna (appeal) siem ringawt hin nuorna neituhai lungril hnenaw nih. Ei CM, Dy. CM le minister­hai khawmin bandh le blockade thaw lova inbiekna neia chingfel ding a ni thu le inbiek an nuom thu an hril rawp hlak. Chu dungzui chun inbiekna nei a ni hlak. Amiruokchu, inbiekna nei a ni a; inbiekremna dungzuia sawrkarin a tak taka a sukpuitling ngai naw leia ei state a hiengang lawm lawma bandh, general strike le economic blockade tihai hi a um hlak an naw maw?
            
Sawrkarna cheltu, CM, Ministers le MLAs hai hin inlal an nuom a, an inlal nuom taluo leiin nakie iem hung intlun a ta? Nakie hnunga sawrkar ta dinga harsatna a hung ni dim? Ei thusiem le MoU zieka um hai hi a thatna le thatnawna ding a um am, ti  ngaituo chieng mang lovin, a hnungah an inhril anga thil an thaw thei nawk ta ngai si naw leiin hiengang bandh le blockade hai hi ei tuok hlak a nih. Hi hi sawrkar thawktuhai tuorna le harsatna chau a ninaw a; sawrkar hotuhai chau a ni naw a, sawrkar inumtirtuhai, sawrkar thawktuhai ruoitu MIPUI harsatna le buoina a hung ni hlak.

Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate