Responsive Ad Slot

Cachar Titi: Scheduled Tribe – Hills / Plains

Tuesday, July 14, 2015

/ Published by VIRTHLI
~ Gospel Songate

Tulai Cachar-ah ei ngirhmun ding thlang fel ei tum leiin ngaidan inphier a tam a. ST (H) am ST (P) ti chu ei buoina bul a nih. Mi tam takin hi chungchangah a nina tak hre mumal lovin bau ei phawng mal mal tawl a, a then lem chun Cachar-a Hmarhai hi Scheduled Tribe ei ni le ni naw khawm la fie lo ei nih. Chuleiin, hi chungchanga ngaidan nei nazawngin ei thawlawm tum hi a fuk kher naw’l thei. Mani neka hriehai thu zawm thiem a pawimaw a. Ei pawm dan a lo indik zan naw a ni khawmin puitling takin insiehnuoi thiem a hun ta hle nih. Chuong annaw chun mi hnung hawtin um ei ta, tuifawn laia sietu ding neilo kebai ang el khan ei hnam hi um rawi a tih ti inlau a um ta hle.

 Govt. Circular No. TAD/ST/279/82/16DTD. 24/12/1982 dungzuia Caste Certificate insuo hin ST (H)/(P) ah a mi hlangkai naw a. Amiruokchu hnam mawl ei ni meu leiin Assam sunga ding chauin hrietthiem ei nih. Assam puotienga ding chun tangkaina a um nawh; Assam sawrkarin a mihai a ditsak leia a ‘ngaithiemna’ ti inla suol kher naw nih.

“.......belongs to Scheduled Tribe (Hills) Caste/Community (Community hi tick a nih) ....Hmar..... which is not a Scheduled Tribe in the aforementioned district, but is recognised by the Govt. Of Assam as a “hill tribe in plains” for the purpose of giving economic, educational and employment benefit against quotas reserved for Scheduled Tribe (Hills).” Ti a nih.

 A umzie chu Scheduled Tribe ni si lo kha ST angin a mi ngaithiem a. ST (Hills) hai chanvo (quotas)  ei fakpui a nih. Hi hih tuta Cachar-a ei ngirhmun a ni a. Phairama um zing si hin ST(H) ni ei tum hi thil harsa tak chu a nih. Scheduled Tribe chanvo indiktak ei hmu theina ding chu ST(P) chau hi kawng umsun niin an lang.

Kum 1992 anthawk ta khan ST(H) ei nawr ta char char a, tha le zung, sum tam tak ei khawral tah. Kum 23 zet ei buoipui ta hi a hlimthla ding awm an lang fel ta hle a. A hrie lem le roreltu sawrkar ‘dawivet/hlem’ ei tum hi thil harsa tak a nih. Assam sawrkarin ei inlawilutna ding “bawm” a mi siempek a. Hi naw chu lutna ding dang a um hri nawh. Central sawrkarin Hmarhai mi ditsakin ei nuomna hmunah a mi thun ding nisien khawm, State sawrkar hrilmawina (recommendation) a um naw chun a fethleng thei chuong nawh.
Dr. B.N. Bordoloi, Director, Assam Institute of Research for Tribals & Scheduled Castes, Guwahati-22 chun 30th April, 1992 khan Govt. Letter No. TAD(Pt)712/76/Pt. Dtd. 31. 8. 1988 dungzuiin dawnna Deputy Secretary to the Govt. Of Assam, Dept. For W.P.T & B.C kuomah a siem a. Inkhina (criteria) pangahai hmangin Cachar-a Hmarhai chu Scheduled Tribe (Plains) dingin a hrilmawi a nih. Thuthar hlatharin kum tin sukthar nawk hlak inla khawm hi recommendation bak hi kawkhmu ei ni ngai chuong naw a, ei bawm ding hi a chieng sa a nih. ST(P) hi lo pawm tah ni inla chu full ST ni ta ngei ei tih. Phairama um zing sia Hills ei beisei tlat hin ei nina indiktak thupbo ei tum niin an lang. ST(P) ei pawm huna chun hieng district pathum Cachar, Hailakandi le Karimganj-ah hin a rammi nina tak tak nei ve tang ei ta. ST(P) quota chu tuta neka hnienghnar lemin ei tlan ding an tah. Chun central-ah 7% ST reservation hi hmang thei ei ta, NC Hills, Manipur le Mizoram-a ST a inziektlarhai leh pass mark angkhat ni bawk a tih.

ST(P) hi a tiumzie am ei ti ding, a that nawna ei hril hril hlak a, eini le eini ei innawr sungin hnam dang an lo var zo tah. Bodo 13 lakh, Mising 5 lakh, Sonowal 2 lakh, Rabha 2 lakh, Tiwa 1 lakh, Garo 1 lakh, hienghai hi hnam lien deuhai population (approx) a nih. Hnam tlawm deu Deuri 41,000 , Barman 15,000 , Dimasa 3000 , Hajong 6000 , Mech 8000 , Hojai 1800 , Singpho 8000 , Khampti 5000 , a then hi kum 2003 laia ST(P) ve chau an nih.  Tribal Research Institute hin kum 1992 le 2005 khan ei nina ding a sukfel der ta a, eini’n ei hnawl lem a nih.

Ei Ngaituo Ding:   Assam sungah ST(P) le ST(H) ngaidan (concept) hi sawrkarin a sukbo tawp annaw chun Full ST chu hmu harsa tak ding a nih. Thiltheilo chu a ni naw a, a theina dinga tul le pawimaw ruok chu ei ngaituo chieng tul a tih. Ei tlakna muolin a zir ta naw leiin hi thil hih ei pawm thiem a hun tah. Ei inelpui tak Garo le Dimasa hi 2003 khan ST(P) ah an lut ve a. Cachar le Lakhipur laia sin tenauhai hi ST(P) haiin an chang deu vawng hlak.  ST(H) ta dinga sin ruok (vacancies) hluobit dingin Lakhimpur le Dubri ei va pan nuom chuong naw a, umhmuna ei hmu theina ding chu ST(P) a nih. ST(P) hai hi Hmar neka thiem lem an ni bik der nawh. Employment advantage ei ti hi APSC le MBBS chau a kawk naw a, sin dang tam tak a um. Chuonghai chu ei chang ve theina dingin a rammi nina tak tak ST(P) hi ei thlang lem dinga tha a nih.

Full ST/ Hills hi phairama ding chun hmang thei (applicable) a ni naw a. Full ST ni theina chu ST(P) a nih. Cachar-a hin Hmar hi 64,000 velin ei insal a, Sawrkarpa chun 2001 census khan 11,000 velin a mi tiem. Ei population chu a ieng ieng khawm nisien, tuta ST(P) lo ni tah hnam tam takhai chu ei khum hne hle nih. Chulei chun ti a um naw a, ei neka tlawm lemhai khawmin an damna dingin an lo kuongkuo der tah.

Ei unau hmun dangahai angin ST(H) ni nuom hle inla khawm ei ram tuonna an dang tlat si leiin, Cachar-a Hmarhai ta ding chun ST(P) hi tu hria ding chun a ngai tlat si nih.

(WARNING:  Hi a chungahai hi ka mimal suina a ni a. Ngaidan mawlmang tak tak, innghatna umlo (baseless) chun hung tuihni ve kher tul naw nih. Comment bengvarthlak ruok chu a hnam ang khawmin ei pawimaw hle.)
Don't Miss
© all rights reserved
made with by Simon L Infimate